Page 188 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI

;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
;wkfie ;zouBk ns/ ;wkfie gfotosB
BØN s'A ;wkfie T[dGt dh XkoDk Bz{ gqshcfbs ehsk j?. ;g?A;o B/ ;wki ns/ Poho ouBk ftu ;kfdqP d/fynk j?
ns/ T[;h d/ nB[o{g ;wkfie ns/ i?fte d/ ftu ;wo{gsk gkJh j?. i?fteh T[dftek; dh gqfeqsh fJe o/yhJ/ jB,
ns/ fJ; bJh gfotosB ;kXkoD s'A ifNb dh soc j[zdk j?. nfij/ gfotosD dh gqfeqnk Bz{ gfjbK s'A fInkdk
skes, :'rsk ns/ gfonktoD d/ Bkb nB[e{bg{oD gqrshPhb ftG/dheoD fejk iKdk j?. T[dftek; fJe gbNB
tkbh gqfeqnk th j?, noEks T[dftek; dh fdPk ifNb s'A ;ob dh soc BjhA ehsh ik ;edh.
gqrsh dh XkoDk dh soQK dh ntXkoDk ftu th tKfSs fdPk ftu gfotosD dh soc ;ze/s j?. idfe ftek;
dh gqfeqsh nkw j? ns/ Ufufsnkswe ekoeK T[s/ nkXkos j?. :'r/Ado f;zx d/ nB[;koL “;wki d/ w?ApoK
ftu tKSBh fdPk ftu fB:'fis ;wkfie gfotosD fbnkT[D d/ T[gkn Bz{ ftek; efjzd/ jK. ;' ftek; dh
XkoDk ;wkfie^;K;feqse gqPmG{wh ns/ okiB?fse ns/ G"r'fbe gfo;fEsh d/ nkXko T[s/ jo/e ;wki ftu
fGzB^fGzB gkJh iKdh j?.” “ftek; fJe ;fwPq ngXkoDk j?.” ;wki d/ ftek; ftu tgko, y/sh, T[fd:'r,
f;fynk, ;tk;E nkfd ftfGzB y/soK ftu gqrsh Bz{ frfDnk iKdk j?. ftek; ftu ewi'o torK, fJ;sqhnK
ns/ p~funK, phwko, p/o'irko ns/ pi[or b'e ns/ x~N frDsh d/ efbnkD Bz{ th Pkwb eod/ jB. ftfGzB
Bhshnk ns/ g'qrokwK dk T[d/P g/Av{ ns/ Pfjoh y/soK nB[;{fus ikshnK ns/ nB[;{fus iBikshnK,
wfjbktK, y/sh, wid{oK ns/ T[fd:'fre PqfweK d/ efbnkD dk j?. ;' ftek; fJe w[~b^Gkfos XkoDk j?.
fJj fJe ;wki y/so ns/ iBsk dh ;wkfie^;z;feqsh ns/ nkofEe io{osK Bkb ;zpX j?.
j'p jkT[; d[nkok gfotosD d/ Bkb gfowkDB d/ s~s Bz{ i'fVnk frnk. nfij/ gfotosD (ftek;) dh uko
e;"NhnK jBL g?wkBk, :'rsk, gko;gfoesk ns/ ;[szsosk ftu ftqXh. i?fte T[dftek; dh XkoDk d/ ;kE
Bkb e;"NhnK w{b o{g s'A bkr{ j[zdhnK jB. ftek; d/ bJh g?wkBk w[~y e;"Nh j?. fJ; bJh ftek; fJeo/
yh j?. ;wkfie ftG/dheoD dh e;"Nh Bz{ th ftek; d/ ;zpX ehsk frnk j?. fJ; gqeko ftek; dk noE
fJ; ;wkfie gqxNBk d/ g{oDso p[~Xho{g T[dftek; s'A j?. wB[~y dk nkgD/ gfonktoD T[s/ fBnzsqD ftek;
dk fJe nfijk jh T[dkjoD j?. ftek; dh XkoDk dh fJBQK nkw wkBsktK d/ nbktk e[M ftfPPN e;"NhnK
th jBL (i) nkfdw iK y/sh nt;Ek s'A T[fd:'fre ;wki dk T[dftek; ns/ (ii) nkofEe gfotosD.
frnkB dh ftqXh ns/ wB[~y dk nkgD/ tksktoD T[s/ fBnzsqD fJBQK gfjb{nK ftu fBfjs j?. fJ; noE ftu
;wkfie ftek; ;wkfie gqrsh dk gqnkfJ j?.
ftek; d/ pko/ ftu fwovb dk ftuko
ftek; d/ pko/ ftu fwovb dk ftuko
ftek; d/ pko/ ftu fwovb dk ftuko
ftek; d/ pko/ ftu fwovb dk ftuko
ftek; d/ pko/ ftu fwovb dk ftuko
r[zBko fwovb B/ nkgDh g[;se J/PhnB vqkwk ftu fJj ftuko gqrN ehsk j? fe nkofEe ns/ ;wkfie
y/soK ftu soe p[~Xhgoesk dh y'i jh ftek; dk nkXko j?. fwovb d/ nB[;ko, ftek; dk noE
“nkX[fBeheoD d/ nkdoPK” Bz{ ;wkfie ihtB ftu T[skoD s'A j?. fwovb fbyd/ jBL “ftek; dk noE
;wkfie ftnt;Ek ftu T[BQK nB/e ntKSBh nt;EktK dk ;[Xko eoBk j?. fiBQK d/ ekoD nbg ftek;
dh ;fEsh pDh j'Jh j?.” ftek;, i' fe p[~Xh ;zrs sohfenK Bkb skbw/b fpmkT[Ad/ j'J/ Bhsh g{oe T[gkn
dh fJe ftnt;Ek j?, fB:'iB d/ d[nkok ;zGt pDkfJnk ik ;edk j?.
nfij/ nB/e s~sK s'A Gkosh ;wkfie ftnt;Ek pDh j?. fiBQK d/ ftu rfjok ;zpzX j? ns/ T[BQK ftu'A fe;/ fJe
ftu gfotosD nkT[D T[s/ d{i/ s~sK ftu th gfotosD nkT[Adk j?. ftnt;Ek d/ ftfGzB nzrK ftu nfijh nksw
fBoGosk ns/ nfij/ ;zpzXK T[s/ nkXkos ftnt;Ek Bz{ fJe ;wrqsk ;wMDk fwovb d/ fdqPNhe'D dh w[~y r~b
j?. id fJe nt;Ek ftu gfotosD d/ ekoD j'o nt;Ek ftu gfotosD nkT[Adk j? sK fJ; Bz{ “ueqhJ/
ekoi^eoD Gkt” efjzd/ jB. gfotosD dh nfijh ftnkfynk Bz{ d[Pu~eq wzfBnK iKdk j? sK i' fBoXBsk,
fBoyosk, e[g'PD, n;tk; ns/ p/o'irkoh nkfd d/ ;zdoG ftu gkJ/ iKd/ jB. T[dkjoD d/ bJh i/eo p/o'irkoh
Bz{ fBnzfsqs BjhA ehsk iKdk j? sK j'o ;w~f;nktK pDhnK ofjDrhnK. ftfGzB ;wkfie ns/ nkofEe y/soK ftu
fJBQK d[Pu~eqK s'A fBebD d/ bJh T[fus ;zs[bB ngDkT[D dh io{os j?.
fwovb B/ “ftek;” dh dPktK Bz{ S/ w[~y Pq/DhnK ftu tzfvnk j?L (i) T[sgkdB ns/ nkwdB, (ii) T[sgkdB
dh nt;EktK, (iii) ihtB g~Xo, (iv) ihtB ns/ ezwK d/ gqsh nfGftqshnK, (v) ;z;EktK ns/ (vi) BhshnK.
gfjbh fszB Pq/DhnK nkofEe ekoeK Bkb ;zpzXs jB. u"Eh ns/ gzith Pq/DhnK r?o^nkofEe ekoeK Bkb
i[VhnK j'JhnK jB. S/thA Pq/Dh gfjbh fszB ns/ nkyoh d' dk ;fwPoD j?. fJBQK Pq/DhnK dh nzso fBoGosk
dk fJj noE BjhA j? fe fJe P/qDh j'o Pq/DhnK s'A fInkdk gqGktekoh j?.

182 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY