Page 129 - DPBI101_PUNJABI-1

Í≥‹≈Ï∆-A

È؇ Íπ√Â’ª ≈‘∆∫ º‡≈ Ò≈ ’∂ «◊¡≈È Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ È‘∆∫ ’È∆Õ Í≈· Í∞√Â’ª ≈‘∆∫ «ÚÚ‘≈«’ »Í Á∂‰
Á∆ ÍÃ∂‰≈ ÒÀ‰∆Õ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª ˘ Í≈·-Íπ√Â’ª ≈‘∆∫ √∂Ë ÍÃÁ≈È ’È∆ ¡Â∂ ÍÃ∆«÷¡≈ Á∆
«Â¡≈∆ ’È «Ú⁄ √‘≈¬∆ ’È≈Õ Í≈·-Íπ√Â’ª Á≈ Ó’√Á «√¯ ‚±øÿ≈ «◊¡≈È È‘∆∫ Á∂‰≈ √◊Ø∫
ÍÃ∆«÷¡≈ Á∆ «ÁzÙ‡∆ ÂØ∫ Ú∆ «◊¡≈È Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ «¬È∑ª Í≈·-Íπ√Â’ª Á∆ Ì≈Ù≈ ¡≈Ó
Íπ√Â’ª È≈ÒØ∫ √Ò ¡Â∂ √Ω÷∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ
«ÚÙ∂ÙÂ≈ :-
⁄ø◊∆ Ì≈Ù≈ Í≈· Íπ√Â’ª Á∆ «ÚÙ∂ÙÂ≈ «¬‘ ‘À «’ ¿∞‘ ÓÈØø‹È ÍÃË≈È, «◊¡≈È≈«Ӓ
⁄«ºÂ ÍÃË≈È √Ó≈«‹’ «√«÷¡≈ ÍÃË≈È, ≈Ù‡∆ ‹∆ÚÈ È≈Ò ÌÍ» ‘Ø‰Õ »Í ͺ÷Ø∫ «¬‘ Íπ√Â’ª,
’‘≈‰∆, È≈ÚÒ, Ú≈Â’ ¡≈«Á »Íª «Ú⁄ ‘Ø √’Á∆¡ª ‘ÈÕ

«ÚÙ∂ :-
«ÚÙ∂ ͺ÷Ø∫ Í≈·-Íπ√Â’ª Á∆ ⁄È≈ ’∞fi «ÚÙ∂Ù ¿∞Á∂√ª ˘ Óπº÷ º÷ ’∂ «Â¡≈ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆
‘ÀÕ «ÚÙ∂ √Ó≈‹ È≈Ò √ÏøË «Ú«◊¡≈È ¡Â∂ «¬«Â‘≈√’ «◊¡≈È ÌÍ» ‘؉∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘ÈÕ
«ÚÙ∂ ˘ Í∂Ù ’È √Ó∂∫ «Ú«Á¡≈Ê∆¡ª Á∆¡ª Ì≈Úπ’, Ó≈È«√’, √Ó≈«‹’ ÒØÛª Á≈ «Ë¡≈È º÷‰≈
˜»∆ ‘ÀÕ Í≈·-Íπ√Â’ «Ú⁄ «¬’ ‘∆ «ÚÙ∂ ¿∞µÍ ¡Ë≈ Í≈·ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂, ’Ú≈¿∞‰∂ ⁄≈‘∆Á∂
‘ÈÕ ◊ºÁ-ͺ⁄, ’‘≈‰∆, È≈‡’, «ÈÏøË ¡≈«Á »Í Í≥‹≈Ï∆ Í≈· Íπ√Â’ª «Â¡≈ ’Ú≈¿∞‰∆¡ª
⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘ÈÕ
Ì≈Ù≈ Á∂ ͺ÷Ø∫ Í≈·-Íπ√Â’ª «Ú⁄ ¿∞«⁄ ¡Â∂ ÔØ◊ Ì≈Ù≈ ÍÃÔØ◊ «¬√ Â∑ª ’∂ ª «’ ÷πÙ’
«ÚÙ∂ Ú∆ Ω«⁄’ Â∂ «ÁÒ⁄√Í Ï‰≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ ÙÏÁªÚÒ∆, Ú≈’, ⁄È≈, Óπ‘≈Ú∂ ¡Â∂ ‘Ø Ì≈Ù≈
º ‘؉∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ
ÙÏÁ ‹ØÛ :-

Ì≈Ù≈ Á∂ «Ò÷‰ √Ó∂∫ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ ¿∞⁄≈‰ ÙπºË È‘∆∫ ‘ØÚ∂◊≈ ª «Ò÷‰ Ú∂Ò∂ Ú∆ ¡º÷ ¡ÙπºË
‘∆ «Ò÷∂ ‹≈‰◊∂Õ «Ò÷‰ √Ó∂∫ «Ú¡≈’‰ Á≈ «◊¡≈È Ú∆ Í»≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ÙÏÁ ‹ØÛ ÚÒ ÷≈√
«Ë¡≈È Á∂‰ Á∆ ÒØÛ ‘ÀÕ ÙÏÁ ‹Ø‚ Ú∂Ò∂ Ó≈Â≈Úª Á≈ ◊Ò ‘Ø ‹≈‰≈ ¡≈Ó ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ «Ï‘≈∆ Á∆
‹◊∑≈ «√‘≈∆ ¡Â∂ ’¬∆ Ú≈ «√‘≈∆ Á∆ ʪ «Ï‘≈∆ Á∆ ◊Ò ÚÂØ∫ ¡≈Ó ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ ’¬∆ ¡º÷
Ú‰ Ú∂Ò∂ Ú∆ «¬‘ ◊ÒÂ∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «‹Ú∂∫ ÈÁ∆‰, ‰∆È, Á∆ ‹◊∑≈ ¡Â∂ Ó ¡º÷ Á∆ ʪ
Ú«Â¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À «¬‘ ◊ÒÂ∆ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ Áπ¡≈Ï∂ Á∂ «¬Ò≈’∂ «Ú⁄ ‘Ø ‘∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ
«Ò÷‰ √Ó∂∫ „π’Ú∂∫ ÙÏÁª Á∆ ⁄؉ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ ‘ÀÕ ¡º‹’Ò ¡È∂’ª ◊À Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ÙÏÁ ¡À√∂
‘È ‹Ø Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ¡À√∂ ⁄«Í⁄∂ ◊¬∂ ‘È, ‹Ø ¿∞Í∂ Ò◊Á∂ ‘∆ È‘∆∫ ‘ÈÕ «‹Ú∂∫ «¬‘ ÙÏÁ
Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ¡≈÷Á∂ ‘∆ ‘Ø‰Õ ¿∞Á≈‘‰ Ú‹Ø∫:-
(i) ¡≥◊∂˜∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ÙÏÁ :-¡¯√, «Í≥‡, ÓÙ∆È, Ó∆‡
(ii) Â∞’∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ÙÏÁ :- ÂÓ◊≈, ’À∫⁄∆, ÂØÍ, ’Ò◊∆, Ï», Ï∆Ï∆, ◊Ò∆⁄≈, ⁄≈’± ¡≈«ÁÕ
(iii) Î≈√∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ÙÏÁ :- Î’∆, ¡⁄≈, ÙÒ◊Ó, ÏøÁ◊∆, Óπ◊≈, «Í¡≈‹, ÁÚ≈˜≈, Ó∂˜,
⁄ı≈, ’ºÁ» ¡≈«Á
(iv) ¡Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∂ ÙÏÁ :- Ïπ÷≈, Ù≈Ï, ¡È∂’, ’∞√∆, ‘Ú∂Ò∆, √ÒÚ≈, È∞√’≈ ¡≈«Á
(v) ÍπÂ◊≈Ò∆ ÙÏÁ :- ¡ÒÓ≈∆, Í∆Í≈, ’≈±√, ÏØÂÒ, Î∆Â≈, Í≈Á∆, «¬√Â∆ ¡≈«ÁÕ
¡√ƒ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∆ Í≈⁄È Ù’Â∆ Ï‘π ‘∆ Â≈’ÂÚ ‘ÀÕ «’√∂ Ú∆ Ì≈Ù≈
Á∆ ‘Ø∫Á Ú≈’ª Áπ¡≈≈ ‘∆ ωÁ∆ ‘ÀÕ «¬√∂ ¡Ë≈ ”Â∂ Ì≈Ù≈ Á∆ ¿∞√≈∆ ‘πøÁ∆ ‘ÀÕ Ì≈Úª ˘ «Ò÷ »Í
«Ú⁄ «Ò¡≈¿∞‰ Ò¬∆ „πº’∆ Ú≈’ ωÂ Á≈ «Ë¡≈È º÷‰≈ ˜»∆ ‘ÀÕ «‹√ «Ò÷ Ì≈Ú √ͺه ‘Ø

122 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY