Page 112 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

ñ¯ó ê˺çÆ ÔËÍ B¯N
F. çð÷Æ (Darzi) - çð÷Æ éò¶º Õ¼êó¶ ìäÅÀ°ºçÅ ÔË Áå¶ ê°ðÅä¶ Õ¼êó¶ áÆÕ òÆ ÕðçÅ ÔËÍ À°ÃçÆÁ» öòÅò» çÆ
ÃÅðÆÁ» ÜÅå» ù ñ¯ó Ô°³çÆ ÔËÍ ÃèÅðé å½ð Òå¶, çð÷Æ ê°ðÅä¶ Õ¼êÇóÁ» ù Çìé» êËö 寺 áÆÕ ÕðçÅ ÔËÍ êð
éò¶º Õ¼êó¶ ÇÃÀ°ä ñÂÆ À°Ô åËÁ î°¼ñ ñ˺çÅ ÔËÍ Õ°¼Þ êÇðòÅð» Çò¼Ú À°Ãù òÅãÆ Ã øÃñ» çÅ ÇÔ¼ÃÅ òÆ

ÇîñçÅ ÔËÍ
G. ÚîÅð (Chamar) - ÚîÅð ÃèÅðé å½ð Òå¶ Ü°¼å¶ ìäÅÀ°ä çÅ Ü» î°ð³îå Õðé çÅ Õ³î Õðç¶ ÔéÍ ìÅÕÆ î½ÇÕÁ»
Òå¶ òÆ À°é·» çÆÁ» öòÅò» çÆ ÷ð±ðå ê˺çÆ ÔËÍ À°Ô éÆò¶º Õ³î Áå¶ êÛ±-Øð» ù ÃÅø ÕðéÅ Áå¶ êÛ±Á»

çÆ ç¶Ö-íÅñ çÅ Õ³î Õðç¶ Ôé, À°Ô êÛ±Á» çÆ ñÅô À°áÅÀ°ºç¶ ÔéÍ À°Ô Ö¶å-î÷ç±ðÆ çÅ òÆ Õ³î Õðç¶
ÔéÍ À°é·» ù í¯Üä, ÁéÅÜ Ü» éÕç ç¶ ð±ê Çò¼Ú í°×åÅé ÇîñçÅ ÔËÍ êÛ±Á» çÆ ñÅô À°áÅÀ°ä ç¶ ìçñ¶
À°é·» ù êÛ±Á» çÆ Ö¼ñ í°×åÅé Çò¼Ú ÇîñçÆ ÔËÍ
H. ×âðÆÁÅ (Gadaria) - ×âðÆÁÅ ×», î¼Þ, ì¼ÕðÆ ÁÅÇç êÛ±Á» ù êÅñç¶ ÔéÍ À°Ô ç°¼è ò¶Úç¶ Ôé Áå¶ éÕç
í°×åÅé ñËºç¶ ÔéÍ òÅãÆ Çê¼Û¯º À°Ô êÛ±Á» ù Ö¶å» Çò¼Ú ñË Ü»ç¶ Ôé, å»ÇÕ í±îÆ À°êÜÅÀ° Ô¯ ÃÕ¶Í

×âðÆÁÅ Ö¶å òÆ Ü¯åç¶ ÔéÍ
I. í³×Æ (Bhangi) - í³×Æ Áå¶ ÜîÅçÅð ÃøÅÂÆ çÅ Õ³î Õðç¶ ÔéÍ Çê³â» Çò¼Ú øñ¼ô Ü» ÃçÅ ÃÅø ðÇÔä òÅñÅ
ô½ÚÅÇñÁÅ éÔƺ Ô°³ç¶Í í³×Æ Øð» 寺 ׳ç×Æ Ú¼Õ Õ¶ Çê³â 寺 ç±ð ð¼à Çç³ç¶ ÔéÍ Ã³ÃÇðÕ î½ÇÕÁÅ Òå¶ À°é·»

çÆ Ã¶òÅ Çòô¶ô îÔ¼åòê±ðé Ô°³çÆ ÔË, ÇÜà ñÂÆ À°é·» ù éÕç Áå¶ òÃå± ç¯é» ð±ê Çò¼Ú í°×åÅé Çç¼åÅ
Ü»çÅ ÔËÍ À°Ô Ö¶å-î÷ç±ðÆ çÅ Õ³î òÆ Õðç¶ Ôé, ÇÜà ñÂÆ À°é·» ù òÅãÆ Ã øÃñ çÅ íÅ× ÇîñçÅ ÔËÍ
À°é·» ù ÁÅêä¶ ÜÜîÅé» å¯º ÁÅêä¶ êÇÔäé ñÂÆ Õ¼êó¶ òÆ Çîñç¶ ÔéÍ
A@. ìÅéÆÁÅ (Bania)- ìÅéÆÁÅ ÃèÅðé å½ð Òå¶ ×ÌÅîÆé» ù ð¯÷ çÆ ÷ð±ðå çÆÁ» òÃå±Á» éÕç Ü» À°èÅð
ò¶ÚçÅ ÔËÍ À°Ô ÇÕÃÅé» Áå¶ Ô¯ð ÜÅå» ù Õð÷Å òÆ Çç³çÅ ÔËÍ ÇòÁÅÜ ÁÅî å½ð Çîôðå èé Ô°³çÅ ÔËÍ

ÁÇÜÔÅ Õð÷Å ìËñ, ÇÕÃÅéÆ ï³åð ÖðÆçä Áå¶ ÇòòÔÅðÕ Õ³î» çÆ ê±ðåÆ ñÂÆ Çç¼å¶ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÕÃÅé
ÁÅêäÆ í±îÆ ù ×ÇÔä¶ òÆ ð¼Ö Çç³ç¶ ÔéÍ
ÜÜîÅéÆ ÇòòÃæÅ ç¶ À°êï°Õå óֶê òðäé 寺 Ô¶á ÇñÖÆÁ» Çòô¶ôåÅò» çÅ êåÅ ñ×çÅ ÔË :-

A. ÜÜîÅéÆ Ã³ì³è ÃæÅÂÆ Ô°³ç¶ Ôé (Jajmani relations are permanent) - ÜÜîÅéÆ ÁÇèÕÅð ÃæÅÂÆ Ô°³ç¶
ÔéÍ ÜÜîÅé ÁÅêä¶ ÒöòÕÓ ù ǼÛÅ Áé°ÃÅð ÔàÅ éÔƺ ÃÕçÅÍ À°ÃçÆ î°ôÇÕñ À°Ãù ÔàÅÀ°ä Çò¼Ú éÔƺ
Ô¯ò¶×Æ, êð À°ÃçÅ òà»çðÅ Ö¯Üä Çò¼Ú Ô¯ò¶×ÇÍ
B. ÜÜîÅéÆ ÇòòÃæÅ ê°ôåËéÆ ÔË (Jajmani system is heredity) - ÜÜîÅéÆ ÁÇèÕÅð óêåÆ ÁÇèÕÅð ÔË,
å»ÇÕ À°µðåÁÇèÕÅðåÅ ç¶ Çéïî ç¶ Áé°ÃÅð ÔÆ ÇÂÔ ÃæÅé Á³åðä Ô°³ç¶ ÔéÍ

C. ÁçñÅ-ìçñÆ ÇòòÃæÅ (Barter system) - öòÅò» çÆ ÁçñÅ-ìçñÆ èé êÌäÅñÆ éÔƺ, êð öòÕ êÇðòÅð
ù öòÅ ç¶ òà»çð¶ Çò¼Ú òÃå±Á» ÇîñçÆÁ» Ôé, ÜçÇÕ Õ°¼Þ Õ° îÅîÇñÁ» Çò¼Ú èé òÆ Çîñ Ü»çÅ ÔËÍ ñø÷Æ
ÜÜîÅé Áå¶ Ã¶òÕ çÅ î¼è óì³è îÅÇñÕ Áå¶ é½Õð çÅ éÔƺ Ô°³çÅÍ ÜÜîÅé ÁÅêä¶ Ã¶òÕ çÆ ÃÅðÆÁ» ÷ð±ðå» çÆ

ç¶Ö-ð¶Ö ÕðçÅ ÔË Áå¶ Üç òÆ ÷ð±ðå Ô°³çÆ ÔË, À°ÃçÆ ÃÔÅÇÂåÅ ÕðçÅ ÔËÍ
ÜÜîÅéÆ ÇòòÃæÅ ñÅíçÅÇÂÕ ÔË, ÇÕÀ°ºÇÕ
A. ÇÂÔ ÇÕ¼å¶ çÆ Ã°ð¼ÇÖÁÅ Çç³çÆ ÔË, ÇÕ¼å¶ ê°ôåËéÆ Ô°³ç¶ ÔéÍ
B. ÇÂÔ ÁÅðÇæÕ Ã°ð¼ÇÖÁÅ Çç³çÆ ÔË, ÇÕÀ°ºÇÕ ÜÜîÅé ÁÅêä¶ Ã¶òÕ êÇðòÅð çÆ ÃÅðÆÁ» ÷ð±ðå»

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 107