Page 76 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñB: √Ó≈‹Ù≈√Â Á≈ ¡ÁÌÚ ¡Â∂ «Ú’≈√

«¬√ Á∆ (√Ó≈«‹’ «’«¡≈) ◊Â∆«ÚË∆ ¡Â∂ ÈÂ∆«‹¡ª Á∆ ’≈‰ √«‘ «Ú¡≈«÷¡≈ Í∂Ù ’∆Â∆ ‹≈ √’∂Õ”” «¬√ Â∑ª È؇
√ÍæÙ‡ ˛ «’ Ú∂Ï √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ˘ ‘∆ √Ó≈‹Ù≈√Â Á∆ ¡«Ë¡ÀÈ Ú√± ÓßÈÁ∂ ‘ÈÕ √Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ ÷∂Â ¡Â∂
Íz«’Â∆ ˘ ⁄ß◊∆ Â∑ª √Ófi‰ Á∂ Ò¬∆ «¬‘ ˜±∆ ˛ «’ “√Ó≈«‹’ «’«¡≈” ˘ √‘∆ ±Í «Úæ⁄ √Ófi «Ò¡≈ ‹≈Ú∂Õ
ÓÀ’√ Ú∂Ï È∂ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ «Ò«÷¡≈ ˛, ““«’√∂ «’«¡≈ ˘ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ª ‘∆ «’‘≈ ‹≈
√’Á≈ ˛ ‹Á «’ «¬√ «’«¡≈ ˘ ’È Ú≈Ò∂ «Ú¡’Â∆ ‹ª «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ Áπ¡≈≈ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ «Ú¡’Â∆«ÈÙ· ¡Ê
(Íz≈Â∆Â’ ¡‰-Subjective Meaning) Á∂ ’≈‰ «¬‘ «’«¡≈ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ «ÚÚ‘≈ Áπ¡≈≈ ÍzÌ≈«ÚÂ
‘ØÚ∂ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ ¡Èπ√≈ ¿π√ Á∆ ◊Â∆«ÚË∆ «ÈË≈« ‘ØÚ∂Õ”” «¬√ Íz∆Ì≈Ù≈ ÂØ∫ √ÍæÙ‡ ˛ «’ «’√∂ Ú∆ «’«¡≈ Á∂
√Ó≈«‹’ «’«¡≈ ’‘≈¿π‰ Á∂ Ò¬∆ ˜±∆ ˛ «’ ¿π‘ ‘Ø «Ú¡’Â∆¡ª Á∆¡ª «’«¡≈Úª ÂØ∫ ÍzÌ≈«Ú ‘ØÚ∂Õ Ú∂Ï
È∂ «’√∂ Ú∆ «’«¡≈ ˘ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ Óßȉ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∂· «Ò÷∆¡ª ⁄≈ ◊æÒª Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ æ÷‰ Á∆ ◊æÒ ’‘∆ ˛:
A. √Ó≈«‹’ «’«¡≈ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ ̱’≈Ò, ÚÂÓ≈È ‹ª Ì≈Ú∆ «ÚÚ‘≈ Áπ¡≈≈ ÍzÌ≈«Ú ‘Ø √’Á∆ ˛Õ ‹∂’
’ج∆ «Ú¡’Â∆ ̱’≈Ò «Úæ⁄ ¿π√ ˘ ’æ„∆¡ª ◊¬∆¡ª ◊≈Ò∑ª ‹ª ÏÁÒ≈ ÒÀ‰ Á∂ Ò¬∆ ¡≈͉∂ ÍπæÂ Á∂ È≈Ò
Ó≈’πæ‡ ’Á≈ ‘À ª ¿π√ Á∆ «¬‘ «’«¡≈ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ’‘≈¿π◊∆Õ «¬√ Â∑ª È≈Ò È∂Â≈ Á∂ È≈Ò-È≈Ò
Ì∆Û Áπ¡≈≈ È≈¡∂Ï≈˜∆ ¡Â∂ ‹À-‹À ’≈ ’È≈ Ú∆ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ˛ «’™«’ Ì∆Û Á≈ «ÚÚ‘≈ È∂Â≈ Á∂
«ÚÚ‘≈ ‹ª «’«¡≈ Á∆ ÍzÂ∆«¥¡≈ Á≈ ÈÂ∆‹≈ ˛Õ
B. ‘∂’ Â∑ª Á∆ «’«¡≈ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ ˛Õ ‹Û ÍÁ≈ʪ ¡Â∂ Ï∂‹≈È ÍÁ≈ʪ È≈Ò ÍzÌ≈«Ú «’«¡≈ ˘
√Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ Óß«È¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ Ò¬∆ «Ï‹Ò∆ ◊‹‰ ”Â∂ ‚ ‹≈‰ ”Â∂ Ïæ⁄∂ Áπ¡≈≈
⁄∆÷ ÍÀ‰≈ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ ˛ «’™«’ «¬‘ «’«¡≈ Ï∂‹≈ÈÁ≈ ÍÁ≈Ê ‹ª ÿ‡È≈ Á∂ ÍzÂ∆ Íz◊‡ ’∆Â∆
◊¬∆ «’«¡≈ ˛Õ
C. ÓÈπæ÷ Á≈ ‘∂’ Â∑ª Á≈ √ßÍ’ Ú∆ √Ó≈«‹’ √ßÍ’ È‘∆∫ ‘πßÁ≈Õ ¿π√ ˘ ¿π√∂ ‘æÁ Âæ’ √Ó≈«‹’ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈ «‹æÊ∂
Âæ’ ’Â≈ Á≈ «ÚÚ‘≈ Á±√«¡ª Á∂ «ÚÚ‘≈ È≈Ò ¡Êͱ‰ ±Í È≈Ò √Ïß«Ë ¡Â∂ ÍzÌ≈«Ú ‘ØÚ∂Õ ¿πÁ≈‘‰
Á∂ ±Í «Úæ⁄, ‹∂’ √Û’ ”Â∂ ÁØ √≈«¬’Ò √Ú≈ ‡’≈¡ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ «ÏȪ «¬’ Á±√∂ ˘ ’πfi ’‘∂ ⁄æÒ∂ ‹ªÁ∂
‘È Âª «¬‘ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ ˛Õ «¬√ Á∂ √Ê≈È ”Â∂ ‹∂’ ‡’≈¿π‰ Á∂ Ï≈¡Á ÁØȪ «Úæ⁄ ◊≈Ò∑∆-◊ÒØ⁄
‹ª Ó≈’πæ‡ ‘πßÁ∆ ‘À ª ¿π√ ˘ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ
D. √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È≈ ª ¡È∂’ª «Ú¡’Â∆¡ª Áπ¡≈≈ ’∆Â∆ ‹≈‰ Ú≈Ò∆ «¬’Ø «‹‘∆ «’«¡≈ ˘ ’«‘ßÁ∂ ‘È ¡Â∂ È≈
‘∆ ¿π√ «’«¡≈ ˘ ’«‘ßÁ∂ ‘È ‹Ø «’ ’∂ÚÒ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Áπ¡≈≈ ÍzÌ≈«Ú ˛Õ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Áπ¡≈≈
¡Â∂ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Á∂ «ÚÚ‘≈ª Áπ¡≈≈ ÍzÌ≈«Ú «’«¡≈ «Úæ⁄ ¡ßÂ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ √Û’
”Â∂ ’πfi «Ú¡’Â∆ ‹≈ ‘∂ ‘È ¡Â∂ ‹∂’ Ó∆∫‘ ¡≈¿π‰ ”Â∂ √≈∂ «Ú¡’Â∆ ¡≈͉∆ ¤æÂ∆ ÒÀ ÒÀ∫Á∂ ‘È Âª ¿πÈ∑ª
Á∆ «¬‘ «¥¡≈ √Ó≈«‹’ «¥¡≈ È‘∆∫ ’«‘Ò≈¬∂◊∆Õ «¬√ Á≈ ’≈‰ «¬‘ ˛ «’ ¤æÂ∆ Ò◊≈¿π‰ Á∆ «’«¡≈
Á≈ «¬’ Á±√∂ «Ú¡’Â∆¡ª Á∆ «’«¡≈ È≈Ò ’ج∆ √ÏßË È‘∆∫ ‘Ø ’∂ Ó∆∫‘ È≈Ò √ÏßË ˛Õ «¬√∂ Â∑ª È≈Ò Á±√∂
«Ú¡’Â∆¡ª Á∆ «’«¡≈Úª Á≈ ¡Èπ’‰ Ú∆ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ ˛ ‹ÁØ∫ Âæ’ «’ ¿π‘ Á±√∂ «Ú¡’Â∆ ‹ª
«Ú¡’Â∆¡ª Á∆ «’«¡≈ È≈Ò ¡Êͱ‰ ±Í È≈Ò ÍzÌ≈«Ú È≈ ‘ØÚ∂Õ «¬’ «Ú¡’Â∆ ˘ «¬’ √Â∂ ”Â∂ ‹ªÁ∂
‘ج∂ Á∂÷ ’∂ Á±√≈ «Ú¡’Â∆ Ú∆ ¿π√∂ √Â∂ Â∂ ‹ªÁ≈ ˛ ª ¿π√ Á≈ ¡«‹‘≈ ’È≈ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ È‘∆∫ ˛Õ
«¬√ Á∂ ¿πÒ‡, ¡«Ë¡≈Í’ Á∂ ‚«æÒ ’È Á∂ È≈Ò-È≈Ò ‹∂’ «Ú«Á¡≈Ê∆ Áπ¡≈≈ ¿πÈ∑ª Á≈ ¡Èπ√‰ ’∆Â≈
‹ªÁ≈ ˛ ª «¬‘ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ ˛ «’™«’ «¬‘ ¡«Ë¡≈Í’ Á∆ «’«¡≈ È≈Ò ¡Êͱ‰ ±Í È≈Ò √Ïß«ËÂ
˛Õ
ÓÀ’√ Ú∂Ï È∂ √Ó≈«‹’ «’«¡≈ Á∂ ⁄≈ Â∑ª Á≈ Úȉ ’∆Â≈ ˛-A. Â≈«’’ «’«¡≈ B. ÓπÒª’È≈ÂÓ’ «’«¡≈
C. ÍzÌ≈Ú≈ÂÓ’ «’«¡≈ ¡Â∂ D. ÍzßÍ≈ÂÓ’ «’«¡≈Õ
A. Â≈«’’ «’«¡≈-Â≈«’’ «’«¡≈ Á≈ √ÏßË «’√∂ Ò’Ù Á∂ È≈Ò ‘πßÁ≈ ‘ÀÕ «¬’ ÍπÒ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∂ √Ó∂∫
«¬’ «¬ß‹∆È∆¡ Á∆ «’«¡≈, ËÈ ’Ó≈¿π‰ Á∂ Ò¬∆ ÔÂÈÙ∆Ò ÚÍ≈∆ Á∆ «’«¡≈ ¡Â∂ ÔπæË «Úæ⁄ √ÎÒÂ≈
Íz≈Í ’È Á∂ ÔÂÈ «Úæ⁄ Òæ◊∂ «¬’ √À«È’ ¡«Ë’≈∆ Á∆ «’«¡≈ «¬√ Ùz∂‰∆ «Úæ⁄ ¡≈™Á∆ ˛Õ √ÍæÙ‡ ˛ «’
Â≈«’’ «’«¡≈ ¿π√ «’«¡≈ ˘ ’«‘ßÁ∂ ‘È «’ «‹√ Á∆ ⁄؉ √π⁄∂ ¡Â∂ ÔØ‹È≈ÏæË ±Í «Úæ⁄ Ò’Ù ¡Â∂
√≈ËȪ ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷ ’∂ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 69