Page 114 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 114
ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ
À°ç¯º ç¶ ÁÛ±å ñ¯Õ» ñÂÆ ÃÕ±ñ çÆ ÃæÅêéÅ ÕÆåÆÍ ôÌÆ Õ¶ôò Ú³çðöé é¶ Á³åð ÜÅåÆ ÇòÁÅÔ ðÅÔƺ ÜÅå ÇòòÃæÅ B¯N
ç¶ Çòð°µè Á³ç¯ñé ÚñÅÇÂÁÅÍ ÇæÀ±ÃÆÇëÕñ Á³ç¯ñé é¶ òÆ ÜÅå êÌæÅ ç¶ Áäî°¼ñä ñÂÆ Õ³î ÕÆåÅÍ Çòô¶ô å½ð Òå¶
AHGC 寺 Üç ¶ºéÆ ìÆöºà ÇÂà ÃîÅÜ çÆ ÁÇèÁÕô ìäÆÍ Ô¯ð ðèÅð Á³ç¯ñé ðÅôàðÆ Á³ç¯ñé ÃÆ, ÇÜÃé¶ îÔÅåîÅ
×»èÆ ç¶ êÌåÆÇéèåÅ Çò¼Ú Üé-Á³ç¯ñé ô°ð± ÕÆåÅÍ ðÅôàð ÇêåÅ îÔÅåîÅ ×»èÆ é¶ ÁÛ±å¯çÅð ù ðÅôàðÆ Ãî¼ÇÃÁÅ
çÅ ð±ê Çç¼åÅÍ À°é·» çÅ éÅî ÇÂà óì³è Çò¼Ú Ôî¶ô» ïÅç ðÔ¶×ÅÍ
B. ÇìÌÇàô ôÅôéÕÅñ Çò¼Ú ÇòèÅé (Legislation during British Rule) - íÅðåÆ Ã°èÅðÕ» ç¶ ïåé» ç¶
ÇÂñÅòÅ, Á³×ð¶÷Æ ôÅôÕ» é¶ ç¶ô íð Çò¼Ú ìñ ÃæÅÇêå Õð ñËä 寺 ìÅÁç ê¼ÛîÆ Ã¼ÇíÁåÅ ù íÅðå Òå¶ æ¯êä çÅ
ïåé ÕÆåÅ Áå¶ ÁÇÜÔÅ Õðé Çò¼Ú À°é·» çÅ ÇÂà ç¶ô çÆ òðåîÅé ÜÅå ÇòòÃæÅ éÅñ óØðô Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇìÌÇàô
ÁçÅñå» Áå¶ ìðÅìð ÃÜÅ ÃÇÔåÅ çÆ ÃæÅêéÅ éÅñ ÜÅå ê³ÚÅÇÂå» ç¶ Ö¶åð ÁÇèÕÅð 寺 Áé¶Õ» îÅîñ¶ Ö¯Ô¶ ׶Í
ÇÂà 寺 ìÅÁç ÇìÌÇàô ôÅôÕ» é¶ çÇòÅéÆ îÅîÇñÁ» ò¼ñ ÇèÁÅé Çç¼åÅÍ AHEF Çò¼Ú ÇòèòÅ î°ó ÇòÁÅÔ çÅ Çìñ
êÅà ԯÇÂÁÅ, ÇÜà Çò¼Ú Ô¶áñÆÁ» ÜÅå» ç¶ ðÆåÆ-ÇðòÅÜ» ç¶ À°ñà Çéïî ÃÆÍ AHGF Çò¼Ú ì³ìÂÆ çÆ À°µÚ ÁçÅñå
é¶ Ø¯Çôå ÕÆåÅ ÇÕ ÕÅùé çÆ ÁçÅñå» ÇÕö ÇòÁÅÔ ù é÷ÅÇÂ÷ دÇôå Õðé Áå¶ ÇÕö ÇòÁÕåÆ ù î°ó ÇòÁÅÔ
ÕðòÅÀ°ä çÆ ÇÂ÷Å÷å ç¶ä ç¶ ìÅð¶ Çò¼Ú ÜÅå ç¶ ÁÇèÕÅð ù îÅéåÅ éÔƺ Çç³çÆÍ ÇÂà 寺 ìÅÁç ò¼Ö ò¼Ö ÁçÅñå»
é¶ øËÃñÅ Çç¼åÅ ÇÕ ñ¯Õ ÇÕö òÆ ê³Çâå çÆ Ã¶òÅ êÌÅêå Õð ÃÕç¶ Ôé, À°é·» ñÂÆ ÖÅéçÅéÆ ê³Çâå çÆÁ» öòÅò»
êÌÅêå Õðé çÆ ð¯Õ éÔƺ ÔËÍ ò¼Ö ò¼Ö ÜÅå» ù ÇÂռᶠð¼Öä òÅñÅ å¼æ, ÃîÅé ê̯ÇÔå, õåî Ô¯ Ç×ÁÅÍ AHE@ ç¶ ÜÅå
ÁÃîðæåÅ Áäî°¼ñä Çéïî é¶ ÜÅå çÆ Â¶ÕåÅ Òå¶ Ô¯ð Ôîñ¶ ÕÆå¶Í ÇÂà Çéïî é¶ èðî êÇðòðåé çÆ, óêåÆ ç¶
ÁÇèÕÅð ù êÌíÅÇòå ÕÆå¶ Çìé» ÇÂ÷Å÷å ç¶ Çç¼åÆÍ ÇÂà 寺 ìÅÁç AHGB Çò¼Ú Çòô¶ô ÇòÁÅÔ Çéïî (Special
Marriage, Act) ñÅ×± Ô¯ÇÂÁÅ, ÇÜÃé¶ ÇÕö òÆ ÜÅå Ü» èðî ç¶ ÇòÁÕåÆ ù ÇÕö Ô¯ð ÜÅå Ü» èðî ÇòÁÅÔ çÆ
ÇÂ÷Å÷å Çç¼åÆ, ìôðå¶ ÇÕ ÁÇÜÔ¶ ÇòÁÅÔ çÅ ê³ÚÆÕðé ÕðòÅÇÂÁÅ ÜŶ, ÇÜà Çò¼Ú دôéÅ ÕðéÆ Ô¯ò¶×Æ ÇÕ À°Ô
ÇÕö èðî ù éÔƺ î³éç¶Í ÇÂà èÅðÅ ù AIBC ç¶ Ã³Û¯çé Çéïî ç°ÁÅðÅ ìçñ Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ Çéïî Ô°ä Õ¶òñ
ÇÔ³ç±Á», ÇÜà Çò¼Ú ÜËé, ÇÃ¼Ö Áå¶ ìÌÅÔîä ôÅÇîñ Ôé, Òå¶ ñÅ×± Ô°³çÅ ÔËÍ ÇìÌÇàô ôÅôÕ» é¶ ÁÛ±å ñ¯Õ» çÆ
éÅ×ÇðÕ Áï¯×åÅò» ç±ð Õðé ñÂÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ð Õçî Ú°¼ÇÕÁÅÍ À°é·» é¶ ÁÛ±å ù ÇüÇÖÁŠóì³èÆ ÁÇèÕÅð ù Áå¶ ÃÅð¶
ÃîÅÇÜÕ, ðÅÜéÆåÕ Áå¶ ÁÅðÇæÕ Ã°ÇíèÅò» êÌÅêå Õðé ç¶ ÁÇèÕÅð ù îÅéåÅ ç¶ Çç¼åÆÍ AIBE Çò¼Ú îçðÅÃ
Çò¼Ú ÃÅð¶ ÃðìÜéÕ Ö±Ô» Áå¶ êìÇñÕ ÃÕ±ñ» ù ÃÅðÆÁ» ÜÅå» ç¶ ñÂÆ Ö¯ñ· Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ ÇêÛóÆ ÜÅå» ç¶ ì¼ÇÚÁ»
ç¶ ëÆà Çò¼Ú Û¯à Áå¶ ÃðÕÅðÆ òÜÆø¶ Çç¼å¶ ×Â¶Í î»àËÇ×À± ÚËîÃë¯ðâ ðèÅð ç¶ ÁèÆé ÇêÛóÆÁ» ÜÅå» ù Çòô¶ô
êÌåÆÇéè Çç¼åÅ Ç×ÁÅÍ
ÇÂà åð·» ÇìÌÇàô ÃðÕÅð é¶ Ã-Ã Òå¶ ò¼Ö-ò¼Ö ÕÅùé êÅà ÕÆå¶Í ÇÜé·» é¶ Õ°¼Þ Ô¼ç å¼Õ éÆòÆÁ» ÜÅå» çÆ
ï¯×åÅ ù ç±ð ÕÆåÅÍ êð ÇÂé·» ÕÅùé» Áå¶ ÇìÌÇàô ÃðÕÅð ç°ÁÅðÅ ÕÆåÆÁ» ×ÂÆÁ» Ô¯ð ÕÅðòÅÂÆÁ» é¶ ÜÅå çÆ
Ãî¼ÇÃÁÅ ç¶ Ô¼ñ Çò¼Ú Õ¯ÂÆ Ç÷ÁÅçÅ ï¯×çÅé éÔƺ êÅÇÂÁÅÍ ÇìÌÇàô ÃðÕÅð çÆÁ» Ç÷ÁÅçÅåð ×åÆÇòèÆÁ»
êÌôÅÃé ç¶ ÇÔ¼å ù î°¼Ö ð¼Ö Õ¶ ÕÆåÆÁ» ×ÂÆÁ», éÅ ÇÕ ÜÅå êÌæÅ çÆ Õá¯ðåÅ ù ç±ð Õðé ç¶ À°ç¶ô éÅñÍ ÇìÌÇàô
ôÅôÕ» é¶ ÜÅå êÌæÅ çÆ Ãî¼ÇÃÁÅ Òå¶ Õ¯ÂÆ Ç÷ÁÅçÅ ÇèÁÅé éÔƺ Çç¼åÅ, éÅ ÔÆ À°é·» é¶ ÜÅå ù ÁÔÅéÆÕÅð ìäÅÀ°ä
ñÂÆ Õ¯ÂÆ ÃÅÔÃÆ Õçî Ú°¼Õä çÆ Ç¼ÛÅ ÜåÅÂÆÍ À°é·» ç°ÁÅðÅ ÇéðÇîå ÕÅùé ì¶îÅÁé¶ Áå¶ Á¼èî³é¶ Ãé, ÇÜé·» ù
ÇìÌÇàô ôÅôé çÆ Ã°ð¼ÇÖÁÅ ù ÇèÁÅé Çò¼Ú ð¼Ö Õ¶ ìäÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ
C. À°çï¯Ç×Õ ÕÌ»åÆ çÅ êÌíÅò (Impact of industrial revolution) - À°çï¯Ç×Õ ÕÌ»åÆ òÆ ÇÔ³ç± ÃîÅÇÜÕ
ðÚéÅ ù ìçñä Çò¼Ú ÇÂ¼Õ îÔ¼åòê±ðé å¼å ÇðÔÅ ÔËÍ íÅðåÆ ÜÅå ÇòòÃæÅ ÕÅøÆ ÃÆîÅ å¼Õ ×ÌÅîÆé À°çï¯×» Áå¶
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 109