Page 113 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ-F: ÜÅå (Caste)

B¯N çÆ ê±ðåÆ ÕðçÅ ÔËÍ

C. ÇÂÔ ÜÜîÅé Áå¶ Ã¶òÕ ç¶ Ã³ì³è» ù î÷ì±å ìäÅÀ°ºçÅ ÔË, ܯ ÁÅðÇæÕ çÆ å°ñéÅ ÇòÁÕåÆ×å
Ç÷ÁÅçÅ Ô°³ç¶ ÔéÍ
êð ÜÜîÅéÆ ÇòòÃæÅ é¶, ܯ ÇÕö Ã íÅðåÆ ÃîÅÜ Çò¼Ú ñÅíçÅÇÂÕ ÃÆ, Ô½ñÆ-Ô½ñÆ éÆòÆÁ» ÜÅå» ç¶ ô¯ôé çÅ

ð±ê èÅðé Õð ÇñÁÅ ÔËÍ À°µÚ ÜÅå» éÆòÆÁ» ÜÅå» ç¶ ñ¯Õ» çÅ ô¯ôé ÕðçÆÁ» Ôé, ܯ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÁÅêä¶ î»-
ÇêÀ° çÆ èé ôÕåÆ ç¶ ÃÅÔîä¶ ì¶ò¼Ã îÇÔñà ÕðçÆÁ» ÔéÍ é×ðÆÕðé ç¶ êÌíÅò Áå¶ ïÅåÅïÅå ç¶ å¶÷ ÃÅèé» ç¶
ÇòÕÅÃ ç¶ ÕÅðä ÜÜîÅéÆ ÇòòÃæÅ ×ñ ðÔÆ ÔË, ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂà å¼å 寺 ÇÂéÕÅð éÔƺ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ ÜÅå»

çÆ ÇòòÔÅðÕ êðÃêð Çê³â» Çò¼Ú íÅðåÆ ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆ ÇÂ¼Õ î°¼Ö Çòô¶ÃåÅ ÔËÍ
F.A.E íÅðåÆ ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆÁ» ÁÅè°ÇéÕ êÌÇòðåÆÁ»
ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆÁ» Çòô¶ôåÅò» çÅ À°ñ¶Ö Õðç¶ Ã ÁÃƺ ÇÕÔÅ ÃÆ ÇÕ ÜÅå ÇòòÃæÅ Õá¯ð ÇòòÃæÅ ÔËÍ êð óê±ðé
ÜÅå ÇòòÃæÅ ù ìäÅÂÆ ð¼ÖäŠóíò éÔƺ ÔËÍ íÅðå Çò¼Ú ÇÂÔ ÇòòÃæÅ Õç¶ òÆ ê±ðé éÔƺ ðÔÆÍ îÅÃñîÅé» Áå¶
Á³×ð¶÷» 寺 ìÔ°å Ã êÇÔñ» íÅðå Çò¼Ú ÁÇÜÔ¶ å¼æ Ãé, ÇÜé·» é¶ ÇÂà ÇòòÃæÅ ç¶ Çòð°è Õ³î ÕÆåÅÍ ÇÂÔ éÅ

Õ¶òñ Á³çð±éÆ ð±ê Çò¼Ú ÁÃÇæð, êð ÃîÅÇÜÕ ÷ð±ðå» ç¶ ÁäÀ°êï°Õå Ô°³çÅ ÔËÍ ÕÅðÜ ð±ê Çò¼Ú êÇðÇäå Ô¯ä ç¶
ñÂÆ ÇÂà ÁÅçðô ù ÃÇæð ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ çÆ ÷ð±ðå Ô°³çÆ ÔË, êð Õ¯ÂÆ òÆ ÃîÅÜ ê±ðé ð±ê Çò¼Ú ÃÇæð éÔƺ Ô°³çÅÍ
ÇÜé·» ìÅÔðÆ ÁòÃæÅò» Çò¼Ú ÃîÅÜ ðÇÔ³çÅ ÔË, Áå¶ ÇÜé·» ç¶ êÌåÆ ÇÂÃù õ°ç ù ÇÜÀ°ºçÅ ð¼Öä ç¶ ñÂÆ ôåÇîñ

ÕðéÅ Ô°³çÅ ÔË, ñ×ÅåÅð ïåéôÆñ ÔËÍ ÃîÅÇÜÕ åìçÆñÆ ù ÃîÅÇÜÕ Áé°Õ±ñé çÆ ÷ð±ðå ÔËÍ ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ
ù åìçÆñ çôÅò» 寺 ÷ð±ð ÔÆ ôÅÇîñ ÕðéÅ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂà åð·» ç¶ ôÅîñÆÁŠ寺 ÷ð±ð ÃîÅÇÜÕ ×åÆôÆñåÅ çÆ Õ°¼Þ
îÅåðÅ êËçÅ Ô°³çÆ ÔË, ÇÜÃç¶ éåÆܶ ç¶ ð±ê Çò¼Ú ð°åì¶ ç¶ Ã³ê±ðé ÃÇæðÆÕðé Çéïî çÅ À°ñ³Øä Ô°³çÅ ÔËÍ
êÌÅÚÇé íÅðå Çò¼Ú, óê±ðé éÅ-îÅéåÅ Õç¶ òÆ éÔƺ ðÔÆÍ Ç¼æ¶-À°æ¶ Õ°¼Þ éÆòÆÁ» ÇçÖÅÂÆ Çç³çÆÁ» ÔéÍ À°çÅÔðä ç¶
å½ð Òå¶ ÇòôòÅÇîåð ܯ ô±çð» çÅ ê̯ÇÔå Áå¶ Çòô¶ô êÌåÆì³çÆ ÃÆÍ ÁÅè°ÇéÕ Ã Çò¼Ú ÜÅå ÇòòÃæÅ ç¶ ÇÂà Õá¯ð å¼æ

Çò¼Ú Áé¶Õ» åìçÆñÆÁ» ÁÅ ×ÂÆÁ» ÔéÍ ÇÂé·» åìçÆñÆÁ» ù ç¶ÖÕ¶ ÇÂÔ ÇéôÇÚå ð±ê ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ ê°ðÅä¶
ì³èé Ô½ñÆ-Ô½ñÆ Çãñ¶ Ô¯ ðÔ¶ ÔéÍ ò¼Ö-ò¼Ö å¼æ ÇÜé·Å ç¶ ÕÅðä ÜÅå ÇòòÃæÅ Çò¼Ú åìçÆñÆ ÁÅÂÆ ÔË, Ô¶á ÇñÖ¶ Ôé-
A. ðèÅð Á³ç¯ñé (Reformist movement) - ÜÅå ÇòòÃæÅ çÆ Üó· Òå¶ ÔîñÅ Õðé òÅñÅ êÇÔñÅ îÔ¼åòê±ðé

å¼æ ÇüÇÖÁÅ çÅ êÌÚÅð ÔËÍ Á³×ð¶÷ ÁÅêä¶ éÅñ íÅðå Çò¼Ú ÜÅåÆÔÆä óÃÇÕÌåÆ Áå¶ îé°¼ÖÆ ÁÅ÷ÅçÆ Ã³ì³èÆ
ÇòÚÅð» éÅñ ê±ðÅ ÃÅÇÔå ÇñÁÅÂ¶Í ÇÜé·» íÅðåÆÁ» é¶ Á³×ð¶÷Æ ÃÅÇÔå çÅ ÁÇèÁËé ÕÆåÅ, À°é·» Òå¶ Á³×ð¶÷
ñ¶ÖÕ» ç¶ ÇòÚÅð» çÅ êÌíÅò ÇêÁÅÍ Ã°òÅîÆ Çòò¶ÕÅé³ç é¶ ÇÕÔÅ, TÜÅå ÇòòÃæÅ èðî Áå¶ ò¶ç» ç¶ À°ñà ÔËÍ
ÃÅⶠÃÅð¶ À°êç¶ôÕ» é¶ ÇÂÃù õåî Õðé ç¶ ïåé ÕÆå¶ ÔéÍ ì°èÆîåŠ寺 ñËÕ¶ Ôð ÇÂ¼Õ î¼å é¶ ÜÅå ç¶ Çòð°¼è
ÁÅòÅ÷ À°áÅÂÆ ÔËÍ êð Ôð òÅð ÇÂÃé¶ ÁÅêäÆ êÕó ù Ô¯ð î÷ì±å ìäÅ ÇñÁÅ ÔËÍU ðèÅðÕ Áå¶ ðÅÜÅ ðÅî î¯Ôé

ðŶ Áå¶ çÇò³çð éÅæ àËׯð é¶ íÅÂÆÚÅð¶ ç¶ àÆÚ¶ ù ñËÕ¶ Á³ç¯ñé ô°ð± ÕÆåÅÍ ìÌÔîÅ ÃîÅÜ çÅ ÁÅçðô ÁËö ÃîÅÜ
çÆ ÕñêéÅ ÃÆÍ ÇÜà Çò¼Ú ÜÅå ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ îé°¼Ö» çÆ ò³â éÔƺ Ô¯ò¶×ÆÍ Ã°òÅîÆ ÇçïÅé³ç é¶ ÁÅè°ÇéÕ ÜÅå-
êÅå çÆ ò³â ù Ö³Çâå ÕðÕ¶ êÌÅÚÆé ÚÅð òðé» çÆ ÃæÅêéÅ çÅ Á³ç¯ñé ÚñÅÀ°ä ñÂÆ ÒÁÅÇðÁÅ ÃîÅÜÓ éÅî çÆ

óÃæÅ ÃæÅÇêå ÕÆåÆ, ÇÜÃçÅ îÕÃç òËÇçÕ ÃîÅÜ çÆ ê°ðÅäÆ êÇðåðåÅ ù Ü×ÅÀ°äÅ ÃÆÍ ÁÅðÆÁÅ ÃîÅÜ çÅ î°¼Ö
Õ¶ºçð ê³ÜÅì ÃÆÍ ê±é¶ Çò¼Ú, ܯåÆðÅú ë¯Õñ¶ îÅñÆ ÜÅå ç¶ ÃèÅðé Áå¶ êó·¶-ÇñÖ¶ ÇòÁÕåÆ é¶ AHGC Çò¼Ú ÜÅå
ç¶ í¶çíÅò Çìé» îé°¼Ö» ç¶ î°¼ñ ù ÜåÅÀ°ä ñÂÆ Ã¼ÇåÁÅô¯èÕ ÃîÅÜ çÆ ÃæÅêéÅ ÕÆåÆÍ À°Ãé¶ À°æ¯º ç¶ ÇéÕÅÂÆÁ»,
ÃðÕÅðÆ Ã¶òÅò» Áå¶ Ã³ÃæÅé» Çò¼Ú ÇÔ³ç±Á» çÆÁ» ÃÅðÆÁ» ô̶äÆÁ» çÆ êÌåÆÇéèåÅ çÆ î³× ÕÆåÆ Áå¶ ê±é¶ Çò¼Ú

108 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY