Page 422 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñAB: √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ

ÔÊ≈Ê ¡Â∂ ÓπæÒ Á∂ »Í «Úæ⁄ «ÈøÂÂ≈ ¡Â∂ Í«ÚÂÈ È؇
(Continuity and Change in the Form of Reality and Value)

«ÈøÂÂ≈ ¡Â∂ Í«ÚÂÈ √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ ‘∂’ √Ó≈‹ Á∆ ¡√Ò∆¡Â ˛, «’√∂ Ú∆ √Ó≈‹ ‹ª √Ó≈«‹’ ⁄È≈ ˘
¡√ƒ √«Ê »Í «Úæ⁄ È‘ƒ Á∂÷ √’Á∂, «’™«’ √«ÊÂ≈ ª ‹Û∑Â≈ Á∆ √»⁄’ ˛ ¡Â∂ Í«ÚÂÈ ÍÃ◊Â∆ ‹ª «Ú’≈√
Á≈ √»⁄’ ˛Õ «¬√ Á≈ «¬‘ Ì≈Ú È‘ƒ ˛ «’ Í«ÚÂÈ Á∂ ÈÂ∆‹∂ ‘Ó∂Ùª Ò≈Ì’≈∆ ‘∆ ‘πøÁ∂ ‘؉, ‘≈È∆’≈’ ÈÂ∆‹∂
Ú∆ ’Á∂-’Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ «’√∂ Ú∆ √Ó≈‹ Á∂ «¬«Â‘≈√ ˘ ‹∂’ ¡√ƒ ÒøÓ∂ √Ó∂∫-¥Ó Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò ¸æ’
’∂ Á∂÷∆¬∂ ª Í≈Úª◊∂ «’ ¿πÈ∑ª «Úæ⁄ «¬’ «ÈøÂÂ≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ¡√ƒ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ ¡Â∂
√ø√«¥Â∆ ˘ ÒÀ √’Á∂ ‘ªÕ «¬æÊ∂ «’√∂ √Ó∂∫ ÚÈ≈ÙÓ «ÚÚ√Ê≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ √∆, «¬æÊ∂ Ë≈«Ó’ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò «Ú⁄≈
’È ”Â∂ ¡√ƒ Á∂÷Á∂ ‘ª «’ «¬æÊ∂ Ú∂Áª, ¿πÍ«ÈÙ˪, Íπ≈‰ª, Ó≈«¬‰, Ó‘≈Ì≈Â, ◊∆Â≈ ¡Â∂ ¡È∂’ª ‘Ø ËÓ ◊Ãøʪ
Á≈ Ó‘æÂÚ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, «‹È∑ª È∂ Ë≈«Ó’ ÍÃøÍ≈Úª Á∆ «ÈøÂÂ≈ ˘ ω≈¬∆ æ÷‰ «Úæ⁄ ÔØ◊Á≈È «ÁæÂ≈Õ
¡æ‹ Ú∆ «¬‘ ◊ÃøÊ Òæ÷ª-’ØÛª Ì≈Â∆¡ª Á∂ ‹∆ÚÈ ˘ ÍÃÌ≈«Ú ’Á∂ ‘È ¡Â∂ «’√∂ È≈ «’√∂ »Í «Úæ⁄ √Ó≈‹ ˘
«ÚÚ√«Ê ω≈¬∆ æ÷‰ ¡Â∂ √Ó≈«‹’ ’ø‡ØÒ ˘ √Ê≈«Í ’È «Úæ⁄ ÔØ◊Á≈È «ÁøÁ∂ ‘ÈÕ ‹≈Â∆ «ÚÚ√Ê≈ «Úæ⁄ Ú∆
√Á∆¡ª ÂØ∫ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ «Úæ⁄ Ó‘æÂÚÍ»È Ì»«Ó’≈ «ÈÌ≈¬∆ ˛ ¡Â∂ «¬‘∆ ◊æÒ √øÔπ’ ͫÚ≈ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ √‘∆
˛Õ ‹∂’ Ì≈ «¬’ «Ú«ÌøÈÂ≈ Ôπ’ √Ó≈‹ ˛ Í ¿π√ Á∂ Ï≈Ú‹»Á Ú∆ «¬æÊ∂ ¬∂’»ÍÂ≈ Á∂ ÁÙÈ ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ Ì≈Â∆
√ø√«¥Â∆ Á∆ «¬‘ ÍÃÓπæ÷ «ÚÙ∂ÙÂ≈ ˛ «’ «¬æÊ∂ Ë≈«Ó’ √«‘‰Ù∆ÒÂ≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ «Ú⁄≈-Ú‡ªÁ∂
˘ «¬æÊ∂ √«‘‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡√ƒ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ «ÈøÂÂ≈ «¬æÊ∂ ÔÊ≈Ê »Í «Úæ⁄ «Á÷≈¬∆ «ÁøÁ∆ ˛Õ «¬’ ÓπæÒ
Á∂ »Í «Úæ⁄ Ú∆ «¬√ Á≈ Ó‘æÂÚ Ï≈Ï Ï«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ «¬‘∆ ◊æÒ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò √‘∆
˛Õ Í«ÚÂÈ «√ÃÙ‡∆ Á≈ √Ë≈‰ «ÈÔÓ ˛, «‹È∑ª ˘ ’ج∆ Ø’ È‘ƒ √’Á≈ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ¡«‘√≈√ «Úæ⁄ ÍÃ◊Â∆ Â∂
«Ú’≈√ Á∆ ’ÒÍÈ≈ Ú∆ È‘ƒ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆Õ
‹∂’ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ ”Â∂ ¡√ƒ «¬«Â‘≈«√’ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò «Ú⁄≈ ’∆¬∂ ª «¬‘ √ÍæÙ‡ ÂΩ ”Â∂ ÍÂ≈ Òæ◊∂◊≈
«’ «¬æÊØ∫ Á∂ √Ó≈«‹’ «Ú⁄≈’ª, «⁄øÂ’ª ¡Â∂ ÓÈ∆Ùª È∂ Ò◊≈Â≈ ¡Â∂ Í«ÚÂÈ ÁØÚª Á∆ ¡√Ò∆¡Â ˘ √Ú∆’≈
’∆Â≈Õ √Ó∂∫ ¡Â∂ Á∂Ù ¡Èπ√≈ ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª ÏÁÒÁ∆¡ª ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª Á∂ ÏÁÒ‰ ”Â∂ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈
Á∂ Úæ÷-Úæ÷ ÿ‡’ª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ «Ò¡≈¿π‰≈ ˜»∆ ‘πøÁ≈ ˛, ‹∂’ «¬‘ Í«ÚÂÈ √Ó∂∫ ”Â∂ È‘ƒ «Ò¡≈¬∂ ‹ªÁ∂
ª √Ó≈‹ Á∂ ÒØ’ª Á∆ Úæ÷-Úæ÷ Â∑ª Á∆¡ª ˜»ª Á∆ Í»Â∆ ’È≈ √øÌÚ È‘ƒ ‘πøÁ≈Õ «¬æÊ∂ √≈˘ «¬√ ◊æÒ ˘ Ú∆
«Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷‰≈ ˛ «’ ‘∂’ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ ‹ª √Ó≈«‹’ ⁄È≈ ¡≈͉∂ ¡≈Í «Úæ⁄ ‘Ø∫Á Á∆ Ú∆ ’πfi ÍëÚÂ∆ ÒÀ
’∂ ⁄æÒÁ∆ ˛Õ ‹∂’ «’√∂ Ú∆ »Í «Úæ⁄ ‘Ø∫Á È‘ƒ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ Â∂˜∆ È≈Ò ÏÁÒÁ∆ ‹≈Ú∂◊∆ ª ÒØ’
‹ÒÁ∆ È≈Ò ¡Èπ’»ÒÈ È‘ƒ ’ √’‰◊∂Õ ¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ «Úÿ‡È Á∆ Ú∆ √øÌ≈ÚÈ≈ ‘∂◊∆ ¡Â∂ «¬‘ ˜»∆ ˛
«’ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ «Úæ⁄ ÈÚ∆¡ª ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª Á∂ ¡Èπ»Í ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ „≈Ò‰ Á≈ ◊π‰ ‘ØÚ∂ Í Í«ÚÂÈ «¬øÈ∂
‹ÒÁ∆ Ú∆ È‘ƒ ‘؉∂ ⁄≈‘∆Á∂ ¡Â∂ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ ¡«‹‘∆ È‘ƒ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ «’ ¿π‘ Í«ÚÂÈ ˘ ‘ √Ó∂∫ √Ú∆’≈
’È Ò¬∆ «Â¡≈ ‘Ø‰Õ ’«‘‰ Á≈ Ì≈Ú «¬‘ ˛ «’ √Ó≈‹ «ÚÚ√Ê≈ Á∆ «ÈøÂÂ≈ Ú∆ ω∆ «‘‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛ ¡Â∂
¿π√ «Úæ⁄ ¡øÂ‹≈ ¡Â∂ ÏÃ≈‘≈ ’≈Ȫ È≈Ò ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂȪ ˘ √Ú∆’≈ ’È Á∆ √ÓæÊ≈ Ú∆ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆
˛Õ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∆ «¬‘ «ÚÙ∂ÙÂ≈ ˛ «’ «¬√ È∂ ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª Á∂ ÏÁÒ‰ Á∂ È≈Ò-È≈Ò ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ ÏÁ«Ò¡≈ ˛
¡Â∂ ¡æ‹ ¡√ƒ «ÈÔØ«‹Â Í«ÚÂÈ Á∆ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ¡æ◊∂ ÚË ‘∂ ‘ª, ‹∂’ «’Â∂-«’Â∂ ÍÃÙ≈√È √ÏøË∆ ’πfi ’Ó∆¡ª
¡Â∂ ÒØ’ª Á∂ ∆Â∆-«Ú≈˜ª ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ È≈ æ÷‰ ’≈È «ÚØË Ú∆ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ

√Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
÷≈Ò∆ Ê≈Úª ÌØ (Fill in the blanks):
A. Í«ÚÂÈ «¬’ ................ ¡‡æÒ «ÈÔÓ ˛Õ
B. √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Á≈ ¡Ê ................... „ª⁄∂ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ˛Õ
C. √Ó≈‹ ¡Â∂ ....................... ÁØ Úæ÷-Úæ÷ Ë≈È≈Úª ‘ÈÕ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 415