Page 141 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ

È؇ Á≈ «ÚÙÚ≈√ ‘πßÁ≈ ˛ ª ¿π‘ √Ó±‘ Á≈ ÓÀ∫Ï ω ‹ªÁ≈ ˛Õ √Ó±‘ «Ú¡’Â∆ «Úæ⁄ “‘Ó” Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ÌÁ≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√
Á≈ «Ú’≈√ Ú∆ ’Á≈ ˛Õ ¿πÍØ’Â «ÚÙÒ∂Ù‰ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ «¬‘ √ÍæÙ‡ ‘πßÁ≈ ˛ «’ √Ó»‘ Á≈ «ÈÓ≈‰ Ï≈ÏÂ≈ Á∂
¡Ë≈ ”Â∂ ‘πßÁ≈ ˛, «‹Ú∂∫-Ï≈Ï π⁄∆, Ï≈Ï ÓÈØ«ÚÂ∆, Ï≈Ï √∆«’ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª, Ï≈Ï √Ê≈È ”Â∂ «‘‰
Ú≈Ò∂ ÒØ’, Ï≈Ï Ì≈Ù≈ ˘ ÏØÒÁ Ú≈Ò∂ ¡≈«ÁÕ Ï≈ÏÂ≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ÒØ’ª «Úæ⁄ ‘Ó Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Á≈ «Ú’≈√ ‘πßÁ≈
˛ ‹Ø √Ó±‘ Á∂ «ÈÓ≈‰ ¡Â∂ √ß◊·È «Úæ⁄ √‘≈«¬Â≈ «ÁßÁ≈ ˛Õ

√Ó±‘ ¡Â∂ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ¡ßÂ (Difference between Group and Society)

√Ó≈‹ √Ó±‘
A. ¡Ó± Ë≈È≈ ˛ A. Ó± Ë≈È≈ ˛Õ
B. √Ó≈«‹’ √Ïß˪ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛Õ B. «Ú¡’Â∆¡ª Á∆ √ß«÷¡≈ ”Â∂ ¡Ë≈« ˛Õ
C. √πÌ≈«Ú’ «Ú’≈√ ‘πßÁ≈ ˛Õ C. √Ó±‘ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
D. ÓÀ∫Ï«ÙÍ ˜±∆ ˛Õ D. ÓÀ∫Ï«ÙÍ «¬¤πæ’ ˛Õ
E. √ß◊·Â ¡Â∂ ¡√ß◊·Â ÁØȪ Â∑ª Á≈ ‘Ø √’Á≈ ˛Õ E. √ß◊·È ˜±∆ Ù ˛Õ
F. «ÈÙ«⁄ ¿πÁ∂Ù ‘πßÁ≈ ˛ √Ë≈‰ ¿πÁ∂Ù ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ F. «ÈÙ«⁄ ¿πÁ∂Ù ‘πßÁ≈ ˛Õ
G. √«‘ÔØ◊ ¡Â∂ √ßÿÙ ÁØÈØ∫ Í≈¬∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ G. √«‘ÔØ◊ ˜±∆ Ù ˛Õ
H. √Ê≈¬∆ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ H. ¡√Ê≈¬∆ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ

√Ó±‘ ¡Â∂ √ß√Ê≈ «Úæ⁄ ¡ßÂ (Difference between Group and Institution)

√Ó±‘ √ß√Ê≈
A. «Ú¡’Â∆¡ª Á≈ √ß◊z«‘ ˛Õ A. «ÈÔÓª Á∆ «¬’ «ÚÚ√Ê≈ Á≈ È≈Ó ˛Õ
B. «ÈÓ≈‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ B. √πÌ«Ú’ «Ú’≈√ ‘πßÁ≈ ‘ÀÕ
C. ¡√Ê≈¬∆ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ C. ÂπÒÈ≈ÂÓ’ ±Í È≈Ò √Ê≈¬∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ
D. Ó± ‘πßÁ≈ ‘ÈÕ D. √ß√Ê≈Úª ¡Ó± ‘πßÁ∆¡ª ‘ÈÕ

