Page 185 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇ production or inputs are fixed and others are variable.) ¡Â∂ ÿæ‡ √Ó∂∫ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ √≈ËȪ
Á∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ È≈Ò ‘∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª
«Úæ⁄ ÿæ‡ √Ó∂∫ «Úæ⁄ Í«ÚÂÈÙ∆Ò ¡Â∂ √«Ê ÁØÈØ∫ Â∑ª Á∂ ‘∆ √≈ËÈ ‹ª ¡≈◊ ‘πßÁ∂ ‘È ¡Â∂ ‹∂’
¿πÂÍ≈ÁÈ ÿæ‡ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’È≈ ⁄≈‘πßÁ∂ ‘È Âª ¿π‘ ¡«‹‘≈ ÓΩ‹±Á≈ ÍÒª‡√ ‹ª
ÓÙ∆Ȫ ¡Â∂ ¡Ω˜≈ª Á∂ È≈Ò ’æ⁄∂ Ó≈Ò ¡Â∂ «Ó‘È Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’’∂ ‘∆ ’
√’Á∂ ‘ÈÕ «¬√ Á∂ ¿πÒ‡ ‹∂’ ¿π‘ ÿæ‡ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ’Ó∆ ’È≈ ⁄≈‘πßÁ∂ ‘È Âª ¿π‘ ’æ⁄∂
Ó≈Ò Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈ ¡Â∂ ÿæ‡ Ó˜Á±ª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’’∂ ’ √’Á∂ ‘È Í ¿π‘ ’≈÷≈È∂ Á∆ «¬Ó≈Â
‹ª ÍÒª‡ ˘ Âπß ÷ÂÓ È‘∆∫ ’ √’Á∂ ⁄≈‘∂ ÿæ‡ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ¿πÈ∑ª Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò «ÏÒ’πÒ Ú∆ È‘∆∫ ’∆Â≈
‹≈Ú∂Õ
(ii) Á∆ÿ ’≈Ò (Long Period or Long Run)- Á∆ÿ ’≈Ò √Ó∂∫ Á∆ ¿π‘ ‘æÁ ˛ «‹√ «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∂ √≈∂
√≈ËÈ ‹ª ¡≈◊ ͫÚÂÈÙ∆Ò ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ (Long period or long run is defined as that period of
time in which all factors of production or inputs as variable.) Á∆ÿ ’≈Ò «Úæ⁄ ’ج∆ √«Ê √≈ËÈ
È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ √≈∂ √≈ËÈ Í«ÚÂÈÙ∆Ò ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄ Á∆ÿ ’≈Ò ÂØ∫ Ì≈Ú √Ó∂∫ Á∆ ¿π√ Á∆ ‘æÁ
È≈Ò ˛ «‹√ «Úæ⁄ √≈∂ √≈ËȪ Á∆ Ó≈Â≈ ˘ ÿ‡≈«¬¡≈ ¡Â∂ ÚË≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ

H.D ¿πÂÍ≈ÁÈ ‹ª ¿πÂÍ≈Á Á∆¡ª Ë≈È≈Úª (Concepts of Output or Product)

¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆¡ª «ÂßÈ Ó‘æÂÚͱÈ Ë≈È≈Úª ‘È- (i) ’πæÒ ¿πÂÍ≈Á (Total Product), (ii) ¡Ω√ ¿πÂÍ≈Á (Average
Product), (iii) √∆«Ó ¿πÂÍ≈Á (Marginal Product) Õ
(i) ’πÒ ¿πÂÍ≈Á (TP)- «¬’ Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ Á≈ ’πÒ ¿πÂÍ≈Á ¿π‘ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ ˛ ‹Ø ¿π√ √≈ËÈ
Á∆ «¬’ «ÁæÂ∆ ‘ج∆ Ó≈Â≈ Á≈ √«Ê √≈ËÈ Á∂ È≈Ò «¬√Â∂Ó≈Ò ’È ”Â∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ ‘πßÁ≈ ˛Õ (Total
product of a variable factor is the maximum output produced by combining a given input
of that factor with the fixed factor.)
TR = AP × L
or
TP = SMP
(«¬æÊ∂ TP = ’πÒ ¿πÂÍ≈Á, AP = ¡Ω√ ¿πÂÍ≈Á , L = ¿πÂÍ≈Á Á≈ Í«ÚÂÈÙ∆Ò ¡≈◊Â, MP = √∆«ÓÂ
¿πÂÍ≈ÁÈÕ)
(ii) ¡Ω√ ¿πÂÍ≈Á (AP)- Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ Á∂ ¡Ω√ ¿πÂÍ≈ÁÈ ÂØ∫ Ì≈Ú ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆ ¿π√ Ó≈Â≈ ÂØ∫
‘À «‹√ Á≈ ¡ßÁ≈˜≈ ’πÒ ¿πÂÍ≈ÁÈ ˘ Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ Á∆ «¬√Â∂Ó≈Ò ’∆Â∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª ’πÒ
«¬’≈¬∆¡ª È≈Ò Ì≈◊ Á∂ ’∂ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ ÚæÒØ∫ Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ Á∆ ‘∂’ «¬’≈¬∆ Á≈
¡Ω√ ¿πÂÍ≈Á ÍÂ≈ ‘ßπÁ≈ ‘ÀÕ (The average product of a variable factor is simply the total
product of the factor divided by the total units of the variable factor.)
TP
AP =
L

(«¬æÊ∂ AP = ¡Ω√ ¿πÂÍ≈Á, TP = ¿πÂÍ≈Á, L = Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ «‹Ú∂∫ «Ó‘È Á∆¡ª ’πÒ «¬’≈¬∆¡ª)Õ
(iii) √∆«Ó ¿πÂÍ≈Á (MP)- Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ Á≈ √∆«Ó ¿πÂÍ≈Á ¿π√ √≈ËÈ Á∆ «¬’ «˜¡≈Á≈ ‹ª ÿæ‡
«¬’≈¬∆ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’È È≈Ò ’πÒ ¿πÂÍ≈Á «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò≈ Í«ÚÂÈ (Marginal product of a
variable factor is the change in total product resulting from the use of one more or one
less unit of the variable factor.)
‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄, √∆«Ó ¿πÂÍ≈Á Í«ÚÂÈÙ∆Ò √≈ËÈ ˘ Ó≈Â≈ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ Á∂ ’≈È ’πÒ
¿πÂÍ≈ÁÈ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂÈ Á∆ Á Á≈ È≈Í ˛Õ

180 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY