Page 31 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

Dinesh Kumar, Lovely Professional University «¬’≈¬Δ-D: ÙΔ’ ±Í «Úº⁄ ¡Í≈‘‹: Í«Ì≈Ù≈, ÍÃ’≈, √Á◊∞‰

«¬’≈¬Δ-D: ÙΔ’ ±Í «Úº⁄ ¡Í≈‘‹: Í«Ì≈Ù≈, ÍÃ’≈, √Á◊∞‰ È؇
(Physically Challenged: Definition, Types,
Characteristics)

ftP/ t;s{
ftP/ t;s{
ftP/ t;s{ftP/ t;s{ (Contents)
ftP/ t;s{
¿∞Á∂Ù (Objectives)
ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ (Introduction)
D.A Í«Ì≈Ù≈ (Definition)

D.B ÙΔ’ ¡Í≈‘‹ Á∂ ÍÃ’≈ (Types of Physical Disabilities)
D.C ÙΔ’ ±Í ÚÒØ∫ ¡Í≈‘‹ Ϻ«⁄¡≈ Á∂ √Á◊∞‰ (Characteristics of Physically Handicapped Children)
D.D √≈ªÙ (Summary)
D.E ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)
D.F ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Question)

D.G √≥ÁÌ Í∞√Â’ª (Further Readings)

¿∞Á∂Ù (Objectives)
fJ; fJekJh d/ nfXn?B s'A pknd ftfdnkoEh :'r j'Dr/L

J √Δ’ ±Í ÚÒØ∫ ¡Í≈‘‹ Ϻ⁄Δ¡ª Í«Ì≈Ù≈Õ
J √Δ’ ¡Í≈‘‹ Á∂ ÍÃ’≈ ÁΔ «Ú¡≈«÷¡≈Õ
J √Δ’ ±Í ÚÒØ∫ ¡Í≈‘‹ Ϻ⁄Δ¡ª Á∂ √Á◊∞‰≈ Á≈ Ú‰ÈÕ

ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ (Introduction)

«¬º’ ⁄∞‰ΩÂΔ (¡Í≈‘‹Í∞‰≈) √ø⁄È≈ ¡Â∂ √Ó≈Ø‘ ÁΔ «Èͺ÷ Í«Ì≈Ù≈ È∞’√≈È Á∂‰ Ú≈ÒΔ ‘∞øÁ∂ ‘ÀÕ ¿∞Á≈‘‰ Á∂

Ò¬Δ, «¬’ ¡º÷ «Úº⁄ Ș Á≈ È∞’√≈È ⁄∞‰ΩÂΔ (¡Í≈‘‹Í∞‰≈) ‘ÀÕ «¬√ «Úº⁄ ’Ø¬Δ Ù≥’≈ È‘Δ∫ ‘À, «’ «¬º’ ¡º÷ª Ú≈Ò∂
¡≈ÁÓΔ ÚºÒØ∫ «ÁÃÙ ÷∂Â √‘∂‚ÈªÕ ¿∞√∂ Â∑ª ‘Δ, «¬º’ Ϻ⁄≈ ‹Ø «¬º’ ’≥È ÂØ∫ Ï‘≈ ‘À ˘ «¬º’ ¡≈Ú≈‹ ÁΔ «ÁÙ≈ Á≈
ÍÂ≈ Ò◊≈¿∞‰≈ Ó∞Ù«’Ò ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ Ò∂«’È «¬√ ˘ T¡Í≥◊Â≈T Á∂ ±Í «Úº⁄ È‘Δ∫ Óø«È¡≈ ‹≈ √’Á≈Õ “¡Í≥◊Â≈“,
¡Í≈‘‹Í∞‰∂ ¡Â∂ «Ú¡’ÂΔ◊ Â∂ √Ó≈‹ Á∂ √Ó∞º⁄∂ ÍÃÌ≈Ú Á≈ ÈÂΔ‹≈ ‘À ‹Ø «Ú¡’ÂΔ Á∂ «’«¡≈ÂÓ’ ͺË ¿∞μÂ∂
«¬º’ È∞’√≈ÈÁ≈«¬’ ÍÃÌ≈Ú Í≈¿∞∫Á≈ ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª “⁄∞‰ØÂΔ“ ¡Â∂ “¡Í≥◊Â≈“ Á∂ «Úº⁄ Ì∂Á «¬ºÊ∂ „∞’Úª ‘ÀÕ «¬√ Â∑ª,

√≈∂ ÓÀ‚Δ’Ò Í«Ì≈«Ù ¡Í≥◊, ¡Í≈‘‹Í∞‰∂ Á∂ ±Í ¡ÓÒ ’È≈ È‘Δ∫ ‘ÀÕ «¬º’ ¡øÈ∂ ¡≈ÁÓΔ Á∂ ¡Í≥◊ ‘؉ ˘
¡Í≈‘‹ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À, «√¯ ‹ÁØ∫ ¿∞‘ ΩÙÈΔ Á∂ ‘≈Ò≈ª ⁄ «¬º’ √Ë≈È ÓÈ∞º÷ Á∂ È≈Ò Ó∞’≈ÏÒ≈ ’Á≈ ‘ÀÕ
Úº÷-Úº÷ ÍÛ≈¬Δ¡ª ÂØ∫ ÍÂ≈ ⁄Ò≈ ‘À «’ «’√ ‘ºÁ º’ «’√∂ ÚΔ ¡Í≈‘‹Í∞‰∂ ˘ ÙΔ Á≈ √Ú≈ÓΔ ‘Ó∂Ù≈ ‘≈Ò≈ ¿∞μÂ∂

«ÈÌ ’Á≈ ‘ÀÕ ’∞ºfi ¡Í≈‘‹ ‘À ‹Ø Ú≈√ÂÚ «Úº⁄ «¬º’ ¡Í≥◊Â≈ Á∂ ±Í «Úº⁄ ’øÓ È‘Δ∫ ’ ‘∂ ‘ÈÕ ¿∞Á≈‘‰ Á∂
Ò¬Δ, ø◊ ¡øË≈ÍÈ «¬º’ È∂«Ú◊∂‡ ¡«Ë’≈Δ ‹ª «¬º’ ‚≈«¬Ú Ò¬Δ «¬º’ ¡Í≥◊Â≈ ‘À, Ò∂«’È √≈∂ Ò¬Δ È‘Δ∫ ‘ÀÕ
«¬√ Â∑ª, «¬º’ ‘’Ò≈¿∞‰ Ú≈Ò≈ √¯Ò «Ú«◊¡≈ÈΔ ‘Ø √’Á≈ ‘À, Ò∂«’È ¿∞‘ «¬º’ ¡º¤≈ Ú’Â≈ È‘Δ∫ ‘Ø √’Á≈Õ
ÏÙÂ∂ √∞‰Ú≈¬Δ Â∂ ÿº‡ Ï‘∂ ¡Â∂ √∂ÒÎ ÍÃØÍ∂Ò‚ ’∞√Δ¡ª Ò’«Ú¡ª ˘ ÍÃÁ≈È ’’∂, ’∞ºfi ¡Í≈‘‹ ˘ ÿº‡ ’ΔÂ≈ ‹≈

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 23