Page 43 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆC: ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ çÅ ÇÃè»å - I

B¯N A) Õ°Þ ÇéÃÇÚå ÃÇæåÆÁ» ù íðé ç¶ ñÂÆ À°ÇÚå ÇòÁÕåÆÁ» Çò¼Ú ǼÛÅ íðéÅ , Áå¶

B) ÇÂà ÃÇæåÆÁ» À°å¶ êÔ°³Úä ñÂÆ À°Ôé» ù ê̶ðéÅ ç¶äÅ ÇÕ À°Ô ÇÂÔé» ÃÇæåÆÁ» ç¶ Õðå¼òÅ ù ê±ðÅ
ÕðéÍ ÇÂà êÌÕÅð ç¶ ÃîÅÜ ÇòÚ ÇÂÔ Õ³î Õðé¶ êËç¶ ÔéÍ
Üç¯ Ãí ÃÇæåÆÁ» ÃîÅÇÜÕ ÁÃÇååò ç¶ ñÂÆ ÃîÅé ð±ê ÇòÚ îÔå¼òê±ðé Ô¯ä Áå¶ Ãí ç¶ ñÂÆ ÃîÅé ï¯×åÅ çÆ

÷ð±ðå Ô¯ò¶, å» ÃîÅÜ ç¶ ñÂÆ Õ¯ÂÆ î°ÃÕñ éÔÆ Ô°³çÆ, êð ÇòòÔÅð Çò¼Ú Õ°Þ ÃÇæåÆÁÅ ÃîÅÜ ç¶ ñÂÆ ìÔ°å
ÇÜÁÅçÅ îÔ¼åòê±ðé Ô°³çÆÁ» ÔéÍÇÜÃç¶ Õðå¼òÅ ù ê±ðÅ Õðéç¶ ñÂÆ Çòöà ï¯×åÅ çÆ ÷ð±ðå ê˺çÆ ÔËÍ ð±ê ÇòÚ
Ôð¶Õ ÃîÅÜ ÇòÚ Õ°Þ ê°ðÃÕÅð Ô¯ä¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé, ÇÜé·» ç°ÁÅðÅ ñ¯Õ» ù ê¶ÌðäÅ Çç¼åÆ ÜÅ ÃÕ¶ Áå¶ éÅñ ÔÆ Õ°Þ

ÁÇÜÔ¶ åðÆÕ¶ Ô¯ä¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé, ÇÜà ÇòÚ ÃÇæåÆÁ» ç¶ Áé°ÃÅð Çìé» í¶ç íÅò å¶ ÇÂÔ ê°ðÃÕÅð ò³â¶ ÜÅ ÃÕä Í
ê°ðÃÕÅð Áå¶ À°Ôé» çÆ ò³â ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ çÅ ÇÂÕ íÅ× ìä Ü»çÅ ÔË Áå¶ ÇÂà ñÂÆ çð÷Åì³çÆ ç¶ À°ç¶Ã ù Üéî
Çç³çÅ ÔËÍ
â¶Çòà Áå¶ î±ð é¶ Çå³é êÌÕÅð ç¶ ê°ðÃÕÅð ç¼Ã¶ Ôé :-
A) ÜÆòé ù ìäÅÕ¶ ð¼ÖäÅ Áå¶ ÁðÅî ÇòÚ ï¯×çÅé ð¼Öä òÅñ¶ B) ÁÇÜÔÆÁ» òÃå±Á» ܯ ðíÅÁ Áå¶ îé¯ð³Üé ÇòÚ

ÃÔÅÇÂÕ Ô¯ä Áå¶ C) ÁÅçð ÃÇÔå Ü» ìÔ°å ÇÜÁÅçŠسîâÆ Í
ÇÕö òÆ ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ ÇòÚ ÇÂÔ Çå³é êÌÕÅð ç¶ ê°ðÃÕÅð ÃÇæåÆÁ» ç¶ í¶ç» ç¶ ÁÅèÅð å¶ Çç¼å¶ Ü»ç¶ ÔéÍ
ÇÂÔé» ê°ðÃÕÅð» ç¶ ÕÅðé ñ¯Õ» ù ÇÂÔé» ÃÇæåÆÁ» ù êÌÅêå Õðé çÆ ñÅñÃÅ Ô³°çÆ ÔË Áå¶ ÇÂÔ ç±Ü¶ Õðå¼òÅ ù

