Page 122 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñC: √Ó≈‹Ù≈√Â Á∆¡ª Ùπ»¡≈Â∆ Ë≈È≈Úª

’∆ ÙÈ≈Ê∆ √Ó±‘ √ÓπÁ≈«¬ ˛? È؇
ÙÈ≈Ê∆ √Ó±‘ (refugee groups) ‹ª ¡≈Ú≈√∆ (immigrants) ˘ Ú∆ ¡√∆∫ √ÓπÁ≈«¬ ’«‘ √’Á∂ ‘ªÕ «¬‘ ÒØ’
«¬’ «ÚÙ∂Ù Ì≈Ù≈ ÏØÒÁ∂ ‘È Ï≈Ï ∆Â∆-«Ú≈˜ª Á≈ Í≈Ò‰ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬’ Á±√∂ Á∂ È≈Ò √πæ÷-Áπæ÷ «Úæ⁄
‘æÊ Úß‚≈™Á∂ ‘ÈÕ «‹æÊ∂ «’Â∂ Ú∆ «¬‘ «¬’ «ÈÙ«⁄ ̱-Ì≈◊ ”Â∂ Ú√ ◊¬∂ ‘È, ¿πµÊ∂ ‘∆ ¿πÈ∑ª Á≈ √ÓπÁ≈«¬ ω
«◊¡≈ ˛Õ

◊π¡ª„∆ ¡Â∂ √ÓπÁ≈«¬ (Neighbourhood and Community)
◊π¡ª„∆ «ÈÙ«⁄ ±Í È≈Ò «¬’ √ÓπÁ≈«¬ ˛Õ ◊π¡ª„∆ Á≈ «¬’ «ÈÙ«⁄ ̱-Ì≈◊ ‘πßÁ≈ ˛, ÓÈπæ÷ √Ó±‘ «Úæ⁄ «‘ßÁ≈
˛, ¿πÈ∑ª «Úæ⁄ “¡√∆∫ Á∆ Ì≈ÚÈ≈” Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂ √Ë≈‰ ‹∆ÚÈ Ú∆ ÏÂ∆ ’Á∂ ‘ÈÕ ◊π¡ª„∆ Á∂ È≈Ò √Ì ÂØ∫
«˜¡≈Á≈ “¡√∆∫ Á∆ Ì≈ÚÈ≈” Á∆ Â∂˜∆ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ◊π¡ª„∆ «¬’ Â∑ª È≈Ò Í«Ú≈ ‘∆ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬√ ˘ «Ú¡’Â∆
«˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚ «ÁßÁ≈ ˛Õ ◊π¡ª„∆ √ÓπÁ≈«¬ Á∆ √Ì ÂØ∫ ¡ßß«Ì’ «¬’≈¬∆ ˛Õ ◊π¡ª„∆ √ÓπÁ≈«¬ Á≈ «¬’ ¡ß◊ ‹ª
Ì≈◊ ˛Õ ◊π¡ª„∆ «¬’ ¤Ø‡≈ √ÓπÁ≈«¬ ˛Õ ◊π¡ª„∆ «Ú¡’Â∆ Á∂ √Ë≈‰ ‹∆ÚÈ, «‘‰-√«‘‰ ¡Â∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ
Á∂ «Ú’≈√ ”Â∂ ÍzÌ≈Ú Í≈™Á≈ ˛Õ
«Íø‚ ¡Â∂ Ù«‘ Á∂ ◊π¡ª„∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Úæ‚≈ ¡ßÂ ‘πßÁ≈ ‘ÀÕ «Íø‚ª «Úæ⁄ ◊π¡ª„∆ √Ë≈‰ ‹∆ÚÈ Á≈ Ó‘æÂÚͱÈ
ß◊Óß⁄ ‘πßÁ≈ ˛ Í Ù«‘ª «Úæ⁄ ◊π¡ª„∆ Á≈ Ó‘æÂÚ ÂπÒÈ≈ÂÓ’ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò ÿæ‡ «‘ßÁ≈ ˛Õ Ï‘π Úæ‚∂ Ù«‘ª «Úæ⁄
ª ◊π¡ª„∆ Á≈ Ó‘æÂÚ «ÏÒ’πÒ ÷ÂÓ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛, ¿πµÊ∂ ª Í«‘Òª √ÏßË Ú∆ √Ê≈«Í ȑƒ ‘Ø √’Á∂ ‘ÈÕ Ù«‘ª
«Úæ⁄ ◊π¡ª„ ˘ √ÓπÁ≈«¬ È‘∆∫ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ «’™«’ ¿πÈ∑ª «Úæ⁄ √ÓπÁ≈«¬’ Ì≈ÚÈ≈ È‘∆∫ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ Õ
ÓÀ’≈¬∆Ú Á∂ «Ú⁄≈

ÓÀ’≈¬∆Ú √ÓπÁ≈«¬ ˘ Íz∆Ì≈«Ù ’Á∂ ‘ج∂ «Ò÷Á∂ ‘È «’ √Ó≈«‹’ ‹∆ÚÈ Á∂ ¿π√ ÷∂Â ˘ √ÓπÁ≈«¬ ’«‘ßÁ∂ ‘È
«‹√ «Úæ⁄ √Ó≈«‹’ √Ó√Â≈ Á∂ Ì≈Ú ’πfi ‘æÁ Âæ’ Ù≈«ÓÒ ‘ØÚ∂Õ ÓÀ’≈¬∆Ú È∂ √ÓπÁ≈«¬ Á∂ Óπæ÷ ¡Ë≈ª ˘ ‘∂· «Ò÷∂
±Í «Úæ⁄ «È±Í ’∆Â≈ ˛-
(A) √Ê≈È’ ÷∂Â ¡Â∂ (B) √ÓπÁ≈«¬’Â≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈Õ
A. √Ê≈È’ ÷∂Â- √ÓπÁ≈«¬ Á≈ Óπæ÷ Âæ √Ê≈È’ ÷∂Â ˛, ¡Â∂ «¬’ √ÓπÁ≈«¬ ‘Ó∂Ù≈ «¬’ ÍzÁ∂«Ù’ ‹ª Ìπ◊Ø«Ò’
÷∂Â «Úæ⁄ √«Ê ‘πßÁ≈ ˛Õ «˜¡≈Á≈Â √ÓπÁ≈«¬ «ÈÙ«⁄ ±Í È≈Ò Ú√∂ ‘ج∂ ‘È ¡Â∂ √Ê≈È’ ̱Ó∆ Á∆¡ª «ÁÙ≈Úª
«Úæ⁄ «ÁzÛ √±Â «Úæ⁄ Ïæfi∂ ‘πßÁ∂ ‘È, ‹Á «’ ¡≈Ëπ«È’ «Ú«◊¡≈È’ Ôπæ◊ Á∂ Í«Ú‘È Á∂ √≈ËȪ ¡Â∂ ¿πÁÔØ◊∆’È
Á∆ Íz«’«¡≈ È≈Ò √Ê≈È’ ¬∂’Â≈ «Úæ⁄ ‘æÁª Âæ’ √«ÊÂ≈ ¡≈ ◊¬∆ ˛Õ «¬‘ ◊æÒ «ÚÙ∂Ù ±Í È≈Ò Ù«‘∆’È Á∆
Íz«’«¡≈ ‹ª Í∂∫‚± ÷∂Âª «Úæ⁄ Ù«‘∆ ÷∂Âª Á∂ ÍzÂ∆Ó≈Ȫ «Úæ⁄ Á∂÷ √’Á∂ ‘ÈÕ √æ«Ì¡Â≈ Á∂ Íz√≈ Á∂ ’≈È ⁄≈‘∂,
‹Ø Ú∆ Í«ÚÂÈ «Á÷≈¬∆ «ÁßÁ≈ ‘ØÚ∂, Í √Ó≈«‹’ Ú◊ Á∆ ¿πÂÍÂ∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ “√Ê≈È’ ÷∂Â” Á≈ Ó‘æÂÚ ¡æ‹
Ú∆ Íz≈√ß«◊’ ˛Õ

√Ê≈È’ ÷∂Â Á∂ ÂæÂ
A. ’∂∫Á« ‹È√ß«÷¡≈- ‹È√ß«÷¡≈ Á≈ ’∂∫Á« √ÓπÁ≈«¬ Á≈ «¬’ ˜±∆ Âæ ˛Õ ‹È√ß«÷¡≈ Á∂ «˜¡≈Á≈ √øÿ‰∂ Ú√∂
÷∂Â «ÍzÊÚ∆ Á∂ ¡«‹‘∂ ÷∂Â Á∂ Ï≈Ï ‘πßÁ∂ ‘È, «‹È∑ª Á∆ ’πfi Íz«’«Â’ Ìπ◊Ø«Ò’ «ÁÙ≈Úª «ÚÙ∂Ù Â∑ª Á∆¡ª
‘πßÁ∆¡ª ‘È Í ¡«‹‘≈ ‘Ó∂Ù≈ È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ ’¬∆ √ÓπÁ≈«¬ «Úæ⁄ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ’Ò≈ͪ Á∂ ’πfi ’∂∫Á ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ
‹∂’ √ÓπÁ≈«¬ ¤Ø‡≈ ˛ ª «¬‘ ’∂∫Á «ÚÌ∂Á∆’È È‘∆∫ ‘ßπÁ≈ ˛ ¡Â∂ ‹∂’ √ÓπÁ≈«¬ Úæ‚≈ ‘ØÚ∂ ª «¬‘ «˜¡≈Á≈
«Ú√«Âz ¡Â∂ «ÚÌ∂Á∆«¥Â ‘πßÁ≈ ˛Õ
B. √Ê≈È’ Íz√«ÊÂ∆- √Ê≈È’ ÁÙ≈ Ú∆ √ÓπÁ≈«¬ ˘ ’≈Î∆ ‘æÁ Âæ’ ÍzÌ≈«Ú ’Á∆ ˛Õ ÓÈπæ÷ ÍÃ√«Ê«Â’ Ù≈√Â
ÓÈπæ÷ Á∂ √ß‹È Á∂ ÍzÂ∆Ó≈Ȫ ˘ Íz◊‡ ’Á≈ ˛, «’™«’ ÓÈπæ÷ Ù«‘ ‹ª «Íø‚ Á∂ ¡ßÁ «ÓÒ‰ Ú≈Ò∂ Úæ÷-Úæ÷
Â∑ª Á∂ Ú≈Â≈ÚÈ «Úæ⁄ √ÓπÁ≈«¬ Á∆ ‘Ø∫Á Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∂ ‘ÈÕ √Ó≈‹Ù≈√Â∆¡ª Á≈ «¬’ Ú◊ √ÓπÁ≈«¬ Á∂
«ÈÓ≈‰ «Úæ⁄ Íz«’«Â’ ÏÈ√ÍÂ∆ ¡Â∂ ÷∂Â∆ ’È Á∂ ’ßÓ ¡Â∂ ÷∂Â Á∂ ¡Èπ’±Ò ÍÙ±¡ª Á∂ Í≈Ò‰ Á∆ «ÚÚ√Ê≈
¡Â∂ ‹ÒÚ≈Ô± √ÏßË∆ «ÁÙ≈Úª «‹Ú∂∫ ’≈’ª Á∂ Ó‘æÂÚ ˘ ÓßÈÁ≈ ˛Õ «¬È∑ª Á∂ ¡Èπ√≈ √Ê≈È’ ÌΩ«Â’ Ú≈Â≈ÚÈ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 115