Page 115 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÇÂÕÅÂÆ-F: ÜÅå (Caste)

B¯N ÔÃåÕñÅò» éÅñ óì³Çèå ÔËÍ ×ÌÅîÆé ÔÃåÕñÅò» Áå¶ ê°ôåËéÆ ÇÕ¼ÇåÁ» ç¶ êåé é¶, ܯ À°çï¯×ÆÕðé çÅ

éåÆÜÅ ÔËÍ Áé¶Õ êÌÕÅð çÆÁ» ÃîÅÇÜÕ ðÚéÅò» ù êÌíÅÇòå ÕÆåÅ ÔËÍ ê°ðÅä¶ ÇÕ¼ÇåÁ» ç¶ õåî Ô¯ ÜÅä Òå¶ éò¶º
ÇÕ¼ÇåÁ» çÅ Üéî Ô¯ÇÂÁÅ, ÇÜé·» Çò¼Ú ìÌÅÔîä Áå¶ ô±çð ÁÅ÷ÅçÆ éÅñ ÇîñÜ°ñ Õ¶ Õ³î Õðç¶ ÔéÍ ê°ðÅä¶ Ã çÆ
å°ñéÅ ÇÕ¼å¶ ç¶ Ú°äÅÀ° Çò¼Ú Á¼Ü Ç÷ÁÅçÅ ÁÅ÷ÅçÆ ÔËÍ òðåîÅé Ã Çò¼Ú ìÌÅÔîä ÜÅå ç¶ ñ¯Õ ñ×í× Ôð ǼÕ

ÇÕ¼åÅ, í³×Æ ç¶ ÇÕ¼å¶ ù Û¼â Õ¶, Çò¼Ú ñ¼×¶ ԯ¶ ÔéÍ ò¼Ö-ò¼Ö Çôñê ÜÅå» ç¶ Áé¶Õ î˺ìð ç°ÕÅéçÅð, ì˺Õ-ÕñðÕ
Áå¶ ÁÇèÁÅêÕ ÔéÍ ÜÅå ç°ÁÅðÅ ÇÕ¼å¶ ç¶ Ú°äÅÀ° Òå¶ ñ×ÅÂÆÁ» ð¯Õ» Ô°ä õåî Ô¯ ×ÂÆÁ» ÔéÍ À°çï¯×ÆÕðé
ÜéåÅ é¶ é×ðÆÕðé ù Üéî Çç¼åÅ ÔËÍ ×ÌÅîÆé ñ¯Õ ܯ ÜÅå-êÅå çÅ Ç÷ÁÅçÅ ÇèÁÅé ð¼Öç¶ Ôé, ôÇÔð» çÆ åðø

í¼Ü¶ ÜÅ ðÔ¶ ÔéÍ ôÇÔð Çò¼Ú ñ¯Õ» ù ÁÅêä¶ ð±óÆòÅçÆ ÇòÚÅð» ù ÇåÁÅ×äÅ ê˺çÅ ÔË Áå¶ ç±ÜÆ ÜÅå ç¶ ñ¯Õ»
ç°ÁÅðÅ ÇåÁÅð í¯Üä ÖÅäÅ ê˺çÅ ÔËÍ Ã³ÚÅð ç¶ ÃÅèéÅ éÅñ ÇòÁÕåÆ×å óêðÕ Çò¼Ú òÅèÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, ÇÜà éÅñ
ÜÅå» ù Áñ¼× Õðé òÅñ¶ ÇòÚÅð» Òå¶ êÌíÅò ÇêÁÅ ÔËÍ ÜÅå ê³ÚÇÂå» çÆ æ» ÇîÔéåÆ-óØ, ÕÅùéÆ ÁçÅñå»
Áå¶ ÁÇÜÔ¶ Ô¯ð é¶ ñË ñÂÆ ÔËÍ ÇîÔéåÆ Ã³Ø Çò¼Ú Ôð ÇÂ¼Õ ÇîÔéåÆ, ÚÅÔ¶ À°Ô ÇÕö ÜÅå çÅ Ô¯ò¶, î˺ìð Ô°³çÅ ÔËÍ
ÕÅðÖÅÇéÁ» Çò¼Ú ÜÅå êÌåÆì³è» ù ÇÕÇðÁÅ ìÇéå éÔƺ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ, ÇÕÀ°ºÇÕ éÆòƺ ô̶äÆ ç¶ ñ¯Õ À°µÚ ô̶äÆ ç¶

ñ¯Õ» éÅñ î¯ã¶ éÅñ î¯ãÅ ÇîñÅ Õ¶ Õ³î Õðç¶ ÔéÍ
ÜÅå ÃîÆåÆÁ» çÆ Ü×·Å ÇÕ¼åÅ ÃîÆåÆÁ» é¶ ñË ñÂÆ ÔËÍ ÁÇèÁÅêÕ Ã³Ø, ÇÃòñ öòÅ Ãî±Ô Áå¶ Áé¶Õ òêÅðÕ
Áå¶ Ã¶òÅ ÃîÆåÆÁ» À°µíð Õ¶ ÃÅÔîä¶ ÁÅÂÆÁ» ÔéÍ ÇÜ¼æ¶ ò¼Ö ò¼Ö ÜÅå» ç¶ ñ¯Õ ÁÅ÷ÅçÆ éÅñ Çîñç¶ Ü°ñç¶ ÔéÍ

í¯Üä Õðç¶ ÔéÁå¶ ÁÅêä¶ ÁÅî ñ¼Ûä» çÆ ê±ðåÆ ñÂÆ ðÅÜéÆåÕ ÇåÁÅð Õðç¶ ÔéÍ
D. íÅðåÆ Ã³ÇòèÅé ç°ÁÅðÅ ÔîñÅ (Attack by Indian Constitute) - ÜÅå ÇòòÃæÅ Òå¶ Ãí 寺 ñóÆòÅð
Áå¶ êÌíÅòôÅñÆ ÔîñÅ íÅðåÆ Ã³ÇòèÅé ç°ÁÅðÅ ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÃçÆ êÌÃåÅòéÅ Çò¼Ú دôéÅ ÕÆåÆ ×ÂÆ ÇÕ íÅðå
ç¶ ñ¯Õ» é¶ ÁÅêä¶ ÁÅê ù êÌÜÅå³åð, èðî-Çéðê¶Õô, ÃîÅÜòÅçÆ, ìÅçôÅÔÆ ðÅÜ Çò¼Ú ó×áå Õð ÇñÁÅ ÔË Áå¶
óÇòèÅé çÅ àÆÚÅ íÅðå ç¶ ÃÅð¶ éÅ×ÇðÕ» ù ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðÇæÕ Áå¶ ðÅÜéÆåÕ ÇÂéÃÅø, ÇòÚÅð» Áå¶ ÇòôòÅÃ

Áå¶ À°êÃéÅ çÆ ÁÅ÷ÅçÆ, ð°åìÅ Áå¶ î½ÇÕÁ» çÆ ÃîÅéåÅ ç¶äÅ Áå¶ ÇòÁÕåÆ ç¶ îÅé ù Õðç¶ Ô¯Â¶ ÃÅð¶ ñ¯Õ»
Çò¼Ú íÅðå íÅò ù êËçÅ ÕðéÅ ÔËÍ ÇÂà åð·» éÅ Õ¶òñ î½ÕÅ, êð ð°åì¶ çÆ ìðÅìðåÅ çÅ òÆ ÇçñÅÃÅ Çç¼åÅ Ç×ÁÅ
ÔËÍ ð°åì¶ çÆ ìðÅìðåÅ Õ¶òñ òð×ÆÔÆä ÃîÅÜ, ÜÅåÆÔÆÚ Çò¼Ú òÆ éÔƺ, Çò¼Ú ÔÆ ÇÜÀ°ºçÆ ðÇÔ ÃÕçÆ ÔËÍ

ìðÅìðåÅ ç¶ ÁÇèÕÅð çÆ ×ð³àÆ Çç³ç¶ ԯ¶ íÅðåÆ Ã³ÇòèÅé çÆ èÅðÅ AE Çò¼Ú ÇñÇÖÁÅ ÔË-
A.ðÅÜ ÇÕö òÆ éÅ×ÇðÕ ç¶ Çòð°è èðî, ÖÅéçÅé, ÜÅå, Çñ³×, Üéî ÃæÅé Ü» ÇÂé·» ÇòÚ¯º ÇÕö ç¶
ÁÅèÅð Òå¶ í¶ç íÅò éÔƺ Õð¶×ÅÍ
B. Õ¯ÂÆ òÆ éÅ×ÇðÕ èðî, ÖÅéçÅé, ÜÅåÆ Çñ³×, Üéî ÃæÅé Ü» ÇÂé·» ÇòÚ¯º ÇÕö ç¶ ÁÅèÅð Òå¶
Ô¶áñÆÁ» ×¼ñ» ñÂÆ Áï¯× Ü» ð¯ÇÕÁÅ éÔƺ ÜÅò¶×Å-

A. ç°ÕÅé», ÃðìÜéÕ í¯ÜäØð Áå¶ ÃðìÜéÕ î³é¯ð³Üé ÃæÅé» Òå¶ ÜÅä ñÂÆÍ
B. Ö±Ô», Õñ¼ì», éÔÅÀ°ä ç¶ ØÅà» Áå¶ ÃËð ç¶ ÃæÅé», ÇÜÃçÆ í³éò» Ü» ê±ðé ðÅÜ ç¶ ÖÜÅé¶
ÇòÚ¯º ç¶Ö-ð¶Ö ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔË Ü» ÃðòÜéÕ êÌï¯× ñÂÆ Ö¯ñ¶ ׶ ÔéÍ

èÅðÅ AF ç¶ Áé°ÃÅð ðÅÜ ç¶ ÁèÆé ÇÕö òÆ çøåð Çò¼Ú ð°÷×Åð Ü» Çéï°ÕåÆ ç¶ îÅîñ¶ Çò¼Ú ÃÅð¶ éÅ×ÇðÕ»,
èðî», ÜÅå, ÖÅéçÅé, Çñ³×, ÇéòÅà ÃæÅé Ü» ÇÂé·» ÇòÚ¯º çÅ òÆ í¶ç íÅò ÕÆå¶ Çìé» ìðÅìð î½Õ¶ ÇîñäÍ èÅðÅ
AG é¶ ÁÛ±å» ù Áäî¼°ñ Õðç¶ Ô¯Â¶ ÇÂÃù ÁêðÅè دÇôå ÕÆåÅ ÔËÍ èÅðÅ AI ç¶ Áé°ÃÅð ÁçÅ ÁÅ÷ÅçÆ ç¶ ÁÇèÕÅð
Çò¼Ú ÇÕö ð¯Õ 寺 Çìé» ÇÕö òÆ ÜÅÇÂ÷ ÇÕ¼å¶ ù Õðé çÆ ÁÅ÷ÅçÆ ÔËÍ

110 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY