Page 207 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN dh u'D d/ ;zpzX ftu fJe th Ppd BjhA fejk idfe fe;h th d/P d/ bJh fJj fJe wj~stg{oB xNBk j[zdh
j?. f;oc eKro; d/ nfXt/PB d/ pknd fe wj~stg{oB nfGb/y th ikoh ehsk frnk fi; ftu eKro;
d/ w?ApoK d/ Bkw, wzsohwzvb d/ w?ApoK d/ Bkw ns/ ;zftXkB d/ Bt/A T[gpzXK dk T[b/y ehsk frnk ;h. fJ;
gqeko, okPNoh iB eKro; dk nfXt/PB ns/ T[;dh ekotkjhnK Bz{ fJedw r[gs ofynk iKdk j?.

gqshfBXh
gqshfBXh (Deputies) – –
–

gqshfBXh –
– g{ot ;'thns o{; dh soQK uhB ftu th gqshfBXhnK d/ pko/ ftu fJe
gqshfBXh
gqshfBXh
nkeoPB ns/ ekbgfBe f;XKs gq;s[s ehsk iKdk j?. fJe ftXkfJe iBsk dk ;/te (Servent),
;wkitkd dk gqshfBXh (Agent) ns/ wkUA d/ eqKshekoh ftukoK dk nB[rkwh (Follower) j?. gqshfBXh
iBsk dk ;zd/Ptkje (Massanger) j?. iBsk Bkb fBozso ;zgoe pDk e/ oyDk, T[;d/ ;Bw[y eKro;
ns/ nkgD/ ezwK dk fttoD gq;s[s eoBk, ns/ iBsk d/ ePNK Bz{ ikDBk ns/ T[BQK d/ fBtkoD dk jb e~YDk
gqshfBXhnK dk coI j?. fJjh ekoB j? fe gqshfBXhnK Bz{ T[; fJekJh d/ fBohyD dk ezw eoBk g?Adk j?,
fi;B/ T[BQK B{z u[fDnk j?. gqshfBXhnK B{z fBotkuB fJekJh fe;/ th ;w/A tkg; p[bk ;edh j?. gqshfBXhnK
d/ ;zpzX ftu T[g:[es f;XKs nkeoPe nt~P jB, gozs{ tk;sftesk s'A pj[s d{o jB.
gdkfXekoh
gdkfXekoh
gdkfXekoh –
gdkfXekoh
gdkfXekoh (Officers) – – – – okPNoh iB eKro; d/ gdkfXekohnK d/ pko/ ftu 1982 JhH d/ ;zftXkB ftu
e[M th BjhA fejk frnk j?. gozs{, iB–eKro; nkgDh p?meK d/ ;zukbB bJh fJe gq/ihfvnw (Presidium)
dk fBowkD eodh j?. gq/ihfvnw dh ;zfynk t~vh j'D d/ ekoB fJ;d/ e[M ;EkJh w[yh (Permanent
Chairman) u[D bJ/ iKd/ jB. fJBQK w[yhnK d/ nfXekoK, ekoiK ns/ ;fEsh d/ pko/ ftu ;zftXkB ftu
e[M th BjhA fejk frnk j?. fJe ;?eq/Noh–iBob eh th fB:[esh ehsh iKdh j?. ;wkBsk d/ fBowkD ns/
rmB d/ pko/ ftu okPNoh iB–eKro; jh s?n eodh j?.
T[Bw[eshnK
T[Bw[eshnK
T[Bw[eshnK
T[Bw[eshnK
T[Bw[eshnK (Privileges) – – – – – 1954 JhA d/ ;zftXkB d[nkok w?ApoK dh T[Bw[eshnK d/ pko/ ftu ftnt;Ek
ehsh rJh ;h. gqshfBXhnK Bz{ oki–gfoPd, wzsokfbnK ns/ nk:'rK s'A gqPB g[~SD dk nfXeko ;h. e'Jh
th gqshfBXh iBeKro; iK T[;d/ ;Gkt;kB eky ftu T[;d/ ;EkJh ;whshnK dh nkfrnk d/ fpBk pzdh BjhA
pDkfJnk ik ;edk ;h iK T[; T[s/ w[e~dwk BjhA ubkfJnk ik ;edk ;h. 1975 JhH ns/ 1982 JhH d/
;zftXkB d/ ;zpzX ftu e'Jh th T[gbpX BjhA j?.
PeshnK ns/ ekoi
PeshnK ns/ ekoi
PeshnK ns/ ekoi (Power and Functions)LL LL L ;zftXkB dh Xkok 17 ftu okPNoh iB eKro; dh
PeshnK ns/ ekoi
PeshnK ns/ ekoi
PeshnK ns/ ekoiK dh uouk ehsh rJh j?. fJ;Bz{ ;zftXkB ftu ;zP'XB fbnkT[D, ekBz{B pDkT[D,
;kfwnktkdh db dh e/Adoh ;whsh dh f;ckoP T[s/ gqXkBwzsoh ns/ okigfoPd d/ w?ApoK dh fB:[esh eoB
ns/ poyk;s eoB, okPNoh nkofEe :'iBk, okPNoh piN ns/ okieh b/y/–i'y/ Bz{ ;thfeqs eoB ns/ j'o
T[BQK nfXekoK ns/ feqsK d/ gq:'r dk nfXeko j?, fiBQK Bz{ fJj io{o ;wM/. fJ;d/ nbktk, ;zftXkB d/ j'o
T[gpzXK d[nkok th e[M nfXeko gqkgs jB. Xkok 18 fJ; Bz{ ;EkJh ;whsh d/ w[yh, T[gw[yh ns/ w?ApoK
Bz{ u[DB ns/ gdfuT[s eoB dk nfxeko fdzdh j?, Xkok 16 okigfoPd Bz{ fJ;d/ gqsh T[ZsodkJh pDkT[Adh
j?, fJ; ns/ Xkok 25 ;otT[Zu iB fBnKfbnk B{z fJ;d/ gqsh T[ZsodkJh pDkT[Adh j?. fJ; nkXko T[s/
okPNoh iBeKro; dh j/m fbyhnK gqw[~y PeshnK ns/ ekoiK dh uouk ehsk ik ;edh j?.
) ftXh–fBowkD dk nfXeko
–
– –

) ftXh–fBowkD dk nfXeko
( ( ( ( (i) ftXh–fBowkD dk nfXeko (Law-making Power) – – ;zftXkB ftu okPNoh iBeKro; ftXkJh
) ftXh–fBowkD dk nfXeko
) ftXh–fBowkD dk nfXeko
e/Adoh PeshnK dh ;otT[Zu ;z;Ek ejh rJh j?. ekBz{B–fBowkD d/ y/so ftu fJ;dh PeshnK ekch
ftnkge jB. e[M wkwfbnK ftu sK fJj fpqfNP ;z;d s'A th fInkdk PeshPkbh fdydh j?. feT[Afe uhB
ftu PeshnK d/ nbr–nbr d/ f;XKs Bz{ n;theko ehsk frnk j? fJ;bJh ;koh PeshnK dk ;q's okPNoh
iBeKro; pD rJh j?. fe;/ th nfijh ;z;Ek dk gqktXkB BjhA j?, i' fJ;dh ftXdhnK Bz{ fBP/X (Veto)
eodh j't/. j'o d/PK ftu fe;/ Bk fe;/ o{g ftu ;z;dK d/ ekBz{B fBowkD d/ nfXeko T[s/ fBnzsoD brkfJnk
frnk j?.
) ;zftXkfBe ;zP'XB
–
) ;zftXkfBe ;zP'XB
( ( ( ( (ii) ;zftXkfBe ;zP'XB (Constitutional Amendment) – –– – uhB dh okPNoh iBeKro; Bz{ ;zftXkB
) ;zftXkfBe ;zP'XB
) ;zftXkfBe ;zP'XB
ftu ;zP'XB fbnkT[D dk nfXeko fdZsk frnk j?. ;zP'XB dh gqfeqnk d/ pko/ ftu ;zftXkB fJedw u[g j?.
;' okPNoh iBeKro; ;kXkoB pj[ws Bkb th ;zftXkB ftu fpqfNP ;z;d dh soQK ;zP'XB eo ;edh j?.
E'V/ ftu, uhB dk okPNoh iBeKro; Bz{ ;zP'XB–;zpzXh Pesh dh s[bBk fpqfNP ;z;d dh Pesh Bkb ehsh
ik ;edh j?.
202 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY