Page 258 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñF: «√æ«÷¡≈ «ÚÚ√Ê≈

ÍÃË≈Ȫ Á∂ ¡‘π«Á¡ª Ò¬∆ ≈÷Úª’È- ≈‹ «Úæ⁄ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Âª Á∂ ÍÃË≈Ȫ Á∂ ¡‘πÁ∂ ¡Èπ√»«⁄ ‹≈Â∆¡ª, ¡Èπ√»«⁄ È؇
‹È‹≈Â∆¡ª ¡Â∂ Íæ¤Û∂ Ú◊ª Ò¬∆ √πæ«÷¡Â «‘‰◊∂Õ
¡«‹‘∂ √πæ«÷¡Â ÍÃË≈Ȫ Á∆ √ø«÷¡≈ Á≈ ¡ÈπÍ≈ ≈‹ «Úæ⁄ ¡«‹‘∂ ¡‘π«Á¡ª Á∆ ’πÒ √ø«÷¡≈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √øÌÚ
¿π‘∆ ‘ØÚ∂◊≈ ‹Ø ¡ÈπÍ≈ ≈‹ Á∆ ’πÒ ‹È√ø«÷¡≈ «Úæ⁄ «¬È∑ª ‹≈Â∆¡ª ¡Â∂ Ú◊ª Á≈ ˛Õ ÍÃÂ∆ÏøÁ «¬‘ ˛ «’ Íæ¤Û∂
Ú◊ª Ò¬∆ ≈÷Úª’È ≈‹ «Úæ⁄ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Âª Á∂ ÍÃË≈Ȫ Á∂ ¡‘π«Á¡ª Á∆ ’πÒ √ø«÷¡≈ ÂØ∫ BG ÍÃÂ∆Ù ÂØ∫
ÚË∂∂ È‘ƒ ‘ØÚ∂◊∆Õ
«˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ÍÃË≈È ¡Â∂ ¿πµÍ ÍÃË≈È ¡Â∂ ÷∂Â Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ÍÃÓπæ÷ ¡Â∂ ¿πµÍ ÍÃÓπæ÷ Á≈ «ÈÚ≈⁄È ¿π’ ÓÂÁ≈È
È≈Ò «ÈÔÓª «Úæ⁄ «ÁæÂ∆ ◊¬∆ ∆Â∆ È≈Ò ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬È∑ª ⁄؉ª Á∂ ¡«Ë’≈∆, «ÈÁ∂ÙÈ ¡Â∂ ’ø‡ØÒ Á≈
¡«Ë’≈ “≈‹ «ÈÚ≈⁄È ¡≈ÔØ◊” «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ‘ØÚ∂◊≈Õ
«˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â ¡Â∂ «¬√ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á≈ ’≈‹’≈Ò- ‘∂’ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â ‹∂’ Ë≈≈ BCB Á∂ «‘ ¿π√ ÂØ∫ Í«‘Òª ‘∆
«Úÿ«‡Â È‘ƒ ’ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈, ˘ ¡≈͉∆ Í«‘Ò∆ ÏÀ·’ Ò¬∆ «ÈÙ«⁄ «ÓÂ∆ ÂØ∫, Í≥‹ √≈Ò Á∂ √Ó∂∫ Âæ’ Ò¬∆ ω∆
‘∂◊∆Õ ‹∂’ «’√∂ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â ˘ Ë≈≈ BCB Á∂ ¡Ë∆È «Úÿ«‡Â ’ «ÁæÂ≈ «◊¡≈ ˛ ª ÈÚƒ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â
Á∆ ⁄؉, «Úÿ‡È Á∆ «ÓÂ∆ ÂØ∫ ¤∂ Ó‘∆È∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á ’ «Ò¡≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ÓÀ∫Ï, ÍÃË≈È ¡Â∂ ¿πµÍ
ÍÃË≈È Á≈ ’≈‹’≈Ò Ú∆ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â Á∂ È≈Ò ‘∆ ÷ÂÓ ‘ØÚ∂◊≈Õ «¬√ Â∑ª √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ «¬‘ ’≈‹’≈Ò Í≥‹
√≈Ò Á≈ ‘ØÚ∂◊≈Õ
Ó≈ÈÁ∂Ô ¡Â∂ ÌæÂ∂- «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ÍÃË≈È ¡Â∂ ¿πµÍ ÍÃË≈È Â∂ ÷∂Â Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ÍÃÓπæ÷ ¡Â∂ ¿πµÍ ÍÃÓπæ÷ ¡«‹‘∂
Ó≈ÈÁÔ∂ ¡Â∂ ÌæÂ∂ ÍÃ≈Í ’È◊∂, «‹Ú∂∫ È∆Ô ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â Á∂ ‘Ø ÓÀ∫Ï ¡Â∂ ÷∂Â Í≥⁄≈«¬Â Á∂
‘Ø ÓÀ∫Ï ¡«‹‘∂ ÌæÂ∂ ÍÃ≈Í ’È◊∂, «‹Ú∂∫ È∆Ô ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ
ÍÃÓπæ÷ √«ÓÂ∆¡ª- «˜Ò∑≈ Í≥⁄≈«¬Â ¡≈͉∂ ’øÓª Á∂ ¿π«⁄ √øÍ≈ÁÈ Ò¬∆ Úæ÷-Úæ÷ √«ÓÂ∆¡ª √Ê≈«Í ’∂◊∆Õ «¬È∑ª
«Úæ⁄ ÍÃÓπæ÷ √«ÓÂ∆¡ª «¬‘ ‘È-«Úæ √«ÓÂ∆, «√æ«÷¡≈ ¡Â∂ ‹È «√‘ √«ÓÂ∆, ÷∂Â∆ ¿πÁÔØ◊ ¡Â∂ «ÈÓ≈‰ √«ÓÂ∆,
√ÓÂ≈ √«ÓÂ∆Õ
√Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
Ï‘π-«Ú’ÒÍ∆ ÍÃÙÈ (Multiple Choice Questions):
D. √ÓπÁ≈«¬ Á≈ ÷∂Â..................... ˛Õ
(’) Ë≈È≈ (÷) √Óæ«√¡≈ (◊) «È≈’‰ (ÿ) «Ú’≈√
E. ................ Íë’«¡≈ «Úæ⁄ «È¡≈ Í≈«Ò’≈ Á≈ √ø◊·È, ¡«Ë’≈ ÷∂Â, «È¡≈-ÍÃÙ≈√È Á≈ „ø◊ ¡≈«Á
¡≈™Á∂ ‘ÈÕ
(’) «Ú«Á¡≈Ê∆ (÷) «È¡≈«¬’ (◊) ’≈‹’≈∆ (ÿ) «ÂøÈØ∫
F. Ì≈Â................ Á≈ Á∂Ù ˛Õ
(’) Ù«‘ª (÷) «Í≥‚ª (◊) ≈‹ª (ÿ) Í‘≈Ûª
G. ÍË≈ÂøÂ «Úæ⁄ ................ »Í ”⁄ Ù’Â∆ ‹ÈÂ≈ Á∂ ‘æÊ «Úæ⁄ «‘øÁ∆ ˛Õ
(’) «√˪’ (÷) «ÚÚ‘≈«’ (◊) «ÓÙ« (ÿ) «¬È∑ª «Úæ⁄Ø∫ ’ج∆ È‘ƒ

ÈÚƒ Í≥⁄≈«¬Â ≈‹ «ÚÚ√Ê≈ Á≈ ÓπÒª’‰
I ¡’»Ï, AIIE ˘ Á∂Ù Ì Á∂ Í≥⁄≈«¬Â ÍÃË≈Ȫ Á≈ ÁØ «ÁȪ √øÓ∂ÒÈ ÈÚƒ «ÁæÒ∆ «Úæ⁄ ¡≈ÔØ«‹Â ‘Ø«¬¡≈Õ √øÓ∂ÒÈ
«Úæ⁄ Í≥⁄≈«¬Âª Á≈ «ÚæÂ∆ ¡Â∂ «È¡≈«¬’ ¡«Ë’≈ Á∂‰ ”Â∂ ˜Ø «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ Í≥⁄≈«¬Âª ˘ «ÚæÂ∆ √≈ËÈ Á∂‰ Á∆
«ÁzÙ‡∆ È≈Ò ’∂∫Á √’≈ È∂ HÚƒ Í≥‹ √≈Ò≈ ÔØ‹È≈ «Úæ⁄ Á∂Ù Ì Á∆¡ª Í≥⁄≈«¬Âª ˘ ’πÒ C@ ‘˜≈ ’ØÛ ÂØ∫
ÚË∂∂ Á≈ ¡ÈπÁ≈È «ÁæÂ≈Õ AIIH «Úæ⁄ ◊«·Â AAÚ∂∫ «Úæ ¡≈ÔØ◊ Á≈ «¬’ «Ú⁄≈ ¡Ê «ÚÙ∂ ˛-GCÚƒ ¡Â∂ GDÚƒ
√ø«ÚË≈«È’ √ØË Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ Í≥⁄≈«¬Âª ¡Â∂ È◊ Í≈«Ò’≈ Á∂ √≈ËȪ Á∆ Í»Â∆ Á∂ ¿πÍ≈¡ Áæ√‰≈Õ «¬√ Â∑ª ≈‹,
Í≥⁄≈«¬Â √ø√Ê≈Úª ˘ ÚË∂∂ «ÚæÂ∆ √≈ËÈ Á∂‰ Á∆ ˜» ӫ‘√»√ ’Á∂ ‘ج∂ «¬√ «ÁÙ≈ «Úæ⁄ ÔÂÈÙ∆Ò ˛Õ «¬‘ Ú∆
«’‘≈ «◊¡≈ ˛ «’ «È¡≈ ¡≈√≈È ¡Â∂ ÿæ‡ ÷⁄∆Ò≈ ω≈¿π‰ Ò¬∆ Í≥⁄≈«¬Âª ˘ «È¡≈«¬’ ¡«Ë’≈ «ÁæÂ∂ ‹≈‰∂

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 251