Page 411 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇
«ÒÍ√∆ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““«¬’ √Ó»«‘’ √øÍÂ∆ √≈ËÈ √Ó≈«‹’ «¬Ù‡ÂÓ Úø‚ ¿πÁØ∫ ‘πøÁ∆ ˛ ‹ÁØ∫ ¡≈÷∆ ÍÃÔØ◊ ’Â≈
Á∆ √∆«Ó Ò≈◊ ’πæÒ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ‘ج∂ √∆«Ó Ú≈Ë∂ Á∂ ÓπæÒ Á∂ Ï≈Ï ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ”” (The Socially optimal
allocation of a common property resource occurs when the marginal cost of the last user
equals the value of the marginal addition to total output. —Lipsey.)

«¬√∂ Â∑ª √Ó»«‘’ Ì»Ó∆ Á∂ Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ «¬‘ «¬Ù‡ÂÓ ‘ØÚ∂◊≈, ‹∂’ ⁄≈¿π‰ Ò¬∆ «¬’ ‘Ø Ì∂‚ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’∆Â≈
‹≈Ú∂Õ ‹∂’ ⁄≈¿π‰ Á∆ Ò≈◊ (‹ª Ì∂‚ª ˘ ¿πÍÒæÏË ⁄≈∂ Á∆ ‘≈È∆) ¿π√ ÁπæË ‹ª Ó≈√ Á∂ ÓπæÒ ÂØ∫ ÿæ‡ (‹ª Ï≈Ï)
˛ ‹Ø ¿π‘ Ì∂‚ ÍÃÁ≈È ’Á∆ ˛Õ
¡Â∂ CPR Á∂ √Ó≈«‹’ «¬Ù‡ÂÓ ÙØÙ‰/«¬√Â∂Ó≈Ò Á∂ √ÏøË «Úæ⁄, √≈˘ ‘Ø ÍÃÔØ◊ ’Â≈ (Additional User) Á∆
√∆«Ó Ò≈◊ ˘ ’πæÒ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ‘ج∆ √∆«Ó Ú≈Ë∂ Á∂ ÓπæÒ Á∂ Ï≈Ï ‘ØÚ∂◊≈Õ (We have to equate marginal
cost of additional user with the value of the marginal addition to total output.)
√πÂøÂ Ï≈˜≈ ¡Â∂ Í»È ÂΩ ”Â∂ ÍÃÂ∆ÔØ◊∆ Ï≈˜≈ √Ó≈«‹’ «¬Ù‡ÂÓ ‘æÒ Í∂Ù È‘ƒ ’Á∂ (The free markets or
perfectly competitive markets do not offer socially optimal solutions.)- Ó¤Ò∆¡ª ÎÛÈ Á≈ ¿πÁ≈‘‰
ÒÀ∫Á∂ ‘ج∂, Ó¤Ò∆¡ª ÎÛÈ Ú≈Ò∂ ¿πÁÔØ◊ «Úæ⁄ ÍÃÚ∂Ù Á≈ ÎÀ√Ò≈ ¡Â∂ Ó¤Ò∆¡ª ÎÛÈ Á∂ ’øÓ «Úæ⁄ «¬’ ÈÚƒ «’ÙÂ∆
Á≈ Ò◊≈¿π‰≈ «¬√ ◊æÒ ”Â∂ «ÈÌ ’Á≈ ˛ «’ «ÚÙ∂Ù «’√Ó Á∆ «’ÙÂ∆ (Typical Boat) Á∂ Ó¤Ò∆¡ª ÎÛÈ Á≈
¡Ω√ ÓπæÒ ’∆ ˛ ¡Â∂ ÈÚƒ «’ÙÂ∆ Á∂ ⁄Ò≈¿π‰ Á∆ Ò≈◊ ’∆ ˛Õ √πÂøÂ Ï≈˜≈ ¡Ë∆È √Ó»«‘’ √øÍÂ∆ √≈ËÈ Á∂
ÈÚ∂∫ ÍÃÔØ◊ ’Â≈ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’Á∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ‹ÁØ∫ Âæ’ «’ ¡ø«ÂÓ ÍÃÚ∂Ù ’Á≈ (Last Entrant) Á∆ √∆«ÓÂ
Ò≈◊ ÚÂÓ≈È ¿πÂÍ≈Á’ª (Existing Producers) Á∂ ¡Ω√ Á∂ ¡Ω√ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ Ï≈Ï È‘ƒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ¡Â∂
‹ÁØ∫ CPR Á≈ Ï‘π «˜¡≈Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò (Over-usage) ‘πøÁ≈ ˛, ¿πÁØ∫ ÙØÙ‰ «¬√ Á≈ ÈÂ∆‹≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ

«¬√ √«ÊÂ∆ Á∆ «⁄æÂ BC.B È≈Ò «Ú¡≈«÷¡≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛-
’πæÒ ÎÛ∑∆¡ª/Î√∆¡ª (Catch) Á≈ ÓπæÒ ÿæ‡Á∆ Á ”Â∂ ¿πÁØ∫ Âæ’ ÚæËÁ≈ ˛, ‹ÁØ∫ Âæ’ ON «’ÙÂ∆¡ª È‘ƒ Ò◊≈¬∆¡ª
‹ªÁ∆¡ªÕ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘Ø «’ÙÂ∆¡ª Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫, «¬√ «Úæ⁄ ÿ‡‰ Á∆ ÍëÚÂ∆ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ √Ó≈«‹’
«¬Ù‡ÂÓ ÍæË ¿πÁØ∫ ÍÃ≈Í ‘πøÁ≈ ˛, ‹ÁØ∫ OS «’ÙÂ∆¡ª ˘ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ

«⁄æÂ BC.B

‹ÁØ∫ OS «’ÙÂ∆ Ò◊≈¬∆ ‹ªÁ∆, ¿πÁØ∫
T Ú¥ Á≈ „Ò≈‰ = V Ú¥ Á∂ „Ò≈‰

«¬‘ «’Ú∂∫? «¬æÊ∂ Íπ≈‰∆ Â’È∆’ ¡Í‰≈¬∂ ‹≈‰ Á∂ ’≈È V Ú¥ Á≈ „Ò≈‰ T Ú¥ Á∂ „Ò≈‰ Á∂ Ï≈Ï ˛Õ «¬√
Á≈ ¡Ê ‹ª Ì≈Ú «¬‘ ˛ «’ √∆«Ó Ò≈Ì (V-Ú¥ Á∂ „Ò≈‰ ÚæÒØ∫ Áæ√∂ ‘Ø ÎÛ∑∆¡ª/Î√∆¡ª (Catch) Á∂ »Í «Úæ⁄)

406 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY