Page 148 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñF: Óø◊ ¡Â∂ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Á∂ «√˪Â

«Úæ⁄ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ÒØ’ ¿π√ Ú√± Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ ÷∆Á‰◊∂Õ ¿πÁ≈‘‰ Â∂ ÂΩ ”Â∂ ‹∂’ ’ΩÎ∆, È؇
⁄≈‘ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄, √√Â∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ’ΩÎ∆ Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ ’≈Î∆ Ú≈Ë≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ ⁄≈‘ Á∆ Óß◊ «Úæ⁄
’≈Î∆ ’Ó∆ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ «‹È∑ª Ú√±¡ª Á∂ √Ê≈È≈ÍøÈ È‘∆∫ ‘È «‹Ú∂∫ «√◊∂‡, Ù≈Ï ¡≈«Á «¬È∑ª Á∆ Óß◊
Ï∂ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ
C. Úæ÷-Úæ÷ ¿πÍÔØ◊ª Ú≈Ò∆¡ª Ú√±¡ª (Goods with Different Uses)- «¬’ Ú√± Á∂ «‹ßÈ∂ «˜¡≈Á≈ ¿πÍÔØ◊
‘πßÁ∂ ‘È ¿π∫È∆ ‘∆ ¿π√ Á∆ Óß◊ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ ¿π‘ Ú√±¡ª «‹È∑ª ˘ Úæ÷-Úæ÷ ¿πÍÔØ◊ª «Úæ⁄
«¬√Â∂Ó≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛, ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂, «Ï‹Ò∆ Á∂ Úæ÷-Úæ÷
¿πÍÔØ◊ ‘ÈÕ «¬√ Á≈ ÍzÔØ◊ ÏÒÏ, ‘∆‡, ÍÀÃ√ ◊Ó ’È ¡≈«Á ’¬∆ ’ßÓª «Úæ⁄ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
‹∂’ «Ï‹Ò∆ Á∆ ’∆Ó ÚæË ‹≈Ú∂◊∆ ª «¬√ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò Ó‘æÂÚͱÈ ’ßÓª «‹Ú∂∫ ØÙÈ∆ Á∂ Ò¬∆ ÏÒÏ
‹◊≈¿π‰ «Úæ⁄ ‘∆ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√ Â∑ª ’∆Ó «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Ú≈Ë∂ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ «Ï‹Ò∆ Á∆ Óß◊
«Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ ’Ó∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ
D. Óß◊ Á≈ æÁ ‘؉≈ (Postponement of Demand)- «‹È∑ª Ú√±¡ª Á∆ Óß◊ ˘ Ì«Úæ÷ Á∂ Ò¬∆ æÁ ’∆Â≈ ‹≈
√’Á≈ ˛ ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ÒØ⁄Á≈ (Elastic) ‘πßÁ∆ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ‹∂’ Ó’≈È Ï‰≈¿π‰ Á∆ Óß◊ ˘
Ì«Úæ÷ Á∂ Ò¬∆ æÁ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ ª Ó’≈È Á∆ √Óæ◊∆ «‹Ú∂∫ «¬æ‡ª, ∂Â≈, √∆ÓÀ∫‡, ⁄±È≈ ¡≈«Á Á∆ Óß◊
ÒØ⁄Á≈ ‘ØÚ∂◊∆Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ «‹È∑ª Ú√±¡ª Á∆ Óß◊ ˘ Ì«Úæ÷ Á∂ Ò¬∆ æÁ È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈, «‹Ú∂∫
Ìπæ÷ Òæ◊‰ ”Â∂ ÌØ‹È ¡Â∂ «Í¡≈√ Òæ◊‰ ”Â∂ Í∆‰ Ú≈Ò∂ ÍÁ≈Ê, ª «¬È∑ª Á∆ Óß◊ Ï∂ÒØ⁄Á≈ (Inelastic)
‘πßÁ∆ ˛Õ
E. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈ÓÁÈ (Income of the Consumer)- «‹È∑ª ÒØ’ª Á∆ ¡≈ÓÁÈ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ‹ª Ï‘πÂ
ÿæ‡ ‘πßÁ∆ ˛, ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ Ï∂ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ ’∆Ó Á∂ ÿ‡‰
‹ª Úˉ Á≈, «¬È∑ª ÒØ’ª ÚæÒØ∫ ’∆Â∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ Óß◊ ”Â∂ ’ج∆ «ÚÙ∂Ù ÍzÌ≈Ú È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡
ÓæË Ú◊ Á∂ ÒØ’ª Á∆ Óß◊ ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª ÒØ’ª ÚæÒØ∫ Óß◊∆¡ª ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª Ú√±¡ª Á∆ ’∆ÓÂ
«Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ ”Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ ÏÁÒ∂ ”⁄ ’Ó∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ

F. ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∆ ¡≈Á (Habit of the Consumer)- ¿πÈ∑ª Ú√±¡ª Á∆ Óß◊ Ï∂ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛ «‹È∑ª Á∂ Ò¬∆
ÒØ’ª Á∆ ¡≈Á ω ‹ªÁ∆ ˛ «‹Ú∂∫ «√◊∂‡, ’ΩÎ∆ ¡≈«ÁÕ «¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ «¬È∑ª Ú√±¡ª Á∆
’∆Ó «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘؉ ”Â∂ Ú∆ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ ’Ó∆ È‘∆∫ ¡≈™Á∆Õ
G. «’√∂ Ú√± ”Â∂ ÷⁄ ’∆Â∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ ¡ÈπÍ≈ (Proportion of Income Spent on a
Commodity)- ¡≈ÓÁÈ Á≈ «‹ßÈ≈ «˜¡≈Á≈ ¡ÈπÍ≈ «’√∂ Ú√± ”Â∂ ÷⁄ ’∆Â≈ ‹≈Á≈ ˛ ¿πÈ≈ ‘∆ ¿π√ Ú√± Á∂
Ò¬∆ Óß◊ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ ‘ØÚ∂◊∆Õ «‹È∑ª Ú√±¡ª ”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ Ï‘π ÿæ‡ ¡ÈπÍ≈Â
÷⁄ ’Á≈ ˛ «‹Ú∂∫ ¡÷Ï≈, ‡πæÊÍ∂√‡, ϱ‡ Í≈«ÒÙ ¡≈«Á, «¬È∑ª Á∆ Óß◊ Ï∂ÒØ⁄Á≈ (Inelastics) ‘πßÁ∆ ˛Õ
«¬È∑ª Ú√±¡ª Á∆¡ª ’∆Óª ”Â∂ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ ’Ó∆ È‘∆∫ ‘πßÁ∆Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ «‹È∑ª Ú√±¡ª ”Â∂
¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∆ ¡≈ÓÁÈ Á≈ ’≈Î∆ «˜¡≈Á≈ «‘æ√≈ ÷⁄ ’Á≈ ˛ «‹Ú∂∫ ’æÍÛ∂, ÚË∆¡ª ÌØ‹È, ‚À‹‡
’±Ò, ÎÒ ¡≈«Á, ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª Á∆ ’∆Ó Úˉ ”Â∂ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆
˛ «’™«’ ¿πÍÌØ◊Â≈ «¬È∑ª Á∆ √Ê≈È≈ÍøÈ Ú√±¡ª Òæ̉ Òæ◊Á≈ ˛Õ

H. ’∆Ó ÍæË (Price Level)- Ï‘π «˜¡≈Á≈ ’∆Ó ¡Â∂ Ï‘π ÿæ‡ ’∆Ó Ú≈Ò∆¡ª Ú√±¡ª Á∆ Óß◊
ÏØÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆¡ª ‘ÈÕ «˜¡≈Á≈ ’∆Ó Ú≈Ò∆¡ª Ú√±¡ª «‹Ú∂∫ ‘∆∂, ‹Ú≈‘≈Â, ’∆ÓÂ∆ ◊Ò∆⁄∂ ¡≈«Á
Á∆ Óß◊ Ï∂ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª Ú√±¡ª Á∆¡ª ’∆Óª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ Ï‘π ÊØÛ∑≈
Í«ÚÂÈ «Ò¡≈™Á≈ ˛Õ «¬√∂ Â∑ª «‹È∑ª Ú√±¡ª Á∆ ’∆Ó ϑπ ÿæ‡ ‘πßÁ∆ ˛ «‹Ú∂∫ Ó≈«⁄√, ÍØ√‡’≈‚,
√√Â∆¡ª √Ϙ∆¡ª ¡≈«Á «¬È∑ª Á∆ Óß◊ Ú∆ ÒØ⁄Á≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª Á∆¡ª ’∆Óª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ‘؉
Á≈ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ ”Â∂ ’ج∆ «ÚÙ∂Ù ÍzÌ≈Ú È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ «‹È∑ª Ú√±¡ª Á∆ ’∆Ó ÓæËÓ Ùz∂‰∆
(Medium Priced goods) ’∆Â∆ ‘πßÁ∆ ˛, Ì≈Ú ‹Ø È≈ ª Ï‘π √√Â∆ ¡Â∂ È≈ ‘∆ Ï‘π ӫ‘ß◊∆ ‘ßπÁ∆
˛, ¿πÈ∑ª Á∆ Óß◊ ÒØ⁄Á≈ (Elastic) ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬È∑ª Ú√±¡ª Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ «¬È∑ª Á∆ Óß◊ «Úæ⁄
ÏÁÒ∂ ”⁄ «˜¡≈Á≈ Ú≈Ë≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 143