Page 106 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

F.A.B ÜÅå ÇòòÃæÅ çÅ Üéî B¯N
ÜÅå ÇòòÃæÅ ç¶ Üéî çÆ ÃÔÆ Ö¯Ü éÔƺ ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕçÆÍ ÇÂà ÇòòÃæÅ çÅ Üéî íÅðå Çò¼Ú Ô¯ÇÂÁÅ, ÁÇÜÔÅ
ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ íÅðå-ÁÅðÆÁŠüÇíÁåÅ ç¶ çÃåÅò¶Ü» ç¶ À°ñ¶Ö» Çò¼Ú ÇÂÃçÅ À°ñ¶Ö Ãí 寺 êÇÔñ» ÇîñçÅ ÔË
Áå¶ å¼æ» çÅ ñ×ÅåÅð ÇÂÇåÔÅà òÆ ÇîñçÅ ÔËÍ ÇÜé·» 寺 ÜÅå ÇòòÃæÅ çÅ ÇéðîÅä Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÜé·» ñ¯Õ» ù

íÅðå-ÁÅðÆÁÅ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË, À°Ô íÅôÅ ç¶ ÇçÌôàÆÕ¯ä 寺 ÇÂ¼Õ ò¼â¶ íÅðå ï±ðêÆÁé Áå¶ íÅðå-Üðîé éÅñ óì³è
ð¼Öç¶ ÔéÍ À°é·» Çò¼Ú Á˺×ñ¯-ÃËÕÃé, ÕËñà (Celts), ð¯îé, ÃêËÇéô, ê°ðå×ÅñÆ Áå¶ ÂÆðÅéÆ ÁÅÇç ôÅÇîñ ÔéÍ
ÇÂé·» ñ¯Õ» çÅ ÇÂ¼Õ òð×, ܯ BE@@ ìÆ.ÃÆ. Çò¼Ú íÅðå êÔ°³ÇÚÁÅ, íÅðå-ÁÅÇðÁÅ ÕÔÅÇÂÁÅÍ

A. ÜÅå ÇÃè»å (Racial Theory) - âÅ.îܱîçÅð ç¶ Áé°ÃÅð ÜÅå êÌæÅ çÅ Üéî íÅðå Çò¼Ú ÁÅðÆÁÅ ç¶
ÁÅÀ°ä 寺 Çê¼Û¯º Ô¯ÇÂÁÅÍ ÁÅêäÆ Ã°³éÃÅé Ô¯ºç ìäÅÂÆ ð¼Öä ñÂÆ íÅðå-ÁÅðÆÁÅ ç¶ Õ°¼Þ Õ° ÇòÁÕåÆÁ» ç¶ Ãî±Ô»
ç¶ ñÂÆ ÒÜÅåÓ ôìç çÅ êÌï¯× ÕÆåÅÍ ÇÂà åð·» À°é·» é¶ Ò×°ñÅî ÜÅåÓ ôìç ù ×°ñÅî ñ¯Õ» ç¶ ñÂÆ òðÇåÁÅÍ
Çð¼×ò¶ç Çò¼Ú ÁÅÇÂÁÅ Áå¶ çÅÃ ç¶ Á³åð ù Ãê¼ôà ð±ê Çò¼Ú ç¼ÇÃÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ Õ¶òñ ð³× Çò¼Ú ÔÆ éÔƺ, ìñÇÕ
ì¯ñÚÅñ, èÅðÇîÕ Áå¶ ÃðÆðÕ ñ¼Ûä» Çò¼Ú òÆ Á³åð ÃÆÍ Çð¼×ò¶ç Çò¼Ú Çå³é òð×» ìÌÅÔîä, ÕôÇåÌÁË Áå¶ òËô

çÅ ÁÕÃð òðäé ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ Ú½æ¶ òð× Òô±çðÓ çÅ òðäé Õ¶òñ ÇÂ¼Õ òÅð ÇîñçÅ ÔËÍ êÇÔñ¶ ç¯ òð×, îåñì
ìÌÅÔîä Áå¶ ÕôÇåÌÁË ÕÅÇò-êð¯ÇÔå Áå¶ ï¯è¶ ç¶ ç¯ ÇÕ¼ÇåÁ» çÅ ÇÃñÇÃñ¶òÅð êÌåÆÇéè Õðç¶ ÃéÍ òËô òð×
Çò¼Ú ÃÅð¶ ÁÅî ñ¯Õ ÔéÍ ô±çð òð× Çò¼Ú Øð¶ñ± é½Õð, ÇÜé·» çÆ ÃÇæåÆ ×°ñÅî» òð×Æ ÃÆ, ôÅÇîñ ÃéÍ ÇÂé·» ÚÅð»

ç¶ ñ×ÅåÅð óì³è» ìÅð¶ Çð¼×ò¶ç Çò¼Ú Õ¯ÂÆ õÅ òðäé éÔƺ ÔË, ÜçÇÕ ìÌÅÔîä ù ÇéôÇÚå ð±ê Çò¼Ú ÕôÇåÌÁË å¯º
À°ÇÚå ç¼ÇÃÁÅ ÔËÍ
B. ðÅÜéÆåÕ ÇÃè»å (Political Theory) - ÇÂà ÇÃè»å ç¶ Áé°ÃÅð ÜÅå ÇòòÃæÅ ìÌÅÔîä» ç°ÁÅðÅ ÁÅêä¶
ÁÅê ù ÃîÅÇÜÕ ê½óÆ-çð-ê½óÇ ÇÃè»å Çò¼Ú Ãí 寺 À°µêð ð¼Öä ñÂÆ Ö¯ÜÕÅðÆ Úå°ð Ü°×å ÔËÍ âÅ, Ø°ð¶
(Ghurey) é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË, TÜÅå íÅðå Õ³î óÃÇÕÌåÆ çÅ ìÌÅÔîä ì¼ÚÅ, ÇÜÃçÅ êÅñä ׳×Å ç¶ îËçÅé Çò¼Ú

BC
Ô¯ÇÂÁÅ, ܯ À°æ¯º ç¶ íÅðå ç¶ ç±Ü¶ íÅ×» Çò¼Ú ìçÇñÁÅ Ç×ÁÅÍU À°µåð òËç ï°¼×»Ó ç¶ ìÌÅÔîä ÃÅÇÔå Çò¼Ú Õ°¼Þ
óÕð Áå¶ ìÇÔôÇÕÌå ÜÅå» çÅ À°ñ¶Ö ÔËÍ ÚÅð òðé» Çò¼Ú ÁÅðÆÁÅ Áå¶ ô±çð ç¶ Á³åð çÅ ç°ìÅðÅ Üéî¶ Áå¶ ô±çð
ç¶ éÅî éÅñ òðäé ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ êÇÔñÆÁ» Çå³é òðé» ù ç°ìÅðÅ Üéî¶ ÇÕÔÅ Ç×ÁÅ ÔË, ÇÕÀ°ºÇÕ À°é·» çÅ

èÅðÇîÕ èÅ׊óÃÕÅð Ô°³çÅ ÔË, ÇÜÔóÅ ê°éðÜéî éÅñ Ü°ÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ô±çð» ù ÒÇÂ¼Õ ÜÅåÓ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ
ÇÂà 寺 ìÅÁç ÒÜÅåÓ ôìç çÅ êÌï¯× ÒòðéÓ ç¶ Çí³é-Çí³é À°êíÅ×» ç¶ ñÂÆ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ êð ÇÂà Á³åð ù Õá¯ðåÅ
éÅñ êÅñä éÔƺ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ ÕçÆ-ÕçÆ ÒÜÅåÓ çÅ êÌï¯× ô̶äÆ ñÂÆ òÆ Ô¯ÇÂÁÅÍ ìÌÅÔîä ï°¼× Çò¼Ú ìÌÅÔîä» çÆ
ÃÇæåÆ Çò¼Ú ÕÂÆ ×°äÅ òÅèÅ Ô¯ÇÂÁÅÍ éÆò¶º Çå³é òð×» ù ìÌÅÔîä» çÆ ÇüÇÖÁÅ ç¶ Áé°ÃÅð ÜÆòé ÇìåÅÀ°ä çÅ
Ô°Õî Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ðÅܶ ù òÆ ÁÅêäÅ ÁÅÚðä À°é·» çÆ Ã³ÇÖÁÅ ç¶ Áé°ÃÅð éÆïå Õðé ñÂÆ ÇÕÔÅ Ç×ÁÅÍ ìÌÅÔîä

çÆ Ãí 寺 À°åîåÅ é¶ À°é·» ù ÕÅùé- ÇéðîÅåÅò» 寺 Ç÷ÁÅçÅ ÃîÅÇÜÕ Çòô¶ô ÁÇèÕÅð ÔÅÇîñ ÕðòÅ Çç¼åÅÍ ÇÂÔ
Õæé ÇÕ Òô±çðÓ ù ÂÆôòð é¶ òÆ Ãí ×ñÅî ìäé ñÂÆ êËçÅ ÕÆåÅ, ìÅð-ìÅð ç°ÔðÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆ, À°é·» ù Òô±çðÅÓ
(êËð» 寺 êËçÅ Ô¯ÇÂÁÅ) ÇÕÔÅ Ç×ÁÅÍ

ÇÜò¶º-ÇÜò¶º íÅðå Çò¼Ú ê³Çâå òð× çÅ êÌíÅò ò¼èçÅ Ç×ÁÅ, ðÆåÆ Áå¶ ÁÅÚðä ç¶ Õá¯ð Çéïî» çÅ ÇéðîÅä
Ô¯ÇÂÁÅ, ÇÜé·» ù èÅðÇîÕ ê°ÃåÕ» Çò¼Ú ôÅÇîñ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ ìÌÅÔîä» é¶ ÁÅêä¶ òð×» ù ì³ç Õð ÇñÁÅ Áå¶ ç±Ü¶
òð×» Òå¶ ÁÅêäÆ À°µÚåÅ ìäÅÂÆ ð¼Öä çÆ Õ¯Çôô ÕÆåÆÍ ÇÂÔ áÆÕ ÔË ÇÕ ô°ð± Çò¼Ú Õá¯ð ð¯Õ» éÔƺ Ãé, êð Ô½ñÆ-
Ô½ñÆ Áñ¼× Ô¯ä çÆ èÅðéÅ Õá¯ð ìäçÆ ×ÂÆÍ ðÆåÆÁ» çÆ êÇòåðåÅ é¶ òÕå ç¶ Áðö Çò¼Ú ò¼âÅ ð±ê èÅðé Õð

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 101