Page 182 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI
P. 182

Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh )
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh0) )) )
          Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
                     BØN           ftu Gkigk dh nrtkJh tkbh ;oeko B/ gfjb/ sK ;kfonK d[nkok ;wofEs eKro; T[whdtko ghHJ/H ;zrwk
                                   d/ ;woEB dk tkfJdk ehsk. gqzs{ pknd ftu nkgD/ fJe xNe db s/b[r{ d/Pw gkoNh Bz{ y[P eoB d/ bJh
                                   fJe nDikD T[whdtko pkb:'rh Bz{ u[fDnk. fJj d[oGkrg{oD j?, feT[Afe ;zftXkB B/ ;gheo Bz{ Gkoh fizw/
                                   tkohnK ;"AghnK jB–b'e;Gk d/ nzdo fJ; Bkb ;zpzXs ;kfonK w;fbnK T[Zs/ ;gheo dk fBoD/ nzfsw j[zdk
                                   j?.
                                   ;z;d Bz{ ftnkge t?XkfBe nfXeko j?, ns/ fpb fe;h th ;dB ftu g/P ehs/ ik ;ed/ jB. ekBz{B pDB
                                   d/ bJh fpb Bz{ d'tK ;dBK ftu gk; eoBk ns/ T[;Bz{ okPNogsh dk nB[w'dB fwbDk io{oh j?. okPNogsh,
                                   i/eo io{oh ;wM/ sK, fpb ;z;d iK ;oeko Bz{ tkg; w[V ftuko d/ bJh G/i ;ed/ jB.gqzs{ i/ T[j d[pkok
                                   gkfos eo fdZsk frnk j? sK okPNogsh T[;Bz{ nB[w'fds eoB s'A BjhA o'e ;ed/. gqzs{ XB–;zpzXh fpb
                                   gfjb/ b'e;Gk ftu g/P ehsk ikDk ukjhdk ns/ T[;Bz{ okPNogsh dk nB[w'dB gqkgs j'Dk ukjhdk j?. T[;Bz{
                                   fco oki;Gk G/fink iKdk j?, ns/ i/eo u'dQK fdBK d/ nzdo tkg; BjhA ehsk iKdk, sK gk; j'fJnk wzB
                                   fbnk iKdk j?. XB–;zpzXh fpbK d/ pko/ ftu oki;Gk d/ ;[Mkn b'e;Gk wzBD Bz{ wip{o BjhA j?.
                                   fJ; gqeko ;zftXkB B/ ;z;d B{z pj[s ;BwkBiBe ;EkB gqdkB ehsk j?, ns/ fJ;h d/ nB[o{g fJ;d/ w?ApoK
                                   Bz{ ;[ftXktK gqdkB ehshnK jB. d[oGkr Bkb jkb d/ ;kbK ftu e[M w?ApoK ns/ gkoNhnK dk fttjko ;z;d
                                   d/ ;BwkB s'A ekch BhtK fojk j? fi; Bkb ftXkB fBowkD dh gqfeqnk ftu o'e j[zdh j?. T[; ftu nBoEe
                                   tke nkT[N, P'o Pokpk, fJE'A se fe Pohoe rZ[EwrZ[Eh sZe j'J/ jB. fJ; Bkb iB nkeq'P tfXnk j?,
                                   ns/ fJj GktBk c?bh j? fe ;z;d N?e; d/D tkfbnK d/ bJh pj[s t~vh popkdh j?.

                                   XowfBog~y oki
                                   XowfBog~y oki
                                   XowfBog~y oki  (Secular State)
                                   XowfBog~y oki
                                   XowfBog~y oki
                                   ;zftXkB Gkos Bz{ fJe ;kotG"w, ;wkitkdh, Xow fBog/y ns/ iBsKsfoe rDszso x'fPs eodk j?.
                                   jkbKfe ‘XowfBog~y’ ns/ ‘;wkitkdh’ Ppd 1976 ftu 42t/A ;zP'XB d/ iohJ/ i'V/ rJ/ ;B, ;zftXkB dh
                                   nkswk XowfBogZy ;h. 1973 ftu ;[gqhw e'oN B/ ;zftXkB d/ XowfBogZy ufosq Bz{ fJ;d/ w{b b~SDK
                                   ftu fJe df;nk. fJ;d/ nbktk fJ; ftu w{bG{s nfXekoK ftu Xow d/ nkXko T[Zs/ G/dGkt s/ o'e, nk;Ek
                                   dh nkikdh ;w/s Xkofwe nkikdh, Xow dk gquko ns/ fttjko, Xkofwe wkwfbnK dk gqpzXB, fe;/ th Xow
                                   Bz{ tkXk d/D d/ bJh N?e; nkIkdh, e[M f;fynk ;z;EkBK ftu Xkofwe g{ik iK Xkofwe T[gd/P ftu fj~;k
                                   b?Dk, x~N frDsh d/ fjsK dh ofynk ns/ T[BQK d[nkok nkgDhnK f;fyne ;z;EktK ;Ekgs ns/ gqpzXs eoB
                                   ;w/s ;K;feqse ns/ f;fyne nfXeko Pkwb j?.
                                   Gkosh ;zdoG ftu XowfBogZy d/ noE T[Zs/ rowkrow pfj; j[zdh ojh j?. e[M dk efjDk j? fe g~Sw
                                   ftu, fiE'A fJj Ppd fbnk frnk, fJ;dk wsbp ekch fGzB j?. g~Sw ftu uou ns/ oki d/ ftu ;zxoP
                                   d/ cb;o{g d't/A nbr j' rJ/. uou Bz{ Xkofwe wkwb/ s?n eoB dk nfXeko fwfbnk, idfe oki r?o
                                   Xkofwe wkwb/ s?n eoB brk. Gkos ftu, XowfBogZy ;zgodkfJe skesK d/ fybkc okPNotkdh skesK
                                   d/ ;zxoP d/ ;zdoG ftu ftef;s j'Jh. fJj ;zgodkfJe skesK Xow dk gq:'r okiBhfse T[d/PK d/ bJh
                                   eoBk ukj[zdhnK ;B, ns/ fJ; gqeko T[God/ okPNo Bz[ Xow d/ nXko T[Zs/ tzvDk ukj[zdhnK ;B. fit/A fe
                                   Bfjo{ B/ pj[s ;jh fejk j?–
                                   n;h nkgD/ oki Bz{ XowfBogZy efjzd/ jK. ‘XowfBogZy’ Ppd PkfJd g{oh soQK T[fus BjhA j?, gqzs{ p/
                                   jso Ppd d/ nGkt ftu n;hA fJ;/ dk gq:'r eo oj/ jK. fJ; dk noE eh j?< ;gPN j?, fJ;dk
                                   noE ;wki ftu Xow d/ gqsh T[dk;hBsk g?dk eoBk BjhA j?. fJ;dk wsbp j?, Xow ns/ nk;Ek dh
                                   nkIkdh Bz{ tkXk d/Dk. fJBQK ftu T[BQK dh nkikdh Pkwb j? i' Xow BjhA wzBd/. fJ;dk wsbp j? ;ko/
                                   XowK B{z g{oh nkikdh, p; Pos fJj j? fe T[j fJe d{i/ d/ wkwfbnK ftu ns/ ;kv/ oki dh w{b
                                   wkBsktK ftu j;sy/g Bk eoD.
                                   vkH n?;H okXkfeqPBB B/, i' Gkosh doPB d/ gqf;~X ftdtkB ns/ 1962 s'A 1967 se Gkos d/ okPNogsh
                                   oj/, XowfBog/ysk d/ Gkosh ;zdoG ftu fejk–
                                   n;hA fJj wzBd/ jK fe fe;/ th Xow Bz{ gqkEfwesk BjhA fdsh ikDh ukjhdhHHH BkrfoeK d/ fe;/ th db B{z
                                   T[j nfXkeo ns/ ftP/PkfXeko BjhA fwbD/ ukjhd/ fi; Bkb T[j d{finK Bz{ tzfus oydk j?. Xow d/ nkXko



          176                                 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   177   178   179   180   181   182   183   184   185   186   187