Page 185 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI

fJekJh^11L ;[szsosk gqkgsh s'A 1964 s~e dk Gkos
fJekJh^11L ;[szsosk gqkgsh s'A 1964 s~e dk Gkos
fJekJh^11L ;[szsosk gqkgsh s'A 1964 s~e dk Gkos
fJekJh^11L ;[szsosk gqkgsh s'A 1964 s~e dk Gkos
fJekJh^11L ;[szsosk gqkgsh s'A 1964 s~e dk Gkos
gkoNh BjhA j? ns/ fJ;d/ nzdo th eJh okiBhfse o[MkB ns/ ftukoXkokswe gqftoshnK w"i{d jB. fJ;h BØN
bJh eKro; d/ nzdo ftfGzB o[MkBK Bz{ gqGkts eo T[j ;oeko dh BhshnK T[Zs/ n;o gkT[Ad/ ;B. Bfjo{
eKro; d/ nzdo nKsfoe iBtkd dk nkdo eod/ j'J/ nzdo{Bh fttkdK Bz{ T[s;kfjs eod/ ;B. T[j jw/Pk
e'fPP eod/ ;h fe BthA ;wkfie gqftoshnK ns/ PeshnK Bz{ eKro; d/ nzdo T[fus irk fdsh ikt/.

Bfjo{ :[r d/ d"okB ;zftXkB ftu fds/ rJ/ ;zxtkdh gqktXkBK Bz{ wip{sh Bkb ;Ekgs ehsk frnk. okiK
d/ ftu ;~sk dh ;w[fus tzv ehsh rJh. okiK dh ;tk:sk dk nkdo eod/ j'J/ Bfjo{ edh th oki ;oekoK
T[Zs/ nkgDk fBoDk BjhA E'gd/ ;B, Bk jh T[BQK dh BhshnK ftu e'Jh j;sy/g eod/ ;h. jkbKfe T[j oki
;oekoK Bz{ nkgD/ ftukoK Bkb nrkj eokT[Ad/ ofjzd/ ;B ns/ ;w/A–;w/A T[Zs/ nkgDh ;bkj, fJE'A se fe
e[M dpkn th, fe;/ yk; Bhsh Bz{ ;theko eokT[D d/ bJh gkfJnk eod/ ;h. T[j gqd/P eKro; B{z nkgDk
ns/ nkgDh ;oeko dk B/sk u[DB dh g{oh S{N fdzd/ ;h. T[j okiK dh ;wf;nk B{ fpjso Yzr Bkb ;wMD
d/ bJh T[; oki d/ B/sktK ns/ ;oeko T[Zs/ nkfPqs ofjzd/ ;B. fJj fJe pj[s tZvk ekoB ;h fe Bfjo{
nkgDh ;wM d/ fj;kp Bkb ehs/ ikD tkb/ G{wh ;[Xko gq'rokw Bz{ okiK ftu bkr{ BjhA eo ;e/, feT[Afe G{wh
;[Xko oki ;{uh dk ftP/ ;h ns/ nkgD/ wBGkT[Ad/ ekoiK Bz{ ;zgzB eokT[D d/ bJh th T[j oki dh Pesh
ns/ nfXeko ;hwk ftu ipod;sh tVBk g;zd BjhA eod/ ;h. Bfjo{ ;bkj, fBod/P ns/ p/Bsh eod/ ;B
go nkgD/ ;zt?XkfBe dkfJo/ ftu'A edh pkjo BjhA iKd/ ;h. don;b y/sh, f;fynk, ;tk;E ns/ j'o
efbnkDekoh g'qrokwK dh ewI'oh dk fJe pj[s tZvk ekoB fJBQK Bz{ bkr{ eoB ftu e/Ado dh oki ;oekoK
T[Zs/ fBoGosk th ojh j? feT[Afe fJj ;ko/ oki ;{uh d/ ftP/ jB. fco th Bfjo{ B/ e/Adoh ;oeko dh ;~sk
ns/ gqshPmk T[Zs/ edh nKu BjhA nkT[D fdsh. T[BQK B/ jw/Pk Pesh d/ e/AdoheoD ns/ okiK T[Zs/ e/Ado d/ gqGkt
s/ okPNo fBowkD, d/P dh ;[szsosk, J/esk dh ofynk ns/ ftyzvBekoh s/ tzvh gkT[D tkbhnK PeshnK Bz{
fBnzsoD ftu oyD d/ bJh fJe wip{s e/Ado dh io{os ftu coe ehsk.
;kBz{ fJ; rb s/ th r"o eoBk ukjhdk j? fe e/Ado ns/ okiK d/ ftu gq/wg{oD ;zpzX ns/ ftGkiekoh PeshnK
T[Zs/ fBnzsoD pD/ ofjD dk fJe ;G s'A t~vk ekoB fJj ;h fe e/Ado ns/ oki, d'tK ftu'A fJe jh gkoNh ;~sko{V
;h. e/Ado dh nrtkJh tkbh G{fwek ;Ekgs j'D dk fJe d{ik ekoB fJj ;h fe ssekbhB Gkosh okiBhsh
d/ e[M ;G s'A e~dkto b'e T[; ;w/A wzsohwzvb ns/ eKro; ekoi;whsh d/ w?Apo ;B.
Bfjo{ :[r d/ ;kbK ftu, ;?Bk T[Zs/ Bkrfoe ;oeko dh Pq/Pmsk dh gozgok g{oh soQK ;Ekgs j' rJh. Gkosh
;?Bk gkozgfoe o{g Bkb th nokiBhfse j'fJnk eodh ;h ns/ Bkrfoe fBnzsoD s/ nrtkJh ;theko eodh
ubh nkJh ;h. go fJj G{fwek pDh oj/rh, fJ;dh e'Jh rkozNh BjhA ;h. yk;s"o T[Zs/ Bfjo{ fJ; nPzek Bkb
fuzss ofjzd/ ;B fe fes/ ;?Bk okiBhsh ftu j;sy/g eoBk Bk P[o{ eo d/t/. yk;eo fd;/ nB'yh gfo;fEsh
ftu nfijk j' ;edk ;h, fit/A fe 19th ;dh d/ cqK; ns/ iowBh s/ T[; ;w/A d/ nB/e shih d[BhnK d/ d/PK
ftu j' fojk ;h. T[BQK B/ fJ; fdPk ftu eJh edw u[e/. T[BQK B/ ;?fBe pbK dk nkeko S' ofynk ns/ 1954
ftu nwohek d[nkok gkfe;skB Bz{ Gkoh ;?fBe ;jkfJsk d/D d/ pkti{d Gkosh ;?Bk d/ ft;sko dh nkfrnk BjhA
fdsh. ;?fBe pbK T[Zs/ you th ekch xZN ofynk frnk i' okPNoh nkwdB d/ d' gqshPs s'A th xZN ;h. fpqfNP
T[gfBt/Ptkdh Bhsh d/ nkXko T[Zs/ ;?Bk ftu ‘:[Xfgqn’ ikshnK dh Gosh dh Bhsh Bz{ Sv e/ ;?Bk Bz{ ftnkge
nkXko tkbk ;zrmB pdkfJnk frnk ns/ T[; ftu jo/e y/so ns/ ;wki d/jo spe/ Bz{ gqshfBXhst fdZsk frnk.
fJ; gqeko Gkos Bz{ nkgD/ ftek; d/ nkozGe ;kbK ftu ;?fBetkd d/ yso/ s'A pukfJnk frnk. ;?fBepb d/ S'N/
nkeko ns/ T[BQK s/ you ftu eN"sh d' j'oBk ekoBK s'A th ehsh rJh–1H nkofEe ftek; d/ bJh ehwsh d[obG
;z;kXBK Bz{ pukT[Dk ns/ 2H xo/b{ ;?fBe T[d:'r d/ ngkt ftu ftd/Ph PeshnK T[Zs/ fBoGosk ns/ T[;d/ Bshi/
/
ti'A Gkos d/ nKsfoe s/ ftd/Ph wkwfbnK ftu T[BQK d/ j;syg dh ;zGktBk s'A puDk.

;t–w[bKeD
;t–w[bKeD (Self Assessment)
;t–w[bKeD
;t–w[bKeD
;t–w[bKeD
;jh ftebg u[D'
;jh ftebg u[D'
;jh ftebg u[D'
;jh ftebg u[D'
;jh ftebg u[D' (Choose the Correct Option)–
1H oki ;Gk ftu fezB/ w?Apo j[zd/ jB–
(a) 250 (b) 255 (c) 260 (d) 274
179

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY