Page 284 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM

«¬’≈¬∆ñAD: Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ

D Ì≈Â∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ È∂ «ÚÁ∂Ù∆ È∆Â∆ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ ¡Ó∆’≈ «ÚØË∆ È∆Â∆ ˘ ¡Í‰≈¿π‰ Á≈ √ÓÊÈ ’∆Â≈Õ È؇
«√æ‡≈ (Conclusion)-Ì≈Â∆ ’«Ó¿±«È√‡ Í≈‡∆ Á≈ ¡ßÁ±È∆ «Ú⁄≈’ √ßÿÙ Í«‘Òª Ùz∆ ‹Ú≈‘ Ò≈Ò È«‘± Á∂
«Ú¡’Â∆ÂÚ ”Â∂ ’∂∫Á« «‘≈ ¡Â∂ ¿π√ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬√ ÍzÙÈ ”Â∂ Ï«‘√ ’Á∂ ‘ج∂ «¬‘ ‹‹ √«ÊÂ∆ ˘ Í‘πß⁄
¸æ’∆ ˛ «’ Ùz∆ÓÂ∆ «¬ßÁ≈ ◊ªË∆ «Úæ⁄ Âæ‡√Ê «‘≈ ‹≈Ú∂ ‹ª ÍzÂ∆Íæ÷ Á∂ «¬’ª◊∆ «ÚØË∆ Á≈ √≈Ê Á∂Ú∂ ‹ª È≈ Á∂Ú∂Õ
¡ÍzÀÒ AIH@ «Úæ⁄ Í≈‡∆ Á∆ Úß‚ ÂØ∫ Ï≈¡Á Í≈‡∆ È∂ Ú≈ÓÍøÊ∆ ÁÒª Á∆ ¬∂’Â≈ ”Â∂ ˜Ø «ÁæÂ≈Õ Í≈‡∆ Á≈ Ì«Úæ÷
¿π‹ÚÒ È‘∆∫ ˛Õ Í≈‡∆ Á∆ ÒØ’«ÍÃÔÂ≈ Ï‘π ÿæ‡ ‘Ø ¸æ’∆ ‘ÀÕ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò ¡Â∂ ’∂Ò «Úæ⁄ ‘∆ ‘≈Ò∂ «¬√ Á≈ ÊØÛ∑≈
Ï‘π ÍzÌ≈Ú ˛Õ

Ó≈’√Ú≈Á∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ Á∆¡ª È∆Â∆¡ª ¡Â∂ ¿π√ Á∂ ÍzØ◊≈Óª Á≈ Úȉ
(Describe the Policies and Programme of C.P.I(M.))

Ì≈Â∆ √≈ÓÚ≈Á∆ Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÒ Ì≈ «Úæ⁄ √πÂßÂ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ AIFD ÁΩ≈È ‘Ø∫Á «Úæ⁄
¡≈«¬¡≈Õ ¡‰Úø‚∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ÁÒ Á∂ √≈∂ ¿π◊Ú≈Á∆ È∂Â≈Úª È∂ ‹Ø Ù≈√’ ÁÒ ’ª◊√ ÍzÂ∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ Á∆
ÈÓ È∆Â∆ ÂØ∫ ¡√ßÂπÙ‡ √È, ÁÒ ”⁄Ø∫ «È’Ò ’∂ √πÂßÂ ±Í «Úæ⁄ «¬’ «Ú¡≈Í∆ √ß◊·È ◊«·Â ’∆Â≈Õ
ÁÒ Á≈ «¬«Â‘≈√- Ì≈Â∆ √≈ÓÚ≈Á∆ Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÒ Á≈ «¬«Â‘≈√ ¡√Ò «Úæ⁄ ¡‰Úø‚∂ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ «Úæ⁄ ÓΩ‹±Á
ÁØ «ÚØË∆ «√˪’ Íæ÷ª Á∂ √ßÿÙ Á≈ «¬«Â‘≈√ ˛Õ ¡ß◊∂˜ª ÚæÒØ∫ ’ª◊√ Á∂ È∂Â≈Úª ˘ √æÂ≈ ÂÏÁ∆Ò ’È È≈Ò
ÍÀÁ≈ ‘ج∆ √«ÊÂ∆ Á∂ ÓπÒª’‰ √Ó∂∫ ‘∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ÁÒ Á∂ ÓΩ‹±Á ÁØ «ÚØË∆ «Ú⁄≈ª Á≈ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛Õ ÁÒ ¡ßÁ
«¬‘ √ßÿÙ «Ú⁄≈’, √ß◊·È≈ÂÓ’ ¡Â∂ ≈‹È∆«Â’ ¡≈«Á √≈∂ ÍæËª ”Â∂ ÓΩ‹±Á √∆Õ ÚÂÓ≈È √Á∆ Á∆ Íø‹Ú∆∫
√Á∆ Á∂ Ùπ± «Úæ⁄ ‘∆ «¬‘ ÁØ «ÚØË∆ «ÁzÙ‡∆’؉ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ «Úæ⁄ ¿πµÌ ’∂ ¿πÍ ¡≈ ¸æ«’¡≈ √∆Õ
√≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ «Úæ⁄ ÓΩ‹±Á «¬‘ ÁØ «ÚØË∆ «ÁzÙ‡∆’؉ ¡ÍzÀÒ AIEF «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ Á∆ ⁄ΩÊ∆ ’ª◊√
Ú‹Ø∫ ¿πÌ ’∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈ ◊¬∂Õ √æÂ≈Ë≈∆ ’ª◊√ Á∂ √ÓÊÈ «Úæ⁄ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ Á∂ ◊πæ‡ È∂ Ì«Úæ÷ «Úæ⁄ Ú≈ÍÈ
Ú≈Ò∆ ‘∂’ ÿ‡È≈ ˘ «¬√ Â∑ª Í∂Ù ’∆Â≈ «‹√ «Úæ⁄ «’ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ ¡Â∂ √æÂ≈Ë≈∆ ’ª◊√ Á∂ √«‘ÔØ◊ È≈Ò
’ßÓ ’È Á∆ ˜± Íz◊‡ ‘ØÚ∂Õ Ì≈Â∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ «Úæ⁄ ͬ∆ Á≈ Á≈ Óπæ÷ ’≈È ¡ßÂ≈Ù‡∆ √≈ÓÚ≈Á Á∂
¡ßÁØÒÈ «Úæ⁄ ÍÀÁ≈ ‘ج∆¡ª ÁØ «ÚØË∆ «ÁzÙ‡∆’؉ª Á≈ ¡ßÌ Ú∆ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ⁄∆È∆ ‘ÓÒ∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬√
√≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ È∂ ¡≈͉∂ ¡≈Í ˘ AIFD «Úæ⁄ «¬’ ÈÚ∂∫ ¡«÷Ò Ì≈Â∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ √ß◊«·Â ’∆Â≈ ‹Ø Ì≈Â∆
√≈ÓÚ≈Á∆ (Ó≈’√Ú≈Á∆) ÁÒ ’‘≈™Á≈ ‘ÀÕ Ì≈ Á∂ ⁄؉ ¡≈ÔØ◊ È∂ «¬√ ¡«÷Ò Ì≈Â∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Ó≈ÈÂ≈
ÍzÁ≈È ’∆Â∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ⁄؉ «⁄ßÈ∑ “‘ÊΩÛ≈ Á≈ÈÂ∆” ‘ÀÕ AIFG Á∆¡ª ⁄ΩÊ∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ «¬√ ˘ AI
√Ê≈È «ÓÒ∂ ¡Â∂ ¿π√ È∂ C.G% Ú؇ Íz≈Í ’∆Â∂Õ «¬√ Á∂ ÍzÌ≈Ú ÷∂Â Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò ¡Â∂ ’∂Ò ‘ÈÕ AIGA Á∆¡ª
Íø‹Ú∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ Ó≈’√Ú≈Á∆ Í≈‡∆ ˘ CE √∆‡ª «ÓÒ∆¡ªÕ Á√ßÏ AIHD Á∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ Á∆¡ª
⁄؉ª «Úæ⁄ Í≈‡∆ ˘ ’∂ÚÒ B@ √∆‡ª «ÓÒ∆¡≈Õ Ó¬∆-‹±È AIIA Á∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÒ ˘
CE √∆‡ª «ÓÒ∆¡ª ¡Â∂ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò «Úæ⁄ «¬√ Á∆ √’≈ ω∆∂Õ
Ó≈’√Ú≈Á √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ Á≈ √Ó≈«‹’ ¡Ë≈ (Social Base of the Marxist Communist Party)- Ó≈’√Ú≈Á∆
Í≈‡∆ Á≈ √Ó≈«‹’ ¡Ë≈ Ì≈Â∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «Ú¡≈Í’ ˛Õ «¬√ ÁÒ ˘ ÏπæË∆‹∆Ú∆¡ª, ÈΩ‹Ú≈È,
«Ú«Á¡≈Ê∆ ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ’’∂ Ó‹Á±ª ¡Â∂ «’√≈Ȫ Á≈ √ÓÊÈ Íz≈Í ˛Õ ™fi ª «¬√ ˘ Ì≈ Á∂ √≈∂ Ì≈◊ª
«Úæ⁄ Ó˜Á±ª Á≈ √ÓÊÈ Íz≈Í ˛ Í «¬√ ÁÒ Á≈ ·Ø√ √Ó≈«‹’ ¡Ë≈ ’∂ÚÒ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò, ’∂Ò, «ÂzÍπ≈ ¡Â∂
¡ªË≈ ÍzÁ∂Ù «Úæ⁄ ˛Õ ¡æ‹-’æÒ∑ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò, ’∂Ò ¡Â∂ «ÂzÍπ≈ «Úæ⁄ Ú≈ÓÍøÊ∆ ÓØ⁄∂ Á∆¡ª √’≈ª ‘È, «‹√
Á∆ ¡◊Ú≈¬∆ Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÒ ’ «‘≈ ˛Õ AIHG Á∆¡ª ⁄؉ª «Úæ⁄ Ó≈’√Ú≈Á∆ Í≈‡∆ ˘ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò ¡Â∂
’∂Ò «Úæ⁄ Ó‘≈È √ÎÒÂ≈ «ÓÒ∆Õ Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò «Úæ⁄ «¬√ Á∆¡ª ‹Û∑ª Ï‘π ◊«‘∆¡ª ‘È Í Á∂Ù Á∂ ‘Ø «‘æ«√¡ª
«Úæ⁄ «ÚÙ∂Ù ’’∂ ‘«¡≈‰≈, «‘Ó≈⁄Ò ÍzÁ∂Ù, ÓæË ÍzÁ∂Ù, ≈‹√’≈È, ¿πµÂ ÍzÁ∂Ù, «ÁæÒ∆, ‹ßÓ± ’ÙÓ∆, ◊π‹≈Â,
Ó‘≈≈Ù‡ ¡≈«Á «Úæ⁄ «¬√ Á≈ ’ج∆ √Ó≈«‹’ ¡Ë≈ È‘∆∫ ˛Õ Íø‹≈Ï «Úæ⁄ «¬√ ˘ ÊØÛ∑≈ Ï‘π √ÓÊÈ Íz≈Í ˛Õ
Ó≈’√Ú≈Á∆ √≈ÓÚ≈Á∆ ÁÒ ±√ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ⁄∆È Á∂ «˜¡≈Á≈ ȘÁ∆’ ˛Õ

Á√Ú∆∫ ÒØ’ √Ì≈ Á∆¡ª ⁄؉ª Ò¬∆ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ
(i) Ó≈’√Ú≈Á∆ ÁÒ È∂ ¡≈͉∂ ⁄؉ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ «Úæ⁄ ≈Ù‡∆ ÓØ⁄∂ ˘ Ú؇ Á∂‰ Ò¬∆ ¡Â∂ ’ª◊√
Â∂ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á≈ «ÚØË ’È Ò¬∆ «’‘≈Õ «¬√ ÁÒ È∂ «’‘≈ «’ Ì≈Â∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 277