Page 137 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 137
«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√ Á∂ «√˪Â
È؇ F.AA Óø◊ Á∆ ’∆Ó ÒØ⁄ Á∆¡ª √Ë≈‰ √«ÊÂ∆¡ª
(Normal Situations of Price Elasticity of Demand)
√Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ : Óø◊ Á∆ ’∆Ó ÒØ⁄ Á∆¡ª ‘∂· «Ò÷∆¡ª «ÂøÈ √«ÊÂ∆¡ª ‘Ø √’Á∆¡ª ‘È-
A. Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Ï≈Ï = A («¬√ ˘ «¬’≈¬∆ È≈Í Á∆ ÒØ⁄ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ)
B. Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ > A. («¬√ ˘ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ) Óø◊ Á∆ «¬√ ’∆Ó ÒØ⁄ ˘
«¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
C. Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ < A. («¬√ ˘ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ ÿæ‡ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ) «¬√ ˘ ÿæ‡ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ Ú∆
«’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Á∆¡ª ¿πÍØ’Â √≈∆¡ª √«ÊÂ∆¡ª ˘ ‘∂· «Ò÷∂ «⁄æª È≈Ò √ÍæÙ‡ ’∆Â≈
‹≈ √’Á≈ ˛Õ
F.AB Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Úæ÷-Úæ÷ √«ÊÂ∆¡ª E=1, E>1 ¡Â∂ E<1 ˘ ÍÃ◊‡ ’È Ú≈Ò∆¡ª Óø◊ Ú¥ª
(Demand Curves Showing E=1, E>1 and E<1)
¡æ◊∂ «⁄æ F.AE, F.AF ¡Â∂ F.AG È≈Ò Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ Á∆¡ª Úæ÷-Úæ÷ √«ÊÂ∆¡ª ÍÃ◊‡ ‘Ø ‘∆¡ª ‘È-
A. «¬’≈¬∆ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ E=1 (Unitary Elastic Demand)- «¬’≈¬∆ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ ¿πÁØ∫ ‘πøÁ∆ ˛, ‹ÁØ∫ ’∆ÓÂ
Á∂ Úˉ ‹ª ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ Ú√» ¿πÍ ’∆Â≈ ‹≈‰ Ú≈Ò≈ ’πæÒ ÷⁄ √«Ê «‘øÁ≈ ˛Õ ’πæÒ ÷⁄ PQÕ «¬æÊ∂
P ’∆ÓÂ, Q= Óø◊Õ «⁄æ F.AE «Úæ⁄ DD Óø◊ Ú¥ «¬’≈¬∆ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ ˘ ÍÃ◊‡ ’ ‘∆ ˛Õ «¬√ ÂØ∫
√ÍæÙ‡ ‘πøÁ≈ ˛ «’ ‹ÁØ∫ ’∆Ó OP ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ OQ MP ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÿæ‡
1 1 1
‘Ø ’∂ OP ‘Ø ◊¬∆ ‘ØÚ∂ ª ’πæÒ ÷⁄ OQ NP ‘ØÚ∂◊≈Õ
2 2 2
÷∂ÂÎÒ OQ MP = ÷∂ÂÎÒ OQ NP
1 1 2 2
«¬√ Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’ Ú√» Á∆ ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ‘؉ ”Â∂ Ú∆ ’πæÒ ÷⁄ √«Ê «‘øÁ≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆
Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ Á∂ Ï≈Ï ¡Â∂ E=1 (Unitary)Õ
«⁄æ F.AE «⁄æ F.AF
B. «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ E>1 (Greater than Unitary Elastic Demand)- «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈
ÒØ⁄Á≈ Óø◊ ¿πÁØ∫ ‘πøÁ∆ ˛, ‹ÁØ∫ Ú√» Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ ”Â∂ ¿π√ ”Â∂ ’∆Â≈ ‹≈‰ Ú≈Ò≈ ’πæÒ ÷⁄ ÚæË
‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ’∆Ó Á∂ Úˉ ”Â∂ ’πæÒ ÷⁄ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «⁄æ F.AF «Úæ⁄ DD Óø◊ Ú¥ «¬’≈¬∆
ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ ˘ ÍÃ◊‡ ’ ‘∆ ˛Õ «¬√ ÂØ∫ ÍÃ◊‡ ‘πøÁ≈ ˛ «’ ‹ÁØ∫ ’∆Ó OP ª ’πæÒ ÷⁄
1
132 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY