Page 233 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI

fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
13H1 ;wkfie gfotosD d/ iBnzeeh/, nkofEe ns/ Xkofwe ekoe
13H1 BØN
13H1 ;wkfie gfotosD d/ iBnzeeh/, nkofEe ns/ Xkofwe ekoe;wkfie gfotosD d/ iBnzeeh/, nkofEe ns/ Xkofwe ekoe
13H1
13H1 ;wkfie gfotosD d/ iBnzeeh/, nkofEe ns/ Xkofwe ekoe;wkfie gfotosD d/ iBnzeeh/, nkofEe ns/ Xkofwe ekoe
(Demographic, Economic and Religious Factors of Social Change)
i?fte ekoeK dk noE T[BQK ekoeK s'A j? i' Gkth ;zsshnK dh ;zfynk, ouBk, u'D ns/ nkB[tzfPe r[DK Bz{
fBoXkos eod/ jB. ;wki dk wkBth s~s ;dK gfotosDPhb ofjzdk j?. jo/e gqkDh d/ r[D ns/ T[;dh
:'rsktK fGzB j[zdh j?. i/eo n;hA nkgDh s[bBk nkgD/ g{otiK s'A eoD sK n;hA nkg B{z T[BQK s'A nkgDh
Poho^ouBk, ftuko ns/ j'o nB/e rZbK ftu ftfGzB gktKr/. e'Jh th ghVh g[okDh ghVh dh gqshfeqsh BjhA
j[zdh. jo/e BthA ghVh fJe BtK nkozG j?.
iB;zfynk ns/ T[;dh ouBk ftu gfotosD dk ;wki T[s/ wj~stg{oB gqGkt j[zdk j?. fi; ;wki ftu bVehnK
dh frDsh g[oP pZfunK dh frDsh s'A fInkdk j[zdh j?. T[;d/ g/qw, ftnkj ns/ gfotkoe ;zrmB dk o{g T[;
;wki s'A fGzB j'J/rk fi; ftu g[oP p~funK dh frDsh fInkdk j?. iB;zfynk ;zpzXh nfXnkJ/ ftu n;hA fJj
;gPN ehsk ;h fe fgSb/ fJe ;" ;kbK ftu nB/e d/PK dh iB;zfynk ftu pj[s fInkdk s/i tkXk j'fJnk j?.
nshs ftu iBw^do ns/ fwqs{^do d'tK ftu dqs ns/ pokpo jqk; ;wkfie gfotosD dk fJe wj~stg{oB ekoD
fojk j?. ;w[zBs ;t~Ssk ;zpzXh nt;EktK, fufes;k ;zpzXh ;j{bsK ns/ j'o gqkfeqse ftfrnkBK dh ;jkfJsk Bkb
iB;zfynk ftu jqk;Phb iBw do d/ pkti{d tkXk j'fJnk j?. iB;zfynk d/ tkX/ B/ nB/e ;wkfie ;w~f;nktK
s/ p/ekoh, pkb wid{oh, roG fBo'Xe dk gq:'r, :[~XK, gqsh:'rsk ns/ ;zfPbPN t;s{nK nkfd d/ T[sgkdB Bz{
iBw fdsk j?. fJ; Bkb BroheoD Bz{ iBw d/ e/ fJ;d/ d'PK Bz{ th fbnk yVk eo fd~sk j?. fwqs{^do x~N j'
ikD d/ ekoD pi[or b'eK dh frDsh fJe Pskpdh gfjbK dh s[bBk ftu toswkB ;wki ftu fInkdk j?.
d{i/ gk;/ i/eo iB;zfynk d/ tkX/ Bz{ o'e fdsk ikt/ sK fJ;dk Bshik j't/rk ihtB^g~Xo ftu so~eh,
fJ;sqhnK dh pko^pko gq;t s'A w[esh, pZfunK dk P/qPmso gkbB^g'PD ns/ Bshi/ ti'A P/qPmso ;wki.
