Page 183 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇ ¿πÁ∂Ù (Objectives)

«¬√ «¬’≈¬∆ Á∂ ¡«Ë¡ÀÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á «Ú«Á¡≈Ê∆ ÔØ◊ ‘؉◊∂-
J ¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ ‹≈ȉ √ÏßË∆Õ
J ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ «ÈÔÓª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È √ÏßË∆Õ
J «ÈÔÓ Á∂ æÁ ‘؉ ˘ ‹≈ȉ √ÏßË∆Õ

J ÍÀÓ≈È∂ Á∂ ÍzÂ∆ÎÒ √Ófi‰ √ÏßË∆Õ

ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ (Introduction)

‹ÁØ∫ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ «¬’ √≈ËÈ Á∆ Ó≈Â≈ ˘ ÚË≈ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛ Í Ï≈’∆ √≈ËȪ Á∆ Ó≈Â≈ √«Ê «‘ßÁ∆ ˛, ª
√≈ËȪ Á∂ ¡ÈπÍ≈ «Úæ⁄ ¡ßÂ ¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ÓßÈ Ò˙ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ ÁØ √≈ËÈ ‘È-̱Ó∆ ¡Â∂ «Ó‘ÈÂÕ Ì±Ó∆ «¬’
√«Ê (Fixed) √≈ËÈ ˛Õ «Ó‘ÈÂ∆ «¬’ Í«ÚÂÈÙ∆Ò (Variable) √≈ËÈ ˛Õ ÓßÈ Ò˙ Âπ‘≈‚∂ ’ØÒ B ‘À’‡∂¡ ̱Ó∆
˛Õ Âπ√∆∫ A Ó˜Á± ˘ ’ßÓ ”Â∂ Ò◊≈ ’∂ ‡Ó≈‡ Á∆ ÷∂Â∆ ’Á∂ ‘Ø ¡Â∂ «Ó‘È Â∂ ̱Ó∆ Á≈ ¡ÈπÍ≈ A : B ‘ØÚ∂◊≈Õ
‹∂’ Âπ√∆∫ Ó˜Á±ª Á∆ √ß«÷¡≈ ÚË≈ ’∂ B ’ «ÁßÁ∂ ‘Ø Âª ̱Ó∆ ¡Â∂ «Ó‘È Á≈ ¡ÈπÍ≈ ÚæË ’∂ B : B ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈
¡Â∂ ‹∂’ Í«‘Ò∂ ÍzÂ∆ Ó˜Á± B ‘À’‡∂¡ ̱Ó∆ √∆ ª ‘π‰ ÍzÂ∆ Ó˜Á± A ‘À’‡∂¡ ̱Ó∆ «‘ ◊¬∆ ¡Â∂ √≈ËȪ Á∂
¡ÈπÍ≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ‘؉ Á∂ ’≈È ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ Áª È≈Ò Í«ÚÂÈ ‘ØÚ∂◊≈Õ

H.A ¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ (Production Function)

¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ «’√∂ Ú√± Á∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ Ó≈Â≈ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ Ò¬∆ ˜±∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈ËȪ
Á∂ ÌΩ«Â’ ‹ª Â’È∆’∆ √ÏßË ˘ Áæ√Á≈ ˛Õ
Ú≈‡√È Á∂ ¡Èπ√≈, ““«¬’ ÎÓ Á∂ ÌΩ«Â’ ¿πÂÍ≈ÁÈ ¡Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ ÌΩ«Â’ √≈ËȪ Á∂ √ÏßË ˘ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ Á≈
È≈Ó «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ”” (The relation between a firm’s physical production (output) and the material
factors of production (input) is referred to as production function. –Watson)

Âπ‘≈‚∂ Ò¬∆ «¬‘ √Ófi‰≈ ˜±∆ ˛ «’ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ ÌΩ«Â’ ¿πÂÍ≈Á ¡Â∂ ÌΩ«Â’ ¡≈◊ª Á∂ Â’È∆’∆ √ÏßË
˘ Íz◊‡ ’Á≈ ˛ Í ‹Ø Â’È∆’∆ ’πÙÒ ˛ («¬√ ˘ «¬ß‹∆È∆¡ ÂÀ¡ ’Á∂ ‘ÈÕ) ¿π√ Á≈ ¡≈«Ê’ ’πÙÒ («‹Ú∂∫
¡ÊÙ≈√Â∆ ÂÀ¡ ’Á∂ ‘ÈÕ ‘؉≈ ˜±∆ È‘∆∫ ˛Õ

Î◊π√È Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄, ““¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ ¿π‘ Â≈«Ò’≈ («◊‰Â∆ √Ó∆’È) ˛ ‹Ø ¿π√ «˜¡≈Á≈ ¿πÂÍ≈ÁÈ ˘ Íz◊‡
’Á∆ ˛ «‹√ Á≈ «ÁæÂ∆ ‘ج∆ Â’È∆’ Á∂ È≈Ò «’√∂ ¡≈◊ª Á∂ «ÈÙ«⁄ √Ó±‘ È≈Ò ¿πÂÍ≈ÁÈ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ””
(A production function is a schedule (or table or mathematical equation) showing the maximum
amount of output that can be produced from any specified set of inputs, given the existing
technology. –Ferguson)
«¬æÊ∂ «¬‘ «Ë¡≈È Á∂‰≈ ˜±∆ ˛ «’ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÎÒÈ ˘ ‹ÁØ∫ ÌΩ«Â’ ¡≈◊ª (Physical Inputs) ¡Â∂ ÌΩ«Â’
¿πÂÍ≈Á (Physical Output) Á∂ «Úæ⁄ ’ßÓ≈ÂÓ’ √ÏßË (Functional Relationship) Á∂ ±Í «Úæ⁄ ÍÃÌ≈«Ù ’∆Â≈
‹ªÁ≈ ˛, ¿πÁØ∫ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ Ë≈È≈ «¬’ ÍzÚ≈‘ Ë≈È≈ (Flow Concept) Á∂ ±Í «Úæ⁄ √Ó«fi¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ
«¬’ ÍzÚ≈‘ ⁄ ÍëÚÂ∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÂØ∫ Ì≈Ú √Ó∂∫ Á∆ ‘∂’ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ (Ú√±) Á∆¡ª «¬’≈¬∆¡ª
È≈Ò ˛Õ (As a flow variable production refers to units of output per period of time.) Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂
ÂΩ ”Â∂ ‹ÁØ∫ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á≈ ÍæË E@@ «¬’≈¬∆¡ª ÂØ∫ ÚæË ’∂ EE@ «¬’≈¬∆¡ª ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ª «¬√ Á≈ «¬‘ ¡Ê
È‘∆∫ Ò◊≈¿π‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ «’ «Í¤Ò∂ Ó‘∆È∂ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ E@@ «¬’≈¬∆¡ª √È ¡Â∂ ⁄≈Ò± Ó‘∆È∂ «Úæ⁄ «¬‘ ÚæË ’∂
EE@ «¬’≈¬∆¡ª ‘Ø ◊¬∆¡ªÕ ÏÒ«’ «¬√ Á≈ ¡Ê «¬‘ ˛ «’ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á≈ ÍæË E@@ «¬’≈¬∆¡≈ ÍzÂ∆ Ó‘∆È∂ ÂØ∫
ÚæË ’∂ EE@ «¬’≈¬∆¡ª ÍzÂ∆ Ó‘∆È≈ ‘Ø «◊¡≈ ˛Õ

178 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY