Page 199 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI
P. 199
«¬’≈¬∆-AF : ÒØ’ ’˜ Á∂ ÍÃÌ≈Ú : √Ú‹«È’ ’˜ ¡Â∂ ¡≈«Ê’ «Ú’≈√
(D) ≈‹ÈΔ«Â’ ÁÏ≈¡- ’˜Á≈Â≈ Á∂Ù ¡≈͉∂ È≈◊«’ª Á∆ Í»ø‹∆ Á∆ æ«÷¡≈ Ò¬∆ ’‹≈¬∆ Á∂Ù Á∆¡ª È؇
È∆Â∆¡ª «Úæ⁄ Á÷Ò¡øÁ≈˜∆ ’È Òæ◊Á≈ ˛ ¡Â∂ ’‹≈¬∆ Á∂Ù ¡≈͉∆ √πÂøÂÂ≈ ◊π¡≈ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ
(E) √ø’‡- √Ú‹«È’ ’«˜¡ª È≈Ò ≈‹È∆«Â’ ÓÂÌ∂Á ¡Â∂ ÔπæË «‹‘∂ √ø’‡ Ú∆ ÍÀÁ≈ ‘؉ Á≈ ‚ «‘øÁ≈
˛Õ
(F) ‹ÈÂ≈ Á≈ Ì≈- ‹ÁØ∫ ’˜ ¡‰-¿πÂÍ≈Á’ ’≈‹ª Ò¬∆ Ò¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È Âª «¬√ Á≈ Ìπ◊Â≈È ’È Ò¬∆
‹ÈÂ≈ ¿πÂ∂ ’ Ì≈ ÚË≈ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(G) ¡≈«Ê’ Í椫ۡ≈͉- «ÚÁ∂Ù∆ ’˜ Á∂Ù Á∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ ˘ ’Ó˜Ø Ï‰≈ «ÁøÁ∂ ‘È ¡Â∂ Á∂Ù ¡≈͉∂
¡≈«Ê’ «Ú’≈√ Ò¬∆ Á»«‹¡ª ¿πÂ∂ «ÈÌ «‘‰ Òæ◊Á≈ ˛Õ
AF.A@ √Ú‹«È’ ’˜ ¡Â∂ ¡≈«Ê’ «Ú’≈√
(Public Debt and Economic Development)
√Ú‹«È’ ’˜ ¡Â∂ ¡≈«Ê’ «Ú’≈√ Á∂ ¡≈Í√∆ √ÏøË Á∂ ’¬∆ Í«‘¨ ‘È-
(A) «ÚæÂΔ „ª⁄∂ Á≈ «Ú’≈√ (Development of Financial System)
¡≈«Ê’ «Ú’≈√ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÓπÁ≈ ¡Â∂ √≈÷ Á∆ ˜»Â Ú∆ ÚæË ‹ªÁ∆ ˛, «‹√ Á∂ ÁØ ’≈È ‘È Í«‘Ò≈, ¡≈«Ê’
◊Â∆«ÚË∆¡ª «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ¡Â∂ ÓπÁ≈ ÷∆Á ◊Â∆«ÚË∆¡ª Á∂ ¡ÈπÍ≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈Õ Á»√≈, «¬‘ ÚæËÁ∆ ˜»Â Á∆
Í»Â∆ Ò¬∆ √’≈∆ ¿πË≈ Á≈Â≈Úª «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’È≈ ˜»∆ «‘øÁ≈ ˛Õ «¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈
«Úæ⁄ «ÚæÂ∆ ÒÀ‰-Á∂‰ Á∂ √≈∂ ’≈ ’ø√∆ Á∆¡ª Ó≈Â≈Úª «Úæ⁄ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ’ø√∆ √≈∆ «ÚæÂ∆ „ª⁄∂ Á∆ Ïπ«È¡≈Á
Á≈ ’øÓ «ÁøÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ ’ø√∆ Á∆ ¿πÍÒæÏË∆ ÚË≈¿π‰ Ò¬∆ √’≈ ˘ ¿πË≈ ÒÀ‰≈ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ («ÚÙ∂Ù ’’∂
’∂∫Á∆ ÏÀ∫’ È≈Ò)
«¬æÊ∂ «¬‘ ◊æÒ Ô≈Á æ÷‰ ÔØ◊ ˛ «’ ‹∂’ ¿πË≈ ÒÀ‰ «Úæ⁄ Ò≈ÍÚ≈‘∆ ÚÂÁ∆ ˛ ª ¿π√ È≈Ò ¡Ê «ÚÚ√Ê≈
Á≈ «ÚæÂ∆ „ª⁄≈ Î≈«¬Á∂ÓøÁ ‘؉ Á∆ ‹◊∑≈ ¿πÂ∂ ÏÏ≈Á ‘Ø √’Á≈ ˛Õ
(B) Ïæ⁄ ¡Â∂ Í»ø‹Δ «ÈÓ≈‰ (Saving and Capital Formation)
‘ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ ˘ ¡≈͉∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ √ÓæÊ≈ ω≈¬∆ æ÷‰ Ò¬∆ ¡Â∂ «ÈÚ∂Ù Á∆ ˜»Â ‘πøÁ∆ ˛Õ «¬’ ÿæ‡
«Ú’«√ Á∂Ù Á∆ «¬‘ ˜»Â ‘Ø Ú∆ Â∂˜ ◊Â∆ È≈Ò ‘πøÁ∆¡ª ‘È, «’™«’ «¬√ «Úæ⁄ Í»ø‹∆ Á≈ ¡Ì≈Ú ‘πøÁ≈ ˛ Í
¡«‹‘∆ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ ˘ Ïæ⁄ ¡Â∂ Í»ø‹∆ «ÈÓ≈‰ «Úæ⁄ ¡≈Ó ”Â∂ «˜¡≈Á≈ ’«·È≈¬∆¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ ÍÀ∫Á≈
˛Õ ÍÃÂ∆ «Ú¡’Â∆ ¡≈ÓÁÈ Á∂ ÿæ‡ ‘؉ ’≈È ¡Â∂ ◊∆Ï ÒØ’ª Á∆ √ø«÷¡≈ «˜¡≈Á≈ ‘؉ ’≈È «¬√ Á∆ Ïæ⁄Â
√ÓæÊ≈ ’≈Î∆ ÿæ‡ ‘πøÁ∆ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ «¬√ ÿ≈‡ ˘ Í»≈ ’È Ò¬∆ √’≈ ÂØ∫ ’πfi ÍÃÌ≈Ú∆ ’ÁÓª Á∆ ¡Í∂«÷¡≈ ’∆Â∆
‹ªÁ∆ ˛Õ √’≈ ‹∂’ ¡≈͉∆ ≈‹√Ú ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Ïæ⁄ ¡Â∂ Í»ø‹∆ «ÈÚ∂Ù ’È «Úæ⁄ ¡√ÓæÊ ‘ØÚ∂
ª ¿πË≈ ÒÀ ’∂ ¿πÈ∑ª Óπæ«Á¡ª ¿πÂ∂ ÷⁄ ’ √’Á∆ ˛, «‹‘Û∂ ÍÃÂæ÷ ‹ª ¡ÍÃÂæ÷ »Í «Úæ⁄ Ïæ⁄Â, «ÈÚ∂Ù ¡Â∂ ¡Ê
«ÚÚ√Â≈ Á∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ √ÓæÊ≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’Á∆ ‘ØÚ∂Õ
’πfi «ÁÙ≈Úª √’≈ Áπ¡≈≈ ¿πË≈ ÒÀ ’∂ Í»ø‹∆ «ÈÚ∂Ù ’È Á∆ È∆Â∆ Á∂ Í«‰≈Ó √ø«Á◊Ë Ú∆ ‘Ø √’Á∂ ‘ÈÕ ¿πÁ≈‘‰
Á∂ ÂΩ ¿πÂ∂ ‹ÁØ∫ √’≈ Ï≈˜≈ ÂØ∫ ¿πË≈ ÒÀ ’∂ Í»ø‹∆ «ÈÓ≈‰ Á∂ ’≈‹ª «Úæ⁄ Ò◊≈™Á∆ ˛ ª «ÈÚ∂Ù √ø√≈ËÈ
«Èæ‹∆ ÷∂ È≈Ò √Ú‹«È’ ÷∂ «Úæ⁄ ‘√ª« ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ’≈È «Èæ‹∆ ÷∂ «Úæ⁄ «ÈÚ∂Ù Á∆ Á ÿæ‡
√’Á∆ ˛ ¡Â∂ Á∂Ù Á∂ Í»∂ «ÈÚ∂Ù ¿πÂ∂ ÍÀ‰ Ú≈Ò≈ ÍÃÌ≈Ú ¡«ÈÙ«⁄ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√∂ Â∑ª ‹ÁØ∫ √’≈ ’∂∫Á∆ ÏÀ∫’
ÂØ∫ ¿πË≈ ÒÀ∫Á∆ ˛ ª «¬√ È≈Ò ’∆Óª ÚæË ‹ªÁ∆¡ª ‘È, «‹√ È≈Ò «ÚæÂ∆ √≈ËÈ Á∆ ¿πÍÒæÏË ÷∆Á Ù’Â∆ ÿæ‡
‹ªÁ∆ ˛Õ √’≈ Á∆ «¬√ «’«¡≈ È≈Ò «Èæ‹∆ ÷∂ ¡≈͉∂∆ ¡√Ò∆ Ïæ⁄ ÚË≈¿π‰ Ò¬∆ Ó‹Ï» ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂
«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¡√Ò∆ Ïæ⁄ √’≈ Á∂ ‘æÊ «Úæ⁄ ¡≈ ‹ªÁ∆ ˛Õ
√Ú‹«È’ ’˜ ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ Á∂ «ÈÚ∂Ù √ø√≈ËÈ≈ Á∆ ÍπÈ Úø‚ È≈Ò Ú∆ ¡≈«Ê’ «Ú’≈√ «Úæ⁄ √‘≈«¬’ ‘Ø
√’Á≈ ˛Õ ¡≈√ «¬‘ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ «’ √’≈ ¿πÁÔØ«◊’ Ò≈Ì ˘ Ó‘æÂÚ È≈ «ÁøÁ∂ ‘ج∂ ¡≈͉∂≈ «ÈÚ∂Ù ÎÀ√Ò≈
«¬√ Â∑ª ÒÚ∂◊∆, «‹√ È≈Ò Á∂Ù Á∆ ÒøÓ∂ √Ó∂∫ Ò¬∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ √ÓæÊ≈ «Úæ⁄ √‘∆ Ú≈Ë≈ ‘ØÚ∂Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 193