Page 62 - DEDU403_EDUCATIONAL_TECHNOLOGY_PUNJABI
P. 62
ftfdne seBhe
B'N 3H ftnkfynk ns/ gq:'r gqdoPB Bhsh (Lecture Cum Demonstration Strategies)
ftnkfynkB ns/ gqdoPB BhshnK dk go;go xDk ;zpzX j?, fJ; bJh fJj d'B' gqEe BhshnK
fJeZm/ fwb e/ ftnkfynkB ns/ gq:'r^gqdoPB ftXh B{z iBw fdzdhnK jB. fJ; ftXh ftZu
ftnkfynkB Bhsh d/ d'PK B{z d{o eoe/ gqdoPB Bhsh d/ r[DK B{z j'o th finkdk gqGktPkbh pDk
fdzdhnK jB. fJj fJeZmh Bhsh ;w/A ns/ Pesh d'jK jh Yzr Bkb fwZsoe j?. fJ; Bhsh
ftZu nfXnkge ftnkfynkB dh ;jkfJsk Bkb f;Xkse gZy B{z ;gPN eodk j? ns/ P:kwgN
ns/ j'o ;jkJh ;wZroh dh wdd Bkb fuZso ns/ eEB gq;s{s eodk j?. fco f;XKse gZy B{z
finkdk ;gPN eoB d/ bJh iwks d/ ftfdnkoEhnK dh ;jkfJsk Bkb gq:'r gqdoPB eodk j?.
gqdoPB d/ ftukb/ T[j ftfdnkoEhnK s'A gqPB g[ZSdk ofjzdk j?. fJ; dk gq:'r ftfdnkoEhnK
dh T[wo, ;woZEk ns/ tksktoD d/ nB[ko eoBk ukjhdk j?.
ftP/PsktK (Characteristics)
(1) ftnkfynkB Bhsh d/ ;ko/ d'P d{o j' iKd/ jB.
(2) gqdoPB Bhsh d/ ;ko/ r[DK T[gbpX j[zd/ jB.
(3) ftfdnkoEhnK B{z finkdk ;gPN frnkB gqkgsh j[zdh j?.
d'P (Demerits)
(1) ftfdnkoEhnK B{z nkgD/^nkg T[geoDK B{z ;[szsok Bkb gq:'r eoB dk w"ek BjhA
fwbdk.
(2) ftfdnkoEh fJ; Bhsh ftZu gq:'r Bk eoe/ BohyD eod/ jB. jo/e pkbe d/ bJh
BohyD eoe/ nzefVnK dk ;zrqfj s/ nzeB ;zGt BjhA j' gkT[Adk.
(3) fJj Bhsh nkofEe fdqPNh s'A bkGekoh BjhA j?.
;[Mkn (Suggestions)
(1) nfXnkge B{z gqdoPB s'A gfjbK gq:'r ;zpzXh f;XKse ns/ gq:'rkswe frnkB ;gPN
j'Dk ukjhdk j?.
(2) nfXnkge B{z io{os nB[;ko fdqP^Pot ;wZroh dk gq:'r eoBk ukjhdk j?.
(3) gq:'r^gqdoPB ;ob ns/ ftfdnkoEhnK d/ nB[Gt ns/ ;so s/ nXkfos j'D/ ukjhd/
jB.
(4) gqdoPB s'A gfjbK nfXnkge B{z gq:'r dk g{ot nfGnk; eo b?Dk ukjhdk j? ns/
T[sgzB j'D tkbhnK ;kohnK PzektK ftZu ;wkXkB s/ Gbh^GKs ftuko eo b?Dk
ukjhdk j?.
(5) ftfdnkoEhnK dk gq:'r^gqdoPB ftZu finkdk s'A finkdk ;fj:'r b?Dk ukjhdk j?.
T[jBK B{z gq:'r ;zpzXh S'N/^S'N/ T[ZsodkfJst th gqdkB ehs/ ikD/ ukjhd/ jB.
(6) gq:'r^gqdoPB ftXh ftZu fdZs/ rJ/ j'o ;[MktK s/ th fXnkB d/Dk ukjhdk j?.
4H BohyD^nfXnB Bhsh (Supervised Study Strategy)
BohyD^nfXnB Bhsh nkgD/^nkg ftZu g{oD ftxh BjhA j?. fJ; bJh fJ; dk gq:'r
finkdkso j'o ftXhnK d/ Bk ehsk iKdk j?. fe;h th ;wZf;nk d/ ;wkXkB d/ bJh
ftfdnkoEhnK B{z ;zpzXs ;kfjs iwks ftZu Sg/ o{g ftZu iK ;kJheb';NkJhbv o{g ftZu fdZsk
iKdk j?. ftfdnkoEhnK B{z fJj ;kfjs tzvD s'A gfjbK ;kfjs B{z gVQB d/ bJh ns/ fXnkB d/D
d/ bJh gqw[Zy fpzd{nK tZb nkeofPs eoB ;zpzXh T[fus fBod/P gqdkB ehs/ iKd/ jB. fco
;kfjs gmB d/ bJh fBPfus ;wK dZf;nk iKdk j?. ftfdnkoEh nkgD/^nkg gVQe/ nkgDhnK
;wZf;nktK ns/ gqPBK d/ T[ZsoK sZe gj[zud/ jB. gVQB d/ pknd ftfdnkoEhnK s'A fJj
;kfjs pzd oZyD d/ bJh fejk iKdk j? ns/ fco nfXnkge gqPBK ns/ ;wZf;nktK d/
gq;s{sheoD d/ wkfXnB d[nkok gkm B{z ftef;s eodk j?.
56 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY