Page 154 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñF: Óø◊ ¡Â∂ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Á∂ «√˪Â

È؇
P ∆ Q
E = y × x
C Q x ∆ P y
Q = 50 ’æÍ; Q = 100 ’æÍ; DQ = 100 ’æÍ -E@ ’æÍ = E@ ’æÍ
x x1 x

P = 50 ÍÀ√∂; P = 70 ÍÀ√∂; DP = 70 ÍÀ√∂ -E@ ÍÀ√∂=B@ ÍÀ√∂
y y1 y
50 50 5
E = × = = B.E (Ec>1)
c 50 20 2

«⁄æÂ F.BF
¡Â∂ ⁄≈‘ Á∂ Ò¬∆ Óß◊ Á∆ ‡∂„∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ‹ª ÒØ⁄Á≈ ˛Õ √Ê≈È≈ÍøÈ Ú√±¡ª, «‹Ú∂∫ ⁄≈‘ ¡Â∂ ’ΩÎ∆
Á∂ Ò¬∆ Óß◊ Á∆ ‡∂„∆ ÒØ⁄ ˘ «⁄æÂ F.BF È≈Ò √ÍæÙ‡ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ «¬√ «⁄æÂ «Úæ⁄ OX- ¡’Ù ”Â∂ ⁄≈‘
Á∆ Ó≈Â≈ ¡Â∂ OY- ¡’Ù ”Â∂ ’ΩÎ∆ Á∆ ’∆Ó Íz◊‡ ’∆Â∆ ◊¬∆ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ ’ΩÎ∆ Á∆ ’∆Ó OB ˛ ª ⁄≈‘ Á∆ Óß◊
OQ ’æÍ ˛Õ ‹ÁØ∫ ’ΩÎ∆ Á∆ ’∆Ó ÚæË ’∂ OA ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘∂ ª ⁄≈‘ Á∆ Óß◊ Ú∆ ÚæË ’∂ OQ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ DCDC Ú¥
1
’ΩÎ∆ Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ ’∆Óª ”Â∂ ⁄≈‘ Á∆¡ª Óß◊∆¡ª ◊¬∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ Ó≈Â≈Úª ˘ Íz◊‡ ’ «‘≈ ˛Õ «¬æ’∂ Ú¥
‘∂·ª ÷æÏ∂ ÂØ∫ ¿πÍ √æ‹∂ ÚæÒ «‘≈ ˛Õ «¬√ ÂØ∫ «√æË ‘πßÁ≈ ˛ «’ ’ΩÎ∆ Á∆ ’∆Ó Úæˉ ”Â∂ ⁄≈‘ Á∆ Óß◊ ÚË∂◊∆ ¡Â∂
’ΩÎ∆ Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ ⁄≈‘ Á∆ Óß◊ ÿæ‡ ‘ØÚ∂◊∆Õ
(ii) ‰≈ÂÓ’ (Negative) : ͱ’ Ú√±¡ª (Complementary Goods) Á∂ Ò¬∆ Óß◊ Á∆¡ª ‡∂„∆¡ª ÒØ⁄ª
‰≈ÂÓ’ ‘πßÁ∆¡ª ‘ÈÕ ‹Ø Ú√±¡ª «¬’ Á±√∂ Á∆ ͱ’ (Complementary) ‹ª «‹È∑ª Á∆ Óß◊ √ßÔπ’Â
Óß◊ (Joint Demand) ‘πßÁ∆ ˛, «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ «’√∂ «¬’ Ú√± Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ ¡ÈπÍ≈«Â’ Ú≈Ë≈ ‘؉ ”Â∂
Á±√∆ Ú√± Á∆ Óß◊ «Úæ⁄ ¡ÈπÍ≈«Â’ ’Ó∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Óß◊ Á∆ ‡∂„∆ ÒØ⁄ ‰≈ÂÓ’
‘πßÁ∆ ˛ ¡Â∂ «¬√ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Óß◊ Á∆ ‡∂„∆ ÒØ⁄ Á∆ √ß«÷¡≈ ÂØ∫ Í«‘Òª ÿ‡≈¿π‰ Á≈ «⁄ßÈ∑ (Sign of
Minus“– ”) Ò◊≈™Á∂ ‘ÈÕ

¿πÁ≈‘‰ (Illustration)
‚ÏÒ؇∆ ¡Â∂ Óæ÷‰ «¬’ Á±√∂ Á∆¡ª ͱ’ Ú√±¡ª ‘ÈÕ ‹ÁØ∫ ‚ÏÒ؇∆ Á∆ ’∆Ó H@ ÍÀ√∂ ˛ ª Óæ÷‰ Á∆ Óß◊
A@ «’. ◊z≈. ˛Õ ‹∂’ ‚ÏÒ؇∆ Á∆ ’∆Ó ÚæË ’∂ A π. B@ ÍÀ√∂ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª Óæ÷‰ Á∆ Óß◊ ÿæ‡ ‘Ø ’∂ E «’. ◊z.
‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ Óæ÷‰ Á∆ ‡∂„∆ Óß◊ Á∆ ÒØ⁄ ÍÂ≈ ’ØÕ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 149