Page 44 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

êÌÇÕÇðÁÅ ìÔ°å ñ³ìÆ ÕÆîåÆ Áå¶ ÇòÃÇåÌå Ô³°çÆ ÔË ÇÕ ê±ðé ð±ê ÇòÚ Õ°Þ ÔÆ ñ¯Õ ï¯×åÅ êÌÅêå Õð B¯N
ÃÕç¶ ÔéÍ Üç¯ ÇÕö ÃÇæåÆ ù íð¶ ÜÅä çÆ ÕîÆ Ô¶ Áå¶ ÇÂÔ ÃÇæåÆ êÌÇÕÇðÁÅåîÕ îÔ¼åò ð¼ÖçÆ ÔË, å»
À°Ãù íðé ç¶ ñÂÆ Üð±ðÆ ÔË ÇÕ ìÔå ÔÆ Ççñ ÇÖ¼Úç¶ ê°ðÃÕÅð Ô¯ä¶ ÚÅÔÆç¶ ÔéÍ ç±Ü¶ ÃìçÅ ÇòÚ ÃÇæåÆ
çÅ ÃîÅÇÜÕ ê¼èð ÇòÚ À°¼ÚÅ Ô¯äÅ Üð±ðÆ ÔË, ÇÂÃç¶ ñÂÆ ÇÜÁÅçÅ ÃÅé¯-ýÕå, ÇÜÁÅçÅ åéÖÅÔ, êÌÅêå

ÁðÅî ÁÅÇç ê°ðÃÕÅð Ô¯ò¶ Üð±ðÆ ÔéÍ

ÕÆ å°Ãƺ ÜÅäç¶ Ô¯ ÇÕÇðÁÅåîÕ ÇÃè»å Çò¼Ú ê³Ü ñÅÇÂé» ÇñÖ¯Í

çðÜÅ ì³çÆ çÅ ò¼Ö-ò¼Ö ÔÅñå» ÇòÚ Á³åð (Variation in Statrfication Systems)-

çð÷Åì³çÆ ç¶ ÃîÅé ÇÃè»å Ô¶á ÇñÖ¶ Ôé :-
A) ÇòöÃÆÕðé çÆ çðÜÅ (The Degree of Specialization) - ÇòöÃÆÕðé çÆ îÅåðÅ ÃÕåÆ Áå¶ ÃÅé¯-
ýÕå ç¶ ê¼èð çÆ Ã³ÇÖÁÅ ù êÌíÅÇòå ÕðçÆ ÔË Í ÇÂÔ ÇÂà å¼æ ù òÆ êÌíÅÇòå ÕðçÆ ÔË ÇÕÔó¶ Çòöà ճî
ÇòÚ ÇÕà ÇòòÃæÅ À°å¶ ܯð Çç¼åÅ ÜÅò¶×Å Í
B) ÇÕÇðÁÅåîÕ ÇòÚ Õ°çðå çÅ îÔ¼åò (The Nature of the Functional Emphasis) - ÃîÅé ð±ê ÇòÚ

Üç êÇòå¼ð (sacred) Çòö¶ À°å¶ ܯð Çç¼åÅ Ü»çÅ ÔË, å» êÌò¶Ã êÅ ñËçÆ ÔË, ܯ ÇòöÃÆÕðé ù ÃÆÇîå Õð
Çç³çÆ ÔË ëñÃð±ê êÌï¯Ç×ÕÅ çÅ ÇòÕÅà ÃÆÇîå Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ÇÂÃç¶ ÁÇåÇðÕå ÃîÅÇÜÕ ×åÆÃÆñåÅ òÆ Ô¯
Ü»çÆ ÔË, Áå¶ é½ÕðÆÃÅÔÆ (Bureaucracy) çÅ ÇòÕÅà òÆ éÔÆ Ô³°çÅ Í Üç¯ êÇò¼åð Ü» èðî çÅ ê³ÜÅ

Çã¼ñÅ Ô¯ Ü»çÅ ÔË, å» ÁÅðÇæÕ Áå¶ êÌï¯Ç×Õ ÇòÕÅà ù ÇÜÁÅçÅ ê̯åÃÅÔé ÇîñçÆ ÔËÍ
C) Çòð¯èÆ ÁÃîÅéåÅò» çÆ ÃÆî» (The Magnitude of Invidious Differences) - ÃÇæåÆÁ» ç¶ ÇòÚ
ÃîÅÇÜÕ ç±ðÆ (Social distance) êÅÂÆ Ü»çÆ ÔË, ÇÜÃçÅ ×°ä»åîÕ ÃÅèé ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ
D) ÁòÃð» çÅ çðÜÅ (The degree of opputunity) - À°êð¯Õå ê°ðÃÕÅð ç¶ ÃîÅéåÅ Áå¶ ÁÃîÅéåÅ
ç¶ ÃòÅñ ç¶ ×åÆÃÆñåÅ çÆ îÅåðÅ çÅ ÃòÅñ ò¼Ö ÔËÍ ÇÕÀ°ÇÕ ç¯é¯ ÕýàÆÁ» ÇÜÁÅçÅ Ô¼ç å¼Õ ÇÂÕ ç±Ü¶

寺 ÁÜÅç Ô¯ Õ¶ ÚñçÆ ÔË Í ×åÆÃÆñåÅ ÁÅêä¶ ÁÅê ÇòÚ ÇÂÕ ÕÅðé ÔËÍ
E) ñÅÂÆéòÅð ¶ÕåÅ çÅ çðÜÅ (The Degree of Stratum Solidarity)- ñóÆòÅð òð× Â¶ÕåÅ ÕÂÆ
ÕýàÆÁ» ÇòÚ Õ³î ÕðçÆ ÔË Áå¶ ÇÂà ñÂÆ çðÜì³çÆ çÅ òð×ÆÕðé ÇòÃæÅ ÇòÚ Ç îÔ¼åòê±ðé ÇÃè»å

ÔËÍêÌÕÅð-òð× Ã³×Çáå, òð× Áó×ÇáåÍ
ìÅÔðÆ ÔÅñå (External Conditions):- çð÷Åì³çÆ çÆ Õ¯ÂÆ Çòöà ÇòòÃæÅ ÇÂà ò¼Ö-ò¼Ö êÌÕÅð ç¶ ÇÜÕð
ÇòÚ ÕÆ ÃÇæåÆ ñò¶×Æ, ç¯ òÃå±Á» å¶ Çéðíð ÕðçÅ ÔË:-
A) Á³åð ç±Ü¶ Ö¶åð» ç¶ ÇÜÕð ÇòÚ ÇÂÔé» çÆ ÃÇæåÆ Áå¶ B) çðÜì³çÆ çÆ ÇòòÃæÅ ç¶ ìÅÔð çÆ ÔÅñå, ܯ
À°Ã ÇòòÃæÅ ù êÌíÅÇòå ÕðçÆ ÔËÍ ÇÂÔ Ô¶á ÇñÖ¶ Áé°ÃÅð ÔË :-

À) óÃÇÕÌåÕ ÇòÕÅà çÅ ê¼èð (The Stage of Cultural Development)- óÃÇÕÌåÕ ÇòÕÅà òèä
ç¶ éÅñ-éÅñ ÇÜÁÅçÅ Çéê±³é Üð±ðÆ Ô¯ Ü»çÅ ÔË ÇÂÔ ×åÆÃÆñåÅ ù òèÅÀ°çÅ ÔËÍñóÆòÅð ¶ÕåÅ ù ؼà
ÕðçÅ ÔË Áå¶ êÌÇÕÇðÁÅåÇîÕ îÔ¼åò ÇòÚ êÇðòðåé ÕðçÅ ÔËÍ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 39