ê±ðÅ Õðç¶ ÔéÍ Ôð¶Õ î°ÃÕñ Ü» Ãðñ ÃîÅÜ ÇòÚ ò¼Öð¶ ôÅ鯺-ô½Õå Áå¶ ÁÅçð ç¶ ÁèÅð å¶ Ô°³çÅ ÔË Áå¶ ÇÂà ñÂÆ
ÇÂÕ ÇéÃÇÚå êÌÕÅð çÆ Ã³ÃæÅêÕ ÁÃîÅéåÅ êÅÂÆ Ü»çÆ ÔËÍ
ÃÇæåÆ ÁÔ°ÇçÁ» ç¶ ç¯ ÇéôÚË (The two Determinates of Positional Rank) : ò¼Ö-ò¼Ö ÃÇæåÆÁ» ÇòÚ
ÁÔ°ÇçÁ» ç¶ ç¯ ÕÅðé Ô°³ç¶ ÔéÍ
A) ÃîÅÜ ç¶ ñÂÆ ìÔ°å ÇÜÁÅçÅ îÔ¼åò ð¼Öç¶ Ôé, Áå¶ B) ìÔ°å ÇÜÁÅçÅ ÇÃÖñÅÂÆ Ü» ï¯×åÅ çÆ ÷ð±ðå Ô°³çÆ ÔË

êÇÔñÅ ÕÅðé ÒÕ³îÓ (Function) éÅñ Ãì³Çèå ÔË Áå¶ ÃÕÅðÅåÇîÕ îÔ¼ååÅ çÅ ÇòÃÅ ÔË ç±ÜÅ ÒÃÅèéÓ (Means)
éÅñ Ãì³èå ÔË Áå¶ ØÅචçÅ ÇòÃÅ ÔËÍ
ò³â çÅ ÇòòÔÅðÕ îÔ¼åò (Differential Functional Importance) - ؼà ÷ð±ðÆ ÃÇæåÆÁ» ÇÜÁÅçÅ ÷ð±ðÆ

ÃÇæåÆÁ» ç¶ éÅñ ÃëñåÅê±ðòÕ Çòð¯è éÔƺ ÕðçÆÍ íÅò¶º Õ¯ÂÆ ÃÇæåÆ îÔ¼åòê±ðé ÔÆ ÇÕÀ°º éÅ Ô¯ò¶, Üç¯ ÇÂÔ
ÁÃÅéÆ éÅñ íð Ü»çÆ ÔË å» À°Ã ñÂÆ ÇÜÁÅçÅ ÇòÕÅà éÔÆ ç¶äÅ ê˺çÅÍ ÇÂÃç¶ À°ñà Ü篺 Õ¯ÂÆ ÃÇæåÆ îÔ¼åòê±ðé
ÔË Áå¶ À°Ãù íð êÅÀ°äÅ î°ôÇÕñ ÔË å» À°Ã ù ÇÕö òÆ êÌÕÅð éÅñ íðé ç¶ ñÂÆ ÇÜÁÅçÅ ê°ðÃÕÅð ç¶ä¶ êËç¶ Ôé,
ÇòòÔÅðÕ îÔ¼åò ÷ð±ðÆ ÔË, êÌ³å± ÇÂÕ ÃÇæåÆ ù À°¼ÚÅ ÁÔ°çÅ êÌçÅé Õðé çÅ À°ÇÚå ÕÅðé éÔÆ ÔËÍ
îÔ¼åò :-

î°ñÅÜî» ÇòÚ í¶ç-íÅò çÆ ÕîÆ :- ÇòòÔÅÇðÕ ð±ê ÇòÚ ÃÅðÆÁ» ÃÇæåÆÁ» çÆ Üð±ðå ê˺çÆ ÔË Í
ÇòÁÕåÆ çÆ ï¯×åÅ ç¶ ç¯ ð±ê Ôé :-
(À) Á³çð±éÆ ï¯×åÅ ç¶ ç°ÁÅðÅ, Áå¶ (Á) ÇÃÖñÅÂÆ ç°ÁÅðÅ

ÇÂÃçÅ òðéä Ô¶á ÇñÖ¶ Áé°ÃÅð ÔË :-
A) Õ°Þ ÃÇæåÆÁ» ç¶ ñÂÆ ÁÇÜÔÆ À°ÚÆ Ü» î°ãñÆ ï¯×åÅ çÆ Üð±ðå ê˺çÆ ÔË ÇÕ À°Ãù íðé ç¶ ñÂÆ ÁÇÜÔÆ
ï¯×åÅ òÅñ¶ ÇòÁÕåÆ Ø¼à ÔÆ Ô°³ç¶ ÔéÍ
B) Õ°Þ ÃÇæåÆÁ» ç¶ ñÂÆ Üéî óÇÖÁÅ Çò¼Ú ï¯×åÅ ð¼Öä òÅñ¶ ìÔ°å ÇòÁÕåÆ Ô°³ç¶ Ôé, êÌ³å± ÇÃÖñÅÂÆ çÆ

38 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY