Page 53 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈, Ïæ⁄∂, ÈΩ’ ¡Â∂ ◊πÒ≈Ó Ú∆ Ù≈«ÓÒ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ √ÈÕ ◊Ã∆’ ÒØ’ Í«Ú≈ Ò¬∆ `Oikonomia’ ÙÏÁ Á≈
«¬√Â∂Ó≈Ò ’«¡≈ ’Á∂ √È, «‹√ Á≈ Ì≈Ú ¿πÍØ’Â √Ó»‘ È≈ÒØ∫ Ú∆ Úæ‚∂ √Ó»‘ È≈Ò ‘Ø«¬¡≈ ’Á≈ √∆Õ √Ë≈‰
ÂΩ ”Â∂ Í«Ú≈ «Úæ⁄ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∂ Ïæ«⁄¡ª ˘ Ù≈«ÓÒ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ‹ÓÈ∆ ¡Â∂ Îê√ «Úæ⁄ «¬È∑ª ÂØ∫
«¬Ò≈Ú≈ ÿ Á∂ ÈΩ’ª ¡Â∂ ¡≈Ù«ª ˘ Ú∆ Í«Ú≈ «Úæ⁄ ‘∆ Ù≈«ÓÒ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ Â∑ª Úæ÷-Úæ÷ √Ó≈‹ª
«Úæ⁄ Í«Ú≈ Ò¬∆ Úæ÷-Úæ÷ ÙÏÁª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ‘πøÁ≈ «‘≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ Á∂ Úæ÷-Úæ÷ ¡Ê Ò◊≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ
Úæ÷-Úæ÷ «Ú⁄≈’ª ÚæÒØ∫ Í∂Ù Í«Ú≈ Á∆¡ª ‘∂· «Ò÷∆¡ª ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª È≈Ò Í«Ú≈ Á∂ ¡√Ò ¡Ê ˘ Òæ̉ «Úæ⁄
Í»È ÂΩ ”Â∂ ÓÁÁ «ÓÒ∂◊∆-
J √ÚÙz∆ ¡≈◊ÏÈ ¡Â∂ «ÈÓ’≈Î-““Í«Ú≈ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ Á≈ Ïæ«⁄¡ª √Ó∂ ¡Â∂ ÊØÛ≈ Ï‘π √Ê≈¬∆ √øÿ ˛
‹ª «¬’ «¬√Â∆ ‹ª ÍπÙ Á≈ «¬’æÒ∂ ‘∆ Ïæ«⁄¡ª Á∂ È≈Ò Ú≈Ò≈ √øÿ ˛Õ
J √ÚÙz∆ Ó∂’≈¬∆Ú ¡Â∂ Í∂˜- ““Í«Ú≈ ¿π√ √Ó±‘ ˘ ’«‘ßÁ∂ ‘È ‹Ø √∆«’ √Ïß˪ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛ ¡Â∂ ‹Ø
«¬ßÈ≈ ¤Ø‡≈ ¡Â∂ √Ê≈¬∆ ˛ «’ ¿π√ «Úæ⁄ Ïæ«⁄¡ª Á∆ ÍÀÁ≈Ú≈ ¡Â∂ Í≈Ò‰-ÍØÙ‰ ‘Ø √’∂Õ””
J √ÚÙz∆ Ï◊∂√ ¡Â∂ Ò≈’-““Í«Ú≈ «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ ¿π√ √Ó±‘ Á≈ È≈Ó ˛ «‹√ «Úæ⁄ ¿π‘ «Ú¡≈‘, π«Ë
‹ª ÁÂ’ √ÏßË È≈Ò Ïæfi∂ ‘Ø ’∂ Úæ÷-Úæ÷ È‘∆∫ Í «¬’ ◊z«‘√Ê∆ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∂ ‘ÈÕ «¬√ ◊z«‘√Ê∆
«Úæ⁄ ¿π‘ «¬’ Á±√∂ “Â∂ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆, Ó≈Â≈-«ÍÂ≈, ÍπæÂ-ÍπæÂ∆ ¡Â∂ Ì≈-ÌÀ‰ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ÍzÌ≈Ú
Í≈™Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬’ Á±√∂ Á∂ È≈Ò √ÏßË √Ê≈«Í ’Á∂ ‘ÈÕ ¿π‘ √≈∂ «¬’ ◊z«‘√Ê∆ «Úæ⁄ «¬’ √Ë≈‰
√ß√«’zÂ∆ ˘ ‹ÈÓ «ÁßÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¿π√ ˘ ω≈¬∆ æ÷Á∂ ‘ÈÕ”“
J √ÚÙz∆ Ú∆Ò√ ¡Â∂ ‘≈¬∆‹-““Í«Ú≈ ˘ √ß÷∂Í «Úæ⁄ «¬’ √Ó≈«‹’ √Ó±‘ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Íz∆Ì≈«Ù ’∆Â≈
‹≈ √’Á≈ ˛ «‹√ Á∂ ÓÀ∫Ï ÷±È Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ «¬’ Á±√∂ È≈Ò ‹πÛ∂ «‘ßÁ∂ ‘ÈÕ”“

Ì≈ «Úæ⁄ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ( Joint Families in India)
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Íz‰≈Ò∆ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á≈ «¬’ ÍzÓπæ÷ √ÂøÌ ˛Õ ÓÀ’√ Ó±Ò È∂ Ì≈ Á∆ ¡≈«Á ÍzøÍ≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∂ Ó‘æÂÚ ˘ √Ú∆’≈ ’∆Â≈ ˛Õ √Ë≈‰ ±Í «Úæ⁄ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ”⁄ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆, ÍπæÂ-ÍπæÂ∆
¡Â∂ ȘÁ∆’∆ √ÏßË∆ «¬’æ·∂ «ÈÚ≈√ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ √≈∂ ÓÀ∫Ï ¡≈͉∆ ÔØ◊Â≈ ÂæÊ √ÓæÊ≈ Á∂ ¡Èπ√≈ ¡≈«Ê’
«’«¡≈Úª Á≈ √ß⁄≈ÒÈ ’È √ÏßË∆ ¡≈͉≈ ÔØ◊Á≈È Í≈™Á∂ ‘ÈÕ ÿ Á∂ ’ßÓª Á≈ «ÈÁ∂ÙÈ ¡Â∂ √ß⁄≈ÒÈ ’Â≈
ÚæÒØ∫ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ¿π‘ ¡‘πÁ≈ √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ ÿ Á∂ Ïπæ„∂ «Ú¡’Â∆ ˘ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
√ßÔπ’ ͫÚ≈ Á≈ ¡Ê ¡Â∂ ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª ( Meaning and Definition of Joint Family)
√ßÔπ’ ͫÚ≈ («‹√ ˘ «Ú√«Âz ͫÚ≈ Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ‘À) «¬’ ◊z«‘√Ê∆ √Ó±‘ ˛ «‹√ «Úæ⁄ Ó≈Â≈-«ÍÂ≈,
Á≈Á≈-Á≈Á∆, ⁄≈⁄≈ ⁄≈⁄∆, Ì≈-Ì‹≈¬∆, ⁄⁄∂ Ì≈-ÌÀ‰ ¡Â∂ ¡‰«Ú¡≈‘πÂ≈ Ì≈-ÌÀ‰ Ù≈«ÓÒ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ Â∑ª
√ßÔπ’ ͫÚ≈ «Úæ⁄ ’¬∆ Í∆Û∑∆¡ª Á∂ ÓÀ∫Ïª Á≈ «¬’ √Ë≈‰ «ÈÚ≈√ √Ê≈È ‘πßÁ≈ ˛, ¿π‘ «¬’ √ج∆ Á≈ Íæ«’¡≈
ÌØ‹È ÷ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ √Ë≈‰ √ßÍÂ∆ æ÷Á∂ ‘ÈÕ ’∂. ¡ÀÀµÓ. ’Í≈Û∆¡≈ È∂ Í∆Û∑∆¡ª Á∆ ◊«‘≈¬∆ ˘ √ßÔπ’ ͫÚ≈
Á≈ Ò椉 Óß«È¡≈ ˛Õ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∆ ͱ∆ √æÂ≈ Óπ÷∆ ”Â∂ ’∂«Áz ‘πßÁ∆ ˛, «‹√ ˘ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Á≈ ’Â≈
«’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ’Â≈ ‘∆ ͱ∂ Í«Ú≈ √ÏøË∆ √≈∂ Â∑ª Á∂ ÎÀ√Ò∂ ÒÀ∫Á≈ ˛Õ «¬√ ¡Ê «Úæ⁄ Ì≈Â∆ √ßÔπ’ ͫÚ≈
˘ «Èø’πÙ √Ó≈«‹’ ⁄È≈ Ú≈Ò≈ Í«Ú≈ Ú∆ «’‘≈ «◊¡≈ ˛Õ
ÍzÓπæ÷ √Ó≈‹ Ù≈√Â∆¡ª È∂ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∆¡ª ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª ‘∂· «Ò÷∂ ¡Èπ√≈ «ÁæÂ∆¡ª ‘È-
J ’πÏ∂-““«¬’ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ¿πÈ∑ª «Ú¡’Â∆¡ª Á≈ √Ó±‘ ˛ ‹Ø «¬’ ‘∆ ¤æ Á∂ ‘∂·ª «‘ßÁ∂ ‘È, ‹Ø «¬’
√ج∆ «Úæ⁄ Íæ«’¡≈ ÌØ‹È ÷ªÁ∂ ‘È ‹Ø √Ë≈‰ √ßÍÂ∆ Á∂ ¡«Ë’≈∆ ‘πßÁ∂ ‘È ‹Ø √Ë≈‰ ͱ‹≈ «Úæ⁄ Ì≈◊
¡Â∂ ‹Ø «ÈøÂ «¬’-Á±√∂ ÂØ∫ Ú«ÙÙ‡ «ÙÂ∂Á≈∆ È≈Ò √Ïß«Ë ‘ÈÕ””
J Á∂√≈¬∆-““¡√∆∫ ¿π√ Í«Ú≈ ˘ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ’«‘ßÁ∂ ‘ª, «‹√ «Úæ⁄ ¬∂’≈’∆ Í«Ú≈ Á∆ ¿πÓ∆Á «˜¡≈Á≈
Í∆Û∑∆¡ª («ÂßÈ ‹ª ¿π√ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈) Á∂ ÓÀ∫Ï Ù≈«ÓÒ ‘πßÁ∂ ‘È ‹Ø «¬’ Á±√∂ ÂØ∫ √ßÍÂ∆, ¡≈ÓÁÈ ¡Â∂
«ÈøÂ ¡«Ë’≈ª ¡Â∂ ’ÂÚª È≈Ò Ïæfi∂ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ””
J Ùz∆«ÈÚ≈√-““¿π‘ ◊z«‘√Ê √Ó±‘, ‹Ø Ùπ±¡≈Â∆ Í«Ú≈ ÂØ∫ Úæ‚∂ ‘πßÁ∂ ‘È ¡Â∂ «‹È∑ª «Úæ⁄Ø∫ √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂
‹ª ÁØ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ¬∂’≈’∆ Í«Ú≈ Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘È, √ßÔπ’ ‹ª «Ú√Ê≈ Í«Ú≈ ’‘≈™Á∂ ‘ÈÕ””
J Ú≈‡ÓØ-““̱’≈Ò «Úæ⁄ «¬‘ «¬’ √ß◊«·Â √Ó±‘ Á∂ Ï≈Ï √∆ «‹√ «Úæ⁄ √Ë≈‰ √ßÍÂ∆ ¡Â∂ æ«÷¡≈
Á∂ÚÂ≈ Á∆ ¡≈Ó ÂΩ “Â∂ ͱ‹≈ ¡Â∂ Í«Ú≈ Á∂ ÍzÓπæ÷ (√Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ ÍπÙª «Úæ⁄ √Ì ÂØ∫ Úæ‚≈ ÍπÙ) Á∂
ÚæÒØ∫ Ù’Â∆ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ‘πßÁ≈ ˛Õ””
¿πÍØ’Â ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ «¬‘ ’«‘‰≈ «˜¡≈Á≈ ·∆’ ‘ØÚ∂◊≈ «’ √≈∂ «ÚÁÚ≈Ȫ Á≈ ¡≈͉≈ √πÂßÂ «ÁzÙ‡∆’؉
˛Õ «Î Ú∆ «¬È∑ª ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∆ «¬’ ◊ë‘√Ê √Ó»‘ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ÓΩ«Ò’ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª

46 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY