Page 208 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

ÁÇèÕÅð Ô¹§ç¶ ÔéÍ Á§å ÇòÚ ÇÜæ¯ å¾Õ ÜéçÇÖÁÅ ÕÅðé» çŠçì§è þ, ò¹µÚ ÜÅåÆÁ» çÆÁ» îÇÔñÅò» ù Çéîé Áå¶ B¯N
î¾èÜÅåÆ çÆ îÇÔñÅò» çÆ å¹ñé» Çò¾Ú ؾà ò»ÞÅ Õðç¶ ÔéÍ Áå¶ îÇÔñÅò» ç¹ÁÅðÅ îÇÔñÅò» ù ÁÇèÕÅð» 寺
Ç÷ÁÅçÅ ò»ÞÅ ÕÆåÅ Ü»çÅ þÍ å¹ñéÅåîÕ ê¹ðô» ç¹ÁÅðÅ îÇÔñÅò» ùÍ ÇÂÔ ÃÅù À¹ÔéÅ ê¹ðô» çÆ êÇðÚÅä ÕðÅÀ¹ä
Çò¾Ú ÃÔÅÇÂåÅ ÕðçÅ þ ܯ ÇÂÃåðÆÁ» ù ÁÇèÕÅð ç¶ä 寺 ÇÂéÕÅð Õðç¶ ÔéÍ ÇÂÔ À¹Ô ê¹ðô Ô¹§ç¶ Ôé ܯ ÔÆä
íÅòéÅ ç¶ ÇôÕÅð Ô¹§ç¶ ÔéÍ ÇéðÅôÅ éÅñ íð¶ Ô¹§ç¶ Ôé ì¹¾èÆ Áå¶ ï¯×åŠؾà ð¾Öç¶ Ôé ÜÅ Çëð ÃîÅÜ Õð±êåÅ Áå¶
îé¯-Õð±êåÅ éÅñ êÆÇóå Ô¹§ç¶ ÔéÍ ÁðæÅå À¹é·» çÅ ÇòÁÕåÆåò ÁÃÇæð Ô¹§çÅ þ, ùíÅÁ 寺 ô§ÕÅ Õðé òÅñ
ÁÅêä¶ ìÚêé Çò¾Ú ÇÔ§ÃÅ ç¶ ÇôÕÅð ԯ¶ Ô¹§ç¶ ÔéÍ Áå¶ êÇðòÅð Çò¾Ú åäÅÁê±ðé ÃÇæåÆÁ» çÅ ÃÅÔîäÅ Õðç¶
ðÇÔ§ç¶ ÔéÍ À¹é·» ÇÂÃåðÆÁ» ù òÆ Áñ¾× 寺 êÇÔÚÅÇäÁÅ ÜÅçÅ Ô¶ ÇÜé·» ù ÁÇèÕÅð» åú ò»ÞÅ ð¾ÇÖÁÅ Ü»çÅ þÍ
À¹Ô ÇÂÃåðÆÁ» Ö¹ç ù ì¶ìà Áé¹íò ÕðçÆ þ, ÔÆä íÅòéÅ éÅñ ×zÇÔÃå Ô¹§çÆ þ, Ö¹ç ç¶ Çòô¶ Çò¾Ú ÔÆé èÅðéÅò»
ð¾ÖçÆ Ô¶, ÃîÅÇÜÕ êÇðê¾ÕåÅ Çò¾Ú ØÅà îÇÔñà ÕðçÆ Ô¶ Áå¶ ÁÅðÇæÕ ð±ê ÇòÚ ÇÕö å¶ Çéðíð Ô¹§çÆ þÍ
ÁÃÆ Û¶ êzÕÅð ç¶ ÁÇèÕÅð» 寺 ò§Úä (deprivation) ù òÆ Áñ¾× å¯ êÇÔÚÅä ÃÕç¶ Ô»: èé ç¶ êðÕ (money
oriented), ÁÅé§çêðÕ (pleasure oriented) Ô¹§ç¶ ÔéÍ ôÕåÆ êðÕ (power oriented), êÆÇóå ÇÂÃåðÆ êðÕ
(victim oriented), ÇÂéÕÅð Õðé òÅñÆ ÇòðåÆ ç¶ ëñÃð±ê (deniar’s pathology oriented), Áå¶ êÇðòÅð çÆ
åäÅÁ ê±ðä ÃÇæåÆÁ» ç¶ ëñÃð±ê (Stressful family situation oriented)Í

ÃòË î¹ñÅÕä (Self Assessment)
B. ÖÅñÆ ÃæÅé» ù íð¯ (Fill in the Blanks):
A. ........... çÆ î¾å ç¶ ìÅÁç ÕÃå±ðìÅ ×»èÆ ðÅÃàðÆ ÃîÅðÕ àðËÃà ÁÅð§í ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ
B. ............. ç¶ ÁÅçðôź ç¶ Áé¹ÃÅð ê¹ðô ÇÂÃåðÆÁ» 寺 Ãð¶ôá Ô¹§ç¶ ÔéÍ
C. .............. Áé¹íÅÇòÕ Ö¯Ü ÇòèÆ ÇÂÃåðÆÁ» çÆ ÃÇæåÆ Áå¶ êåÆÁ» ç¶ ì¯ñìÅñ ç¶ Çò¾Ú ç¶ Ãì§èÅ å¶
î¹ñ»Õä çնå ê¶ô ÕðçÆ þÍ
D. ............. ç¶ ñÂÆ îÅåðÅ î¹ñÕ Á§Õó¶ çÅ êzï¯× ÕÆåÅ Ü»çÅ þÍ
E. ............ ù îÇÔñÅò» ç¶ ñÂÆ ðÅôàðÆ ÕÇîôé çÅ ×áé ÕÆåÅ Ç×ÁÅÍ

A@.E ÇÂÃåðÆÁ» Áå¶ ð¯Ü×Åð (Women and Employment)

ÇîÔéå ç¶ ìÅÜÅð Çò¾Ú ÇÂÃåðÆÁ» ù ÔÅéÆ À¹áÅÀ¹äÆ ê˺çÆ þÍ ÇÂÔ ÔÅéÆ À¹é» çÆ Áéêó·åÅ, ÃîµðæÅ çÆ ØÅà,
ÃîÅÜ ÇòòÃæÅ Çò¾Ú ÔÆä ÃÇæåÆ Áå¶ ëËÃñÅ Õðé Áå¶ ôÕåÆ çÆ Ã§ðÚéŠ寺 À¹é·» ù ìÅÔð ð¾Öä òð×ÆÁ»
ÃÇæåÆÁ» çÅ êzåÆëñ þÍ
A. Õ§îÕÅÜÆ îÇÔñÅò» (The Working Women) : - AIIA çÆ Üé×äéÅ ÕÇîôéð çÆ Çðê¯ðà ç¶ Áé¹ÃÅð
ôÇÔðÅ Áå¶ Çê¿â» Çò¾Ú ÔÆ Øð» çÆ ÚÅð çÆòÅðÆ åÃÆ ìÅÔð ÁÅ Õ¶ Õ§î Õðé òÅñÆÁ», îÇÔñÅò» çÆ Ã§ÇÖÁÅ Çò¾Ú
À¹ñ¶Ö òÅèÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¶Í AIGA çÆ Üé×äéÅ ç¶ Á§ÕÇóÁÅ ç¶ Áé¹ÃÅð ç¶ô çÆ Õ¹¾Þ Õ§î ôÕåÆ Çò¾Ú AC.@% îÇÔñÅ
î÷ç±ð ÃéÍ ÇÂÔ êzåÆôå AIHA Çò¾Ú BE.HI Áå¶ AIIA Çò¾Ú BH.EG Ô¯ Ç×ÁÅÍ ñ×ê× H@% îÇÔñÅò» Ö¶åÆ Õ§î»
Çò¾Ú ñ¾×ÆÁ» ÔéÍ Õ¶òñ AB.@% ÇÂÃåðÆÁ» ÔÆ Õ¶ºçðÆ Áå¶ ðÅÜ êzôÅÃÇéÕ Ã¶òÅò» Çò¾Ú Áå¶ ÃðòÜÇéÕ ÃæÅéÅ
å¶ ñ¾×Æ Ô¶Í ÃÅðäÆ A Áå¶ B Õ¹¾ñ îÇÔñÅ ÜéçÇÖÁÅ Áå¶ ÁéËåÇéÕ îÜç±ð» çÆ Ã°ÞÅÀ°äÅ þ, ܯ ÇÕ AIHA Çò¾Ú
B@.GF ÇîÇñÁé åú ò¾è Õ¶ AIIA Çò¾Úà BH.BG ÇîñÆÁé Ô¯ ×ÂÆÍ
åÅÇñÕÅ 1
íÅðå Çò¾Ú ÇÂÃåðÆ ÜéçÇÖÁÅ Áå¶ îÇÔñÅ ÕÅî×ð

ô¶zäÆ ÇÂÃåðÆ ÜéçÇÖÁÅ ÇÂÃåðÆ ÕÅî×ð ÇÂÃåðÆ ÕÅî×ð çÅ Õ§î
(ÇîñÆÁé» Çò¾Ú) (î°µÖ å¶ ÃÆîÅ) íÅ×ÆçÅðÆ çÆ çð
(ÇîñÆÁé» Çò¾Ú)
1961 1971 1981 1991 1971 1981 19761 1971 1981
Õ°¼ñ 206.2 255.0 318.2 406.5 57.5 36.2 66.3 5.57 3.62 6.63
×ÌÅîÆé 170.6 205.6 245.1 304.0 53.6 32.7 58.5 5.36 3.27 5.85
ôÇÔðÆ 35.6 49.4 73.1 102.5 3.9 3.5 7.8 0.39 0.35 0.78

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 207