fiBQK d/PK ftu iB;zfynk dk tkXk j[zdk ofjzdk j? ns/ fiBQK d/ gqkfeqse ;q's ;hws j[zd/ jB, T[BQK ftu
;wokitkd ns/ ;?fBetkd dh gqftosh ftef;s j' iKdh j?. iB;zfynk d/ tkX/ ihtB g~Xo d/ bJh fGnkBe
pD iKd/ jB. gozs{ nZi T[BQK d/ gq:'r Bz{ ;wki d[nkok g'qs;kfjs ns/ gqPz;sh ehsk iKdk j?. gfotko dk
nkeko xN ikD Bkb ftnkj ns/ sbke dh ;[ftXk, gsh gsBh d/ ;zpzXK, wksk fgsk ns/ pZfunK d/ ;zpzXK,
pZfunK d/ gkbB^g'PD d/ YzrK, xo ftu wksk dh ;fEsh, ns/ gfotko dh nkofEe nksw fBoGosk dh
wksok nkfd ;G ftu gfotosD j' fojk j?. fJ; gqeko ;gPN j? fe iB;zfynk d/ nkeko ns/ T[;dh ouBk
ftu gfotosDK B/ ;wkfie ;zpzXK ftu nB/e gfotosDK Bz{ iBw fdsk j?.
fJ;d/ nbktk, iB;zfynk ns/ b'eK d/ Pohoe ;tk;E ns/ :'rsk ftu r{Vk ;zpzX j?. feT[Afe pj[fsnK dk
g/N GoBk j[zdk j?, ;' fe;h Bz{ th Go g/N G'iB BjhA fwb gkT[Adk, fi;d/ Bshi/ ti'A rzGho e[g'PD ns/
ss;zpzfXs o'r ftnkgs j' iKd/ jB ns/ b'eK dh Pohoe :'rsk, T[s;kj ns/ T[Xw ftu ewh nk iKdh
j?. fJj fXnkB oj/ fe ;z;ko dhnK ;kohnK nfijhnK iB;zfynktK i' fBotkj^g~Xo T[s/ r[ikok eodh j?,
;wkfie o{g ftu fgSVh j'Jh ns/ ngqrshPhb j[zdh j?. nkgDh G"fse ;fwqXh Bz{ soZeh d/D d/ gqsh T[BQK
dh T[dk;hBsk dk ekoD T[BQK d/ Pohoe ;tk;E dk j/mbK g~Xo j[zdk j?. nXg'fPs ns/ o'rrq;s ftnesh
nkb; j[zd/ jB. iB;zfynk d/ d'P j/m fby/ jBL
(1) T[Zu iBw^do, (2) T[Zu fwqs{^do, (3) fPP{nK dh fInkdk ;zfynk, (4) pi[orK dh fInkdk frDsh, ftX[o
ns/ ftXtktK dh fInkdk frDsh, (5) g[oP ns/ Bkoh iB;zfynk dh nB[gksjhB frDsh, (6) ftebKr b'eK
dh fInkdk ;zfynk, (7) g/Av{ ftneshnK dh fInkdk frDsh, (8) T[Zu pkb fwqs{^do, (9) T[wo dh x~N ;hwk.
fJj ;ko/ d'P iB;zfynk d/ r[D Bz{ gqGkts eoe/ ;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie ;z;EktK T[s/ p[ok gqGkt gkT[Ad/
jB. fJj d~;D dh io{os BjhA j? fe Gkos dh iB;zfynk ftu T[g:[es ;ko/ d'P toswkB jB fi; d/ Bshi/
ti'A Gkosh ;wki fBoXBsk, p/ekoh, B?fse gsB, ngokX^ftqsh ns/ fgSV/gB d/ ;zeNwJh ekb s' gkfos j'
fojk j?.
gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD
gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD
gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD
gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD
gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD
nZr/ tXD s'A gfjbK n;hA fJ; ;EkB T[s/ gqkfeqse ns/ ;wkfie gqtoD d/ d' f;XKsK T[s/ ftuko eoKr/. nkw
noE ftu, “gqtoD fJe feqnk ns/ gqfeqnk j? fi; d/ d[nkok gqd~s byP ns/ nkdoP fBnw d/ nB[;ko

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 227