Page 411 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ

È؇

‡≈√’ √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ «Úæ⁄ ’∆ ¡ßÂ ˛?

AA.BA √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ Á∂ ÈÂ∆‹∂ (Consequences of Social Mobility)

√Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ Á∂ ⁄ß◊∂ ¡Â∂ Ó≈Û∂ ÁØÈØ∫ ‘∆ ÈÂ∆‹∂ «È’ÒÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Á≈ √’≈≈ÂÓ’ ÈÂ∆‹≈ «¬‘ ˛ «’ -(i)
«¬√ È≈Ò ÔØ◊ «Ú¡’Â∆ ¿µπ⁄≈ √Ê≈È Íz≈Í ’È «Úæ⁄ √ÎÒ ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È, (ii) «¬√ È≈Ò ÒØ’ª ˘ ÔÂÈ ’È Á∆
Íz∂‰≈ «ÓÒÁ∆ ˛, (iii) «¬√ È≈Ò √Ó≈‹ Á∂ «Ú’≈√ Á≈ Ó≈◊ ÍzÙ√ ‘πßÁ≈ ˛, (iv) «¬√ È≈Ò √Ó≈‹ «Úæ⁄ Íz◊Â∆ Á∂
ÓΩ’∂ ÚæË ‹ªÁ∂ ‘È, (v) «¬‘ √Ó≈«‹’ «È¡ª Á∂ «√˪ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛, (vi) «¬√ È≈Ò ÍzßÍ≈ÂÓ’ ¡Â∂ «Ú’≈√Ù∆Ò
√Ó≈‹ª «Úæ⁄ Íæ¤Û∂ ÒØ’ª Á∂ Ò¬∆ ’«Ò¡≈‰’≈∆ ’ßÓ ’’∂ ¿πÈ∑ª ˘ ¡æ◊∂ ÚË≈¿π‰ ¡Â∂ ÈÚ∂∫ √Ó≈«‹’ «ÚÚ√Ê≈
«Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ’È Á∆ Íz∂‰≈ «ÓÒÁ∆ ‘ÀÕ
Í √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ Ò≈Ì’≈∆ ÈÂ∆‹≈ ÍÀÁ≈ È‘∆∫ ’Á∆ √◊Ø∫ «¬‘ ’Á∆-’Á∆ √Ó≈‹ Á∂ Ò¬∆ ’¬∆
◊Ò ÈÂ∆‹∂ Á∂ Ò¬∆ Ú∆ «˜ßÓ∂Ú≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ «¬√ Á∂ Óπæ÷ ◊Ò ÈÂ∆‹∂ «¬√ Â∑ª ‘È-(i) ‹Ø ÒØ’ √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈
Á∂ ’≈È √Ó≈‹ «Úæ⁄ ¿πµ⁄≈ ¿πµ·‰≈ ⁄≈‘πßÁ∂ ‘È, ‹∂’ ¿πÈ∑ª ˘ ¡≈͉∂ Ò’Ùª Á∆ Íz≈ÍÂ∆ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ ˛ ª ¿π‘
√Ó≈‹ «Úæ⁄ «ÚØË∆ πæ÷ ¡Í‰≈ ÒÀ∫Á∂ ‘È, Ù≈«ÓÒ «ÚÚ√Ê≈ ˘ ÂØÛÈ Á≈ ÔÂÈ ’Á∂ ‘ÈÕ ÎÒ√±Í Íz⁄æ«Ò √Ó≈‹
«ÚÚ√’≈ Á∂ √ÓÊ’ª ¡Â∂ «ÚØË∆¡ª È≈Ò √ßÿÙ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ‹≈Â∆ Áß◊∂ «¬√ Á∆ «¬’ Óπæ÷ ¿πÁ≈‘‰ ‘ÀÕ (ii)
◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ Á∆ ÁΩÛ «Úæ⁄ Òæ◊∂ ◊À ˜±∆ ±Í È≈Ò Ó≈Ô»√ ¡Â∂ Íz∂Ù≈È «‘ßÁ∂ ‘È, «¬√ È≈Ò Ó≈È«√’ Ø◊ª «Úæ⁄
Ú≈Ë≈ ‘ßπÁ≈ ˛Õ (iii) √Ó≈‹ «Úæ⁄ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ È≈Ò ÈÚ∂∫ ¡‘πÁ∂ Íz≈Í ’È Ú≈«Ò¡ª ¡Â∂ Íπ≈‰∂ ¡‘πÁ∂ ¡«Ë’≈∆
Á∂ «Úæ⁄ ‰≈¡ ¡Â∂ ◊πæ‡ÏßÁ∆ ÍÀÁ≈ ‘πßÁ∆ ˛Õ
√Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ ¡≈Ëπ«È’ Ôπæ◊ «Úæ⁄ ‘∂’ √Ó≈‹ Á∆¡ª ˜±∆ ˜±ª ‘Ø ◊¬∆¡ª ‘È ¡Â∂ ’ج∆ Ú∆ √Ó≈‹
«¬√ ÂØ∫ Óπ’ ȑ∆∫ «‘ √’Á≈Õ

AA.BB √≈ ¡øÙ (Summary)

J ÓÈπæ÷ Á∆ √æ«Ì¡Â≈ ¡Â∂ √Ó≈‹ Á∂ «Ú’≈√ Á∂ È≈Ò-È≈Ò √Ó≈«‹’ ◊À-Ï≈ÏÂ≈ ÚæËÁ∆ ◊¬∆ ¡Â∂ ÓÈπæ÷
√Ó≈‹ ¿πµ⁄∂ ¡Â∂ È∆Ú∂∫ ÍæËª «Úæ⁄ Úß«‚¡≈ «◊¡≈Õ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «Ú¡≈Í’ ¿πµ⁄∆ ¡Â∂ ‘∂·Ò∆ √«ÊÂ∆ ˘ ‘∆
¡√∆∫ √Ó≈«‹’ ÍæË∆’È ’«‘ßÁ∂ ‘ÈÕ
J ¡≈◊ÏÈ ¡Â∂ «ÈÓ’≈Î Á∂ ¡Èπ√≈,““¿π‘ Íz«’«¡≈ «‹√ Á∂ ÚæÒØ∫ «Ú¡’Â∆¡ª ¡Â∂ √Ó»‘ª ˘ ÊØÛ∑∂ Ï‘πÂ
√Ê≈¬∆ √«ÊÂ∆¡ª Á∂ ¿πµ⁄∂ ¡Â∂ È∆Ú∂∫ Á∂ ¥Ó «Úæ⁄ Ùz∂‰∆ÏæË ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛, ÍæË∆’È Á∂ È≈Ó È≈Ò ‹≈‰∆
‹ªÁ∆ ˛Õ””
J √Ó≈«‹’ «ÚÌ∂Á∆’È ¿π‘ Íz«’«¡≈ ˛ «‹√ ÚæÒØ∫ «Ú¡’Â∆¡ª ¡Â∂ √Ó±‘ª ˘ ’πfi Ó± ¡Ë≈ª ”Â∂ Úß‚
’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ
J Ï؇ØÓØ È∂ ÓÈπæ÷ «¬«Â‘≈√ «Úæ⁄ Íz⁄æ«Ò √Ó≈«‹’ ÍæË∆’È Á∂ Óπæ÷ ⁄≈ √Ú±Íª-Á≈√ ÍzÊ≈, ‹◊∆ª,
‹≈Â∆ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ Ú◊ Á≈ Úȉ ’∆Â≈ ˛Õ
J √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ Á≈ Ì≈Ú «¬’ «Ú¡’Â∆ ‹ª √Ó±‘ ÚæÒØ∫ «¬’ ¡‘πÁ≈, √Ê≈È ‹ª ’≈ØÏ≈ «Â¡≈◊
’∂ Á±√≈ ¡‘πÁ≈, √Ê≈È ‹ª ’≈ØÏ≈ ÍÃ≈Í ’È È≈Ò ˛Õ
J √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Á∆ √Ë≈‰ ¡Â∂ «Ú√Ê≈ Íz«’«¡≈ Á≈ ‘∆ ¡ß◊ ‘ÀÕ Ï≈Ï
ÍæË ‹ª ¿πµ⁄∆ √Ó≈«‹’ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ √Ó≈«‹’ ⁄È≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ «Ò¡≈™Á∆ ˛ ¡Â∂ «¬√ ÚæÒØ∫
Í«ÚÂÈ Á∆ ◊Â∆ ¡Â∂ Ó≈Â≈ Ú∆ Â∂˜ ‘πßÁ∆ ˛Õ
J ÍæË∆’È ‘∂’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, Í ¿π√ Á∂ ¡Ë≈ √Ó≈‹ È‘∆∫ ˛Õ

404 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY