Page 105 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ √Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
«ÁæÂ∂ ◊¬∂ ’ÊȪ «Úæ⁄Ø∫ √‘∆ () ¡Â∂ ◊Ò () ÒæÌØ-
A. ’πfi √Ó≈‹ª «Úæ⁄ ‘≈√≈-Ó˜≈’ √ÏßË Á≈Á≈-ÍØÂ∆ Á∂ «Úæ⁄ Ú∆ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ
B. ‹∆‹≈-√≈Ò∆ √ÏßË Í«‘≈ √Ïß˪ Á∂ ¡Ë∆È ¡≈™Á∂ ‘ÈÕ
C. ‹È ‹≈Â∆¡ª «Úæ⁄ ‘≈√≈-Ó˜≈’ √ÏßË Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ

H.E.C Ó≈«Ë¡Ó √øÏØËÈ (Teknonymy)
«ÙÂ∂Á≈∆ «ÚÚ√Ê≈ Á∆ «¬’ ‘Ø ∆ ÓæË«Ó’ √ØË ˛Õ «¬√ ∆ ˘ ÓæË √ØË «¬√ Ò¬∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’™«’ «¬√
∆ Á∂ ¡Èπ√≈ «¬’ √ÏßË∆ ˘ √ßÏØËÈ ’È Ò¬∆ «’√∂ Á±√∂ ˘ ˜∆¡≈ ω≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’™«’ ¿π√ √ÏßË∆ ˘
«¬√ Á∂ È≈Ó ÂØ∫ Íπ≈‰≈ ÓÈ∑≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ Ì≈ Á∂ «√Î √≈∂ Í∂∫‚± «¬’æ·ª «Úæ⁄ ÍÂ∆ Á≈ È≈Ó
ÒÀ‰≈ ÍÂÈ∆ Á∂ Ò¬∆ ÓÈ∑≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬√ ’≈È ÍÂÈ∆ ÍÂ∆ ˘ √ßÏØËÈ ’È Á∂ Ò¬∆ ¡≈͉∂ «’√∂ ÒÛ’∂ ‹ª ÒÛ’∆
˘ ˜∆¡≈ ω≈ ÒÀ∫Á∆ ˛ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ √ÏßË È≈Ò ÍÂ∆ ˘ Íπ’≈Á∆ ˛Õ «‹Ú∂∫ ‹∂’ ÒÛ’∂ Á≈ È≈Ó ≈‹± ˛ ª ¿π‘
«¬√Â∆ ¡≈͉∂ ÍÂ∆ ˘ “≈‹± Á∂ «ÍÂ≈” ’«‘ ’∂ √ßÏØËÈ ’Á∆ ˛Õ
“Ó≈Ë«Ó’ √ßÏØËÈ Á≈ ¡ß◊∂˜∆ ÙÏÁ ‡∂’È≈«ÈÓ∆ (Teknonymy) ◊z∆’ Ì≈Ù≈ ÂØ∫ Ï«‰¡≈ ˛Õ «¬√ ÓÈπæ÷∆ Ù≈√Â∆ √≈«‘Â
«Úæ⁄ √Ì ÂØ∫ Í«‘Òª «¬√Â∂Ó≈Ò ’È Á≈ «√‘≈ Ùz∆ ‡≈«¬Ò ˘ ˛, √ß«÷¡≈Úª Á∆ ÍæÁÂ∆ (statistical method) Á∂
¡Ë≈ ”Â∂ √z∆ ‡≈«¬Ò Á≈ ‘æÒ «¬‘ ˛ «’ Ó≈Ë«Ó’ √ßÏØËÈ Á∆ ∆ Ó≈Âz√Â≈ÂÓ’ Í«Ú≈ È≈Ò √Ïß«Ë ˛Õ «¬√
Â∑ª Á∂ Í«Ú≈ª «Úæ⁄ «¬√Â∆ Á∆ ÍzË≈ÈÂ≈ ‘πßÁ∆ √∆ ¡Â∂ ÍÂ∆ ˘ «¬’ Ï≈‘ Á≈ «Ú¡’Â∆ √Ó«fi¡≈ ‹ªÁ≈ √∆
«‹√ Á∂ ’≈È Í«Ú≈ «Úæ⁄ ¿π√ Á∆ ’ج∆ «ÚÙ∂Ù √«ÊÂ∆ È‘∆∫ ‘πßÁ∆ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ ¿π√ ˘ Í«‘Ò∂ √ÏßË∆¡ª (primary
kins) «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ È≈ ’’∂ ’∂ÚÒ Á±√∂ √ÏßË∆ (secondary kins) Á∂ ±Í «Úæ⁄ √Ú∆’≈ ’∆Â≈ ‹≈Á≈ √∆ ¡Â∂
«¬√ ¿πÁ∂Ù È≈Ò ¿π√ Á∂ ÍÂ∆ ˘ ¿πÈ∑ª Ïæ«⁄¡ª Á∂ «‹È∑ª ˘ ÍÀÁ≈ ’È «Úæ⁄ ¿π√ È∂ √‘≈«¬Â≈ ’∆Â∆ ˛, ˜∆¬∂ È≈Ò
√ßÏØËÈ ’∆Â≈ ‹ª ÏπÒ≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬√ ∆ Á≈ ‹ÁØ∫ «Ú√Ê≈ ‘Ø«¬¡≈ ª Ó≈Â≈ ˘ Ú∆ Ó≈Ë«Ó’ √ßÏØËÈ ÂØ∫
ÏπÒ≈«¬¡≈ ‹≈‰ Òæ◊≈Õ
‡≈«¬Ò Á≈ ’ÊÈ √∆ «’ ¿πÈ∑ª Á∂ Ó≈«Ë¡Ó «Úæ⁄ «√Î C@ ‹È ‹≈Â∆¡ª ¡«‹‘∆¡ª √È «‹√ «Úæ⁄ Ó≈Ë«Ó’ √ßÏØËÈ
Á∆ ∆ Íz⁄æ«Ò √∆, «‹√ «Úæ⁄ Áæ÷‰∆ ¡Î∆’≈ Á∆ Ï∂⁄»¡≈È≈, Íæ¤Ó∆ ’È≈‚≈ Á∆ ’Ø ¡Â∂ Ì≈ (¡√Ó) Á∆¡ª
’≈Î∆ ‹È ‹≈Â∆¡ª Á≈ È≈Ó «ÚÙ∂Ù Úȉ ÔØ◊ ‘ÀÕ Ízß± ¡≈Ëπ«È’ ¡Èπ√ßË≈È≈ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ Ó≈Ë«Ó’ √ßÏØËÈ
Á∆ ∆ Á≈ «Ú√Ê≈ «¬√ ÂØ∫ «’Â∂ «˜¡≈Á≈ ˛Õ Îz∂˜ È∂ «¬√ ∆ Á≈ Íz⁄ÒÈ ¡≈√‡z∂Ò∆¡≈, «È¿»«◊È∆, ÓÒ≈«¬¡≈,
⁄∆È, ¿πµÂ∆ √≈¬∆Ï∂∆¡≈, ¡Î∆’≈ Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ Ϫ‡± (Bantu) ‹È ‹≈Â∆¡ª, ¿πµÂ∆ «Ïz«‡Ù ’ضÏ∆¡≈ ¡≈«Á
«Úæ⁄ Í≈«¬¡≈ ˛∂ ¡√Ò «Úæ⁄ «¬√ ∆ Á≈ Íz⁄ÒÈ Úæ÷-Úæ÷ √Ó≈‹ª «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ ’≈Ȫ È≈Ò ‘Ø«¬¡≈Õ ’πfi √Ó≈‹ª
«Úæ⁄ «¬√ Á∂ Íz⁄ÒÈ Á≈ ’≈È «¬√Â∆¡ª Á∆ «‚æ◊∆ ‘ج∆ √«ÊÂ∆ ˛Õ («‹Ú∂∫ ◊Ø∫‚ ‹È ‹≈Â∆ «Úæ⁄ ), ’πfi √Ó≈‹ª
«Úæ⁄ ÍπÙª Á∆ √«ÊÂ∆ È∆Ú∆∫ ‘؉ Á∂ ’≈È ¡Â∂ ’πfi √Ó≈‹ª «Úæ⁄ ‘∂’ √ÏßË∆ Á∂ Ò¬∆ Í«‘Òª-Í«‘Òª ÙÏÁª ‹ª
√ß«ÿ¡≈Úª Á∆ ’Ó∆ Á∂ ’≈È («‹Ú∂∫ ‘ØÍ∆ ‹È ‹≈Â∆) «¬√ ∆ Á≈ Íz⁄ÒÈ ‘Ø«¬¡≈Õ
H.E.D Ó≈Âπ«Ò¡≈ (Avunculate)
“¡Â∂ ’πÒ∂‡” ‹ª Ó≈Âπ«Ò¡≈ ÙÏÁ ¿π√ ÍzÊ≈ ÚæÒ «ÈÁ∂Ù ’Á≈ ˛ ‹Ø Ó≈Ó≈-Ì≈‰‹≈ ‹ª Ì≈‰‹∆ Á∂ «ÈøÂ √Ïß˪ ˘
«¬’ Ú«ÙÙ‡ „ß◊ È≈Ò «ÈÔ«Ó ’Á∆ ˛Õ «¬√ Á≈ Íz⁄ÒÈ ¿πÈ∑ª Ó≈Âz√Â≈ÂÓ’ Í«Ú≈ª «Úæ⁄ ‘πßÁ≈ ˛ «‹æÊ∂ Ó≈Â≈
Á∂ Ì≈ (Ó≈Ó≈ ‹ª Ó≈ÂπÒ) Á≈ Í«Ú≈«’ Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚ ¡Â∂ ’߇ØÒ ‘πßÁ≈ ˛Õ ‹∂’ Í«Ú≈«’
Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ Ó≈Ó∂ Á≈ ¡«Ë’≈ ¡Â∂ ’߇ØÒ ÍzÓπæ÷ ˛, ‹∂’ ÒØ’ª ÂØ∫ «¬‘ Óß◊ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ‘À «’ ¿π‘ ¡≈͉∂ «ÍÂ≈
ÂØ∫ Ú∆ «˜¡≈Á≈ √ÈÓ≈È Ó≈Ó∂ Á≈ ’∂, ‹∂’ Ó≈Ó∂ Á≈ Ú∆ ¡≈͉∂ Ì≈‰‹∂-Ì≈‰‹∆¡ª ÍzÂ∆ ¿πÈ∑ª Á∂ «ÍÂ≈ È≈ÒØ∫ «’Â∂
«˜¡≈Á≈ «˜ßÓ∂Ú≈ ¡Â∂ ’ÂÚ ˛, ‹∂’ Ó≈Ó≈ ¡≈͉∆ √ßÍÂ∆ Á≈ ¿πµÂ≈«Ë’≈∆ Ì≈‰‹∂ ˘ ‘∆ ω≈¬∂ ¡Â∂ ‹∂’
Ì≈‰‹≈ Ú∆ «ÍÂ≈ Á∆ ¿πÓ∆Á ”⁄ Ó≈Ó∂ Á∆ √∂Ú≈ «˜¡≈Á≈ ’∂ ¡Â∂ ‘Ø √≈∂ ÍπÙ ÓÀ∫Ïª «Úæ⁄ Ó≈Ó∂ Á≈ √Ê≈È ‹ª √«ÊÂ∆
√Ì ÂØ∫ ¿πµÍ ‘ØÚ∂ ª «¬√ «ÚÚ√Ê≈ ‹ª ÍzÊ≈ ˘ Ó≈Âπ«Ò¡≈ ’Á∂ ‘ÈÕ
Ó≈Âπ«Ò¡≈ ÍzÊ≈ ‘∂’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÙªÂ∆ͱÚ’ „ß◊ È≈Ò √Ú∆’≈ È‘∆∫ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂
‡Øz«ÏzÔß‚ Íz≈ÔÁ∆Í Á∂ «ÈÚ≈√∆¡ª «Úæ⁄ «ÍÂ≈ Á∂ «Í¡≈ ¡Â∂ ÓπÂ≈«Ò¡≈ ’ÂÚ Á∂ «Úæ⁄ «√Î √ßÿÙ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ≈
‘ÀÕ ‘Ø √’Á≈ ˛ «’ «ÍÂ≈ ˘ ¡≈͉∂ ÒÛ’∂ È≈Ò «¬ßÈ≈ «Í¡≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ «’ ¿π‘ ¡≈͉∆ √ßÍÂ∆ ˘ Ì≈‰‹∂ ˘ Á∂‰ Á∆
Ï‹≈¬∂ ¡≈͉∂ ‘∆ ÒÛ’∂ ˘ Á∂‰≈ «˜¡≈Á≈ Í√ßÁ ’∂Õ ¿π√ ‘≈Ò «Úæ⁄ Ì≈‰‹∂ ¡Â∂ Ó≈Ó∂ Á∂ «Úæ⁄ «¬’ ‰≈¡ Á∆
√«ÊÂ∆ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ
«¬æÊ∂ √æ⁄ ˛ «’ ÓπÂ≈«Ò¡≈ ÍzÊ≈ Ó≈Âz√Â≈ÂÓ’ √Ó≈‹ª Á∆ «¬’ «ÚÙ∂ÙÂ≈ ˛, Ízß± «¬√ Á≈ «¬‘ ¡Ê ’Á∂ Ú∆ È‘∆∫
˛ «’ «ÍÂz√Â≈ÂÓ’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «¬√ Á≈ «ÏÒ’πÒ Íz⁄ÒÈ È‘∆∫ ˛Õ Áæ÷‰∆ ¡Î∆’≈ Á∆ ÊØ∫◊≈ ‹È ‹≈Â∆ «ÍÂzÚßÙ∆

98 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY