Page 201 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI
P. 201
fJekJh^11L ;wkfie gfotosB d/ f;XKs
fJekJh^11L ;wkfie gfotosB d/ f;XKs
fJekJh^11L ;wkfie gfotosB d/ f;XKs
fJekJh^11L ;wkfie gfotosB d/ f;XKs
fJekJh^11L ;wkfie gfotosB d/ f;XKs
fJj nkgD/ p[Ykg/ ft~u j?. gqzs{ feUAfe fJfsjk; nkgD/ nkg Bz{ d[jokUAdk j?, fJ; bJh ;wki ;G BØN
uoDK s'A r[IoD s'A pknd nkgDh nkozfGe nt;Ek ft~u tkfg; nk iKdk j? fi; ft~u u~eo d[pkok
nkozG j' iKdk j?. fjzd{ g[okDK ft~u fJjh ftuko fwbdk j? fi; d/ nB[;ko eb:[r ysw j'D s'A pknd
Xow:[r d[pkok P[o{ j't/rk. i/H phH poh (J.B Burry) B/ nkgDh g[;se ‘The Idea of Progress’
ft~u fJzfrs ehsk j? fe fJj ntXkoDk :{BkB d/ ;N/fJe (Stoic) dkoPfBeK ns/ e[M o'wB
dkoPfBeK, ftP/P eo e/ wkoe:{b nkfofbn; dhnK f;~fynktK ft~u th gkJh iKdh j?.
fJj ftuko fe gfotosB Yzr Bkb xfNs j[zdk j?, e[M nkX[fBe b/yeK dhnK ouBktK ft~u th fwbdk
j? fiBK B/ u~efoe f;XKs dhnK ftfGzB ftnkfynktK g/P ehshnK jB. cqK;h;h wkBtPk;soh t/uo
vhH bkg{i (Vacher de Lapouge) dk ftuko ;h fe id'A ;wki ft~u Pq/Pm gqikshnK d/ b'e fBtk;
eod/ jB sK T[; ;w/A ;~fGnsk dk ftek; j[zdk j? ns/ fJ; dh gqrsh j[zdh j?l gqzs{ id'A gqiksh o{g
Bkb fBwB ftnesh fJ; ft~u x[b^fwb iKd/ jB sK fJ; dk gsB j'D brdk j?. T[; d/ nB[;ko
g~Swh ;~fGnsk dk ftBkP Io{o j't/rk, feUAfe fBwB ftnesh fJ; ft~u gqt/P eo oj/ jB ns/ fJ;
T[Zs/ UBK dk fB:zsoD tXdk ik fojk j?. iowB d/ wkBtPk;soh UN' nkw'B (Otto Ammon), nzrq/
I ftnesh jkv;NB ;NhtoN u?Apob/B (Houston Stewart Chamberlain) ns/ nwoheB
w?vh;B rqKN (Madison Grant) ns/ b'Ekog ;N'vkov (Lothrop Stoddard) th bkg{i (Lapouge)
d/ ftuko Bkb ;fjws jB fi; Bz{ ihtPk;soh u~eo dk f;XKs fejk ik ;edk j?.
eh s[;hA ikDd/ j' gqiksh ;z;feqsh dk ;G s"A nfXe wj~stg{oD fBoXkoe j?.
;g?Arbo B/ ;wkfie gfotosB d/ u~eoh f;XKs dh fJ~e j'o ftnkfynk th g/P ehsh j?. T[; B/ n~m
t~vhnK ns/ T[Zu ;fG~nsktK fit/A fw;o, :{BkBh ns/ o'wB nkfd dk nfXn?B eoD s'A pknd Bshik
e~fYnk fe ;G ;fG~nsktK iBw, ftek; ns/ w"s d/ ;wkB u~eo s'A r[IodhnK jB. T[; d/ nB[;ko
g~Swh ;~fGnsk dk gsB nkozG j' frnk j?, fi; Bz{ o'fenk BjhA ik ;edk.
fpbcq/v' g?o/N'
fpbcq/v' g?o/N'
fpbcq/v' g?o/N'
fpbcq/v' g?o/N'
fpbcq/v' g?o/N' (Vilfredo Pareto) B/ fJ; f;XKs dk gqshgkdB ehsk j? fe ;wki okiBhfse Pesh
ns/ gsB d/ ekb s'A r[Iod/ jB fiBK dh u~eoh Yzr Bkb g[Bftq~sh j[zdh j?. T[; d/ nB[;ko, ;wki ft~u
d' gqeko d/ b'e j[zd/ jB^ fJ~e Uj i' gkozgfoe YzrK dk nB[;oD eoBk g;zd eod/ jB fiBK Bz{ T[; B/
‘Rentiers’ fejk j? ns/ d{i/ Uj i' nkgD/ T[d/PK dh gqkgsh bJh i'fyw T[mkUDk ukj[zd/ jB fiBK Bz{ T[;
B/ ‘Speculators’ fejk j?. okiBhfse gfotosB PeshPkbh e[bhB tor d/ T[whdtkoK d[nkok nkozG
ehsk iKdk j? fiBK dh Pesh pknd ft~u ysw j' ikdh j? ns/ us[o Sb ;kXBK dk ;jkok b?Adk j? ns/ T[;
ft~u ‘Rentier’ wkBf;e ftq~sh d/ b'e gqt/P eo iKd/ jB. ;wki dk gsB nkozG j' iKdk j?, gqzs{ fJ; d/
Bkb jh ‘Speculators’ T[whdtko r[bkw b'eK ft~u'A BtK Pk;e pDB bJh f;o T[mkUAd/ jB ns/ g[okD/
tor Bz{ T[ykV ;[~Nd/ jB. T[; s'A pknd d[pkok u~eo nkozG j' iKdk j?.
n?cH ;N[noN u/fgB
n?cH ;N[noN u/fgB (F. Stuart Chapin) B/ u~eoh gfotosB dh j'o ftnkfynk g/P ehsh j?.
n?cH ;N[noN u/fgB
n?cH ;N[noN u/fgB
n?cH ;N[noN u/fgB
T[; B/ ;zrqfj dh ntXkoDk Bz{ ;wkfie gfotosB d/ nkgD/ f;XKs dk nkXko pDkfJnk. T[; d/
nB[;ko, ;z;feqfse gfotosB ;w/A dh fdqPNh Bkb u'Dt/A o{g ft~u ;zfrqjkswe j[zdk j?. T[; B/
fbfynk, “;wkfie gfotosB dh ntXkoDk dk ;otkfXe nkPkg{oD T[gkrw gfotosB dh gqfeqnk
;zfrqjkswe
;zfrqjkswe
;zfrqjkswe
Bz{ ;w/A dh fdqPNh Bkb u'Dt/A o{g ft~u ;zfrqjkswe;zfrqjkswe (Selectively accumulative in time) ns/
;o{g ft~u u~eoh iK gqd'beh ;wMDk j't/rk.” fJ; gqeko, u/fgB d/ nB[;ko, ;z;feqfse gfotosB
u'Dt/A o{g ft~u ;zfrqjkswe ns/ ;o{g ft~u u~eoh d't/A j? T[; B/ ;wekfbe u~eoh gfotosB
(synchronological change) dh ebgBk dk gqshgkdB ehsk j?. T[; d/ nB[;ko, ;z;feqsh d/
ftfGzB nzr ftek;, T[seoP ns/ gsB d/ u~eo s'A r[Iod/ jB. i/eo gqw[~y nzrK dk u~eo, fit/A
;oeko ns/ gfotko fJ~e ;w/A ft~u ;wekfbe jB, sK ;zg{oD ;w/eD dh ;fEsh j't/rh. i/eo Uj
;wekfbe BjhA jB sK ;z;feqsh ftxNB dh ;fEsh ft~u j't/rh. u/fgB d/ nB[;ko, ftek; ns/
gsB dk u~eo ;z;feqfse ;o{gK T[Zs/ th UBk jh Io{oh j? fizBk ihfts t;sK bJh.
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
195