Page 276 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM

«¬’≈¬∆ñAD: Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ

AD.C.B Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ (Bhartiya Janta Party) È؇
‹πÒ≈¬∆ AIGI «Úæ⁄ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á∆ Úß‚ ÁØ‘∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ Á∂ ÍzÙÈ ”Â∂ ‘ج∆ √∆, «‹√ Á∂ ÎÒ√±Í F ¡ÍzÀÒ AIH@
˘ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ ω∆ ¡Â∂ ¿π√ √Ó∂∫ «¬‘ Óß◊ ’∆Â∆ ◊¬∆ «’ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ √≈Ï’≈ ‹È √ßÿ Á∂
ÓÀ∫Ï ¡≈͉≈ √ÏßË ≈Ù‡∆ √ÚÀ √∂Ú’ √ßÿ È≈ÒØ∫ ͱ∆ Â∑ª ÂØÛ ÒÚ∂ Í ¿πÈ∑ª È∂ «¬√ ˘ Óßȉ ÂØ∫ «¬È’≈ ’∆Â≈
¡Â∂ ‹ÁØ∫ AI Ó≈⁄ AIH@ ˘ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á∂ ’∂∫Á∆ √ß√Á∆ ÏØ‚ È∂ «¬√ «¬æ¤≈ Á≈ «¬’ Íz√Â≈Ú Í≈√ ’∆Â≈ ¿πÁØ∫
¡‡Ò «Ï‘≈∆ Ú≈‹Í≈¬∆, Ò≈Ò «¥ÙÈ ¡‚Ú≈È∆ ¡Â∂ È≈È≈‹∆ Á∂ÙÓπæ÷ È∂ ÁÒ Á≈ ≈Ù‡∆ ¡«ËÚ∂ÙÈ ÏπÒ≈¿π‰ Á∆
Óß◊ ’∆Â∆ Í Í≈‡∆ Ú≈‹Í≈¬∆ Á∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ «Úæ⁄ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á≈ ◊·È ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ
«¬√ √ÏßË «Úæ⁄ «¬‘ ÂæÊ «Ë¡≈È Á∂‰ ÔØ◊ ‘À «’ ‹ÁØ∫ AIGE-GG Á∂ ¡‰Í¤≈Â∂ √ß’‡’≈Ò ÁΩ≈È √≈∂ ≈Ù‡Ú≈Á∆
◊À-’ª◊√∆ ÁÒª Á≈ «ÚÒÔ ’’∂ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á≈ ◊·È ’È Á∆ ◊æÒÏ≈ ⁄æÒ ‘∆ √∆, ¿πÁØ∫ ‹È √ßÿ Á∂
Óπ÷∆¡ª È∂ ÷πÁ «¬‘ ◊æÒ ¸æ’Á∂ ‘ج∂ √ÍæÙ‡ ÙÏÁª «Úæ⁄ «¬‘ «’‘≈ √∆ «’ ¿π√ Á∂ ÓÀ∫Ï √ÚÀ √∂Ú’ √ßÿ È≈Ò ¡≈͉≈
√ÏßË ’Á∆ È‘∆∫ ÂØÛ‰◊∂Õ ‹∂’ ‘Ø ÁÒª ˘ «¬‘ «ÚÚ√Ê≈ ÓȘ± ‘ØÚ∂ Â≈ Ú∆ ‹È √ßÿ Íz√Â≈«Ú ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆
«Úæ⁄ ¡≈͉≈ «ÚÒÔ ’∂◊≈Õ ¿π√ √Ó∂∫ ÒØ’ ÁÒ, √Ó≈‹Ú≈Á∆ ‹ª ’ª◊√ (√) ¡≈«Á «Úæ⁄Ø∫ «’√∂ È∂ «¬√ Ó≈ÓÒ∂ ˘
È‘∆∫ ¿π·≈«¬¡≈ ¡Â∂ ‹È √ßÿ Óπ÷∆¡ª Á∆ ◊æÒ ¿πÈ∑ª È∂ ÓßÈ Ò¬∆Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á √øÈ AIGI «Úæ⁄ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆
”⁄ √æÂ≈ ‹ª ¡◊Ú≈¬∆ Á∆ ÒÛ≈¬∆ √Ó∂∫ ⁄È «√ßÿ -≈‹ È≈≈«¬‰ ¡À∫‚ ’ßÍÈ∆ È∂ ‹È √ßÿ ÓÀ∫Ïª Á∆ «¬√ ÁØ‘∆
ÓÀ∫Ï«ÙÍ Á≈ Ó≈ÓÒ≈ ¿π·≈«¬¡≈ ¿πÁØ∫ Íπ≈‰∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ È∂Â≈Úª √«‘ ‹◊‹∆ÚÈ ≈Ó ¡Â∂ ⁄ßÁ Ù∂÷ ¡≈«Á È∂
¿πÈ∑≈ Á≈ √≈Ê È‘∆ «ÁæÂ≈ √∆Õ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á≈ Í«‘Ò≈ ≈Ù‡∆ ¡«ËÚ∂ÙÈ BG Á√ßÏ AIH@ ˘ ÏßϬ∆ «Úæ⁄
‘Ø«¬¡≈Õ «¬√ √ßÓ∂ÒÈ «Úæ⁄ EE ‘˜≈ ÍzÂ∆«ÈË∆¡ª È∂ «‘æ√≈ «Ò¡≈, «‹√ «Úæ⁄ F ‘˜≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «¬√Â∆¡ª √È,
‹Ø «’ ¡≈͉∂ ¡≈Í «Úæ⁄ √πÂßÂÂ≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á «’√∂ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Ò¬∆ «¬’ ’∆Â∆Ó≈È ‘∆ ˛Õ
Í≈‡∆ Á∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ (Membership of Party)- Í≈‡∆ Á∂ √ß«ÚË≈È Á∆ Ë≈≈ G ¡Èπ√≈ ’ج∆ Ú∆ Ì≈Â∆ È≈◊«’
«‹√ Á∆ ¿πÓ AH √≈Ò ‹ª «¬√ ÂØ∫ ÚË∂∂ ‘ØÚ∂ ¡Â∂ ‹Ø √ß«ÚË≈È Á∆ Ë≈≈ B ˘ √Ú∆’≈ ’Á≈ ‘ØÚ∂, ÓÀ∫Ï«ÙÍ Á∂
Î≈Ó (Annexure) «Úæ⁄ «Ò÷Â∆ ÿØÙ‰≈ ’È ”Â∂ ¡Â∂ «ÈÙ«⁄ ‡À’√ Á∂‰ ”Â∂ Í≈‡∆ Á≈ ÓÀ∫Ï ω √’Á≈ ˛Õ
Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ Òæ◊Ì◊ EE Òæ÷ ˛, ‹ÁØ∫ «’ ‹È √ßÿ Á∆ ÓÀ∫Ï √ß«÷¡≈ ’Á∆ Ú∆ AB Òæ÷ ÂØ∫
¿πÍ È‘∆∫ ◊¬∆ √∆Õ
«ÈÙ≈È≈ ¡Â∂ ¿πÁ∂Ù (Aim and Objects)-Í≈‡∆ Á∂ √ß«ÚË≈È Á∆ Ë≈≈ B «Úæ⁄ «’‘≈ «◊¡≈ ˛-““Í≈‡∆ ≈Ù‡∆
√ÓÈÚÔ, ÒØ’ÂßÂ, √’≈≈ÂÓ’, ËÓ «ÈÍæ÷, ◊ªË∆Ú≈Á∆ √Ó≈‹Ú≈Á ¡Â∂ Ó±Òª ”Â∂ ¡Ë≈« ≈‹È∆Â∆ Ò¬∆
«’ √ß’ÒÍ ˛Õ Í≈‡∆ ¡≈«Ê’ ¡Â∂ ≈‹È∆«Â’ √æÁ∂ Á∂ «Ú’∂∫Á∆’È «Úæ⁄ ÌØ√≈ æ÷Á∆ ˛Õ (“The Party
shall be committed to furthering national integration, democracy, Positive Secularism, Gandhian
Socialism and value based politics. The party stands for decentralisation of economic and political
power.)

(A) «¬√ Â∑≈ Á∂ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ «Úæ⁄ Íø‹ «√˪ª-≈Ù‡∆ √ÓÈÚÔ, ÒØ’ÂßÂ, √’≈≈ÂÓ’, ËÓ «ÈÍæ÷Â≈
◊ªË∆Ú≈Á∆ √Ó≈‹Ú≈Á ¡Â∂ Ó±Òª ”Â∂ ¡Ë≈« ≈‹È∆Â∆ ÍzÂ∆ «ÈÙ·≈ Íz◊‡ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛Õ

(B) Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ È∂ Úæ‚∂ ≈‹ª Á∆ ‹◊∑≈ ”Â∂ «ÈÔØ«‹Â «Ú’≈√ ¡Â∂ ’πÙÒ ÍzÙ≈√È Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò
¤Ø‡∂ ≈‹ª Á∆ ˜± ”Â∂ ˜Ø «ÁæÂ≈Õ
(C) √’≈≈ÂÓ’ ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ Á∂ «È⁄ØÛ ˘ √ÍæÙ‡ ’Á∂ ‘ج∂ ÁÒ È∂ «¬‘ ÿØÙ‰≈ ’∆Â∆ «’ «¬√ Á≈ ¡Ê
’∂ÚÒ Ë≈«Ó’ √«‘‰Ù∆ÒÂ≈ ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ ÈÀ«Â’ Ó±Òª Á≈ √ÈÓ≈È Ú∆ ˛Õ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ «Úæ⁄ ’ª◊√ Á∂
ËÓ «ÈÍæ÷Â≈ «√˪ Á∆ ¡≈ÒØ⁄È≈ ’Á∂ ‘ج∂ «’‘≈ «◊¡≈ «’ ¿π‘ ◊À-ÈÀ«Â’, ÓΩ’≈ÍÃ√ ¡Â∂ ÒØ’ª
Ò¬∆ ËØ÷≈ ˛ «’™«’ «¬√ È∂ √ßÍzÁ≈«¬’Â≈ ˘ ÏÛ∑≈Ú≈ «ÁæÂ≈ ˛Õ

(D) ÁÒ ⁄؉ Íz‰≈Ò∆ «Úæ⁄ √πË≈ª Á≈ √ÓÊ’ ˛Õ Ú؇ Í≈¿π‰ Ò¬∆ ¿πÓ BA √≈Ò ÂØ∫ ÿ‡≈ ’∂ AH √≈Ò ’È
Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ ˛Õ

(E) ÁÒ-ÏÁÒ ˘ ÷ÂÓ ’È Ò¬∆ ’≈˘È Í≈√ ’È Á≈ √ÓÊÈ ’Á≈ ‘ÀÕ
(F) Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Úæ÷-Úæ÷ Ú◊ª Ò¬∆ ÈΩ’∆¡ª «Úæ⁄ √Ê≈È √πæ«÷¡Â ’È Á∆ ÚÂÓ≈È «ÚÚ√Ê≈

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 269