Page 42 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

A. ÇÜÁÅçÅ îÔ¼åòê±ðé ÁÔ°ç¶ :- Ôð¶Õ ÃîÅÜ ÇòÚ Õ°Þ ÁÔ°ç¶ Ü» ÃæÅé Õ³î çÆ ÇçÌÃàÆ ÇòÚ ç±ÜÆÁÅ B¯N
å¯ ÇÜÁÅçÅ îÔå¼òê±ðé Ô°³ç¶ ÔéÍ ÇÂÔé» ÁÔ°ÇçÁ» ÇòÚ ÇÜÁÅçÅ ÃÅé¯-ýÕå ÇîñçÆ ÔËÍ À°çÅÔðä ç¶
ÂÆ, íÅðåÆ êÌÃÅÃÇéÕ Ã¶òÅ ÇòÚ ç±ÜÆÁ» é½ÕðÆÁÅ ÇòÚ ÇÜÁÅçÅ Ô°éð ÔÅÇÃñ ÔËÍ
B. ÃÆÇîå Ãîð¼æÅ :- ÇÂÔé» í±ÇîÕ ç¶ ÇéðèÅð ç¶ ñÂÆ Õ¶òñ ÃÆÇîå ÇòÁÕåÆÁ» ÇòÚ ê±ðÆ ï¯×åÅ Ü»

Ãîð¼æÅ Ô³°çÆ ÔËÍ ÇÜò¶:- ÁÅÂÆ.¶.ÁËÃ. (íÅðåÆ êÌÃÅÃÇéÕ Ã¶òÅ) êÌÆÇÖÁÅ ÇòÚ ìÇÔ³ç¶ å» ñ¼ÖÅ ñ¯Õ Ôé,
êð Õ°Þ ÔÆ êÌÆÇÖÁÅðæÆ Ãëñ Ô°³ç¶ ÔéÍ
C. ×ÇÔðÆ ÇüÇÖÁÅ :- ÇÂÔé» ÁÔ°ç¶ Ü» ÃæÅéÅ ç¶ ñÂÆ ÇÜÁÅçÅ åð ÇÂÕ ñ³ì¶ Áå¶ ×ÇÔðÆ ÇüÇÖÁÅ çÆ

÷ð±ðå ê˺çÆ ÔËÍ Ü¯ ñ¯Õ ÇÂÔé» ÁÔ°ÇçÁÅ ù êÌÅêå Õðç¶ ÔéÍ À°Ôé» ù ÇÂà ñÂÆ ò¼âÅ ÇåÁÅ× ÕðéÅ
ê˺çÅ ÔËÍ À°çÅÔðä ç¶ å½ð å¶- Áè°ð ÇòÇ×ÁÅé, dzÜéÆÁÇð³×, ÚÅðÇàâ ÁÕÅÀ°àà ÇÜÔ¶ Õ°Þ Çòöà ê¶Ã¶
×ÇÔð¶ Ü» ÖðÚÆñÆ ÇüÇÖÁÅ çÆ ÷ð±ðå ê˺çÆ ÔËÍ
ê̯: â¶Çòà Áå¶ î±ð ç¶ À°êð¯Õå ÃîÅÇÜÕ çðÜÅ ì³çÆ ç¶ ÇÃè»å çÆÁ» î°¼Ö ÇòöåÅò» ù ê̯: î¶ñÇìé ÁËî.
ÇàÀ±îé (Melvin M. Tumin) é¶ ÇÂà åð·Å ê¶Ã ÕÆåÅ ÔË :-

A) ÃîÅÜ ÇòÚ Õ°Þ ÃÇæåÆÁ» êÌÇÕÇðÁÅ ÇçÌÃàÆÕ¯ä 寺 ç±ÃðÆ ÃÇæåÆÁ» çÆ ÇòòÔÅðÕ ÇÜÁÅçÅ îÔ¼åòê±ðé
Ô°³çÆ ÔË ÇÂÔé» ÃÇæåÆÁ» ç¶ î°ÕÅìñ¶ ÇÜÁÅçÅ îÔ¼åòê±ðé Ô°³çÆ ÔË Í ÇÂÔé» ÃÇæåÆÁ» ç¶ Ãì³Çèå
Õ³î ù Õðé ç¶ ñÂÆ Çòöà ճîÕÅð çÆ ÷ð±ðå êËçÆ ÔËÍ

B) À°¼Ú ÃÇæåÆÁ» À°å¶ Õ³î Õðé ñÂÆ ç¶ ñÂÆ ÇÜÔóÆ òêÅðÕ ï¯×åÅ çÆ êÌÅêåÆ çÆ ÷ð±ðå Ô°³çÆ ÔËÍ À°Ãç¶
Áé°ÃÅð ×°äÅ òÅñ¶ ÇòÁÕåÆ ÃîÅÜ ÇòÚ ìÔ°å ؼà óÇÖÁÅ ÇòÚ êŶ Ü»ç¶ Ôé, ÇÜÃù À°Ôé» çÆÁ»
çÆÁ» ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ Õ³î Õðé ç¶ ñÂÆ ê±ðé ð±ê ÇòÚ ÕÅìñ ìéÅÀ°ä ç¶ ñÂÆ ÇüÇÖÁÅ Çç¼åÆ ÜÅ ÃÕ¶Í
C) ÇÂà êÌÕÅð ÇüÇÖÁÅ ç°ÁÅðÅ ÷ð±ðÆ êÌÇÕÇÕÁÅåîÕ ù êÌÅêå Õðé ç¶ ñÂÆ ÇòÁÕåÆ ù ÇÕö é» ÇÕö
êÌÕÅð çÅ ìñÆçÅé ç¶äÅ ÷ð±ðÆ Ô°³çÅ ÔËÍ

D) ï¯× ÇòÁÕåÆÁ» ù ÇÂà êÌÕÅð ç¶ ìñÆçÅé Õðé Áå¶ ÷ð±ðÆ ÇüÇÖÁÅ êÌÅêå Õðé ç¶ ñÂÆ ê̶Çðå Õðé
ç¶ ñÂÆ À°ÃçÆ ÃÇæåÆÁ» ç¶ éÅñ ò¼Ö-ò¼Ö êÌÕÅð ç¶ ñÅñÚ» Ü» ÁÇèÕÅð» ù ܯó Çç¼åÅ Ü»çÅ ÔËÍ
E) ÇÂÔé» ñÅñÚ» ù Çå³é î°¼Ö Ã̶äÆÁ» Çò¼Ú ò³ÇâÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË, (À) ð¯ÜÆ Áå¶ ÁðÅî (Sustenance

and Comfort) (Á) ðíÅÁ Áå¶ ÇçñêÌÚÅòÅ (Humour and Diversion), (Â) ÁÅåî ÃéîÅé Áå¶
Ø°î³âÆ (Self-respect and Ego-expansion)Í
F) ÇÂà êÌÕÅð ç¶ ñÅñÚ» ÇòÚ ÇìðÅÜîÅé Çí³éåÅò» çÅ êÌíÅò ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ ÃÅé¯-ýÕå
Áå¶ ÃòËîÅé À°å¶ ê˺çÅ ÔËÍ À°Ãç¶ Áé°ÃÅð ÃîÅÇÜÕ Ã³Ãæ» ÇòÚ ÁÃîÅéåÅò» çÅ Ü» ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ
çÅ ÇéðèÅðé Ô°³çÅ ÔËÍ

C.A.A â¶Çòà Áå¶ î±ð çÅ ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ êÌÇÕÇðÁÅåîÕ ÇÃè»å
â¶Çòà Áå¶ î±ð é¶ ÁÅêä¶ ÇÃè»å çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ êÌÇÕÇðÁÅåîÕ ÁÅèÅð å¶ ÕÆåÆ ÔË ÇÂà ñÂÆ ÇÂÃù ÃîÅÇÜÕ
çð÷Åì³çÆ çÅ ÇÃè»å òÆ ÕÇÔ³ç¶ ÔéÍ

çðÜÅ ì³çÆ çÆ êÌÇÕÇðÁÅåîÕ ÷ð±ðå (The functional Necessity of Stratification) - ÇÂÕ êÌÇÕÇðÁÅåîÕ
ï³åð ç¶ ð±ê ÇòÚ ÇÂÕ ÃîÅÜ ù ÇÕö éÅ ÇÕö êÌÕÅð ÁÅêä¶ î˺ìð» ù ÃîÅÇÜÕ ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ ò³âäÅ Áå¶ À°Ôé»
ù ÇÂà ÃÇæåÆÁ» ç¶ Õðå¼ò» ù Õðé ç¶ ñÂÆ ê̶Çðå ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂà ÇçÌÃàÆ ÇòÚ Ô¶á ÇñÇÖÁÅ ç¯ ñÅÇÂéÅ À°å¶ êÌð¶éÅ
÷ð±ðÆ ÔË:-

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 37