√Ó±‘ ¡Â∂ √ÓπÁ≈«¬ «Úæ⁄ ¡ßÂ (Difference between Group and Community)
√Ó±‘ √ÓπÁ≈«¬
A. «ÈÓ≈‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ A. √ÚÂ: ‹ÈÓ ÒÀ∫Á∂ ¡Â∂ «Ú’«√ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ
B. «Ú¡’Â∆ «ÚÙ∂Ù ¿πÁ∂Ùª Á∆ ’Á≈ ˛Õ B. √Ë≈‰ ¿πÁ∂Ùª Á∆ ͱÂ∆ ’Á∂ ‘ÈÕ
C. ÓÀ∫Ï«ÙÍ «Ú¡’Â∆ Á∆ «¬æ¤≈ ”Â∂ ¡Ë≈« ‘πßÁ∆ ˛Õ C. ÓÀ∫Ï«ÙÍ ˜±∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ
D. ¡Í∂’Ù≈«¥Â ¡√Ê≈¬∆ Íz«’Â∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ D. ¡Í∂’Ù≈«¥Â √Ê≈¬∆ Íz«’Â∆ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ
E. √ÓπÁ≈«¬ Á≈ «¬’ Ì≈◊ ˛Õ E. «¬‘ √Ó«◊z «¬’≈¬∆ ˛Õ
¡ßÂ:√Ó±‘ ¡Â∂ Ïz≈‘Ó √Ó±‘ (In Group and Out Group)
√ÓÈ È∂ ÓÈπæ÷∆ «ÚÚ‘≈ª Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ √Ó±‘ ˘ ÁØ Ì≈◊ª «Úæ⁄ Úß«‚¡≈ ˛-
(i) ¡ßÂ:√Ó±‘ (In Group)-¡ßÂ:√Ó±‘ Á∆ Ë≈È≈ ˘ √ÍæÙ‡ ’Á∂ ‘ج∂ √ÓÈ È∂ «Ò«÷¡≈ ˛ «’ ¡ßÂ:√Ó±‘ «Úæ⁄
«Ú¡’Â∆ √Ó±‘ «ÚÙ∂Ù Á∂ ÍzÂ∆ ‘Ó Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Á∆ Íz◊‡ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ ÓÈπæ÷ “ÓÀ∫”, “Ó∂≈” ¡≈«Á Á∆ Ì≈ÚÈ≈
È≈Ò Íz∂« ‘Ø ’∂ «‹√ √Ó±‘ ˘ «¬ß◊ ’Á≈ ˛ ¿π‘ ¿π√ «Ú¡’Â∆ Á≈ ¡ßÂ:√Ó±‘ ˛Õ «¬√ Â∑ª “Ó∂≈” ‹ª “‘Ó” Á∂
¡Ë∆È ¡≈¿π‰ Ú≈Ò∂ √≈∂ ÓÀ∫Ï «‹√ √Ó±‘ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∂ ‘È ¿π‘ ¿πÈ∑ª ÒØ’ª Á≈ ¡ßÂ: √Ó±‘ ˛Õ ¡ßÂ:√Ó±‘ Á∂
ÍzÂ∆ «Ú¡’Â∆ √Ó±‘ «‘æ ˘ «ÚÙ∂Ù Ó‘æÂÚ ÍzÁ≈È ’Á≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ¡ßÂ: √Ó±‘ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∂ ÓæË ÚË∂∂ Á«¬¡≈ Á∆
Ì≈ÚÈ≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Á≈ Óπæ÷ ’≈È “√Ó±‘ -¡«‘Ó” Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Á≈ «Ú’≈√ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬’ Ó‘≈«Ú«Á¡≈Ò≈ Á∂
«÷‚≈∆ «ÈøÂ ‘Ó √Ó±‘ ¡Â∂ ¡ßÂ:√Ó±‘ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ È≈Ò ¡ØÂ-ÍzØ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ’≈È ¿π‘ ‘Ø Ó‘≈«Ú«Á¡≈Ò≈
Á∂ «÷‚≈∆¡ª Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ ¡≈͉∂ «¬’ ¡ßÂ:√Ó±‘ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∂ ‘ÈÕ

134 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY