Page 310 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 310
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
fJekJh^13L okiBhfse db
;kwtkdh db dh ftP/PsktK (
;kwtkdh db dh ftP/PsktK (
;kwtkdh db dh ftP/PsktK (
;kwtkdh db dh ftP/PsktK (Characteristics of the Communist Party)L )L)L )L uhB ftu gfjbh tko
;kwtkdh db dh ftP/PsktK ( )L BØN
1 i[bkJh 1921 JhH Bz{ ;kwtkdh db dh ;EkgBk j'Jh. gqkozG ftu ;hfws o{g s'A fJ; Bz{ PqfweK dk ;woEB
;fB:ks ;/B
gqkgs j'fJnk. 1921 ftu jh ‘;fB:ks ;/B;fB:ks ;/B’ Bz{ d~yD uhB dk gqXkB Pk;e x'fPs ehsk frnk. T[; B/
;fB:ks ;/B
;fB:ks ;/B
;fB:ks ;/B
e[UfwzsKr
e[UfwzsKr
e[UfwzsKr
;kwtkdh f;XKsK d/ nkXko s/ jh e[UfwzsKre[UfwzsKr db dk ;zrmB ehsk. ;fB:ks ;/B;fB:ks ;/B d/ pknd funKr–ekJh–
;fB:ks ;/B
;fB:ks ;/B
P/e d/ pknd e[UfwzsKr dh nrtkJh nk rJh. T[j ;kwtkdhnK dh T[rq ftukoXkok dk eZNo fto'Xh ;h.
T[;B/ d~yD tkggzEh db dk ;zrmB ehsk. e[UfwzsKr dh ekoigkfbek B/ 1957 JhH ftu ;kwtkdhnK Bz{
nkgD/ db s'A nbr eo fdZsk ns/ e[UfwzsKr fto'xh nB/e ;kwtkdh B/sktK Bz{ wotk fdZsk. j'bh–j'bh
;kwtkdh db dk ;[szso o{g Bkb ftek; j'D brk ns/ T[;B/ e[UfwzsKr Pk;B d/ fto[~X nktkI T[mkT[Dh
P[o{ eo fdZsh. e[M B/sktK B/ fwbi[b e/ fJe bkb ;?Bk (Red Army) dk fBowkD ehsk. ;kwtkdh db
dhnK BhshnK Bz{ ;gPN o{g Bkb gfoGkPs ehsk frnk . 1927 JhH se uhB ftu ;kfwntkdh ekch
PeshPkbh j' rJ/ ns/ db dk ;zrmB fdqV j' frnk. wkUs;/ s[zr dh nrtkJh B/ db Bz{ fJe BthA Pesh
fd~sh. 1967 ftu uhB–ikgkB :[~X d/ ;w/A ;kwtkdhnK ns/ e[UfwzsKrK B/ ;z:[es w'ouk pDk e/ ikgkB dk
w[ekpbk ehskl gozs{ fJj fInkdk fdBK se ekfJw BjhA ofj ;fenk. feT[AFe funKr/–ekJh–P/e ;kwtkdhnK
T[s/ pj[s fdBK se ftPtk; BjhA oy ;fenk. gz{ihtkdh d/PK dh ;jkfJsk Bkb T[j ikgkB Bkb :[~X eodk
fojk. wjk:[~X dh ;wkgsh d/ pknd uhB d[pkok funKr–ekJh–P/e d/ j~E ftu nk frnk. ikgkB d[nkok
uhB Bz{ SZvd/ jh fuT[s/j dh nrtkJh ftu ;kwtkdhnK B/ T[;d/ e[M fjZ;/ T[s/ nkgDk gqGkt iwkT[Dk nkozG
eo fdZsk, e[M ;w/A d/ bJh funKr–ekJh–P/e ns/ ;kwtkdhnK dk T[soh uhB T[s/ nfXeko j' frnk. 1949
ftu x'o :[~X d/ pknd ;kwtkdhnK B/ d/P dh Pk;B ;~sk T[s/ nkgDk nfXeko iwk fbnk ns/ funKr–ekJh–
P/e d/P S~v e/ ckow';k GZi frnk. 1 nes{po, 1949 JhH Bz{ wkUs;/ s[zr dh nrtkJh ftu uhB Bz{ fJe
rDoki x'fPs eo fdZsk frnk. fJ; gqeko uhB T[s/ ;kwtkdh db dk Pk;B ;Ekfgs j' frnk. uhB rDoki
dh dbhJ/ ftnt;Ek dh ftP/PsktK dk noE fJ;/ db dh ftP/PsktK Bkb j?.
fJedbhJ/ ftnt;Ek–t?;/ uhB ftu pj[dbhJ/ g~Xsh Bz{ okiBhfse wkBsk gqdkB ehsh rJh j? ns/ d/
fJedbhJ/ ftnt;Ek–
fJedbhJ/ ftnt;Ek–
(1) fJedbhJ/ ftnt;Ek–fJedbhJ/ ftnt;Ek–
P ftu nB/e db jB, fco th d/P ftu fJedbhJ/ ftnt;Ek jh j?. j'o db f;oc Bkw wkso d/ jb.
;kfwntkdh db jh fJe wkso gqGktekoh ;fEsh ftu j?. feT[Afe ;kfwntkdh ;otjkok tor dh j'Ad
ns/ fjs Bz{ ;theko eod/ jB, fJ; bJh T[j fJe db ftu jh ftPtk; eod/ jB i' ;otjkok tor Bz{
nrtkJh gqdkB eo/ ns/ T[;d/ fjsK dh oZfynk eo/.
T[d/P–
T[d/P–
(2) T[d/P–T[d/P–uhBh ;kfwntkdh db fBPfus f;XKsk T[s/ nkXkos j? ns/ fJ;d/ fBPfus T[d/P jB. fJj
T[d/P–
db wkoe;tkd–b/fBBtkd, fi;dh ftnkfynk wkUs;/ s[zr d[nkok ehsh rJh j?, d/ f;XKsK dk nB[;oD
eodk j?. “;wokitkd ns/ ;otjkok tor dh eqKsh d/ :[r ftu b/fBBtkd jh wkoe;tkd j?.” wkUs;/
sz[r B/ wkoe; ns/ b/fBB d/ f;XKsK dh ftnkfynk Bt/A o{g Bkb ehsh j?. wkU B/ nkgDh g[;se ‘BtK
gqikszso’ (On the New Democracy) ftu fejk j? fe “uhBh eqKsh d/ fJfsjk;e gqfeqnk Bz{ d'
fj~f;nK ftu tzvDk gt/rk. gfjb/ s'A gqiksKsfoe eqksh ns/ d{i/ ftu ;kfwntkdh eqKsh. j[D gqkuhB
ohsh dh eqKsh ;zGt BjhA fi; Bz{ g{zihgsh tor iK g{zihgsh nfXBkfJePkjh d/ nzsors gz{ihgsh ;wki
dh ;EkgBk eo/. fJjh BthA ohsh dh eqKsh j?. fi;dh nrtkJh ;otjkok tor eo/rk. fJ;d/ gfjb/
BthB gqikszsqkswe ;wki
BthB gqikszsqkswe ;wki
;N/i dk noE j'J/rk fe BthB gqikszsqkswe ;wkiBthB gqikszsqkswe ;wki (A New Democractic Society) ns/ “;ko/
BthB gqikszsqkswe ;wki
eqKshekoh torK dh ;z:[es nfXBkfJePkjh d/ nXhB oki dh ;EkgBk” (A State under the joint
bkJhB pkoio dk th eEB T[b/
Dectatorship of all Revolutionary classes). fJ; ;zzpzX ftu bkJhB pkoiobkJhB pkoio
bkJhB pkoio
bkJhB pkoio
yBhJ/ j? – wkU dk ftuko j? fe ;ko/ gqrshPhb torK, ;wokitkdh ;kwzsPkjh ns/ B"eoPkjh s~sK
Bz{ S~v e/, eqKshekohnK d/ ;fj:'r d[nkok fwb i[b e/ d' ;fEsh tkbh eqKsh fbnkJh ik ;edh j?. nfijk
;zw/bB f;oc gqke ;wkitkdh ;fEsh ftu jh ;zGt j?. fJ; ;fEsh d/ pknd j'bh–j'bh ;wkitkdh
nfXBkfJetkd dh ;EkgBk j'J/rh. fJ; gqeko wkUs;/ sz[rwkUs;/ sz[r pVh ;ktXkBh Bkb gqkuhB ;wkfie
wkUs;/ sz[r
wkUs;/ sz[r
wkUs;/ sz[r
ftnt;Ek Bkb fjz;kswe ftS/d dh nBktPesk Bz{ f;~X eodk j? ns/ fJ;d/ fto'X dh ;zGktBk Bz{ x~N
eo fdzdk j?.”
T[g:[es PeshnK Bkb fJj ;gPN j[zdk j? fe wkUs;/ s[zr poi{nk torK d/ nbktk j'o torK Bz{ fwbk
i[bk e/ fJe ;zfwb (coalition) iK ;z:[es w'ouk (United Front) dh ;EkgBk eodk j?. fJ; w'ou/
305
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY