Page 72 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 72
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
tkbhnK jB. fJ; bJh fJj fejk iKdk j? fe ;kwtkdh okiK ft~u jh tk;sfte b'eszso j?. ns/ BØN
;zftXkB dh fttjkfoesk dh m'; ftt;Ek j?. ftbhnw ihH n?AfvqT{I fbyd/ jB fe “gqshfeqnkswe
;zftXkBtkd dh fdqPNh Bkb o{; dk ;zftXkB, UjBK ;kohnK ;z;dh ;z;EktK dh i' g~Swh d/PK ft~u
gqu~fbs jB, ;EkgBk eodk j?, ns/ UBk d/ nkg;h ;zpzXK Bz{ th mhe fJ;/ soK wo:kfds eodk j?.
;zftXkB ft~u eJh nfijhnK ftt;EktK jB i' g~Sw d/ nB[o{g jh Pesh fB:zsoD d/ wkDe ns/
gqshfeqnkswe fB:fwssktK ;Ekfgs eodh j?. o{; d/ ;zftXkB ft~u BkrfoeK d/ w"fbe nfXekoK ns/
;[szsosktK dh o~fynk ftt;Ek j?, ftfGzB Pk;B ;~sktK d/ nkg;h ;zpzXK dh ;gPN ftnkfynk j?, ns/
;kotiBe Bhsh d/ fBoXkoD ns/ feqnKfts eoB dk gqshfeqnkswe nB[pzX j?. fJBQK ;G r~bK ft~u
g~Swh b'esKsfoe ;zftXkBK s'A fpbe[b th fGzB BjhA j?.@
o{; ns/ j'o ;kwtkdh ;zftXkBK ft~u gkJhnK ikD tkbhnK ;kohnK ;z;Eksfwe ftt;EktK ;zftXkBtkd dh
;EkgBk eodhnK fdykJh fdzdhnK jB. go n;b ft~u, ;'ftns o{; ft~u ;zftXkBtkd dk nB[;oD BjhA
j[zdk j?. o{; ft~u okiBhfse Pesh d/ XkoeK T[Zs/ ;zftXkfBe fB:zsoDK dhnK ;kohnK ;z;Eksfwe ftt;EktK
e/tb ‘n"gukfoesk* wkso jh jB. o{; ft~u B/sktK T[Zs/ gqGktPkbh fB:zsoD ;zftXkfBe BjhA j?. T[ZE/
fB:zsoDK dhnK tk;sfte ftt;EktK ;zftXkB d[nkok ;Ekfgs ftt;EktK s'A fpbe[b fGzB jB. ftbhnw
ihH n?AfvqT{I B/ mhe jh fbfynk j? fe “nkg ;zftXkB ft~u jh nB/eK nfijhnK XkoktK jB. db Bz{
;zftXkfBe nkXko ns/ ;zftXkB d[nkok J/ekfXeko gqkgs j?. fJ; B/ Pk;B Bhsh dk ;kotifBe fB:zsoD,
;zftXkB gqsh feqnktK d/ wkfXnw Bkb th db ft~u fBfjs j' iKdk j?. ;kwtkdh db jh ;wkfie ;[szsosktK
d/ T[d/PK dh ftnkfynk eodk j? ns/ UjBK dh T[gbpXh d/ ;kXB i[NkUAdk j?.@ fJ; bJh ;zftXkB ;oeko
T[Zs/ gqGkth, fB:zsoDK dh ;EkgBk dh ftt;Ek BjhA eodk j?. ;zftXkB ft~u T[b/fys fB:zsoDK dhnK
;z;Ekrs ftt;EktK ;kwtkdh db dh ;ot'gkfosk ns/ nze[P d/ ekoD e/tb ‘n"gukfoe* ofj iKdhnK jB.
fJj ;G ;zftXkBtkd d/ ftuko Bkb p/w/b g?AdhnK jB. fJ; bJh Bshi/ ti'A, ftbhnw ihH n?AfvqT{I dk
fJj efjDk ;~u brdk j? fe “o{; dk ;zftXkB jh, ;zftXkBtkd dh ntXkoDk d/ nB[o{g BjhA j?.@ ihH w/
no B/ sK fJ; Bz{ “;zftXkB d/ ftuko dk jh shyD fBP/X@ d~f;nk j?.
;kwtkdh db o{; ft~u fBoDk b?D tkbk ;zrmB j?, i' ;zg{oD ;wki d/ bJh Bk e/tb w{b G{s BhshnK
dk fBoXkoD eodk j?. pbfe ;wki d/ NhfunK dh th ftnkfynk eodk j?. db jh UjBK gqsh feqnktK
ns/ ;zouBktK dk fBoDkfJe j?, fiBQK Bkb ;wki d/ ;kXeK dh gqkgsh ns/ BhshnK dk ;zukbB ehsk
iKdk j?. n?bcq?v ihH w/no B/ mhe jh fbfynk j? fe “;kwtkdh db jh ;oeko, gqPk;B ns/ ;wki
d/ ;zg{oD ;z;Eksfwe ihtB Bz{ ;zrfms ns/ d[pkok ;zrfms eodk j?.@ fJj ;G ezw ;kwtkdh db
;ot^T[Zu o{g ft~u eodk j?. fJj UjBK ;kohnK ;z;EktK d/ gqshpzXK s'A th w[es ofjzdk j?, i' ;zftXkB
d[nkok ;Ekfgs j[zdhnK jB. o{; ft~u ;zg{oD okiBhfse, nkofEe ns/ ;wkfie ;~sk dk ;o's ;kwtkdh
db jh jB.fJjh okiBhfse B/sktK Bz{ Pesh fdzdk j? ns/ UjBK s'A y'Ajdk th j? ns/ ‘okiBhfse y/b* d/
fB:wK dk fBoXkoD ns/ UjBK ft~u gfotosB eodk j?. w/no B/ sK fJ~E'A s~e fejk j? fe ‘;kwtkdh
db ;zgqG{ dh soK fttjko eodk j?, nkgDh fJ~Sk Bkb fJj B/sktK Bz{ feokJ/ s// o~ydk ns/ jNkT[Adk
j?.* Bshi/ ti'A, w/no d/ PpdK ft~u jh fejk ik ;edk j? fe “o{; dk ;zg{oD ;zftXkB fJ~e X'yk j?,
;G feqnKfts BjhA j[zdk j?, ns/ fJ; Bkb okiBhfse ftt;Ek dh gqfeqsh dk ;jh fusoD th BjhA j[zdk
j?.@ o{; dk tk;sfte ;zftXkB sK nfbfys ns/ nfdqP jh ofjzdk j?. nzs ft~u fJjh fejk ik ;edk
j? fe o{; dk ;zftXkB sK ;zftXkBtkd dk jh fBP/X j?, feUAfe ;zftXkBtkd sK ‘okiBhfse ;wki ft~u jh
;zGt j' ;edk j?. o{; dk ;kwtkdh db, T[; dk gqG[st ns/ J/ekfXeko fJBQK ;G dh ;EkgBk dk wkor
o'e e/ ;zftXkBtkd Bz{ n;zGt pDk fdzdk j?.*
ftek;Phb b'eszsoK dh ntXkoDk
ftek;Phb b'eszsoK dh ntXkoDk
ftek;Phb b'eszsoK dh ntXkoDk
ftek;Phb b'eszsoK dh ntXkoDk
ftek;Phb b'eszsoK dh ntXkoDk (The Concept of Developing Democretic
Nations)
ftek;Phb d/PK ft~u ;zftXkBtkd j[D s~e n;EfJ~st d/ d"o s'A r[Io fojk j?. fJBQK d/PK ft~u okiBhfse
gqshfeqntK ;zeowD dh nt;Ek ft~u j'D d/ ekoD, ;zftXkBtkd d/ nkXko ;[fBPfus BjhA j' gkJ/ jB.
67
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY