Page 180 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI

;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
10H1
10H1 ;wkfie gfotosD dk noE, gqfeqsh ns/ YKuk ;wkfie gfotosD dk noE, gqfeqsh ns/ YKuk
10H1
10H1 ;wkfie gfotosD dk noE, gqfeqsh ns/ YKuk ;wkfie gfotosD dk noE, gqfeqsh ns/ YKuk (Meaning, Nature
BØN 10H1 ;wkfie gfotosD dk noE, gqfeqsh ns/ YKuk
and forms of Social Change)
w'N/ s"o T[s/ ;wki ftu d' gqeko dh gqfenktK j[zdhnK jBL (i) T[j gqfeqnktK i' ;wkfie ftnt;Ek Bz{ ekfJw
oydhnK jB, ns/ (ii) T[j gqfeqnktK i' ftnt;Ek d/ nzdo ns/ ftnt;Ek ftu gfotosD fbnkT[Adh j?.
gfjbh gqfeqnktK Bz{ nB[o{gsk, :Ekg{ot ;fEsh, ns/ fBozsosk nkfd d/ BK s'A ;wMd/ jK. d{ih gqfeqnktK
Bz{ ;K;feqse ns/ ;zouBkswe gfotosD dh gqfeqnktK fejk iKdk j?. fJ;d/ gqshwkBK ns/ ekoeK ftu
;w/A ns/ ;EkB d/ nzso d/ nkXko fGzBsk gkJh iKdh j?. fJe fBPfus ;wki iK ;wkfie gqxNBktK ftu
;w/A ns/ fJfsjk; d/ s~sK d/ ;zdoG ftu gfotosD dk ntb'eB ehsk ik ;edk j?. w?ekJhto ns/ g/i
B/ fJ; pko/ ftu fbfynk j? “;wki ;w/A nB[eqw d/ o{g ftu gkfJnk iKdk j?. fJj fJe ;zGtBk j? Bk fe
fJe ;st, fJe gqfeqnk j?, ns/ toswkB ;zpzXK dk gfotosh ;zs[bB j?.” ;wkfie gfotosD ;K;feqse
iK ;fGnskw{be gfotosD s'A fGzB jB. ;wkfie gfotosD ftu ;wkfie ;zpzXK T[s/ pb fdsk iKdk j?.
;wkfie ;zouBk toswkB ;zpzXK dk nzsopzXB j?. ;wkfie ;zouBk dh gfoo~fynk T[j b'e eod/ jB i'
;wkfie ;zpzXK ftu ;fjGkrh j[zd/ jB. ;wkfie gfotosD dk noE ;wkfie ;zouBk ftu j'J/ gfotosD
s'A j?. nkX[fBe ;wki ftu ;wkfie gfotosD d/ T[dkjoDK ftu ;wkfie edoK ehwsK, ;z;EktK, ;zgsh
;zpzXK, nkofEe XzfdnK, ekofwe ns/ G{fwek ftsoD ftu gfotosDK Bz{ T[d~s ehsk ik ;edk j?. ;wkfie
gfotosD ;w/A, ;EkB ns/ ;zdoG d/ nkXko T[s/ ;d?t ;kg/fye j?. fJBQK fszzB s~sK d/ nkXko T[s/ gfotosD
d/ gqshwkBK dh s[bBk ehsh ik ;edh j?. ;wkfie gfotosD dk gqsho'X nkw rZb j?, feT[Afe gfotosD
d/ ekoD gqufbs ;wkfie ftnt;Ek ns/ ;zpzXK ftu o[ektN g?Adh j?. ;wkfie gfotosD dh gqfeqnktK
dk fiBQK b'eK T[s/ gqshe{b gqGkt g?Adk j?, T[j ftP/Psk, gqsho'X eod/ jB.
;wkfie gfotosD d/ nfXn?B d/ pko/ ftu fezr;b/ v/ft; B/ nB/e gqPBK dk T[b/y ehsk j?. ;wkfie
gfotosD dh eh fdPk j?< ;wkfite gfotosD dh do eh j?< ;wkfie gfotosD d/ ;q's ns/ ekoD eh
jB. eh ;wkfie gfotosD d/ ekoD dh gqfeqsh pj[s fInkdk fBoXkoDtkdh j?< eh ;wkfie gfotosD
fJ~Ss fdPk ftu fBnzfsqs ehsk ik ;edk j?.
;wki Bkb ;zpzXs ;ko/ Pk;soh f;XKsK ftu ;wkfit gfotosD d/ pko/ ftu fJBQK gqPBK T[s/ gqekP gkfJnk
frnk j?, ghNo n?bH poio ns/ phH poio d/ nB[;ko, ;wkfite gfotosD dk nB[Gt ;wki Pk;so ftP/
d/ ;ko Gkr ftu gkfJnk iKdk j?. ;wki Pk;so dk ftek; gqb:zekoh ;wkfie gfotosD d/ p"fXe
gqfsT[Zso d/ o{g ftu j'fJnk. T[dkjoD d/ bJh, cqK;h;h eqKsh, nw/foek ftu rqfj :[~X, fpqN/B ftu
T[fd:'fre eqKsh ns/ Gkos ftu ;[szsosk ;zrqkw ;wki d/ s/i gfotosDK d/ T[dkjoD jB.
10H1H1 ;wki Pk;so ns/ ;wkfie gfotosD dk nfXn?B
10H1H1 ;wki Pk;so ns/ ;wkfie gfotosD dk nfXn?B
10H1H1 ;wki Pk;so ns/ ;wkfie gfotosD dk nfXn?B
10H1H1 ;wki Pk;so ns/ ;wkfie gfotosD dk nfXn?B
10H1H1 ;wki Pk;so ns/ ;wkfie gfotosD dk nfXn?B
;wki Pk;so ftu ;wki, ;wkfie ;w{jK, ;z;EktK ns/ ftT[jko ns/ gqshwkBK nkfd ftu gfotosD dk
ntb'eB ehsk iKdk j?. T[Eb^g[Eb ns/ o{gKsoD dh gfo;fEshnK ftu d' gqftoshnK gkJhnK iKdhnK
jBL (i) e[M j~dK ftu gfotosD Bz{ o'e e/ oyDk, ns/ (ii) gfotosDK Bz{ fJ~Ss Yzr ftu YkbDk. gfjb/
Bz{ o{Vhtkdh fdqPNhe'D fejk frnk j?, idfe d{i/ Bz{ gqrshPhb iK nkw{b gfotosDtkdh fejk iKdk j?.
poio ns/ poio d/ nB[;koL “d'tK jh ;zdoGK ftu gfotosD dk d'jok noE j?—;wkfie gfotosD fJe
p"fXe ;w~f;nk j? fi; ftu ;wM d/ bJh fJj fJe u[D"sh j?, ;wkfie gfotosD fJe okiBhfse ;wZf;nk
th j?. fi; ftu ezwK Bz{ eoB dh wzr ehsh iKdh j?.” ;' ;wkfie gfotosD fJe ftukoeh ns/ feqnkebkg
d't/A jB. fJBQK d'tK d/ ftu ;zs[bB oyD dh io{os j?. w?e; t/po B/ d'tK Bz{ fJe d{i/ s'A fGzB wzfBnk
j?, idfe ekob wkoe; f;XKs ns/ nfGnk; dh J/esk ftu ftPtk; oyd/ jB.
nkr;N ekwN/ B/ fiBQK Bz{ ;wki Pk;so dk iBe ;wfMnk iKdk j?, GftZy ftu gfotosD dh fdPK d/ pko/
ftu x'PDk ehsh ;h. ekwN/ d/ T[dftek;tkdh fdqPNhe'D ftu gqrsh dh XkoDk gqw[~y ;h. fJfsjk; d/
fBnwK d/ pko/ ftu th ekwN/ B/ T[b/y ehsk j?. ;wki d/ T[dftek; dh fszB nt;EktK jBL Xow Pk;soh,
nfXG"fseh, ns/ t?frnkfBe. ekwN/ d/ ftuko ftu ;wki Pk;so gqrsh d/ Xow dk fJe gqeko j?, ns/
;wki Pk;soh fJe g[ikoh dh G{fwek ndk eodk j?. ftfrnkBe soe ns/ gqrsh T[s/ ekwN/ B/ pb fdsk

174 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY