Page 139 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇ (i) ‹ÁØ∫ «’√∂ Ú√± Á∆ ’∆Ó Á∂ ÿæ‡ ‹ª «˜¡≈Á≈ ‘؉ È≈Ò ¿π√ ”Â∂ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ’πÒ ÷⁄ «Úæ⁄ ’ج∆
Í«ÚÂÈ È‘∆∫ ‘πßÁ≈ ª Óß◊ Á∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ Á∂ Ï≈Ï (E =1) ‘ØÚ∂◊∆Õ
d
(ii) ‹ÁØ∫ «’√∂ Ú√± Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ È≈Ò ’πÒ ÷⁄ ÚæË ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ’∆Ó Á∂ Úˉ È≈Ò ’πæÒ ÷⁄
ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ’πÒ ÷⁄, ’∆Ó «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ ÂØ∫ ¿πÒ‡ «ÁÙ≈ «Úæ⁄, ⁄æÒÁ≈ ˛, ¿πÁØ∫
Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ (E >1) ‘ØÚ∂◊∆Õ
d
(iii) ‹ÁØ∫ «’√∂ Ú√» Á∆ ’∆Ó ÿæ‡ ‘؉ È≈Ò ’πæÒ ÷⁄ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ’∆Ó Úˉ È≈Ò ’πæÒ ÷⁄
ÚæË ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ’πæÒ ÷⁄ ¿π√ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ⁄æÒÁ≈ ˛, «‹√ «Úæ⁄ ’∆Ó ”⁄ Í«ÚÂÈ ‘πøÁ≈ ˛, ¿πÁØ∫
¿π√ Ú√» Á∆ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ ÿæ‡ (E <1) ‘ØÚ∂◊∆Õ
d
Óø◊ Á∆ ÒØ⁄ ˘ È≈͉ Á∆ ’πæÒ ÷⁄ «ÚË∆ ˘ Â≈«Ò’≈ A È≈Ò Ú∆ √ÍæÙ‡ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛-

Â≈«Ò’≈ A. ’πæÒ ÷⁄ «ÚË∆

Ú√» Á∆ ’∆Ó ÷∆Á∆ ◊¬∆ Ó≈Â≈ ’πæÒ ÷⁄
’πæÒ ÷⁄ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Óø◊ Á∆ ÒØ⁄
(`) («’. ◊Ã≈.) (`)
B D H ’πæÒ ÷⁄ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ «¬’≈¬∆ ÒØ⁄
È‘ƒ ‘πøÁ≈
D B H
A H H
} ‘πøÁ≈ ˛ ÒØ⁄ ‹ª ÒØ⁄Á≈
B D H ‹ÁØ∫ ’∆Ó ’πæÒ ÷⁄ ÿæ‡ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈

D A D } ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÿæ‡ ‘πøÁ∆ ˛ ª
A A@ A@
’πæÒ ÷⁄ ÚæËÁ≈ ˛Õ
} ÷⁄ Ú∆ ÚæËÁ≈ ˛Õ ‹ª Ï∂ÒØ⁄Á≈
B C F ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÚæËÁ∆ ˛ ª ’πæÒ «¬’≈¬∆ ÂØ∫ ÿæ‡ ÒØ⁄

D B H } ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÿæ‡ ‘πøÁ∆ ˛ ª
A D D ’πæÒ ÷⁄ Ú∆ ÿæ‡ ‘πøÁ≈ ˛Õ

Â≈«Ò’≈ A. ÂØ∫ ‘∂· «Ò÷∆ Á∆ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ ÍÃ≈Í ‘πøÁ∆ ˛-

(i) «¬’≈¬∆ ÒØ⁄Á≈ Óø◊ (Unitary Elastic Demand)- Â≈«Ò’≈ A Á∂ Ì≈◊ «¬’ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ ‹ÁØ∫
Ú√» Á∆ ’∆Ó B πͬ∂ ˛ ª Ú√» ”Â∂ ’πæÒ ÷⁄ H πͬ∂ ˛Õ «¬√ ÂØ∫ ¿πÒ‡ ‹∂’ ’∆Ó ÚæË ’∂ D πͬ∂
‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ‹ª ÿæ‡ ’∂ A π«Í¡≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª Ú∆ ’πæÒ ÷⁄ H πͬ∂ ‘∆ «‘øÁ≈ ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄, ’∆ÓÂ
«Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ Á≈ ’πæÒ ÷⁄ ”Â∂ ’ج∆ ÍÃÌ≈Ú È‘ƒ ÍÀ∫Á≈Õ
(ii) «¬’≈¬∆ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ÒØ⁄Á≈ (Greater than Unitary Elasticity)- Â≈«Ò’≈ A Á∂ Á»√∂ Ì≈◊ ÂØ∫ ÍÂ≈
Òæ◊Á≈ ˛ «’ ‹ÁØ∫ Ú√» Á∆ ’∆Ó B πͬ∂ ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ H πͬ∂ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛, ‹∂’ Ú√» Á∆ ’∆ÓÂ
ÚæË ’∂ D πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ H πͬ∂ ÂØ∫ ÿæ‡ ’∂ D πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÿæ‡ ’∂
A π«Í¡≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ ÚæË ’∂ A@ πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄, ’∆Ó «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ
‘؉ Á∂ ÎÒ√»Í ’πæÒ ÷⁄ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ¿πÒ‡ «ÁÙ≈ (Opposite Direction) «Úæ⁄ ‘πøÁ≈ ˛Õ
(iii) «¬’≈¬∆ ÂØ∫ ÿæ‡ ÒØ⁄Á≈ (Less than Unitary Elasticity)- Â≈«Ò’≈ A Á∂ Â∆√∂ Ì≈◊ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈
˛ «’ ‹ÁØ∫ Ú√» Á∆ ’∆Ó B πͬ∂ ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ F πͬ∂ ˛Õ ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÚæË ’∂ D πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª
’πæÒ ÷⁄ ÚæË ’∂ H πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ‹ÁØ∫ ’∆Ó ÿæ‡ ’∂ A π«Í¡≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛ ª ’πæÒ ÷⁄ ÿæ‡ ’∂ D
πͬ∂ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄, ’∆Ó «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ Á∂ ÎÒ√»Í ’πæÒ ÷⁄ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ
Ï≈Ï «ÁÙ≈ (Same Direction) «Úæ⁄ ‘πøÁ≈ ˛Õ

134 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY