Page 160 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI
P. 160
«¬’≈¬∆ñD: √Ó≈«‹’ √ß√Ê≈Úª
«Ú¡≈‘ «¬’ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ “ÈÓϱÁ∆” ÒÛ«’¡ª Á∂ È≈Ò ’ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «Ú¡≈‘ Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ ÒÛ’∆ ¡≈͉∂ È؇
Í«Ú≈ «Úæ⁄ «‘ßÁ∆ √∆ ¡Â∂ ¡≈͉∆ «¬æ¤≈ ¡Èπ√≈ ’Á∆-’Á∆ ¡≈͉∂ ÍÂ∆¡ª ˘ ¡≈͉∂ ÿ «Úæ⁄ ¡≈ ’∂ «‘‰
Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÁßÁ∆ √∆Õ «ÍÂ≈ Á≈ ¡«Ë’≈ Ïæ«⁄¡ª ”Â∂ ‹ª ÍÂÈ∆ Á∆ √ßÍÂ∆ ”Â∂ È‘∆∫ ‘πßÁ≈ √∆, Í«Ú≈ Á∆ Óπ÷∆¡≈
«¬√Â∆ ‘∆ √ßÍÂ∆ Á∆ Á∂÷-∂÷ ’Á∆ √ÈÕ
Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ Á∂ ’ÂÔ ‹ª ◊π‰-«¬√ ÍzÊ≈ Á∂ Óπæ÷ ’ÂÔ ‹ª ◊π‰ ‘∂· «Ò÷∂ Áæ√∂ ‹ªÁ∂ ‘È :
A. Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÍπÙª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ «¬√Â∆ Á∆ √ß«÷¡≈ ÿæ‡ ‘؉ Á∂ ’≈È ¿πÂÍøÈ ’ß«È¡≈-
ÓπæÒ Á∆ √Óæ«√¡≈ ˘ ‘æÒ ’ √’Á≈ ˛Õ
B. ‹∂’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «¬√Â∆¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ÍπÙª Á∆ √ß«÷¡≈ «˜¡≈Á≈ ˛ ª Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ «Úæ⁄ «¬√
√Óæ«√¡≈ Á≈ ‘æÒ ’æ«„¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ
C. Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ ◊∆Ï∆ Á∂ ÷∂ «Úæ⁄ Ó‘æÂÚÍ±È ’ßÓ ’Á≈ ˛Õ ’¬∆ Ì≈Úª ‹ª ’¬∆ ÍπÙª Á∆ «¬’
‘∆ ÍÂÈ∆ ‘؉ Á∂ ’≈È ÍÂÈ∆ Á≈ Í≈Ò‰-ÍØÙ‰ ¡≈√≈È∆ È≈Ò √ßÌÚ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ
D. Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ È≈Ò √Ê≈«Í ͫÚ≈ª «Úæ⁄ «¬√Â∆¡ª Á∆ √«ÊÂ∆ ’≈Î∆ ⁄ß◊∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ
Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ Á∂ ÁØÙ ÈÂ∆‹∂ ¡Â∂ ‘≈È∆¡ª-Ï‘πÍÂ∆ «Ú¡≈‘ ÍzÊ≈ Á∂ ’¬∆ ÁØÙ ÈÂ∆«‹¡ª «Úæ⁄Ø∫ ‘∂· ‘È :
A. √ßÂ≈Ȫ Á∆ √ß«÷¡≈ ÿæ‡ ‘Ø ‹≈‰≈ ¡Â∂ ÿæ‡ √ßÂ≈È ÍÀÁ≈ ‘؉≈ Ï‘πÍÂ∆ ÍzÊ≈ Á≈ «¬’ ÍzÓπæ÷ ÁØÙ ÈÂ∆Ù≈ ˛Õ
B. «¬√ ÍzÊ≈ Á∂ ’≈È ÒÛ’∆¡ª Á≈ ‹ÈÓ ÒÛ«’¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ÿæ‡ ‘πßÁ≈ ˛ «‹√ Á≈ «¬’ √πÌ≈«Ú’ ÈÂ∆‹≈
«¬‘ ‘πßÁ≈ ˛ «’ Ï‘πÍÂ∆ ÍzÊ≈ ⁄æ’ Ò◊≈Â≈ ⁄æÒÁ≈ «‘ßÁ≈ ˛Õ
C. «¬√ ÍzÊ≈ Á≈ Â∆√≈ ÁØÙ ÈÂ∆‹≈ ¡Â∂ ‘≈È∆ «¬√Â∆¡ª «Úæ⁄ Ϫfi͉ Á≈ ÍÀÁ≈ ‘؉≈, «‹√ È≈Ò ¡æ◊∂
⁄æÒ ’∂ ‹È√ß«÷¡≈ √ÏßË∆ √Óæ«√¡≈ ÍÀÁ≈ ‘Ø √’Á∆ ˛Õ
D. √∆«’ «ÁzÙ‡∆’؉ ÂØ∫ «¬√ ÍzÊ≈ Á≈ ÁØÙ ÈÂ∆‹≈ «¬√Â∆¡ª «Úæ⁄ ◊πÍ Ø◊ª Á≈ Úˉ≈ ‹ª ÍÀÁ≈ ‘؉≈
˛Õ
E. √Ó≈«‹’ «ÁzÙ‡∆’؉ È≈Ò «¬√ ÍzÊ≈ Á∂ ’≈È «Ú¡≈‘ ÂÒ≈’ Á∆ √ß«÷¡≈ ’≈Î∆ ÚæË ‹ªÁ∆ ˛Õ
(ii) Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ (Polygyny)
«¬’ Íπ»Ù Á≈ ÁØ ‹ª ÁØ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «¬√Â∆¡ª Á∂ È≈Ò «Ú¡≈‘ Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ ˛Õ ¡≈«Ê’ ’«·È≈¬∆¡ª Á∂ ’≈È
√Ë≈‰ ±Í È≈Ò Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ Á∆ ÍzÊ≈ Ì≈Â∆ ‹È ‹≈Â∆¡ª «Úæ⁄ Ï‘π ÿæ‡ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ Ì≈ «Úæ⁄
«‘ßÁ±¡ª «Úæ⁄ «¬‘ ÍzÊ≈ ’≈Î∆ √Ó∂∫ Í±Ú Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ √∆Õ Ë≈«Ó’ Ú◊ «Úæ⁄ «ÚÙ∂Ù’ ≈«‹¡ª «Úæ⁄ Ï‘πÍÂÈ∆
«Ú¡≈‘ Á≈ ÷±Ï Íz⁄ÒÈ Á∂÷‰ ˘ «ÓÒÁ≈ √∆Õ Óπ√ÒÓ≈Ȫ «Úæ⁄ ¡æ‹ Ú∆ «¬√ ÍzÊ≈ Á≈ ⁄ß◊≈ ±Í Á∂÷‰ ˘ «ÓÒÁ≈
˛Õ «¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈, Ì≈ «Úæ⁄ È≈◊≈, ◊Ø∫‚, ÏÀ∫◊≈, ÷√, ´Ù≈¬∆ ¡≈«Á ‹È ‹≈Â∆¡ª «Úæ⁄ Ú∆ «¬√ ÍzÊ≈ Á∆ ’πfi
fiÒ’ Á∂÷‰ ˘ «ÓÒÁ∆ ˛Õ
Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ Á∂ Íz⁄ÒÈ Á∂ ’≈È-«¬√ ÍzÊ≈ Á∂ Íz⁄ÒÈ Á∂ ’πfi Óπæ÷ ’≈È «¬√ Â∑ª ‘È :
A. √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÍπÙª Á∆ √ß«÷¡≈ ÿæ‡ ‘؉≈ Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ Á≈ «¬’ √Ë≈‰ ’≈È Áæ«√¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ Í
¡æ‹ «˜¡≈Á≈ «ÚÁÚ≈È «¬√ È≈Ò √«‘Ó ȑ∆∫ ‘ÈÕ
B. «¬√Â∆ Á∆ ¡≈͉∆ «¬æ¤≈ Ú∆ Ï‘πÍÂ∆-«Ú¡≈‘ Á≈ «¬’ ’≈È ‘Ø √’Á≈ ˛Õ ¿π‘ ÷πÁ «¬‘ ⁄≈‘πßÁ∆ ˛
«’ ¡Ω÷∆ ‹È‹≈Â∆ ¡≈«Ê’ ‹∆ÚÈ È≈Ò √Ïß«Ë ’ßÓ «Úæ⁄ ÓÁÁ ’È Á∂ Ò¬∆ Í«Ú≈ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈
√ß«÷¡≈ «Úæ⁄ «¬√Â∆¡ª ‘؉Õ
æ
π
∂
Ø
C. Ï‘ÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ Á≈ «¬’ ‘ ’≈È ¡≈«Ê’ ‘ √’Á≈ ˛Õ Í‘≈Û∆ ¡Â Í·≈∆ Ì≈◊ª «Ú⁄ ‹∆«Ú’Í≈‹È
Ø
Ø
√ÏßË∆ ’Û∆ «Ó‘È ’È∆ ÍÀ∫Á∆ ‘À ¡Â∂ «¬√ Á∂ Ò¬∆ ’¬∆ «Ú¡’Â∆¡ª Á∆ ˜±Â ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬√ ’≈È
Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ ’ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’™«’ «¬√ È≈Ò «¬’ Í«Ú≈ ˘ ÍÂÈ∆¡ª Á∂ ±Í «Úæ⁄ ÓπÎÂ
«Úæ⁄ ‘∆ ’ßÓ ’È Ú≈Ò∆ «ÚÙÚ≈√ ÔØ◊ Ó˜Á± «ÓÒ ‹ªÁ∆ ˛Õ
D. Ï‘πÍÂÈ∆-«Ú¡≈‘ Á∂ ‘Ø √‘≈«¬’ ’≈È √ßÂ≈È Á∆ ’≈ÓÈ≈, «˜¡≈Á≈ «¬√Â∆¡ª ÚæÒØ∫ √Ó≈‹ «Úæ⁄
«ÓÒ‰ Ú≈Ò∆ ÍzÂ∆Ù·≈, ÍπÙª Á∆ «˜¡≈Á≈ ’≈ÓÚ≈√È≈ ¡≈«Á Ú∆ ‘ÈÕ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 153