Page 309 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN w[Pfeb j?.db Pk;B T[s/ fJ; soQK Sk frnk j? fe T[j d/P dk tk;sfte Pk;e pD frnk j?. g{ot
;'thns ;zx dh GKsh uhB ftu th Pk;e ns/ ;kfwntkdh db ftu pj[s fInkdk ;zBheNsk (Inter-
looking relationship between Party and Government) j?. db d/ B/sk jh Pk;B d/ ftP/P gdK
T[s/ ofjzd/ jB. Pk;B dk jo fJe ftGkr ;kwtkdh db d/ B/sk ns/ w?ApoK s'A gfog{oD j?. db dh
Bhsh jh Pk;B dh Bhsh j?. ;kwtkdh db dk g'fbs fpT{o' Pk;B dh Bhsh Bz{ fBoXkos eodk j?,
;oekoh ftGkrK ns/ nfXekohnK Bz{ fBod/P fdzdk j? ns/ T[BQK T[s/ ekp{ oydk j?. f;XKse s"o s/
;oeko ekBz{B pDkT[Adh j?, nfrnkgshnK eZYdh j?, t?d/fPe ;zpzX dk fBod/PB eodh j?, Pk;B Bz{
fBnzfsqs eodh j? ns/ ;?fBe pb Bz{ ;zrms eodh j? ns/ T[; Bz{ nkd/P fdzdh j?, gozs{ ftntjkfoe s"o
s/ db jh fJBQK ;kfonK ezwK Bz{ eodk j?. ;oeko d/ nzr f;oc opV ;N?Ag dk ezw eod/ jB. fe;/ th
ftP/ d/ ;zzpzX ftu nzfsw c?;bk db jh b?Adk j? ns/ T[;/ d/ nB[;ko ;ko/ gdkfXekoh nkgDk ezw eod/
jB.
uhB d/ ;kwtkdh db d/ nfXBkfJest dh ftnkfynk j/m fby/ o{gK ftu ehsh ik ;edh j?–
gfjbk,
gfjbk,
gfjbk,
gfjbk, db fszB sohfenK Bkb Pk;B Bz{ fBnzfsqs eodk j?. gfjbk sohek fJj j? fe ;oeko d/ ftXkfJeh,
gfjbk,
gqPk;eh ns/ fBnKfJe ;zrmBK d/ fInkdkso w?Apo db d/ w?Apo j[zd/ jB. fJBQK w?ApoK T[s/ db d/ w?ApoK
dk fBnzsoD j[zdk j? ns/ T[j T[;/ d/ fBod/P nB[;ko ezw eod/ jB. d{ik sohek fJj j? fe nkw s"o T[s/
db d/ d[nkok ftXkfJeh ns/ gqPk;eh nkd/PK ns/ Bhshnk dh x'PDk j[zdh ofjzdh j? fi;dk gkbB gqPk;B
d/ nzrK ns/ gdkfXekohnK Bz{ eoBk g?Adk j?. shik sohek fJj j? fe db nkgD/ ftfGzB ;zrmBK ns/ nzrK
d[nkok i' d/P d/ e'B/–e'B/ ns/ jo y/so ftu ftnkgs jB, Pk;B d/ ;ko/ nzrK Bz{ fBnzfsqs eodk j?. fJ;
;zpzX ftu Nkr B/ fejk j? fe “e/Ado d/ YKu/ T[s/ jh db dk Pk;B ;zpzX j/mb/ gZXoK ftu d[jokfJnk frnk
j?. fJ;/ gqeko nkg;h ;zpzX, gqaKse, Bro, rqkw, PfjoK ns/ g/Av{ fIfbnK d/ g~Xo T[s/ fdqPNhr'uo j[zd/
jB. fiE/ db dh nrtkJh eoB tkb/ ;oekoh gdK T[s/ wj~stg{oB ezw eod/ jB.” noE fJj j? gqPk;B
d/ ;otT[Zu g~Xo s'A b? e/ j/mK se db dk ;wkBKso ;zrmB gkfJnk iKdk j? ns/ db dk ;kok ;zrmB gqPk;B
d/ ;Bw[y ndko/ T[s/ fBnzsoD oydk j? ns/ T[;Bz{ fBod/Ps eodk j?. db d/ w?Apo jh ;Bw[y g~Xo d/
gqPk;eh ndko/ d/ gdkfXekoh pD iKd/ jB. T[dkjoD ;o{g, ;otT[Zu g~Xo T[s/ wkUs;/ s[zr ;kwtkdh db
dh e/Adoh ;whsh ns/ g'fbs fpT{o' dk w[yh ;h ns/ db d/ ;futkfbnk dk gqw[Zy th ;h ns/ fJ; gqeko
db s/ Pk;B d/ ;otT[Zu fPyo T[s/ fJe jh ftnesh ;h. db d/ g'fbs fpT{o' d/ j'o w?Apo th Pk;B d/
ftfGzB nzrK d/ gqw[Zy jB. j/mb/ g~Xo T[s/ th fJ;/ gqeko db d/ gqw[Zy w?Apo ;ko/ gqPk;eh ndko/ d/ th
gdkfXekoh j[zd/ jB.
d{ik, uhB rDoki d/ Pk;B d/ ftfGzB nzrK ftu edh wsG/d BjhA d/fynk iKdk j?. Gkt/A Pk;B d/
d{ik,
d{ik,
d{ik,
d{ik,
jo fJe g~Xo s/ ;[szso ns/ fBotkfus ekoigkfbek, ftXkB gkfbek ns/ fBnK gkfbek dk ;zrmB ehsk
iKdk j?, fco th ;ko/ g~Xo s/ gqPk;eh ndkfonK iK ftfGzB g~XoK d/ gqPk;eh ndkfonK ftu fe;/ rZb
d/ bJh wsG/d d/yD Bz{ BjhA fwbdk j?. fJ; gqeko ;op ;zwsh uhBh Pk;B/–ftnt;Ek dh T[b/yBhJ/
ftP/Psk j?. fJ; ‘;op ;zwsh’ Bz{ fJe wkso ekoB fJj j? fe Pk;B d/ ;ko/ nzrK T[s/ ;kwtkdh db
dk fBnzsoD j?. db jh fJj fBPfus eodk j? fe eh eoBk j?, ed'A eoBk j?, fet/A eoBk j? ns/ fe;d/
d[nkok eoBk j?.

shik, i/eo ;oeko ftu fe;/ dh gqGktekoh ;fEsh j? sK T[;dk ekoB fJj BjhA j? fe T[j oki ;oeko
shik,
shik,
shik,
shik,
ftu fe;/ T[Zu gd T[s/ p?mk j?, ;r'A fJ; dk ekoB db ftu T[;dh gqGktPkbh ;fEsh j?. uhBh rDoki
dk tk;sfte Pk;e db dk w[yh j?. T[;d/ pko/ ftu fejk ik ;edk j? fe “fes/ th fJzBh S'Nh uhI dh
fJzBh t~vh SK BjhA d/yh iKdh j?.” uhBh rDoki d/ ;kpek w[yh wkUs;/ sz[r dh ;fEsh ;opftfds j?.
T[j d/P d/ ;opPeshPkbh ftnesh ;B. fJ;dk fJe wkso ekoB ;h fe T[j db d/ w[yh ;B. 1975 d/
;zftXkB ftu rDoki d/ w[yh dk gd ysw eo fdZsk frnk. db dk w[yh jh ;ot/ ;otk ofj frnk. 1983
s'A db ns/ rDoki d/ w[yh nbr–nbr ftnesh jB.
u"Ek,
u"Ek,
u"Ek,
u"Ek, Gkt/A j'o dbK dh j'Ad Bz{ th uhB ftu wkBsk fdZsh rJh j? sd th tk;sftesk fJj j? fe Pk;B
u"Ek,
T[s/ ;kwtkdh db dk fJekfXeko j?. fJedbhJ/ d/ ekoB ;kwtkdh db Bz{ fto'X ns/ nb'uBk dk ;kjwDk
BjhA eoBk g?Adk j?.

304 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY