Page 238 - DPOL101_POLITICAL_THEORY_PUNJABI
P. 238

«¬’≈¬∆ñAC: Ï≈˜≈ ¡Â∂ ÒØ’ ’«Ò¡≈‰




            ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ Á∆ «¬’ ¡«Ì«Ú¡’Â∆ “’≈˘È Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ Ï≈ÏÂ≈” (Equality before the Law) ˛Õ ‹∂.   È؇
            ¡≈. «Ò¿»’√ È∂ “«ÍÃø√∆ÍÒ√ ¡≈Î ÍØÒ∆«‡’√” (≈‹È∆Â∆ Á∂ «√˪Â) (AIGF) Á∂ √ÏøË ”⁄ “’≈˘È Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄
            Ï≈ÏÂ≈” Á∆ Ï‘π √Ò ÍÃ∆Ì≈Ù≈ «ÁæÂ∆ ˛ : ““’≈˘È Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ Ï≈ÏÂ≈ «¬‘ «ÚÙÚ≈√ È‘ƒ «ÁÚ≈™Á∆ «’
            ’≈˘È Á∂ √≈«¡ª Á∂ È≈Ò √Ó≈È ÚÂ∆≈ ’∂◊≈, ÏÒ«’ «¬‘ «ÈÙ«⁄ ’Á∆ ˛ «’ ’≈˘È Á≈ Áπ¡≈ √≈«¡ª Ò¬∆
            ÷πæ«Ò∑¡≈ ‘∂◊≈ ¡Â∂ «’√∂ Ú∆ Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ ’∂ÚÒ ¿πÈ∑ª ◊æÒª ”Â∂ «Ú⁄≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈, «‹È∑ª ˘ ’≈˘È Á∂ ¡Ë∆È
            ÍÃ√ø◊ (Relevant) Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ’ج∆ «¬øÈ≈ ¤Ø‡≈ È‘ƒ ˛ «’ ¿π‘ ¡Á≈Òª Á∆ Ù‰ «Úæ⁄ È≈ ‹≈ √’∂, ’ج∆
            «¬øÈ≈ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ È‘ƒ ˛ «’ ¿π‘ ¡Á≈Òª ÍÃÂ∆ ‹Ú≈ÏÁ∂‘ È≈ ‘ØÚ∂Õ ’ج∆ Ú∆ «Ú¡’Â∆ ¡Á≈Òª Á∆ √‘≈«¬Â≈ Óø◊
            √’Á≈ ˛ ¡Â∂ ‘ ’ج∆ ¿πÈ∑ª Á∆ ¡≈«◊¡≈ Á≈ Í≈Ò‰ ’È «Úæ⁄ Ú⁄ÈÏæË ˛Õ ¡Á≈Òª √≈∂ Ó≈Ó«Ò¡ª Á≈ «È‰≈
            ÁØÚ∂∫ Íæ÷ª Á∆ √π‰Ú≈¬∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∆, √‘∆ ¡Â∂ «ÈÍæ÷ Ì≈Ú È≈Ò, «ÏȪ «’√∂ ‚ ‹ª Íæ÷Í≈ Á∂ Á∂‰◊∂Õ”” ¡Â∂
            ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ Á≈ ¡Ê «¬‘ ˛ «’ È≈◊«’ √Ó≈È »Í È≈Ò ’≈˘È Á∂ ¡ËΔÈ ‘؉◊∂Õ (Equal Subjection to
            the Law) ¡Â∂ √≈∂ È≈◊«’ª ˘ ’≈˘Èª Á≈ √Ó≈È √‘≈«¬Â≈ (Equal Protection of the laws) ÍÃ≈Í ‘ØÚ∂◊∆Õ
            ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ «ÏȪ Ùæ’ ’≈˘ÈΔ «È¡≈ (Legal Justice) Á∆ ¡Ë≈Ù∆Ò≈  ˛, ÍÃø» «‹√ √Ó≈‹ «Úæ⁄ √øÍÁ≈ ¡Â∂
            ◊∆Ï∆ Á∂ Á«Ó¡≈È ÷≈¬∆ «¬øÈ∆ ⁄ΩÛ∆ ‘ØÚ∂, ¿π√ «Úæ⁄ ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ √æ⁄≈ «È¡≈ «ÁÚ≈¿π‰ Ò¬∆ ÍÃ≈Í ȑƒ
            ˛Õ ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ È≈Ò √≈∂ È≈◊«’ª «¬æ’Ø «‹øÈ≈ Î≈«¬Á≈ ª ‘∆ ‘Ø √’Á≈ ˛, ‹Á ¿π‘ ¡≈͉∂ ¡«Ë’≈ª Á∆
            æ«÷¡≈ Ò¬∆ ‹ª ¡≈͉∆ ÿ≈‡∂ Á∆ Í»Â∆ Ò¬∆ ¡Á≈Òª Á≈ √‘≈≈ ÒÀ‰ «Úæ⁄ «¬æ’Ø «‹øÈ∂ √ÓæÊ ‘؉, ‹Á Âæ’
            ’≈˘È∆ ÷⁄∂ Í‘πø⁄ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «‘‰◊∂, ’≈˘È∆ Íë’«¡≈ Ï‘π ‹ÒÁ∆ ¿πÒfi∆ ‘ج∆ ‘∂◊∆ ¡Â∂ Á∂Ù «Úæ⁄ Ì≈∆
            ¡≈«Ê’ ’«·È≈¬∆¡ª «‘‰◊∆¡ª, ÂÁ Âæ’ √≈«¡ª ˘ ’≈˘È Á∂ Íæ÷ ”⁄ Ï≈Ï Ò≈Ì «ÓÒ‰ Á∆¡ª √øÌ≈ÚÈ≈Úª
            ËπøÁÒ∆¡ª «‘‰◊∆¡ªÕ Ì≈ «Úæ⁄ ¡√ƒ ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ ÂØ∫ ÌÒ∆̪ Ú≈«’¯ ˛, «¬‘ «¬’ «Ú⁄≈ ‘∆ ˛ «’ «ÏȪ
            ¡Í≈Ë Á∂ ◊∆Ï ¡≈ÁÓ∆ ¡Á≈Ò «Úæ⁄ ÓπÙ«’Ò È≈Ò ‘∆ ¡≈͉∆ √Î≈¬∆ Í∂Ù ’ √’Á≈ ˛, ÍÃø» Â√’, ’≈Ò≈
            Ï≈˜≈∆, ‹Ó∑ª ÷Ø, ÓπÈ≈¯≈ ÷Ø, «ÓÒ≈Ú‡÷Ø ¡Â∂ ‘Ø √Ó≈‹ «ÚØË∆ Âæ ¡Á≈Òª «Úæ⁄ ¡≈͉∆ √¯≈¬∆ Ò¬∆ √Ì
            ÂØ∫ Â∂˜ ¡Â∂ ÍëÂÌ≈Ù≈Ò∆ Ú’∆Ò ÷Û∑∂ ’ «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ
            ◊∆Ϫ  ˘  ’≈˘È∆  Ï≈ÏÂ≈  Á≈  Ò≈Ì  Í‘πø⁄≈¿π‰  Ò¬∆  Óπ¯Â  ’≈˘ÈΔ  √‘≈«¬Â≈ (Free Legal Aid)  Óπ‘æ¬∆¡≈
            ’Ú≈¿π‰ Ò¬∆ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ’ÁÓ ¸æ’∂ ◊¬∂ ‘È, ÍÃø» «Î Ú∆ «¬‘ ¡≈Ù≈ ’È≈ ¡Ω÷≈ ˛ «’ ¡Á≈Ò «Úæ⁄ ◊∆Ï
            ¡Â∂ ¡Ó∆ Á∂ Ó≈Ó«Ò¡ª ˘ «¬æ’Ø «‹øÈ∆ «ÈÍπøÈÂ≈ È≈Ò Í∂Ù ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ÒÔπ’√ È∂ ⁄∂Â≈ÚÈ∆ «ÁæÂ∆ ˛ :
            ““¡◊ ¡Á≈Ò «Úæ⁄ «¬’ Íæ÷ Á≈ Ó≈ÓÒ≈ «„æÒ∂-Óæ·∂ „ø◊ È≈Ò Í∂Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ Á»√∂ Á≈ Ó≈ÓÒ≈ ÍÀ√∂ Á∂ ˜Ø
            ”Â∂ √Ì ÂØ∫ ÚË∆¡≈ Ú’∆Ò Á∆¡ª √∂Ú≈Úª ÍÃ≈Í ’’∂ Ï‘π ‘∆ ÍÃÌ≈ÚÙ≈Ò∆ „ø◊ È≈Ò Í∂Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ª «¬√
            È≈Ò «È¡≈ Á∂ ¿πÁ∂Ù Á∆ «√æË∆ È‘ƒ ‘πøÁ∆Õ”” ¡«‹‘∆ ‘≈Ò «Úæ⁄ ‹æ‹ ”Â∂ Ï‘π Úæ‚∆ «˜øÓ∂Ú≈∆ ¡≈ ‹ªÁ∆ ˛, «‹Ú∂∫
            «’ ÒÔπ’√ È∂ ¡æ◊∂ «Ò«÷¡≈ ˛ : ““¡√ƒ ‹æ‹ª ”Â∂ «¬√ ◊æÒ Á≈ ÚË∂∂ ÌØ√≈ ’Á∂ ‘ª «’ Úæ÷-Úæ÷ Íæ÷ª Á∂ Ú’∆Òª
            Á∆¡ª ÔØ◊Â≈Úª «Úæ⁄ ⁄≈‘∂ «‹øÈ≈ Ú∆ ¡øÂ ‘ØÚ∂, «Î Ú∆ ¿π‘ Í∂Ù Ó≈ÓÒ∂ ¡√Ò∆ ◊π‰-ÁØÙ Á≈ ÍÂ≈ Ò◊≈ ÒÀ‰◊∂,
            ÍÃø» ¡√ƒ ’≈˘È∆ √‘≈«¬Â≈ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó ÂØ∫ «¬‘ ˜» «ÈÙ«⁄ ’Á∂ ‘ª «’ ¡Á≈Òª Âæ’ Ï≈Ï Í‘πø⁄ ÿæ‡-ÿæ‡
            ÂØ∫ ÿæ‡ ÷Ø÷Ò∆ Ï≈ÏÂ≈ ª È≈ «‘ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ ’πfi È≈ ÏØÒ √’‰ ‹ª ◊∆Ï∆ Á∆ Ú‹∑≈ ’≈‰ ’ج∆ √π‰Ú≈¬∆ ÂØ∫ ‘∆
            Úªfi∂ È≈ «‘ ‹≈‰Õ «¬‘ Ó≈ÓÒ≈ «¬æÊ∂ ‘∆ ıÂÓ È‘ƒ ‘πøÁ≈, ÷πÁ ‹æ‹ª Á∂ ¡≈͉∂ ’ج∆ È≈ ’ج∆ √Ó≈«‹’ «Ú⁄≈ ‘πøÁ∂
            ‘ÈÕ «˜¡≈Á≈Â ÍëÂÌ≈Ù≈Ò∆ ¡Â∂ √¯Ò Ú’∆Ò ‹ª ‹æ‹ √Ó≈‹ Á∂  ¿πµ⁄ Ú◊ª ”⁄Ø∫ ¡≈™Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬‘ √øÌÚ
            ˛ «’ «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ «˜¡≈Á≈Â ÓÈ ‘∆ ÓÈ ¡Ó∆ Ú◊ª Á∂ «‘ª «Úæ⁄ ¡≈√Ê≈ æ÷Á∂ ‘ÈÕ ¡«‹‘∆ ‘≈Ò «Úæ⁄ ¿π‘
            ’≈˘È ¡Â∂ «È¡≈ Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ «¬√ „ø◊ È≈Ò ’ √’Á∂ ‘È, «‹√ È≈Ò ◊∆Ï ˘ √æ⁄≈ «È¡≈ È≈ «ÓÒ √’∂Õ
            Îı Á≈ «ÚÙ≈ ˛ «’ Ì≈ Á∆¡ª ¡Á≈Òª «Úæ⁄ ‘π‰ √Ó≈«‹’ «È¡≈ (Social Justice) ˘ ÚË∂∂ Ó‘æÂÚ «ÁæÂ≈ ‹≈
            «‘≈ ˛, «‹√ È≈Ò ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ ˘ √Ó≈È Ï≈ÏÂ≈ (Substantive Equality) Á≈ »Í Á∂‰ Á∆ «ÁÙ≈ «Úæ⁄
            ÍÃ◊Â∆ Á∂ √ø’∂ «ÓÒ‰ Òæ◊∂ ‘ÈÕ

            √Ó≈«‹’ «È¡≈ (Social Justice)
            √Ó≈«‹’ È∆Â∆¡ª Á∂ «ÈÓ≈‰ ‹ª «ÚÚ≈Áª Á∂ ‘æÒ È≈Ò ‹π«Û¡≈ ¿π‘ «ÁzÙ‡∆’؉ «‹√ «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ Íæ÷ª ˘ ÍÃ√Í
            «ÚØË∆ Á≈¡«Ú¡ª (Confliction Claims) Á≈ ÎÀ√Ò≈ ’Á∂ √Ó∂∫ ’Ó˜Ø ¡Â∂ ◊∆Ï Íæ÷ ˘ «ÚÙ∂Ù √‘≈«¬Â≈ (Relief)
            ¡Â∂ √πæ«÷¡≈ (Protection) ÍÃÁ≈È ’È «Úæ⁄  ÂÂÍÂ≈ «Á÷≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ



                                LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY                                                231
   233   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243