Page 26 - DPOL101_POLITICAL_THEORY_PUNJABI

«¬’≈¬∆-A: ≈‹ÈΔ«Â’ «√˪ ÁΔ Íë’ÂΔ ¡Â∂ Ó‘æÂÚ

√Ó◊à »Í È≈Ò √ø’∆‰Ú≈Á ÓÈπæ÷∆ Íë’Â∆ Á∂ È’≈≈ÂÓ’ ¡Â∂ «È≈Ù≈Ú≈Á∆ «ÁzÙ‡∆’؉ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛Õ √Ó≈«‹’ È؇
«ÚÚ√Ê≈ ω≈¬∆ æ÷‰ Ò¬∆ ÍÃøÍ≈◊ Ù≈√È «ÚÚ√Ê≈ Á≈ √ÓÊÈ «¬√ «Ú⁄≈ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛ «’ «Ú¡’Â∆ Óπæ÷
ÂΩ ”Â∂ √Ú≈Ê∆, ¡«ÚÚ∂’∆ ¡Â∂ «‘ø√≈ÂÓ’ Íë’Â∆ Ú≈Ò≈ ÓÈπæ÷ ˛, «¬È∑ª ÿ‡∆¡ª ÍëÚÂ∆¡ª ˘ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÷πæÒ∑∂
ÂΩ ”Â∂ ’øÓ ’È Á∆ ÷πæÒ∑ È‘ƒ «ÁæÂ∆ ‹≈ √’Á∆ ¡Â∂ «¬È∑ª «ÚπæË ’∂ÚÒ «¬’ ‘∆ «Ú’ÒÍ ˛-Ù’Â∆Ù≈Ò∆ √’≈
¡Â∂ ÍÃøÍ≈◊ ÓπæÒ, «’™«’ «¬È∑ª È∂ ‘∆ ‘π‰ Âæ’ √Ó≈‹ª ˘ «˜øÁ≈ ¡Â∂ √πæ«÷¡Â æ«÷¡≈ ˛Õ «¬√ «Ú⁄≈ Á∆
¿πÁ≈Ú≈Á Á∂ È≈Ò ÂπÒÈ≈ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛, «‹√ Á≈ Óøȉ≈ ˛ «’ ¡◊ √‘∆ Ú≈Â≈Ú‰ «Â¡≈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ª
«Ú¡’Â∆ ˘ ¡≈ÁÙ «Ú¡’Â∆ ω≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ (Ï≈ÏÂ≈ Á∂ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈«‹’ «¬ø‹∆È∆¡ Á∂ Â∆«’¡ª
È≈Ò)Õ √ø’∆‰Ú≈Á Á∂ ¡≈ÒØ⁄’ª Á≈ Óøȉ≈ ˛ «’ «¬‘ ¡Ó∆ Ú◊ Á∆ ‘∂·Ò∂ Ú◊ Á∂ «ÚπæË ¡≈͉≈ «ÚÙ≈Ò
√ÈÓ≈È ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ¡«Ë’≈ª ˘ ω≈¬∆ æ÷‰ Á∆ ⁄≈Ò ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø ’πfi È‘ƒ ˛Õ AIÚƒ √Á∆ «Úæ⁄ √ø’∆‰Ú≈Á
Á∆ √Ì ÂØ∫ Úæ‚∆ «⁄øÂ≈ √∆ «’ ¡«Ë’≈ª Á≈ «Ú√Ê≈ ‘∂·Ò∂ Ú◊ ÚæÒ ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ˛, ‹Á «’ B@Úƒ √Á∆ «Úæ⁄
√Ó≈‹Ú≈Á Á∂ «ÚπæË √øÿÙ «Úæ⁄ «¬øÈ≈ ¿πÒ«fi¡≈ «‘≈ ˛ «’ ’πfi ÒØ’ª È∂ √ø’∆‰Ú≈Á ˘ √≈∂ ÍÃ’≈ Á∆¡ª «ÚØË∆
(Anti) ÍëÚÂ∆¡ª Á∂ È≈Ò ‹ØÛÈ≈ Ùπ» ’ «ÁæÂ≈Õ ÚÂÓ≈È ’≈Ò Á∂ √≈∂ «Ú⁄≈ ¡Â∂ ¡øÁØÒÈ-«‹Ú∂∫ È≈∆Ú≈Á,
Ú≈Â≈Ú‰, ¿π◊Ú≈Á∆ ÍË≈ÂøÂ’ «√˪Â, ÓÈπæ÷∆ ¡«Ë’≈-√ø’∆‰Ú≈Á∆ «Ú⁄≈Ë≈≈ Á∂ «ÚπæË ˛Õ

√Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)

Ï‘π-«Ú’ÒÍ∆ ÍÃÙÈ (Multiple Choice Questions):
D. ¡«‹‘∂ √ø’∆‰Ú≈Á∆¡ª Ò¬∆ «’‘Û≈ ÙÏÁ «¬√Â∂Ó≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛, «‹È∑ª È∂ Ú≈Â≈Ú‰ ¡≈͉∆
«Ú⁄≈Ë≈≈ Á≈ ¡ø◊ ω≈ «Ò¡≈ ˛?
(¡) √ø√«¥«Â’ √ø’∆‰Ú≈Á (Ï) Ë≈«Ó’ √ø’∆‰Ú≈Á
(√) ¿πÁ≈Ú≈Á∆ √ø’∆‰Ú≈Á (Á) ‘« √ø’∆‰Ú≈Á
E. Ò∂«ÈÈ Á≈ √ÏøË «’√ È≈Ò ˛?
(¡) Í»ø‹∆Ú≈Á∆ (Ï) √Ó≈‹Ú≈Á

(√) Ó≈’√Ú≈Á (Á) «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ ’ج∆ È‘ƒ
F. ¿πÁ≈Ú≈Á∆ ≈‹È∆«Â’ «√˪ª È∂ «Ú¡’Â∆ Á∂ ‹∆ÚÈ Á∂ ‘∂’ ÷∂Â «Úæ⁄ «’√ ⁄∆˜ Á≈ √ÓÊÈ
’∆Â≈?

(¡) «È¡≈ (Ï) Ï≈ÏÂ≈
(√) √πÂøÂÂ≈ (Á) «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ ’ج∆ È‘ƒ

A.B.A ’Ò≈√’Δ ≈‹ÈΔ«Â’ «√˪ (Classics Political Theory)
‹Ø ≈‹È∆«Â’ «√˪ FÚƒ √Á∆ ¬∆. «Úæ⁄ ¿π‹≈◊ ‘Ø ’∂ Ô»È≈È∆¡ª, ØÓÈ≈ ¡Â∂ Ùπ»¡≈Â∆ Ô»Í∆¡ª, «⁄øÂ’ª ¡Â∂
Á≈Ù«È’ª Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò «Ú’«√ ‘Ø«¬¡≈, ¿π√ ˘ ’Ò≈√’∆ ≈‹È∆«Â’ «√˪ ’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ Ô»È≈È∆¡ª «Úæ⁄
¡¯Ò≈Â»È ¡Â∂ ¡√» ÁØ ¡«‹‘∂ «⁄øÂ’ ‘È, «‹È∑ª Á∂ «Ú⁄≈ª ˘ ¡æ‹ Ú∆ Í«Û∑¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ «‹È∑ª Á≈ ÍÃÌ≈Ú
¡æ‹ Âæ’ ˛Õ ’Ò≈√’∆ ≈‹È∆«Â’ «√˪ ”Â∂ ÁÙÈ Á≈ ◊«‘≈ ÍÃÌ≈Ú √∆ ¡Â∂ Í»≈ ˜Ø «˜¡≈Á≈Â Ï≈Ï √æ⁄
Á∆ Ì≈Ò Ò¬∆ ‹∆ÚÈ Á∆ √Ó◊ÃÂ≈ «Úæ⁄ Á∂÷‰ ”Â∂ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ Á≈Ù«È’, ËÓÂ≈«ڒ ¡Â∂ ≈‹È∆«Â’ ÍÃÙȪ
Á«Ó¡≈È Î’ ’È≈ ¡Ω÷≈ √∆ ¡Â∂ ≈‹È∆Â∆ «Ú«◊¡≈È ‹ª ≈‹È∆«Â’ «⁄øÂÈ ˘ «ÚÁ≈ Á∆ ¡Òæ◊ Ù≈÷≈ Á∂ »Í
«Úæ⁄ È‘ƒ Á∂«÷¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ≈‹È∆«Â’ «√˪ Á≈ ’øÓ ÍÃÙȪ Á∆ ¤≈‰Ï∆‰ ’È≈, Ó‘æÂÚÍ»È ÍÃÙÈ Íπ椉≈
¡Â∂ ≈‹È∆Â∆ Á∂ √Á«ÚÚ∂’ Á∂ «¬’ ÍÃ’≈ Á∂ æ«÷¡’ Á≈ √∆Õ ¡ø «Úæ⁄ Ì≈Ò √’≈ Á∂ √øÌÚ ⁄ø◊∂ ÂØ∫ ⁄ø◊∂ »Í
Á∆ √∆Õ ≈‹ ¡Â∂ √’≈ ˘ Ú∆ ÓÈπæ÷ ¡Â∂ √Ó≈‹ Á∂ ÈÀ«Â’ «ÈÙ≈È∂ Á∆ ÍÃ≈ÍÂ∆ ¡Â∂ ⁄ø«◊¡≈¬∆ ˘ ÏÛ∑≈Ú≈ Á∂‰ Á∂
√≈ËÈ Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ ÍÃ’≈ ≈‹ ˘ √ÓπÁ≈¬∂ Á∂ ÓÀ∫Ïª «Úæ⁄ ¿πµ⁄ ÈÀ«Â’ ÍÃÂ∆Ù·≈Í’ Á≈ ’øÓ ’È≈ √∆Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 19