Page 111 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 111
ÇÂÕÅÂÆ-F: ÜÅå (Caste)
B¯N Ü»çÅ ÔËÍU Üç å¼Õ ÜÅå êì³çÆ ù õåî éÔƺ Õð Çç¼åÅ Ü»çÅ, å»ÇÕ éÆò¶º ð°åì¶ ç¶ ÇòÁÕåÆ ù ÇòÁÕåÆ×å
BE
ñÅí óíò Ô¯ ÃÕ¶, ÁÇÜÔ¶ ïåé éÔƺ Ô¯ä׶ Áå¶ ÃîÅÜ ù óíÅÇòÕ ÔÅéÆ Ô¯ò¶×ÆÍ
F.A.D ÜÅåÆÁ» ù êðÃêð
ÜÅå ÇòòÃæÅ, ÇÜò¶º ÇÕ ÁÃƺ À°µêð ç¶ÇÖÁÅ ÔË, íÅðåÆ ÃîÅÜ çÆ ÇÂ¼Õ Áé¯ÖÆ Çòô¶ôåÅ ÔËÍ ×ÌÅîÆé Ö¶åð» Çò¼Ú
é×ð» çÆ å°ñéÅ ÇÂà çÅ Ç÷ÁÅçÅ Úñä ÔËÍ Ç÷ÁÅçÅ ÃîÅÇÜÕ ÇòÀ°ÔÅð ç¶ Çéïî» ù ÇéôÇÚå ÕðçÆ ÔË, ÇÜé·» çÆ
À°ñ³Øä» éÔƺ ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕçÆÍ ÜÅå ÇòòÃæÅ ç¶ Á³åð×å Ôð ÇÂ¼Õ ÜÅå ç¶ î˺ìð» Òå¶ ÁÅêäÅ êÌíÅò ìäÅÂÆ ð¼Öä
ñÂÆ Áå¶ À°é·» ç¶ ÇòÀ°ÔÅð ù Çéï³åÌä Õðé çÅ ïåé ÕðçÆ ÔËÍ ÇÂ¼Õ ÜÅåÆ çÆÁ» êÌæÅò», ðÆåÆÁ» Áå¶ ÇòÀ°ÔÅð
ç¶ Çéïî ç±ÜÆ ÜÅåÆ å¯º Áñ¼× Ô°³ç¶ ÔéÍ Üç ÇÕ ò¼Ö ò¼Ö ÜÅåÆÁ» ÃîÅÇÜÕ ê¼èð Òå¶ Ç¼Õ-ç±Ü¶ 寺 Áñ¼× ðÇÔ³çÆ
ÔË, ÇÕÀ°ºÇÕ Áé¶Õ ÃîÅÇÜÕ î½Õ¶ ÁÇÜÔ¶ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, Üç ÇÂ¼Õ ÜÅå ù ç±ÜÆ ÜÅå çÆ îçç çÆ ñ¯ó ê˺çÆ ÔËÍ
ÜÅåÆÁ» çÆ ÁËÃÆ ÇéðíðåÅ ù ôÌÆ ÇéòÅÃ é¶ ÇüèÆ Â¶ÕåÅ ÇÕÔÅ ÔËÍ ÇÂà ù ÒÜÜîÅéÆÓ ÇòòÃæÅ ÇÕÔÅ Ç×ÁÅ ÔË, ÇÜÃ
Çò¼Ú Ôð¶Õ Ãî±Ô ç±ÜÆ ÜÅå» ç¶ ñÂÆ Õ°¼Þ ê¼èðÆ Ã¶òÅò» Çç³çÆ ÔËÍ ÁÇÜÔÆÁ» îÔ¼åòê±ðé ÜÅåÆÁ», ܯ ìÅÕÆ ÜÅå»
ù öòÅò» Çç³çÆÁ» Ôé, Ô¶á ÇñÇÖå Ôé-
A.ìÌÅÔîä (Brahamans) - ìÌÅÔîä ÜÅå çÅ î°¼Ö øð÷ ò¼Ö ò¼Ö èÅðÇîÕ Áå¶ Ã³ÃÅÇðÕ ðÆåÆÁ» ù ÕðéÅ
ÔËÍ ì¼Ú¶ ç¶ Üéî Òå¶ ìÌÅÔîä ù Üéî çÅ Ã ÇñÖä Áå¶ Üéî ê¼åðÆ ÇåÁÅð Õðé ñÂÆ ì°ñÅÇÂÁÅ Ü»çÅ
ÔËÍ À°Ô ÒÚ½æ¶Ó Áå¶ ÒìÅÔðò¶ºÓ çÆ åðÆÕ Áå¶ Ãî» òÆ åËÁ ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô Òî°³âéÓ Ã³ÃÕÅð çÅ Ççé Áå¶ Ãî»
òÆ Õ¼ãçÅ ÔËÍ ÇòÁÅÔ ç¶ Ã À°Ô ÇòÁÅÔ çÆÁ» ðÆåÆÁÅ å» ÕðçÅ ÔË Áå¶ î³åð çÅ À°ÚÅðä ÕðçÅ ÔËÍ
î½å ç¶ Ã À°Ô Á³Çåî óÃÕÅð ÕðòÅÀ°ä ç¶ ñÂÆ ì°ñÅÇÂÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ü¶Õð À°Ãù Õ¯ÂÆ Áê-ô×°é
ÇçÖÅÂÆ ç¶ò¶ å» À°Ô À°Ã 寺 ìÚä çÆ Çò¼èÆ òÆ ç¼ÃçÅ ÔËÍ ÁÅêäÆÁ» öòÅò» ç¶ ìçñ¶ ìÌÅÔîä ù éÕç
Áå¶ òÃå± ÁÅÇç ç¶ ð±ê Çò¼Ú ÁçÅÇÂ×Æ ÇîñçÆ ÔËÍ ÃèÅðé å½ð Òå¶ ÇÜîƺçÅð ñ¯Õ éÕç éÔƺ Çç³ç¶ êð
òÅãÆ Ã øÃñ çÅ À°Ô ÇÔ¼ÃÅ Çç³ç¶ ÔéÍ ìÌÅÔîä Á¼Ü òÆ À°µêð ÇñÖÆÁ» öòÅò» ÃÅðÆÁ» ÜÅå» ñÂÆ
Õðç¶ ÔéÍ
B. Ø°ÇîÁÅð (Kumhars) - Ø°ÇîÁÅð Çî¼àÆ ç¶ í»â¶ ìäÅÀ°ºçÅ ÔËÍ ÇçÔÅåÆ ÇÂñÅÇÕÁ» Çò¼Ú ñ¯Õ ÁéÅÜ çÅ
í³âÅð ð¼Öä ñÂÆ Áå¶ Ô¯ð Øð¶ñ± Õ³î» ñÂÆ í»ÇâÁ» çÆ òð寺 Õðç¶ ÔéÍ ÇÂé·» í»ÇâÁ» çÆ ê±ÌðåÆ
Ø°ÇîÁÅð» ç°ÁÅðÅ ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔËÍ À°Ô Üéî, ÇòÁÅÔ Áå¶ î½å Ã í¯Ü ÁÅÇç ç¶ ñÂÆ ÒØóÅÓ òÆ Çç³ç¶
ÔéÍ ÁÅêä¶ ç°ÁÅðÅ Çç¼å¶ ׶ í»ÇâÁ» ìçñ¶ À°é·» ù éÕç èé Ü» ÁéÅÜ ÇîñçÅ ÔËÍ Õç¶-Õç¶ À°é·» ù
Õ¼êó¶ òÆ Çîñ Ü»ç¶ ÔéÍ
C. éÅÂÆ (Nai) - éÅÂÆ Áé¶Õ ÃîÅÇÜÕ èÅðÇîÕ À°åÃò» ç¶ ñÂÆ îÔ¼åòê±ðé öòÕ ÔËÍ Üéî, ÇòÁÅÔ Áå¶ î½å
ç¶ Ã À°Ô êÇðòÅð ç¶ î˺ìð ç¶ òÅñ Õ¼àçÅ ÔËÍ À°Ô ÃÕ¶-óì³èÆÁ» ç¶ ÇòÁÅÔ Ü» î½å óç¶ô òÆ ñË Ü»çÅ
ÔËÍ Õç¶-Õç¶ À°Ô ÇòÁÅÔ çÆ ×¼ñ-ìÅå ÕðÅÀ°ä Çò¼Ú ÇòÚ¯ñ¶ çÆ í±ÇîÕÅ òÆ ÇéíÅÀ°ºçÅ ÔË, ÁÅêäÆ Ã¶òÅ
ç¶ ÇÂéÅî ç¶ ð±ê Çò¼Ú À°Ãù Õ¼êó¶ Áå¶ øÃñ» çÅ ÇÔ¼ÃÅ ÇîñçÅ ÔËÍ
D. è¯ìÆ (Dhobi) - è¯ìÆ ÁÅêä¶ ÜÜîÅé ç¶ Õ¼êó¶ 诺çÅ ÔËÍ ÁÅêä± Ã¶òÅ ç¶ ìçñ¶ À°Ãù Õ°¼Þ ÁéÅÜ ÇîñçÅ ÔËÍ
ÇòÁÅÔ Ü» Üéî Çòô¶ô î½ÇÕÁ» Òå¶ À°Ãù Õ¼êó¶ Ü» í»â¶ òÆ Çîñç¶ ÔéÍ
E. ìóÂÆ Áå¶ ñ°ÔÅð (Barhi and Lohar) - ìóÂÆ Áå¶ ñ°ÔÅð ÇÕÃÅé» ç¶ êð³êðÅ×å ÇÕÃÅéÆ ï³åð çÆ î°ð³îå
Áå¶ À°é·» çÅ ÇéðîÅä Õðç¶ ÔéÍ À°Ô çðòÅ÷¶ Áå¶ ÇÖóÕÆÁ» ÁÅÇç ìäÅÀ°ä çÅ Õ³î òÆ Õðç¶ ÔéÍ
À°Ô ò¼Ö ò¼Ö öòÅò» ç¶ ìçñ¶ åËÁ ÁçÅÇÂ×Æ ñËºç¶ ÔéÍ ÇÂé·» ÜÅåÆÁ» çÆ Ã¶òÅò» çÆ ÃÅðÆÁ» ÜÅå» ù
106 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY