Page 47 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 47
ÇÂÕÅÂÆC: ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ çÅ ÇÃè»å - I
B¯N C) ¸¸¸¸¸¸¸ ç±ÜÆÁ» ÕýàÆÁ» ÇòÚ ¸¸¸¸¸¸¸ Õ³î ÕðçÆ ÔË Í
D) Ôð¶Õ ÃîÅÜ çÆ ÁÅêäÆ ÁÇèÕÅ𠸸¸¸¸ Ô³°çÆ ÔË, ܯ À°Ôé» ù ÇÜÀ±ºç¶ ðÇÔä Áå¶ Ã°ÚÅð± ð±ê ÇòÚ
Úñä ÇòÚ ÃÔÅÇÂåÅ ÕðçÆ ÔËÍ
C.B êÅðÃÆà çÆÁ» ÇÃè»ÇåÕ ÇÕÃî»(Theoratical Formulations of Parsosns)-
àÅñÕ¯ë êÅðÃÆÃ é¶ ÃîÅÜ ù ÇÃðë ÇÕÇðÁÅ ÇòòÃæÅ î³ÇéÁÅ ÔËÍ ÇòÁÕåÆ çÆÁ» ÇÕÇðÁÅòÅ ù éËÇåÕ ÁèÅð å¶
Ü»çÅ ÔËÍ ÇòÁÕåÆ ÁÅêä¶ ÁÅê òÆ ÁÅêäÆ ÇÕÇðÁÅòÅ çÅ ÇéðèÅðé éËÇåÕ ÁÅèÅð å¶ ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô ÇÂé êÌÕÅð
ÕÆå¶ ÇéðèÅðé ç¶ Áé°ÃÅð ÔÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ç¶ êÌåÆ À°¼êð Ü» ԶỠçÆ èÅðéÅ ìäÅ ñ˺çÅ ÔËÍ ÇÂà êÌÕÅð î˺ìð À°¼ÚÆÁ»
Ü» éÆòƺÁÅ ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ òð×Æ ÇÕðå Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ ÁÇÜÔÆ ÇÜÃç¶ ç°ÁÅðÅ ÃîÅÜ ÇòÚ À°êðñ¶ Ü» Ô¶áñ¶
ÁÔ°ÇçÁÅ çÅ òð×ÆÕðé ÕÇðÁÅ ÜÅò¶, ÃîÅÇÜÕ Ã³Ãåðä ÕÔÅÀ°ºçÆ ÔËÍ
êÌÆíÅÃÅ (Definition) -
êÅðÃ³Ã é¶ ÃîÅÇÜÕ Ã³Ãåðé çÆ êÌÆíÅÃÅ ÇÂà åð·Å ÕÆåÆ ÔË, ÇÜæ¶ ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ ù ÇòÁÕåÆÁ» ܯ ÇÕ ÇÂÕ
ÇéÃÇÚå ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ çÅ ÇéðîÅä Õðç¶ Ôé Áå¶ Õ°Þ ÃîÅÇÜÕ Á¼åê±ðé ÇòÇÃÁÅ Çò¼Ú òèÆÁÅ ÜÅ éÆò¶º ð±ê
ÇòÚ À°Ôé» ç¶ éÅñ ÇòÔÅð Ô°³çÅ ÔË, çÅ ëðÕ éÅñ ÃÇæåÆÁ» ç¶ ð±ê ÇòÚ ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ
ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆÁ» (Social Syatems) -
êÅðÃ³Ã ç¶ Áé°ÃÅð ÃÅðÆÁ» ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆÁ» ÇÂà ñÂÆ êËçÅ Ô°³çÆÁ» Ôé ÇÕ ÇÂÔé» êÌäÅñÆÁ» ÇòÚ ÇìðÅÜîÅé
êÌäÅñÆÁ» ÇÂà ñÂÆ À°åêé Ô°³çÆÁ» ÔéÍ ÇÕ ÇÂÔé» ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆÁ» À°ç¯º êËçÅ Ô°³çÆÁ» Ôé, Ü篺 ç¯ Ü»
ÇÜÁÅçÅ ñ¯Õ ÇðÃå¶ çÆ ÃÇæåÆ ÇòÚ êðÃêð ÇòÔÅð Õðç¶ Ôé Áå¶ À°Ôé» ç¶ Õ³î ç±ÇÜÁ» ù êÌíÅÇòå Õðç¶ ÔéÍ
ÇÂà êÌÕÅð ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆÁ» ç¶ ÇéðîÅä ÁÅÇç å¼æ Ô¶á Áé°ÃÅð ÔË (A) ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆ ÇòÚ ñ¯Õ» çÅ Ãî±Ô Ô¯äÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔË (B) ÇÂÔ Ãî±Ô ç¯ ÇòÁÕåÆÁÅ çÅ Ü» ç¶Ã çÅ íÆ Ô¯ ÃÕçÅ ÔË Í ÇÂÃçÅ ç±ÜÅ Áðæ ÇÂÔ ÔË ÇÕ ÇÂÔ ñ¯Õ ÇÂÕ
ûÞÆ ÃÆî» ç¶ Á³çð ÇìðÅÜîÅé ðÇÔ³ç¶ Ôé (C) ÇÂÔ êðå¼Ö Ü» ð±ê ÇòÚ ÇòÔÅð Õðç¶ Ôé Í Á³å:- À°ÔéÅ ç¶ Õ³î ÇÂÕ
ç±Ü¶ ç¶ ÇòÔÅð ù êÌíÅÇòå Õðç¶ ÔéÍ
ÇòÔÅð ç¶ ò¼Ö-ò¼Ö åðÆÕ¶ (Various Forms of Conduct) -
ÁÃÆ ò¼ÖðÆÁ» ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ ò¼Ö-ò¼Ö ÇÕÃî ç¶ ÇòÔÅð Õðç¶ Ô», ÇÂÃç¶ ÇòöÃÕÅðé Ô¶á ÇñÖ¶ Áé°ÃÅð Ôé :-
A) Üç¯ ÁÃÆ Ú³×¶ ã³× éÅñ ÇòÔÅð éÔÆ Õðç¶, À°ç¯º ÁòòÃæÅ çÆ ÃÇæåÆ êËçÅ Ô¯ä çÆ ê±ðÆ À°îÆç ðÇÔ³çÆ
ÔËÍ
B) ÇÕö òÆ ÇòÁÕåÆ çÅ Õ³î ÇÂà ÇòÚ ÇéðèÅðå éÔÆ Ô°³çÅ ÇÕ À°Ô ÇÕÃç¶ ÁèÆé ÇòÔÅð Õð ÇðÔÅ Ô¶ Í
ìçñ¶ ÇòÚ À°Ô ÃîÅÜ Ü» ÃîÅÇÜÕ êÌäÅñÆ Çòöà ÇòÔÅð ç¶ Çéïî» ÇòÚ åËÁ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇòÔÅð ç¶ Çéïî
ñ¯Õ» çÆ ÁÅî ÃÇÔîåÆ å¶ ÁèÅÇðå Ô°³ç¶ ÔéÍ ÇÂö ÕÅðé ÇÂÔé» ù ÃÆ Áå¶ òèÆÁ» î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÔËÍÇÂÔ
ÁÅî ÃÇÔîåÆ ù êÅðÃÆà ñ ÕÇÔ³ç¶ ÔéÍ
C) ÃîÅÇÜÕ î°¼ñ Áå¶ êÌåÆîÅé Ôð¶Õ ÃîÅÜ çÆ ÁòÃæÅ Áå¶ ÃÇæðåÅ ù ìäÅ Õ¶ ð¼Öä çÆ Üð±ðå Çò¼Ú¯
êËçÅ Ô°³ç¶ ÔéÍ î°¼ñ Áå¶ êÌåÆîÅé Ôð ÃîÅÜ ÇòÚ Áñ¼× Ô°³ç¶ ÔéÍ ÇÂÃçÅ ÕÅðé ÇÂÔ ÔË ÇÕ Ôð¶Õ ÃîÅÜ
çÆÁ» Üð±ðå» ò¼Ö-ò¼Ö Ô°³çÆÁ» Ôé Í êð Ôð ÃîÅÜ çÆ ÕÆîåÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ ÃÇæðåÅ çÆ Üð±ðå Ô°³çÆ
ÔË Í ÇÂà ñÂÆ Ôð ÇÂÕ ÃîÅÜ ÁÅêäÆÁ» ÕÆîå» çÆ Ø¯ÃäÅ ÕðÅ ÔË, ܯ À°Ôé» ç¶ ÇÂà À°ç¶Ã çÆ ê±ðåÆ
íñÆ-í»å ÕðçÅ ÔË Í
42 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY