Page 292 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñG: ËÓ

ÒÛ∆ ËÓ AIGA (ÍÃÂ∆ÙÂ) AIHA (ÍÃÂ∆ÙÂ) AIIA (ÍÃÂ∆ÙÂ) B@@A (ÍÃÂ∆ÙÂ) È؇
A. «‘øÁ» HB.HB HB.FC HB.DA HB.GE
B. Óπ√ÒÓ≈È AA.B@ AA.CF AA.FG AC.HA
C. «¬√≈¬∆ B.EI B.DB B.CB B.D@
D. «√æ÷ A.HI A.IF A.II A.IB
E. ÏΩË @.GA @.GA @.GG @.GI
F. ‹ÀÈ @.D@ @.DH @.DA @.DB
G. Í≈√∆ ¡Â∂ ‘Ø @.DA @.DC @.DC @.FF

È؇: B@@A Á∆ ‹È◊‰È≈ Á∂ ¡Èπ√≈ Í≈√∆ ÒØ’ª Á∆ ¡≈Ï≈Á∆ FI,F@A ˛ (CC,IDI ÍπÙ ¡Â∂ CE,FEB Ó«‘Ò≈Úª
‘È)
Â≈«Ò’≈ ÂØ∫ √ÍæÙ‡ ˛ «’ Ì≈ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈Â ‹È√ø«÷¡≈ «‘øÁ»¡ª Á∆ ˛ ‹Ø ’πæÒ √ø«÷¡≈ Á≈ Òæ◊Ì◊ HB ÍÃÂ∆ÙÂ
Ì≈◊ ˛ ¡Â∂ Ï≈’∆ AH ÍÃÂ∆Ù ‹È√ø«÷¡≈ ‘Ø ËÓª ˘ Óøȉ Ú≈«Ò¡ª Á∆ ˛Õ «¬√ Â≈«Ò’≈ ÂØ∫ «¬‘ Ú∆ √ÍæÙ‡ ˛
«’ «‘øÁ» ËÓ ˘ Óøȉ Ú≈Ò∂ ÒØ’ª Á≈ ÍÃÂ∆Ù Úæ÷-Úæ÷ Á‘≈«’¡ª «Úæ⁄ ÿ«‡¡≈ ˛, ‹Á «’ «¬√Ò≈Ó, ‹ÀÈ, «√æ÷
¡Â∂ ‘Ø ËÓª ˘ Óøȉ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ÍÃÂ∆Ù ګˡ≈ ˛Õ ÏΩË ¡Â∂ «¬√≈¬∆ ËÓ ˘ Óøȉ Ú≈«Ò¡ª Á≈ ÍÃÂ∆ÙÂ
Ú∆ ÿ«‡¡≈ ˛Õ Á∂Ù «Úæ⁄ √Ì ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ‹È√ø«÷¡≈ «‘øÁ»¡ª Á∆ ¡Â∂ √Ì ÂØ∫ ÿæ‡ ‹ÀÈ Â∂ Í≈√∆ ËÓª ˘ Óøȉ
Ú≈«Ò¡ª Á∆ ˛Õ «‘øÁ» ¡Â∂ «¬√Ò≈Ó ËÓ ˘ Óøȉ Ú≈Ò∂ «˜¡≈Á≈Â ÒØ’ ¿πµÂ ÍÃÁ∂Ù «Úæ⁄ ‘ÈÕ ÏΩË ¡Â∂ ‹ÀÈ ËÓ
Á∂ «˜¡≈Á≈Â ¡ÈπÔ≈¬∆ Ó‘≈≈Ù‡ «Úæ⁄, «¬√≈¬∆ ËÓ Á∂ «˜¡≈Á≈Â ¡ÈπÔ≈¬∆ ’∂Ò «Úæ⁄, «√æ÷ ËÓ «Úæ⁄
«˜¡≈Á≈Â ¡ÈπÔ≈¬∆ Í≥‹≈Ï «Úæ⁄ ¡Â∂ Í≈√∆ ÒØ’ ÓπøϬ∆ «Úæ⁄ ÚË∂∂ ‘È, «’™«’ Ì≈ «¬’ ËÓ «ÈÍæ÷ Á∂Ù
˛, «¬√ Ò¬∆ «¬æÊ∂ √≈∂ ËÓª ˘ Úˉ-ÎπÒ‰, ÍÃ⁄≈-ÍÃ√≈ ¡Â∂ «Ú’≈√ ’È Á∆ Í»∆ ÷πæÒ∑ ˛Õ «¬æÊ∂ ’ج∆ Ú∆ ËÓ
≈‹ ËÓ Á∂ »Í «Úæ⁄ √Ú∆’≈ È‘ƒ ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ Ì≈Â∆ ‹È√ø«÷¡≈ Á∆ Ë≈«Ó’ ⁄È≈ ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ ¡√ƒ
«¬æÊ∂ √≈∂ ÍÃÓπæ÷ ËÓª Á∂ Ó»Ò «√˪ª Á≈ Úȉ ’ª◊∂Õ
«‘øÁ» ËÓ (Hinduism)

«‘øÁ» ËÓ Ì≈ Á≈ √Ì ÂØ∫ Íπ≈‰≈ ËÓ ˛ ‹Ø ¬∆√≈ Á∂ Òæ◊Ì◊ C,@@@ ‘˜≈ √≈Ò Í«‘Òª ¡≈«¡≈ È≈Ò ‘∆ Ì≈Â
«Úæ⁄ ¡≈«¬¡≈ √∆Õ ¡≈øÌ «Úæ⁄ «¬√ ˘ ¡≈«¡≈ ËÓ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ Ú∂Áª Á∆ ⁄È≈ Á∂ È≈Ò ‘∆ «¬√ ˘ ÚÀ«Á’
ËÓ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛, Íπ≈‰ª ¡Â∂ √«ÓÃÂ∆¡ª Á∆ ‹Á ⁄È≈ ‘ج∆ ª «¬√ ˘ ÍØ≈«‰’ ËÓ «’‘≈ «◊¡≈ ¡Â∂ ‹Á
Ì≈ ˘ «‘øÁØ√Â≈È ’«‘‰ Òæ◊∂ ª «¬æÊØ∫ Á∂ «ÈÚ≈√∆¡ª Á∂ ËÓ ˘ «‘øÁ» ËÓ Á∆ √ø«ÿ¡≈ «ÁæÂ∆ ◊¬∆Õ Ì≈Â
«Úæ⁄ «˜¡≈Á≈Â HB.GE ÍÃÂ∆Ù ÒØ’ «‘øÁ» ËÓ ˘ Óøȉ Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ Í∆. Ú∆. ’≈ÈØ ËÓ ˘ ÍÃ∆Ì≈«Ù ’Á∂ ‘ج∂
Áæ«√¡≈ ˛, ““ËÓ Ù≈√Â Á∂ Ò∂÷’ª È∂ ËÓ Á≈ ¡Ê «¬’ «Ú⁄≈ ‹ª «ÚÙÚ≈√ È‘ƒ Óø«È¡≈, √◊Ø∫ ¿π√ ˘ ‹∆ÚÈ
Á∂ «¬’ ¡«‹‘∂ Â∆’∂ ‹ª ⁄«æÂ Á∆ «¬’ ¡«‹‘∆ √«‘øÈÂ≈ Óø«È¡≈ ˛ ‹Ø «¬’ «Ú¡’Â∆ ˘ √Ó≈‹ Á∂ ÓÀ∫Ï Á∂ »Í
«Úæ⁄ ¡Â∂ «¬’ «Ú¡’Â∆ Á∂ »Í «Úæ⁄ ’øÓ ¡Â∂ «’«¡≈Úª ˘ «ÈÔ«Ó ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ‹∆ÚÈ Á∂ ¥«Ó’ «Ú’≈√ Á∆
«ÁzÙ‡∆ È≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ‹Ø «¬√ ˘ ÓÈπæ÷∆ ‘Ø∫Á Á∂ ¿πÁ∂Ù Âæ’ √‘≈«¬Â≈ ’Á≈ ˛Õ””
√ÍæÙ‡ ˛ «’ Ì≈Â∆ ËÓ ◊Ãøʪ «Úæ⁄ ËÓ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò Ï‘π ÿæ‡ ¡ʪ, «’√∂ √øÍÃÁ≈«¬ «ÚÙ∂Ù Á∂ «Ú⁄≈-Ó≈Â
˘ ÍÃ◊‡ ’È ¡Â∂ ’∂ÚÒ ¡ÒΩ«’’ √æÂ≈ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ «ÚÙÚ≈√ª ˘ ÍÃ◊‡ ’È Ò¬∆ È‘ƒ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ «¬√ Á≈
«¬√Â∂Ó≈Ò «Ú¡≈Í’ ¡ʪ «Úæ⁄ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ ËÓ ÓÈπæ÷ Á∂ ’ÂÚ Áæ√Á≈ ˛, ¿π√ ˘ √æ⁄ ¡Â∂ √æ⁄ ÚæÒ ÂØÁ≈ ˛,
¿π√ Á∂ «ÚÚ‘≈ ˘ «ÁÙ≈ «ÁøÁ≈ ¡Â∂ √‘∆-◊Ò Á∆ ‹≈‰’≈∆ «ÁøÁ≈ ˛Õ ËÓ Á∆ √Ó≈‹Ù≈√Â∆ «ÚÚ∂⁄È≈ Á∂ »Í
«Úæ⁄ ËÓ Á∂ ¡Ë∆È ¿πÈ∑ª √≈∂ ’ÂÚª ˘ «Ò¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ ‹Ø «Ú¡’Â∆ Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ √ÎÒ Ï‰≈¿π‰ Á∆ «ÁzÙ‡∆
È≈Ò ˜»∆ ˛Õ

Ú∂Á «‘øÁ» ËÓ Á∂ Íπ≈‰∂ ◊ÃøÊ ‘ÈÕ «¬È∑ª ”Â∂ ¡Ë≈« ËÓ ˘ ÚÀ«Á’ ËÓ «’‘≈ «◊¡≈ ˛Õ ÚÀ«Á’ ËÓ «Ú’«√Â
‘Ø«¬¡≈ ¡Â∂ ’≈Ò-¥Ó Á∂ È≈Ò ¿πµÂ-ÚÀ«Á’ ’≈Ò∆È Ú∂Áª, ÏÃ≈‘Ó‰ ◊Ãøʪ, ¡≈«¡Èª, ¿πÍ«ÈÙ’ª «Úæ⁄ ÍÃ√Îπ«‡Â

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 285