Page 245 - DPOL101_POLITICAL_THEORY_PUNJABI
P. 245

≈‹È∆«Â’ «√˪Â




                         È؇                                   √ÓÂ≈Ú≈Á (Egalitarianism)

                                  ≈‹È∆Â∆ Á≈ «¬’ √Ó’≈Ò∆È «√˪ ‹Ø Ï≈ÏÂ≈ (Equality) ˘ √Ú‹È’ È∆Â∆ Á≈ ÍzÓ≈«‰’ ¡Ë≈ ÓßÈÁ≈
                                  ‘ÀÕ «¬√ Á≈ Âæ «¬‘ «’ ÓÈπæ÷ª ˘ Ï≈Ï ÓΩ’≈, ¡«Ë’≈ ‹ª Ò≈Ì ÍzÁ≈È ’Á∂ √Ó∂∫ «¬√ ’≈Ú≈¬∆ ˘ ¿π«⁄Â
                                  ·«‘≈¿π‰ Ò¬∆ ’ج∆ Ó»Ò ¡Ë≈  (Rational Ground) Òæ̉ Ò¬∆ ˜± ȑ∆∫ ˛, ’∂ÚÒ ( (Inequality) ‹ª
                                  Ì∂Á-Ì≈Ú  (Discrimination) ˘ ¿π«⁄ ·«‘≈¿π‰ Ò¬∆ Ó»Ò ¡Ë≈ Òæ̉≈ ˜±∆ ‘ØÚ∂◊≈Õ

                                 ‹Ø ÒØ’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ Ù’Â∆, ËÈ-√ßÍÁ≈ ¡Â∂ Ó≈‰-Ó«Ô≈Á≈ Á∆¡ª Íz⁄æ«Ò ’«·È≈¬∆¡ª ˘ ’≈«¬Ó È‘∆∫ æ÷‰≈
                                 ⁄≈‘πßÁ∂, ¿πÈ∑ª Á∂ «ÁzÙ‡∆’؉ ˘ √ÓÂ≈Ú≈Á (Egalitarianism) Á∆ √ß«ÿ¡≈ «ÁæÂ∆ ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ √ÓÂ≈Ú≈Á Á∂ √ÓÊ’
                                 «¬‘ ÓßÈÁ∂ ‘È «’ √ÓÂ≈ ‹ª Ï≈ÏÂ≈ ‘Ó∂Ù≈ «È¡≈ √ß◊ ‘πßÁΔ ‘À, ’∂ÚÒ ’«·È≈¬Δ¡ª ˘ «È¡≈ √ß◊ ·«‘≈¿π‰
                                 ÁΔ ˜± ÍÀ∫ÁΔ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂, ‹≈È ≈Ò√ (AIBA-B@@B) Á∂ «È¡≈ «√˪ Á∂ ÁΩ≈È √πÂßÂÂ≈ ¡Â∂
                                 Ï≈ÏÂ≈ ˘ «È¡≈ Á∂ Ïπ«È¡≈ÁΔ «√˪ ÓßÈÁ∂ ‘ج∂ ’«·È≈¬Δ¡ª ˘ «È¡≈ √ß◊ Òæ̉ ÁΔ Óß◊ ’ΔÂΔ ◊¬Δ ˛Õ ¡Â∂
                                 √ÚÀ-«¬æ¤≈ÂßÂÚ≈Á Á∂ ¿πÒ‡ √ÓÂ≈Ú≈Á ¡«‹‘Δ «ÚÚ√Ê≈ Á≈ √ÓÊÈ ’Á≈ ˛ «‹√ «Úæ⁄ √ÓæÊ ¡Â∂ √ßÍÈ Ú◊ Á∂
                                 È≈Ò-È≈Ò ¡ÓΔ, ◊ΔÏ ¡Â∂ Úªfi∂ Ú◊ ˘ ÚΔ ¡≈͉∂ «Ú’≈√ Á∂ Ò¬Δ ¡Èπ’±Ò Íz√«ÊÂΔ¡ª ¡Â∂ √‘Δ ÓΩ’≈ Íz≈Í ‘ØÚ∂Õ
                                 ¿π√ Á≈ «Ú⁄≈ ˛ «’ «‹√ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÓøÁÌ≈◊≈ ¡Â∂ Úªfi≈ Ú◊ Áπæ÷Ó¬∆, «ÏÓ≈ ¡Â∂ ¡Ó≈ÈÚ∆ ‹∆ÚÈ «‹¿»‰Œ
                                 Ò¬∆ Ӌϱ ‘ØÚ∂, ¿π√ «Úæ⁄ «’√Ó Ú≈Ò∂ ÒØ’ª ˘ «Ú¡’Â∆◊ ¿πµÈÂ∆ ¡Â∂ √πæ÷ √«ÓÃË∆ Íz≈Í ’È Á∂ √πÈ«‘∂
                                 ÓΩ’∂ È‘∆∫ «ÁæÂ∂ ‹≈ √’Á∂, Ì≈Ú∂∫ ¿π‘ ¿πÈ∑ª ÓøÁÌ≈◊∂ ÒØ’ª Á∆ ÁπÁÙ≈ Ò¬∆ ÍzÂæ÷ ±Í «Úæ⁄ ¡≈Í «˜ßÓ∂Ú≈ È≈ ‘؉Õ
                                 √ÓÂ≈Ú≈Á √Ó≈‹ Á∂ √≈∂ ÓÀ∫Ïª ˘ «¬’ ‘Δ √ß«÷¡≈ ÁΔ¡ª ’ÛΔ¡ª ÓßÈÁ≈ ˛Õ «‹√ «Úæ⁄ Ӌϱ ’ÛΔ¡ª ’Ó˜Ø ’ÛΔ¡ª
                                 ÁΔ ‘≈Ò «Úæ⁄ ¡¤»Â ¡Â∂ ¡ÍzÌ≈«Ú ȑΔ∫ «‘ √’Á∂Õ √ÓÂ≈Ú≈Á Á∂ √ÓÊ’ ¿πÈ∑ª «Ú⁄≈’ª Á∆ √ı ¡≈ÒØ⁄È≈
                                 ’Á∂ ‘È ‹Ø “√ÚÂßÂÂ≈” ¡Â∂ “Íz«’«¡≈ÂÓ’ «È¡≈” Á∂ È≈Ó ”Â∂ √Ó≈‹ Á∂ ’Ó˜Ø ¡Â∂ ˜±ÂÓßÁ ÒØ’ª Á∆¡ª
                                 ˜±ª ”Â∂ ’ج∆ «Ë¡≈È È‘∆∫ «ÁßÁ∂Õ
                                 Íz«’«¡≈ÂÓ’  «È¡≈  Á∂  ¿πÒ‡,  √ÓÂ≈Ú≈Á  Âæ«ڒ  «È¡≈  (Substantive Justice)  ‹ª  √Ó≈«‹’  «È¡≈  Á≈
                                 √ÓÊÈ ’Á≈ ˛Õ «¬√ Á∂ ¡Èπ√≈, ¡≈«Ê’ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ ÷πæÒ∑∆ ÍzÂ∆√øÍzÁ≈ (Open Competition)  ¡«‹‘∆¡ª
                                 Íz√«ÊÂ∆¡ª ˘ ‹ÈÓ «ÁßÁ∆ ˛ «‹√ «Úæ⁄ ◊∆Ï Ú◊ ¿πÈ∑ª Ùª ”Â∂ ’ßÓ ’È Ò¬∆ Ӌϱ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛, «‹È∑ª ˘
                                 ¡Ó∆ Ú◊ È∂ «ÈË≈« ’∆Â≈ ‘ØÚ∂Õ √Ó≈«‹’, √ß√«¥«Â’ ¡Â∂ ≈‹È∆«Â’ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ Ú∆ ◊∆Ï Ú◊ «¬ßÈ∆
                                 Ù’Â∆ Íz≈Í ȑ∆∫ ’ Í≈™Á≈, «‹√ Á∂ ˜Ø ”Â∂ ¡≈͉∂ ÙØÙ‰  (Exploition)  ˘ Ø’ √’∂ ¡Â∂ ‘Ø Ú◊ Á∂ È≈Ò
                                 «ÓÒ-‹πÒ ’∂ ≈Ù‡ Á∆ √ß√«¥Â∆ ËØ÷∂ (Cultural Heritage)  Á≈ ÍzÔØ◊ ’ √’∂ ¡Â∂ «È¡≈ Á≈ ÓÂÒÏ ’≈˘ÈΔ,
                                 ≈‹ÈΔ«Â’ ¡Â∂ √Ó≈«‹’-¡≈«Ê’ ÷∂Âª «Úæ⁄ ¡‰¿π«⁄ ’«·È≈¬Δ¡ª ˘ Á± ’È≈ ‘ÀÕ «¬√ ÂØ∫ Ì≈Ú «¬‘ «’ ‹Ø
                                 ÒØ’ «¬È∑ª ’«·È≈¬∆¡ª ˘ ‹ª Ӌϱ∆¡ª Á∂ ’≈‰ √ÚÂßÂÂ≈ ‹ª ¡≈Ó-«Ú’≈√ Á∂ ÓΩ«’¡ª ÂØ∫ Úªfi∂ ‘Ø ‘∂ ‘È,
                                 ¿πÈ∑ª Á∂ «‘ª Á∆ æ«÷¡≈ Ò¬∆ «ÚÙ∂Ù «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂Õ

                                 «¬‘ ◊æÒ Ó‘æÂÚͱÈ ˛ «’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «È¡≈ ÍzÂ∆ √πÌ≈«Ú’ ÙË≈ ¡Â∂ Ï≈Ï Á∆ Ì≈ÚÈ≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛, Ízß±
                                 Ï≈ÏÂ≈ Á≈ «√˪ ¿π∫È≈ «È«ÚÚ≈Á È‘∆∫ ˛Õ ¡Â∂ ¡ÀµÒ. ‡Δ. ‘≈Ï‘≈¿π»√ È∂ ¡≈͉∆ Íz«√æË «’Â≈Ï “Á ¡ÀÒ∆ÓÀ∫‡√
                                 ¡≈Î ÙØÙÒ ‹√«‡√” (√Ó≈«‹’ «È¡≈ Á∂ Ó±Ò ÂæÂ) (AIBB) Á∂ ÁΩ≈È «Ò«÷¡≈ ˛: ““«È¡≈ Á≈ È≈Ó ¡≈™Á∂ ‘∆ ‘
                                 ’ج∆ «√ fiπ’≈™Á≈ ‘À Ízß± Ï≈ÏÂ≈ Á∆ ◊æÒ ’È ”Â∂ Ï‘π √≈∂ ÒØ’ ‚ ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ Èæ’ ⁄Û∑≈¿π‰ Òæ◊Á∂ ‘ÈÕ””
                                 «¬√ ’ÊÈ ˘ «¬‘ √ß’∂ Ú∆ «ÓÒÁ≈ ˛ «’ ⁄≈‘∂ ’ج∆ “‹Ê≈√«ÊÂ∆”  (Status Quo) Á≈ √ÓÊ’ ‘ØÚ∂ ‹ª “Í«ÚÂÈ”
                                 (Change)  Á≈ ¿π‘ ¡≈͉∆ Óß«˜Ò ˘ «È¡≈ Á∂ ¡Èπ±Í «√æË ’È Ò¬∆ «Â¡≈ «‘ßÁ≈ ˛Õ Íøz± Ï≈ÏÂ≈ Á∂ «Ú⁄≈
                                 «Úæ⁄ ¡«‹‘∂ Í«ÚÂÈ Á∆ Óß◊ ´’∆ «‘ßÁ∆ ˛ ‹Ø ’¬∆ ÒØ’ª Á∆¡ª ¿πÓ∆Áª Á∂ ¿πÒ‡ ÍzÂ∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ

                                 √Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
                                 Ï‘π-«Ú’Ò«Í «⁄ßÈ∑ (Multiple Choice Questions):
                                     D.  ’≈˘È∆ Ï≈ÏÂ≈ «’√ Á∆ ¡Ë≈Ù∆Ò≈ ˛?
                                         (  ¡)  ¡≈«Ê’ «È¡≈               (Ï)  ’≈˘È∆ «È¡≈
                                         (  √)  √Ó≈«‹’ «È¡≈               (Á)  «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ ’ج∆ È‘∆∫



            238                                       LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   240   241   242   243   244   245   246   247   248   249   250