Page 9 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI
P. 9

fJekJh^1L fpqfNP ft;sko
                                                                                             fJekJh^1L fpqfNP ft;sko
                                                                                             fJekJh^1L fpqfNP ft;sko
                                                                                             fJekJh^1L fpqfNP ft;sko
                                                                                             fJekJh^1L fpqfNP ft;sko
          ;oekoK d/ e[M fib/ th |qK;h;hnK B{z d/ fd~s/ rJ/. fJ; sA fJbktk w[i~|oizr dh p/Bsh T[~s/ |qK;h;h ;?Bk dh  BØN
                                                     Ø
          fJ~e N[eVh p[~;h dh nrtkJh ft~u j?dokpkd ft~u s?Bks eo fd~sh rJh. 1751 ft~u uzdk ;kfjp eoBkNe d/
          Btkp pD rJ/. v[gb/ fJ; ;w/A nkgDh okiBhfse skes dh uow ;hwk s/ gj[zu frnk ;h.
          |qK;h;hnK d/ bJh gqsheoP (anti-climax) nkUD ft~u d/o BjhA b~rh. woj{w nBto{dhB d/ g[~so w[jzwd
          nbh B/ fsquBkg~bh ft~u PoD bJh. |qK;h;h ns/ uzdk ;kfjp fwb e/ th fsquBkg~bh d/ d[or B{z BjhA fi~s
          gkJ/. nzro/iK dh ;fEsh fJ; |q?Au fi~s Bk+ vKtk^vØb jØ rJh ;h. ebkJht B/ iØ fsquBkg~bh d/ |qK;h;h
          x/o/ B{z sØVD ft~u n;|b fojk ;h, fsquBkg~bh T[~s/ dpkn x~N eoD bJh eoBkNe dh okiXkBh noekN
          B{z f;o| 210 ;?fBeK dh ;jkfJsk Bk+ fi~s fbnk.uzdk ;kfjp B/ 4,000 ;?fBe G/i/ gqzs{ noekN B{z d[pkok
          BjhA fi~s ;e/ ns/ ebkJht B/ 53 fdBK s~e (23 f;szpo sA 14 Btzpo s~e) fJ; ;?Bk dk gqshoØX ehsk.
                                                       Ø
          |qK;h;hnK dh gqfsGk B{z fJ; Bk+ nBzs jkBh gj[zuh. 1752 ft~u ;fNqzro bko/A; dh nrtkJh ft~u fJ~e
          nzro/ih ;?Bk B/ fsquBkg~bh B{z puk fbnk ns/ i{B 1752 ft~u x/ok gkUD tkbh |qK;h;h ;?Bk B/ nzro/iK d/
          n~r/ jfEnko ;[~N fd~s/.uzdk ;kfjp dh th Xy/ Bk+ sziΩo d/ okik B/ j~fsnk eo fd~sh.
                                            Ø




             eh s[;hA ikDd/ jØ  fsquBkg~bh ft~u |qK;h;h jko Bk+ v[gb/ d/ Gkr dk ;otBkP jØ frnk.

          |qK;h;h ezgBh d/ vkfJo?eNoK B/ fJ; :[~X ft~u jØJh XB dh jkBh d/ bJh v[gb/ B{z tkfg; p[bk fbnk. 1754
          ft~u rv/j{ (Godeheu) B{z Gkos ft~u |qK;h;h gqd/PK dk rtoBo iBob ns/ v[gb/ dk T[~sokfXekoh fB:[es
               Ø
          ehsk frnk ns/ 1755 ft~u dØjK ezgBhnK ftueko fJ~e n;EkJh ;zXh jØ rJh.
          fJ; gqeko fJ; MrV/ dk d{ik dΩo th nfBPfus fojk. G{^sb T[~s/ nzro/ih ;?Bk dh gqXkBsk f;~X jØ
          rJh ;h ns/ UjBK dk T[whdtko w[zjwd nbh eoBkNe dk Btkp pD frnk ;h. gqzs{ j?dokpkd ft~u
          j[D th |qK;h;h ;[fdqV nt;Ek ft~u ;B ns/ UjBK B/ ;{p/dko ;kbkoizr sØA jØo th fInkdk ikrho gqkgs
          eo bJh ;h. (n;b ft~u w[i~|oizr fJ~e SØNh fijh MVg ft~u |otoh 1751 ft~u wkfonk frnk ;h.)
          T[~soh ;oekoK d/ wj~stg{oD fib/ fiBQK dh ;kbkBk sB\kj 30 b~y W ;h, |qK;h;h ezgBh B{z nogD
          eo fd~s/ rJ/ ;B. fJ; d{i/ :[~X Bk+ |qK;h;hnK dh gqkEfwesk B{z e[M m/; gj{zuh ns/ nzro/iK dh ;fEsh
          wIp{s jØ rJh.

          eoBkNe dk shik :[~X (1758^63)L
          eoBkNe dk shik :[~X (1758^63)L
          eoBkNe dk shik :[~X (1758^63)L
          eoBkNe dk shik :[~X (1758^63)L
          eoBkNe dk shik :[~X (1758^63)L fJj :[~X th :{ogh ;zxoP dk jh fj~;k ;h. 1756 ft~u ;~s;kbk :[~X
          d/ P[o{ j[zd/ jh Gkos ft~u djK ezgBhnK ft~u PKsh ysw j rJh. |qK;h;h ;oeko B/ ngq?b 1757 ft~u eKT{AN
                              Ø
                                                    Ø
          bkbh B{z Gkos G/fink. brGr 12 wjhB/ dh :ksok sΩA pknd ngq?b 1758 ft~u T[j Gkos gj[zfunk.
          J/Xo nzro/i f;oki{dΩbk B{z jok e/ pzrkb ft~u nkgDk nfXeko ;Ekfgs eo u[e/ ;B.fJ; ekoD nzro/iK
          B{z ngko XB fwfbnk fi; Bk+ T[j |qK;h;hnK B{z d~eD ft~u jokUD ft~u ;|b jØ rJ/.
          ekT{AN bkbh B/ 1758 ft~u jh |ØoN ;/AN v/ftv fi~s fbnk. fJ; sØA pknd T[; B/ sziΩo T[~s/ jwbk eoD
          dh nkfrnk d/ fd~sh feUAfe U; T[~s/ 56 b~y o[ pekfJnk ;h.fJj nfGnkB n;|b fojk fi; Bkb
          |qK;h;h gqf;~Xh B{z jkBh gj[zuh. fJ; sØA pknd bkbh B/ wdok; B{z x/o fbnk gqzs{ fJ~e PeshPkbh BΩ;?Bk
          d/ nkUD s/ T[;B{z fJj x/ok u[~eDk fgnk.f|o bkbh B/ p[~;h B{z j?dokpkd sØA tkfg; p[bk fbnk. fJj
          T[;dh ;G sØA t~vh G[~b ;h. fJ; ekoD U~E/ |qK;h;hnK dh ;fEsh ewIØo jØ rJh. d{i/ gk;/ gØeke dh
          nrtkJh ft~u nzro/ih p/fVnK B/ vnkPk dh nrtkJh ft~u |qK;h;h p/fVnK B{z fszB tko jokfJnk ns/
          T[;B{z Gkosh ;kro sØA tkfg; ikD bJh wip{o eo fd~sk. fJ; Bk+ nzro/ih fi~s ;gPN jØ rJh ns/
          1760 ft~u ;o nkfJoe{N B/ tzdhtkP  d/ ;EkB s/ |qK;h;hnK B{z p[oh soK jokfJnk. p[~;h :[~Xpzdh pDk
          fbnk frnk. iBtoh 1761 ft~u |qK;h;h g{oh soK jkoD sØA pknd gKvhu/oh tkfg; nk rJ/. nzro/
          iK B/ fJ; B{z th x/o fbnk ns/ 8 wjhB/ pknd |qK;h;hnK B/ fJ; Bro B{z th d[PwD d/ jtkb/ eo
          fd~sk. ibdh jh wkjh ns/ fizih th fJBQK d/ j~EØA fBeb rJ/.fJ; soK nKrb^|qK;h;h d[PwDh dk BkNe
          ysw jØ frnk ns/ |qK;h;h jko rJ/.




                                                                                                                 3


                                                         LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14