Page 56 - DSOC102_Social Institutions

«¬’≈¬∆ñE: Í«Ú≈ ¡Â∂ «Ú¡≈‘

B. Á≈ÔÌ≈◊ √ßÔπ’ ͫÚ≈- Á≈ÔÌ≈◊ «ÈÔÓ Á∂ Í«ÚÂ’ ‹∆ÓπÂÚ≈‘È √ÈÕ «¬‘ «√˪ Ïß◊≈Ò «Úæ⁄ È؇
Ï‘π «˜¡≈Á≈ Íz⁄æ«Ò ˛Õ «¬√ «ÈÔÓ Á∂ ¡Èπ√≈ √ßÍÂ∆ ”Â∂ √Ó±«‘’ ¡«Ë’≈ ‘πßÁ≈ ˛, «Ú¡’Â∆◊Â
È‘∆∫Õ «ÍÂ≈ Á∂ «‹¿»∫Á∂ «‘ø«Á¡ª∂ √ßÍÂ∆ ”Â∂ «’√∂ Á≈ ¡«Ë’≈ È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ «¬√ Á≈ ¡Ê «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’
«ÍÂ≈ Á∂ ‹∆ÚÈ √Ó∂∫ «Úæ⁄ √ßÍÂ∆ Á≈ χÚ≈≈ ÍπæÂ È‘∆∫ ’ √’Á≈Õ «ÍÂ≈ Á∂ «‹¿»∫Á∂ «‘‰ Âæ’ ÍπæÂ
˘ ’∂ÚÒ Í≈Ò‰-ÍØÙ‰ Á≈ ‘∆ ¡«Ë’≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ «ÍÂ≈ Á∆ ÓΩ Á∂ Ï≈¡Á «ÍÂz-Íæ÷ Á∆¡ª ‘Ø ¤∂ Í∆Û∑∆¡ª
(«ÂßÈ Í∆Û∑∆¡ª ÊæÒ∂ ¡Â∂ «ÂßÈ ¿πµÍ) Âæ’ ’ج∆ ÍπÙ ÷±È √ÏßË∆ «‹¿»∫Á≈ È≈ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ «ÓzÂ’ Á∆ ÍÂÈ∆ Ú∆
«‹¿»∫Á∆ È≈ ‘ØÚ∂ ª √ßÍÂ∆ Íz≈Í ’È Á≈ ¡«Ë’≈ «√Î Íæ÷ Á∂ «’√∂ «Ú¡’Â∆ ˘ Íz≈Í ‘πßÁ≈ ˛Õ
¡≈Ëπ«È’ √Ó∂∫ «Úæ⁄ √ßÍÂ∆ Á∂ ¿πµÂ≈«Ë’≈ Á∂ «ÈÔÓ («ÚÙ∂Ù ÂΩ “Â∂ «‘ßÁ± ¿πµÂ≈«Ë’≈ ¡«Ë«ÈÔÓ, AIEF)
ω ‹≈‰ Á∂ Ï≈¡Á ÁØÈØ∫ Â∑ª Á∂ √ßÔπ’ ͫÚ≈ª «Úæ⁄ ¡ßÂ ÷ÂÓ ‘Ø ◊¬∂ ‘È ¡Â∂ ‘π‰ ͱ∂ Ì≈ «Úæ⁄
«¬æ’Ø «‹‘∆ «ÚÚ√Ê≈ Ò≈◊± ˛Õ
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∂ ’ßÓ ‹ª Ò≈Ì (Functions or Advantages of Joint Family)
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∆ «ÈßÂÂ≈ ‘π‰ Âæ’ Ï‰∂ ‘؉ Á∂ ÍzÓπæ÷ ’≈È «¬√ Á∂ Ó±Ò̱ ’ßÓ ‹ª Ò≈Ì ‘ÈÕ √ßÔπ’ ͫÚ≈
Á∂ ’ßÓª ‹ª Ò≈̪ ˘ ¡æ◊∂ «Ò÷∆¡ª ÁØ Ùz∂‰∆¡ª «Úæ⁄ Úß«‚¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛-
√Ó≈«‹’ ’ßÓ ‹ª Ò≈Ì (Social Functions or Advantages)
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∂ ÍzÓπæ÷ √Ó≈«‹’ ’ßÓ ‹ª Ò≈Ì ‘∂· «Ò÷∂ ‘È-
A √Ó≈«‹’ √πæ«÷¡≈- √ßÔπ’ ͫÚ≈ ¡≈͉∂ ÓÀ∫Ïª ˘ √Ó≈«‹’ ¡Â∂ Ó≈È«√’ √πæ«÷¡≈ ÍzÁ≈È ’Á≈ ˛Õ
√ßÔπ’ ͫÚ≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈, Ïæ⁄≈, «ÚËÚ≈ ¡Â∂ ¡Í≈«‘‹ª ¡≈«Á Á≈ ¿πÈ∑ª Á∂ √Ó≈«‹’ ¡‘πÁ∂ Á∂ ¡Èπ√≈
Í≈Ò‰-ÍØÙ‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬‘ ˜±ª Ï‘π ‘∆ Â√ÔØ◊ ‘≈Òª ‘πßÁ∆¡ª ‘È, Ízß± √ßÔπ’ ͫÚ≈
Á∂ ’≈È ‘∆ Á±√∂ ÒØ’ª «Úæ⁄ ÓÁÁ È‘∆∫ Óß◊‰∆ ÍÀ∫Á∆Õ
B. √Ó≈‹∆’‰ ¡Â∂ «√æ«÷¡≈- √ßÔπ’ ͫÚ≈ ’≈Î∆ ¿πÓ ÂØ∫ ÓÀ∫Ï «‘ßÁ∂ ‘È ‹Ø ⁄ß◊≈-Ó≈Û≈ √ÓfiÁ∂ ‘È
¡Â∂ ¿πÈ∑ª ÒØ’ª Á∆ Á∂÷-∂÷ «Úæ⁄ ÈÚ∆∫ Í∆Û∑∆ √Ó≈«‹’ «ÈÔÓª, ÍzÊ≈Úª, ÍzßÍ≈Úª, ËÓ ¡≈«Á È≈Ò ¡Â∂
¡≈͉∂ √Ó≈‹ ¡Â∂ √ß√«¥Â∆ ÂØ∫ ‹≈‰± ‘πßÁ∆ ˛Õ √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ «¬‘ Á∂«÷¡≈ «◊¡≈ ˛ «’ √ßßÔπ’ ͫÚ≈
«Úæ⁄ √Ó≈‹∆’È Ï‘π ‘∆ ⁄ß◊∂ „ß◊ È≈Ò ‘πßÁ≈ ˛, «’™«’ Ïæ⁄∂ ¡È∂’ ÓÀ∫Ïª Á∂ ¡æË «Úæ⁄ «‘ßÁ∂ ‘ج∂
ÓÓÂ≈, «Í¡≈ ¡Â∂ «Â¡≈◊ «√æ÷Á∂ ‘ÈÕ «¬æÊ∂ √ß’π«⁄ √Ú≈Ê ˘ ’ج∆ √Ê≈È È‘∆∫ «ÓÒÁ≈ ˛Õ «¬√ Â∑≈
√ßÔπ’ ͫÚ≈ √Ó≈‹∆’‰ ¡Â∂ «√æ«÷¡≈ È≈Ò √Ó≈‹ ˘ √ÎÒ È≈◊«’ «ÁßÁ≈ ˛Õ
C. √ß√«¥Â∆ Á∆ «ÈßÂÂ≈-Ì≈Â∆ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ’¬∆ Â∑ª Á∆ ¿πÊÒ-ÍπÊÒ ‘؉ Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ Ì≈Â∆ √ß√«¥Â∆
¡≈͉∆ ‹◊∑ª «Ï≈‹Ó≈È ˛Õ «¬√ Á≈ «√‘≈ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ˘ ‘∆ ‹ªÁ≈ ˛Õ √ßÔπ’ ͫÚ≈ «Úæ⁄
Íπ≈‰∆ Í∆Û∑∆ Á∂ ÒØ’ «‘ßÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á≈ ÍzÌ≈Ú √≈∂ ÓÀ∫Ïª ”Â∂ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬√ ’≈È ‹Ø «ÈÔÓ, ÍzÊ≈,
Ë≈«Ó’ √ß√’≈ ¡≈«Á ¿π‘ ÓßÈÁ∂ ¡≈™Á∂ ‘È, ¿πÈ∑ª ˘ ¡≈͉∂ ÓÀ∫Ïª ÂØ∫ Ú∆ ÓÈÚ≈™Á∂ ‘ÈÕ ‹∂’ ’ج∆
ÓÀ∫Ï «¬È∑ª Á≈ «ÚØË ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∂ ª Í«Ú≈ Á∂ ‘Ø ÒØ’ª Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¿π√ Á∆ ◊æÒ ¡‰√π‰∆ ’
«ÁæÂ∆ ‹ªÁ∆ ‘À, «‹√ Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫ √ß√«¥Â∆ Á≈ ‹Ø Ó±Ò ±Í ‘πßÁ≈ ˛ ¿π‘ «¬’ Í∆Û∑∆ ÂØ∫ Á±√∆ Í∆Û∑∆ ˘
Úø«‚¡≈ ‹ªÁ≈ «‘≈ ˛Õ
D. ÓÈØß‹È Á≈ √≈ËÈ-«Ú¡’Â∆ ‹∂’ «¬’æÒ≈ ‘∂ ‹ª Ï‘π ÿæ‡ ÓÀ∫Ïª Á∂ È≈Ò ‘∂ ª √πÌ≈«Ú’ ˛ «’ ¿π√
«Úæ⁄ Ó≈Ô»√∆ ÍÀÁ≈ ‘ØÚ∂◊∆, Ízß± √ßÔπ’ ͫÚ≈ «Úæ⁄ ‘Ó∂Ù≈ ⁄«‘Ò-Í«‘Ò «‘ßÁ∆ ˛Õ «’√∂ È≈ «’√∂ Á≈
¡≈¿π‰≈-‹≈‰≈ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ Òæ«◊¡≈ «‘ßÁ≈ ˛Õ «¬√ Á∂ «¬Ò≈Ú≈ Í«Ú≈ «Úæ⁄ ¡≈Í√∆ ◊æÒÏ≈Â, ‘≈√≈-Ó˜≈’
¡Â∂ ’¬∆ Â∑ª Á∂ √Ó≈«‹’ ¡Â∂ Ë≈«Ó’ «Â˙‘≈ ‘πßÁ∂ ‘∆ «‘ßÁ∂ ‘È, «‹√ È≈Ò ÓÀ∫Ï ¡≈͉∆ Ê’≈Ú‡
¡Â∂ Ó≈Ô»√∆ Á± ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ È≈Ò ‘∆, ¤Ø‡∂ Ïæ«⁄¡ª Á∂ ÷∂‚, ¿πÈ∑ª Á∆ «Óæ·∆ Óπ√’≈È, ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ◊æÒª
¡≈«Á ÓÀ∫Ïª Á≈ ÓÈØß‹È ’Á∆¡ª «‘ßÁ∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª √ßÔπ’ ͫÚ≈ ÷πÁ ¡≈͉∂ ¡≈Í «Úæ⁄
ÓÈØß‹È Á≈ √≈ËÈ Ï‰ ‹ªÁ≈ ˛Õ
E. ¡ÈπÙ≈√È ¡Â∂ √Ó≈«‹’ ’߇ØÒ- √ßÔπ’ ͫÚ≈ Ë≈«Ó’ ¡Â∂ ÈÀ«Â’ ¡Ë≈ ”Â∂ «Ú¡’Â∆ Á∆
«Ú¡’Â∆Ú≈Á∆ Ë≈È≈ ˘ ’߇ØÒ ’Á∂ ‘ÈÕ «¬‘ ’߇ØÒ ÓÈπæ÷ Á∂ Ï≈‘∆ ¡Â∂ ¡ßÁÒ∂ ÁØȪ Íæ÷ª ”Â∂ ‘πßÁ∂
˛, «’™«’ ÿ Á≈ ’Â≈ Ïπæ„≈ «Ú¡’Â∆ ‘πßÁ≈ ˛, «¬√ ’≈È ¿π√ Á∂ ˜Ï∂ ¡Â∂ ¿πÓ Á≈ «Ë¡≈È æ÷
’∂ ÒØ’ ¿π√ Á∂ Í«Ú≈«’ «ÈÁ∂Ùª Á≈ Í≈Ò‰ ’Á∂ ‘ÈÕ ÿ Á∆¡ª Ó«‘Ò≈Úª ”Â∂ ’߇ØÒ ¡Â∂ ¡ÈπÙ≈√È
ÿ Á≈ «Ú¡√’ ¡Â∂ Ïπæ„∆¡ª Ó«‘Ò≈Úª ’Á∆¡ª ‘ÈÕ Í«Ú≈«’ ¡ÈπÙ≈√È «Úæ⁄ √÷Â∆ ‘؉ Á∂ ’≈È
’ج∆ Ú∆ ÓÀ∫Ï ◊Ò ‹ª ¡ÈÀ«Â’ ’ßÓ È‘∆∫ ’Á≈Õ
F. Á∂Ù √∂Ú≈ ‹ª √Ó≈‹ √∂Ú≈ Á≈ ÓΩ’≈- Á∂Ù √∂Ú≈ ‹ª √Ó≈‹ √∂Ú≈ Á∂ Ò¬∆ ˜±∆ ˛ «’ «Ú¡’Â∆ ˘ ¡≈͉∂
Í«Ú≈, «ÚÙ∂Ù ’’∂ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ¡Â∂ ÍÂÈ∆ Â∂ ¡ΩÒ≈Á Á∆ «⁄ßÂ≈ È≈ ‘ØÚ∂Õ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Í»È

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 49