Page 30 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI
P. 30
«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈
È؇ Ó≈Ó±ÒΔ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª È≈Ò ’≥Ó ’Á∂ ‘È, ˘ ¡«√ºË∂ ÂΩ “Â∂ ÍÃÁ≈È ’ΔÂΔ¡ª ‹ªÁΔ¡ª ‘ÈÕ √≥Ï≥«ËÂ
√∂Ú≈Úª «Úº⁄ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È ¡˜Ó≈«¬Ù ¡Â∂ √Ò≈‘, √’±Ò √Ó≈«‹’ ’≥Ó, «√º«÷¡’/«’ºÂ≈Ó∞÷Δ ÊÀÍΔ,
ÌΩ«Â’ «√º«÷¡≈ ¡Í‰≈¿∞‰≈, √’±ÒΔ «√‘ √∂Ú≈Úª ¡Â∂ ¡≈Ú≈‹≈¬Δ Ù≈«ÓÒ ‘ÀÕ
J «¬ÊØ∫ º’ «’ ‹Á «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ Î∞ºÒ-‡≈¬ΔÓ «ÚÙ∂Ù √∂Ú≈Úª ÁΔ ˜±Â ‘∞≥ÁΔ ‘À, ¿∞Ê∂ Úº÷-Úº÷
T√Δ«ÓÂ’≈ΔU «‚◊Δ¡ª ‘ÈÕ ’∞ºfi «Ú«Á¡≈ÊΔ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ ’Ò≈√±Óª «Úº⁄ ¡≈͉≈ √≈≈ Ú’Â
’º„Á∂ ‘ÈÕ ‘ت ˘ «ÏÓ≈Δ ‹ª ‘Ø ÓÀ‚Δ’Ò √Óº«√¡≈Úª ’≈‰, ÿª ‹ª ‘√ÍÂ≈Òª «Úº⁄ ÍÛ∑≈«¬¡≈
‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¡‹∂ ÚΔ Ï≈’Δ «ÈÚ≈√Δ (√≥√Ê’), ’Ò≈√ª ‹Ø «’ √Ê≈È’ √’±Ò «‹Ò∑≈ ÂØ∫ ⁄Ò≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È, ÁΔ
√Ê≈ÍÈ «Úº⁄ ÍÛ∑≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «˜¡≈Á≈ √Δ«ÓÂ’≈Δ √Ê≈ÍÈ «Úº⁄, «Ú«Á¡≈ÊΔ «ÈÚ≈√Δ √’±Òª ‹ª
√≥√Ê≈Úª «Úº⁄ «‘≥Á∂ ‘È ¡Â∂ √’±Ò ‹ª √≥√Ê≈ Á∂ ¡ÓÒ≈ ÓÀ∫Ϫ Á∞¡≈≈ ÍÛ∑≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ
C.E ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)
J Ù∞±¡≈ : «Ï≥Á± «‹√ÂØ∫ ’Ø¬Δ ⁄Δ˜ Ù∞± ‘∞≥ÁΔ ‘ÀÕ
J Ó≈«‘ : «¬º’ «Ú¡Â’Δ ‹Ø «’ ’≥Ó ‹ª ÍÛ∑≈¬Δ Á∂ ı≈√ ÷∂ «Úº⁄ «ÈÍ∞≥È ‘ØÚ∂Õ
J ÔØ◊Á≈È : «’√∂ ’≈‰ ÁΔ ÓÁÁ Ò¬Δ «¬º’ ’≈Ú≈¬Δ ‹ª √∂Ú≈Õ
J ÊÀÍΔ : «¬º’ √Δ’ √Óº«√¡≈ ‹ª «ÏÓ≈Δ Á≈ «¬Ò≈‹
C.F ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Questions)
A. «’√∂ ÚΔ ÁØ ¡ÓΔ’Δ ÔØ◊Á≈ÈΔ¡ª Á∂ È≈Ó ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ «Úº⁄ ¿∞È∑ª Á∂ ÔØ◊Á≈È Áº√ØÕ
B. ¡«√ºËΔ¡ª ‹ª √Ò≈‘’≈Δ √∂Ú≈Úª ’Δ ‘È?
C. Ì≈ «Úº⁄ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á≈ ’Δ √Ê≈È ‘À?
D. «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ «Úº⁄ Ì≈◊Δ ÔØ◊Á≈È Áº√ØÕ
¿∞μÂ: √ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Answers: Self Assessment)
A. (A) √∂◊±¬ΔÈ (B) Ï∂Ò C) ÊØÓ√ ‘ØÍ«’≥È√
(D) «ÚÚ√«Ê ’Ø«ÙÙª (E) Ô±Í
B. (A) √‘Δ (B) ˆÒ (C) √‘Δ (D) ˆÒ (E) √‘Δ
C.G √≥ÁÌ Í∞√Â’ª (Further Readings)
Í∞√Â’ª A. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂ÙÈ: ‚∂ÈΔ¡Ò ÍΔ. ‘≈Ò≈‘È, ‹∂Ó√ ¡‘≈Ò≈‘È, ‹∂Ó√ ¡ÀÓ. ’≈¿±ÎÓÀÈ, ÍÀ¬Δ◊∂
√Δ. Í∞Ò∂È; ÍΔ¡√È ¡À˜±’∂ÙÈ, «¬≥’Õ
B. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂Ù: «Ò≥‚≈ «ÚÒÓ‘√‡, ÍΔ.¡À⁄.‚Δ., ¬∂.ÏΔ.ÍΔ.ÍΔ., ¡∂ÒÈ ‚ÚÒ±. ϱ¬∂,
ÍΔ.¡∂⁄.‚Δ., ¡ÀÈ.√Δ.¡À√.ÍΔ.Õ
C. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂Ù: Ò≈¿±≈ ØÊ√‡∂«¬≥È; √’؇ ¡ÀÎ. ‹Ø‘È√È; √∂‹ ÍÏ«ÒÙ, «¬≥’Õ
22 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY